لطفاً اتصال اینترنت خود را بررسی کنید.
شما می‌توانید درخواست ارزیابی حقوقی خود را بطور مستقیم برای ارسال کنید و در کوتاهترین زمان ممکن از ایشان پاسخ بگیرید.
سلام وقت بخیر
محکوم‌علیه محکوم به حبس و دیه شده است. دیه را پرداخته است. آیا خسارات دادرسی و هزینه‌های پزشکی قانونی و حق‌الوکاله وکیل و هزینه‌های درمانی که در روند رسیدگی به پرونده لازم بوده را از طریق اظهارنامه مطالبه کنم و محکوم‌علیه پرداخت نکند، در این شرایط باز هم محاسبه تاخیر تادیه از خسارات دادرسی باطل و غیرقابل قبول است؟
با توجه به ماده 522 قانون آیین دادرسی مدنی، خساراتی مانند هزینه‌های دادرسی، حق‌الوکاله وکیل و هزینه‌های پزشکی قانونی، در صورتی که مشخص و معین باشند، قابل مطالبه هستند.
شما می‌توانید این خسارات را از طریق اظهارنامه به محکوم‌علیه اعلام کنید و در صورت عدم پرداخت، اقدام به اجرای حکم کنید.
در مورد محاسبه تأخیر تأدیه، این موضوع بستگی به شرایط خاص پرونده و نحوه اجرای حکم دارد و ممکن است نیاز به بررسی بیشتر توسط دادگاه داشته باشد.
با سلام ضرر و زیان ناشی از جرم از جمله خسارات دادرسی را به وسیله دادخواست می بایست مطالبه کنید.
سلام وقت بخیر
# ۱. چه مبالغی اصولا قابل مطالبه است؟
| عنوان هزینه | مبنای قانونی | قابل مطالبه از محکوم‌علیه؟ | توضیح تکمیلی |
|-------------|--------------|-----------------------------|--------------|
| هزینه دادرسی (تمبر و تعرفه‌ها) | ق.آ.د.م + ماده ۵۳۶ ق.آ.د.ک | بله | دادگاه کیفری در حکم خود باید محکوم‌علیه را به پرداخت آن محکوم کند. |
| هزینه پزشکی قانونی / کارشناسی | ق.آ.د.ک | بله | به‌عنوان «هزینه تحقیقات» جزو هزینه دادرسی محسوب میشود. |
| حق‌الوکاله وکیل شاکی | ق.آ.د.م + تعرفه وکلای ۱۴۰۱ | بله (تا سقف تعرفه) | دادگاه می‌تواند تا سقف تعرفه رسمی حکم دهد؛ مبالغ بالاتر نیاز به قرارداد خصوصی دارد. |
| هزینه‌های درمانی (بیمارستان، فیزیوتراپی و …) | ماده ۲۶ قانون مسئولیت مدنی + ماده ۱۴ ق.آ.د.ک | بله | به عنوان «ضرر و زیان ناشی از جرم» در صورتی که فاکتور داشته باشید. |
اگر دادگاه کیفری در رای نهایی این اقلام را قید نکرده باشد، دو راه دارید:
۱) تقاضای «رای تکمیلی» مطابق ماده ۳۰۹ ق.آ.د.م تا ۳۰ روز پس از ابلاغ رای؛
۲) طرح دعوای مستقل ضرر و زیان در دادگاه حقوقی (مهلت یک‌ساله از قطعیت حکم جزایی ـ ق.آ.د.ک).
---
# ۲. آیا لازم است حتما «اظهارنامه» بفرستید؟
• اظهارنامه الزامی نیست؛ اما
۱) به‌عنوان «اعلان رسمی طلب» تاریخ مطالبه را مشخص می‌کند؛
۲) بعدا در اجرای احکام، برای اثبات امتناع محکوم‌علیه مفید است؛
۳) هزینه کمی (~۴۰–۶۰ هزار تومان) دارد و از طریق دفاتر خدمات قضایی یا سامانه عدل‌ایران قابل ارسال است.
---
# ۳. اگر نپرداخت، چگونه وصول میشود؟
۱. اگر مبلغ در همان رای کیفری آمده باشد → مستقیما به واحد «اجرای احکام کیفری» مراجعه و اجرای رای را مطالبه کنید.
۲. اگر رای تکمیلی یا حکم حقوقی گرفتید → واحد «اجرای احکام مدنی» (ماده ۱ نحوه اجرای محکومیت‌های مالی ۱۳۹۴)؛ در صورت امتناع و استطاعت، امکان اعمال ماده ۳ (جلب) نیز وجود دارد.
۳. هزینه‌های دولتی (مثل پزشکی قانونی) را معمولا دادسرا/دادگاه راسا از محکوم‌علیه وصول می‌کند؛ اما پیگیری شما باعث تسریع میشود.
---
# ۴. تکلیف «خسارت تاخیر تادیه» (ق.آ.د.م) چیست؟
قانون: خسارت تاخیر تادیه فقط به «وجوه نقدی که موضوع تعهد بوده» تعلق می‌گیرد، مشروط به این‌که:
الف) سررسید پرداخت معلوم باشد؛
ب) بدهکار قادر و متمکن باشد؛
ج) از پرداخت استنکاف کند.
برخورد رویه قضایی:
| قلم هزینه | رویه غالب محاکم | مستندات مهم |
|-----------|-----------------|--------------|
| هزینه دادرسی و کارشناسی | «خسارت تاخیر» تعلق نمی‌گیرد | ر.ا.و. (رای اصراری) ۸۶۹ ـ ۱۴۰۱/۰۵/۱۸ دیوان‌عالی: هزینه دادرسی تعهد ناشی از قانون است، نه قرارداد؛ لذا مشمول ماده ۵۲۲ نیست. |
| حق‌الوکاله (تا سقف تعرفه) | معمولا تعلق نمی‌گیرد | بعضی شعب استدلال می‌کنند تعهد قراردادی بین وکیل و موکل است، ولی بدهکار آن محکوم‌علیه نیست؛ بلکه موکل است. |
| هزینه‌های درمانی (پرداخت‌شده قبل از دعوا) | می‌تواند مشمول شود | چون «وجه نقد»ی است که شاکی قبلا پرداخته و از محکوم‌علیه مطالبه می‌کند؛ برخی دادگاه‌ها از تاریخ پرداخت صورتحساب تا روز وصول شاخص بانک مرکزی را اعمال می‌کنند. |
نتیجه عملی:
۱. برای هزینه دادرسی، پزشکی قانونی و حق‌الوکاله، حتی اگر در دادخواست مطالبه کنید، بیشتر قضات خسارت تاخیر را نمی‌پذیرند.
۲. برای هزینه‌های درمانی پرداخت‌شده (یا سایر خسارات نقدی پیشین) امکان مطالبه خسارت تاخیر وجود دارد؛ به‌شرط آن‌که تاریخ پرداخت و فاکتور رسمی داشته باشید و در ستون خواسته صراحتا مطالبه کنید.
---
# ۵. توصیه کاربردی گام‌به‌گام
۱️⃣ در سامانه ثنا، رای کیفری‌تان را نگاه کنید: آیا عبارت «محکوم‌علیه علاوه بر مجازات مقرر، مکلف است کلیه هزینه‌های کارشناسی، حق‌الوکاله و هزینه درمانی به مبلغ … ریال را بپردازد» درج شده یا خیر.
۲️⃣ اگر نیامده: ظرف ۳۰ روز درخواست رای تکمیلی بدهید؛ یا دعوای ضرر و زیان مستقل طرح کنید.
۳️⃣ قبل از طرح دعوای جدید، یک اظهارنامه با پیوست فاکتورها بفرستید تا تاریخ مطالبه روشن شود.
۴️⃣ در ستون خواسته دادخواست، اقلام را جداگانه بنویسید:
• اصل هزینه درمانی + خسارت تاخیر
• اصل هزینه دادرسی/کارشناسی/حق‌الوکاله.
۵️⃣ برای محکومیت به خسارت تاخیر، منحنی شاخص سالانه بانک مرکزی را پیوست کنید و خواسته را «از تاریخ پرداخت تا تادیه کامل» صراحت دهید.
۶️⃣ پس از قطعی شدن حکم، با استناد به ماده ۳ قانون نحوه اجرای محکومیت‌های مالی از دادیار اجرا بخواهید در صورت تمکن، بازداشت بدهکار را اعمال کند.
---
## جمع‌بندی کوتاه
• اصل هزینه‌های دادرسی، پزشکی قانونی، حق‌الوکاله (تا سقف تعرفه) و هزینه درمانی کاملا قابل وصول از محکوم‌علیه است؛ اگر در حکم نیامده با رای تکمیلی یا دادخواست حقوقی وصول کنید.
• ارسال اظهارنامه اجباری نیست ولی مفید است.
• «خسارت تاخیر تادیه» بر روی هزینه دادرسی/کارشناسی/حق‌الوکاله طبق رویه فعلی دیوان‌عالی پذیرفته نمی‌شود، اما روی هزینه‌های درمانی پرداخت‌شده (و سایر وجوه نقد قبلی) امکان‌پذیر است.
موفق باشید
با سلام و احترام جداگانه طرح دعوا کنید
سلام
باید طی دادخواست مجزا این موارد را مطالبه کنید
درود می توانید جداگانه طرح دعوا نمایید.
سلام
امکان اقامه دعوا به صورت جداگانه دارید
با سلام و عرض ادب خدمت شما ،جداگانه طرح دعوی نمایید
