لطفاً اتصال اینترنت خود را بررسی کنید.
شما میتوانید درخواست ارزیابی حقوقی خود را بطور مستقیم برای ارسال کنید و در کوتاهترین زمان ممکن از ایشان پاسخ بگیرید.
سلام. پدر خانواده فوت شده و وراث همسر و یک دختر و یک پسر هستند. پدر طی وصیت‌نامه رسمی از دفترخانه مرقوم کرده که تا زمانی که مادر در قید حیات است، حق تقسیم ترکه و ثلث اموال و انتقال وجود ندارد. الان اگر همسر پسر متوفی مهریه را به اجرا بگذارد، آیا تقسیم اموال و برداشت سهم‌الارث پسر برای مهریه امکان دارد یا وجود وصیت‌نامه مانع از تقسیم و برداشت اموال ارثیه می‌گردد؟
طبق ماده ۸۳۷ قانون مدنی، وصیت‌نامه‌ای که به صورت رسمی تنظیم شده است، تا زمانی که شرایط قانونی رعایت شده باشد، معتبر است. بر اساس این ماده، اگر وصیت‌نامه‌ای وجود داشته باشد که تقسیم ترکه و ثلث اموال را تا زمان حیات همسر متوفی منع کرده باشد، این وصیت‌نامه معتبر خواهد بود.
با این حال، مهریه به عنوان یک دین واجب باید پرداخت شود. بنابراین، همسر پسر متوفی می‌تواند مهریه خود را از اموال متوفی مطالبه کند، اما اجرای وصیت‌نامه ممکن است بر نحوه و زمان پرداخت مهریه تأثیر بگذارد.
در این صورت، ممکن است نیاز به مشورت با یک وکیل برای بررسی جزئیات و امکان‌سنجی قانونی وجود داشته باشد. همچنین، ممکن است نیاز باشد که از طریق دادگاه درخواست شود تا در خصوص اجرای مهریه تصمیم‌گیری کند.
سلام و درود
وصیت نامه نسبت به مازاد ثلث ، نافذ نیست پس قاعدتا میشه تقسیم ترکه رو انجام داد .
سلام وقت بخیر
پاسخ کوتاه
وصیت‌نامه‌ای که حق تقسیم ترکه را تا زمان حیات مادر منع کرده از نظر قانون مدنی الزام‌آور نیست و نمی‌تواند جلوی طلبکاران (از جمله زوجه‌ی پسر متوفی بابت مهریه) را برای وصول طلب خود بگیرد. بنابراین هم تقسیم ترکه و هم توقیف و برداشت سهم‌الارث پسر برای پرداخت مهریه ممکن است؛ منتها اگر در وصیت، «حق انتفاع یا سکونت مادام‌العمر» برای مادر پیش‑بینی شده باشد، مالکیت پسر پس از تقسیم، «مالکیت صرف» (عرصه بی‌منفعت) خواهد بود و خریدار یا طلبکار باید این حق انتفاع را تحمل کند.
توضیح گام‌به‌گام
۱. انتقال مالکیت ترکه
– به محض فوت، مالکیت اموال بر اساس ماده ق.م. به طور قهری به ورثه منتقل می‌شود و همه‌ی آنها در حالت اشاعه مالک می‌شوند.
– پدر نمی‌تواند با وصیت، حق قانونی ورثه را برای تقسیم یا انتقال سهم‌شان سلب کند؛ زیرا این حق یک «حق عینی» است و اصل، قابلیت‌تقسیم مال مشاع است.
۲. حدود اعتبار وصیت
– به موجب مواد ق.م. وصیت فقط تا یک‌سوم اموال (ثلث) بدون اجازه‌ی وراث نافذ است.
– شرط «عدم تقسیم یا انتقال تا حیات مادر» بیشتر از اختیار یک‌سوم است و چون با حقوق اجباری وراث تعارض دارد، در حد مازاد بر ثلث و نیز در حد محدود کردن حق تقسیم، باطل است مگر این‌که همه‌ی ورثه آن را بپذیرند؛ طلبکاران نیز ملزم به قبول آن نیستند (اصل نسبی بودن قراردادها و ماده ق.م.).
۳. حق طلبکار (مهریه)
– همسر پسر متوفی می‌تواند علیه شوهر (وارث) خود تقاضای صدور اجرائیه مهریه کند؛ اگر شوهر مالی جز سهم‌الارث نداشته باشد، مطابق ماده قانون اجرای احکام مدنی سهم او در ترکه توقیف می‌شود.
– در عمل:
۱) یا دادگاه دستور «تقسیم» ترکه را می‌دهد تا سهم پسر مشخص و سپس توقیف شود؛
۲) یا تمام ترکه به عنوان مال مشاع توقیف و پس از افراز یا فروش، سهم زوج توقیف و صرف مهریه می‌شود (ماده ق.م. و ماده قانون افراز و فروش املاک مشاع).
۴. اثر حق انتفاع مادر (اگر در وصیت آمده باشد)
– چنانچه وصیت به صورت «حق سکنی یا انتفاع مادام‌العمر» برای مادر تنظیم شده باشد، این حق در حد یک‌سوم بدون اجازه ورثه و در مازاد با اجازه ایشان پابرجاست.
– در این صورت، آنچه توقیف یا فروخته می‌شود «مالکیت عریان» پسر است؛ یعنی خریدار تا فوت مادر نمی‌تواند از عین استفاده کند، ولی از نظر حقوقی مانعی برای توقیف وجود ندارد.
۵. جمع‌بندی
• وصیت در جزء «عدم تقسیم» فاقد اثر الزام‌آور است؛ مالکیت و قابلیت‌تقسیم حق ثابت ورثه است.
• طلبکار پسر (مهریه یا هر دین دیگری) می‌تواند به سهم‌الارث وی دسترسی پیدا کند، حتی اگر دیگران راضی نباشند.
• تنها حقی که ممکن است باقی بماند، «حق انتفاع مادام‌العمر مادر» است و آن هم صرفا در حد ثلث بدون رضایت ورث
با سلام و احترام وصول مهریه از سهم الارث زوج امکان‌پذیر است
عرض سلام و احترام،وصول مهریه از سهم الارث زوج منعی ندارد
با سلام و عرض ادب ،امکان وصول مهریه زوجه از سهم الارث زوج وجود دارد
با سلام
امکان وصول مهریه زوجه از سهم الارث زوج وجود دارد
