لطفاً اتصال اینترنت خود را بررسی کنید.
شما می‌توانید درخواست ارزیابی حقوقی خود را بطور مستقیم برای ارسال کنید و در کوتاهترین زمان ممکن از ایشان پاسخ بگیرید.
باسلام. من دوستم یک خلافی کرده بود. با اینکه کار او نبود محکوم شد. بعد مدتی، طرف گفت سفته بده و ما سفته دادیم و او از زندان آمد. ولی در پشت سفته نوشتیم به عنوان ضمانت پرونده فلان کیفری. الان طرف شکایت کرده و پرونده به دادگاه حقوقی رفته است. آیا دادگاه او را محکوم می‌کند یا می‌پرسد جریان چی بود؟ آیا از لحاظ ضمانت پشت سفته تاثیری در دادگاه و لغو آن دارد یا نه؟ با تشکر.
در مورد سفته‌ای که به عنوان ضمانت داده‌اید، باید توجه داشته باشید که محتوای نوشته شده در پشت سفته می‌تواند تأثیر قابل توجهی در نحوه بررسی دعوی داشته باشد. در واقع، اگر در پشت سفته نوشته شده که این سفته به عنوان ضمانت پرونده کیفری خاصی داده شده، این موضوع ممکن است بر تعهدات مرتبط با آن سفته تأثیر بگذارد.
ماده ۲۴۹ قانون تجارت بیان می‌کند که دارنده سفته می‌تواند به کسی که سفته را امضا کرده رجوع کند و پرداخت وجه آن را مطالبه نماید. با این حال، اگر شما بتوانید ثابت کنید که سفته به عنوان ضمانت خاصی بوده و نه به عنوان پرداخت، ممکن است دادگاه این موضوع را مدنظر قرار دهد.
به هر حال، توصیه می‌شود در چنین مواردی به یک وکیل متخصص مراجعه کنید تا بتوانید بهترین دفاع ممکن را برای خود فراهم کنید.
سلام دوست عزیز 🌷
سؤالی که مطرح کرده‌اید در عمل یکی از رایج‌ترین دردسرهای «سفته‌های ضمانتی» است. سعی می‌کنم قدم‌به‌قدم و با استناد به مقررات تجارت و رویه‌ی دادگاه‌ها توضیح بدهم چه سناریوهایی پیش رو دارید و چه باید بکنید.
────────────────────────────
۱) ماهیت حقوقی سفته (سفته = برات / فته‌طلب)
────────────────────────────
۱.۱) طبق مواد قانون تجارت، سفته ذاتا «تعهد مطلق به پرداخت» است؛ یعنی:
• دارنده‌ی سفته لازم نیست ثابت کند چرا سفته صادر شده؛ صرف رؤیت سفته برای مطالبه‌ی وجه کافی است.
• هر شرط یا توضیحی که روی برگ یا پشت سفته نوشته شود (به‌جز شروطی که صریحا در خود قانون پیش‌بینی شده) طبق ماده ۳۰۹ «فقط همان شرط باطل است، نه کل سفته». بنابراین اصل تعهد شما باقی می‌ماند.
۱.۲) ولی! این قاعده یک استثناء مهم دارد:
• اگر سفته هنوز دست همان شخصی است که شما بابت ضمانت به او داده‌اید (و به ثالث منتقل نشده)، شما می‌توانید در دادگاه «ایراد فقدان جهت یا ایفای تعهد» مطرح کنید و با ارائه‌ی دلایل نشان دهید سفته صرفا ضمانتی بوده و الان موضوع ضمانت منتفی یا تغییر کرده است.
• اما اگر طرف مقابل سفته را ظهرنویسی کرده و به یک نفر با «حسن نیت» داده باشد، دارنده‌ی جدید در برابر شما «محق» شناخته می‌شود و توضیح پشت سفته برای او الزام‌آور نیست.
────────────────────────────
۲) وضعیت شما دقیقا چیست؟
────────────────────────────
• ظاهرا شاکی همان شخص اصلی است (نه یک ثالث). پس هنوز می‌توانید به «شرط ضمانت» استناد کنید.
• پرونده کیفری دوستتان تمام شده و او آزاد است. اگر محکومیتش قطعی شده بود و شما سفته را تضمین جبران خسارت‌ها داده بودید، باید ببینیم آیا خسارات پرداخت شده یا خیر.
• اگر پرونده مختومه شده و بدهی (وجه یا خسارت) از ناحیه دوست شما پرداخت شده یا اصولا دینی به وجود نیامده، می‌توانید بگویید «جهت تعهد» از بین رفته و مطالبه‌ی وجه سفته بدون جهت است.
────────────────────────────
۳) دادگاه حقوقی چه خواهد کرد؟
────────────────────────────
الف) روند معمول
۱) وقتی دارنده سفته دادخواست مطالبه می‌دهد، دادگاه در بدو امر به ظواهر سند نگاه می‌کند و غالبا حکم یا قرار پرداخت صادر می‌کند (قرار تامین خواسته، اجراییه ثبتی یا رای قطعی).
۲) شما باید ظرف مهلت قانونی (در دعوای حقوقی، هنگام اولین جلسه دفاع یا حداکثر تا پایان جلسه اول) ایرادات و دفاعیاتتان را مطرح کنید:
ب) ایرادات و دفاعیات ممکن
• ایراد «فقدان جهت» یا «منتفی شدن جهت»: ثابت کنید سفته ضمانت یک تعهد مشروط بوده و آن تعهد دیگر وجود ندارد.
• ایراد «بین‌الطرفین بودن شرط»: چون دارنده همان شخص اصلی است، حق ندارد شرط را نادیده بگیرد.
• اثبات پرداخت یا تسویه: اگر به‌جای دوستتان بدهی را پرداخته‌اید یا او پرداخته، رسیدها را ارائه کنید.
• طرح دعوای متقابل (دعوی استرداد وجه یا ابطال سفته).
ج) مدارک و مستندات لازم
۱) رای نهایی یا قرار نهایی پرونده کیفری با ذکر اینکه موضوع خاتمه یافته.
۲) هرگونه رسید پرداخت خسارت، جریمه یا دیه (اگر وجود داشته).
۳) شهادت یا اقرار کتبی شاکی قبلی که سفته را صرفا ضمانت گرفته.
۴) اصل سفته با قید توضیح «جهت ضمانت پرونده…» (این پشت‌نویسی خودش مهم‌ترین اماره است).
────────────────────────────
۴) سناریوهای نتیجه ممکن
────────────────────────────
• سناریو ۱: دادگاه می‌پذیرد جهت تعهد موجود نیست → حکم به بطلان دعوای مطالبه یا رد دادخواست.
• سناریو ۲: دادگاه فقط به ظاهر سفته استناد می‌کند → احتمال محکومیت به پرداخت وجه + خسارت تاخیر تادیه. (در این حالت، می‌توانید در تجدیدنظر یا فرجام ثابت کنید شرط ضمانتی بوده).
• سناریو ۳: رای به پرداخت مشروط: مثلا می‌گوید اگر ثابت شود بدهی کیفری پرداخت نشده، شما باید بپردازید؛ در غیر این صورت نه.
────────────────────────────
۵) چه کار عملی فورا انجام دهید؟
────────────────────────────
۱) اگر هنوز هیچ اقدام حقوقی رسمی نشده:
• یک اظهارنامه رسمی برای دارنده بفرستید و اعلام کنید سفته صرفا ضمانتی بوده و الان تقاضای استرداد آن را دارید.
۲) اگر دادخواست مطالبه دریافت کرده‌اید:
• در مهلت قانونی (۲۰ روز اگر ابلاغ واقعی است) لایحه دفاعیه + ادله فوق را تنظیم و تقدیم کنید.
• درخواست تامین خواسته یا قرار ممنوع‌الخروجی خودتان را رد کنید (اگر شده باشد).
۳) اگر اجراییه ثبتی صادر شده:
• در مهلت ۱۰ روز نسبت به اجراییه اعتراض و طرح دعوای «ابطال اجراییه» کنید.
۴) به موازات دفاع، می‌توانید «دعوی استرداد لاشه سفته» و در صورت لزوم «درخواست تامین خواسته بر روی سفته» مطرح نمایید تا طرف مقابل نتواند آن را به شخص ثالث منتقل کند.
────────────────────────────
۶) نکات پایانی و توصیه‌های کاربردی
────────────────────────────
• هر چه سریع‌تر مستندات کیفری را از دادگاه کیفری یا دادسرا دریافت کنید.
• به وکیل متخصص اسناد تجاری مراجعه کنید؛ چون مهلت‌ها در سفته و سایر اسناد تجاری خیلی کوتاه است.
• اگر دوستتان اصل بدهی یا خسارت را پرداخته، رسیدها را به نام شما یا ذکر نام شما تهیه کنید.
• در جلسات دادگاه صریحا به «بند ۳۰۹ قانون تجارت»، «اصل لزوم جهت در معاملات» و «اصل حسن نیت» استناد کنید.
• از ادعای شفاهی پرهیز کنید؛ همه‌چیز را مکتوب و مستند تحویل دادگاه بدهید.
امیدوارم این توضیحات مسیر دفاعتان را روشن کرده باشد. موفق باشید و اگر سؤال جزئی‌تری دارید در خدمتم!
عرض سلام و احترام ، بله در تصمیم دادگاه مؤثر واقع خواهد شد.
با سلام ،محتوای نوشته شده در پشت سفته قطعا در تصمیم دادگاه مورد توجه قرار خواهد گرفت.
با سلام و احترام قطعا در تصمیم دادگاه تاثیرگذار است
سلام/ سفته با شرط ضمانت بوده است و طبعا دادگاه موضوع ضمانت را مورد توجه قرار خواهد داد
