چگونه مال منقول مشاع خود را بفروشم؟

سلام وقت بخیر

پاسخ را در دو بخش «مبنای حقوقی» و «اقدام عملی» ارائه می‌کنم.

────────────────────
۱) مبنای حقوقی

۱‑۱) اصل آزادی انتقال سهم مشاع
ماده قانون مدنی: «هر شریک، مالک سهم خود است و می‌تواند بدون رضایت دیگران آن را به دیگری انتقال دهد.» بنابراین از حیث «ایجاد عقد فروش» هیچ ممنوعیتی ندارید.

۱‑۲) مشکل اجرا و تحویل
چون خودرو مال منقولی است که قابلیت تقسیم فیزیکی ندارد، خریدار سهم شما برای استفاده از خودرو ناچار است یا با شریک باقی‑مانده هماهنگ شود یا کل خودرو فروخته شود. اگر شریک همکاری نکند، در عمل معامله‌ی شما بی‌اثر خواهد ماند.

۱‑۳) راهکار قانونی: تقسیم (افراز) یا در صورت عدم امکان، «فروش مال مشاع»
ق.م.: «اگر تقسیم ممتنع یا متعذر باشد، مال فروخته و ثمن تقسیم می‌شود.»
در اموال منقول، مرجع رسیدگی «دادگاه عمومی حقوقی» است (نه شورای حل اختلاف و نه اداره ثبت). دادگاه پس از کارشناسی، چون خودرو قابل نصف‌کردن نیست، مستند به مواد ق.م. حکم فروش در مزایده و تقسیم ثمن را می‌دهد.

────────────────────
۲) اقدام عملی قدم‌به‌قدم

گام ۱ ـ تنظیم دادخواست
عنوان خواسته: «تقسیم مال منقول مشاع (خودروی …) و در صورت تعذر تقسیم، صدور حکم به فروش مال مشاع و تقسیم ثمن».
خوانده: شریک مشاعی.
مدارک:
• سند یا برگه نقل‌و‌انتقال خودرو (سند رسمی یا برگ سبز و کارت خودرو) که نام هر دو شریک در آن است.
• وصف و مشخصات خودرو (VIN، پلاک، مدل، رنگ).
• تصدیق دفاتر خدمات قضایی مبنی بر پرداخت هزینه دادرسی (به‌نسبت قیمت کارشناسی روز خودرو).

گام ۲ ـ ارجاع به کارشناس
دادگاه کارشناس رسمی (رشته وسایل نقلیه) را مامور می‌کند تا:
الف) ارزش روز خودرو را برآورد کند،
ب) امکان تقسیم فیزیکی را بررسی نماید (پاسخ همیشه «غیرممکن» است).

گام ۳ ـ صدور حکم
با تایید غیرقابل‌تقسیم بودن، دادگاه مستند به ق.م. حکم می‌دهد: «خودرو از طریق مزایده‌ی واحد اجرای احکام به فروش برسد و ثمن به نسبت سهام بین شرکا تقسیم شود.»

گام ۴ ـ اجرای حکم
۱. حکم قطعی به واحد اجرای احکام می‌رود؛
۲. خودرو توقیف و آگهی مزایده منتشر می‌شود؛
۳. پس از فروش، هزینه‌های اجرا کسر می‌گردد و بقیه پول بین شما و شریک تقسیم می‌شود.

نکته: اگر خودتان یا شریک مایل باشید می‌توانید در مزایده شرکت کنید و خودرو را بخرید؛ در این صورت در عمل سهم دیگری را نقدا می‌پردازید و مالک صد درصد می‌شوید.

────────────────────
پرسش‌های متداول

۱) «آیا می‌توانم مستقیما او را اجبار کنم سهم مرا بخرد؟»
خیر؛ اجبار شریک به خرید از نظر قانون وجود ندارد. تنها راه، فروش کل مال مشاع و تقسیم ثمن است.

۲) «اگر شریک خودرو را پنهان یا تخریب کند؟»
هم‌زمان با دادخواست، می‌توانید تقاضای «تامین خواسته» (توقیف فوری خودرو) و سپس «دستور منع نقل و انتقال و ترخیص» از واحد اجرا بگیرید تا خودرو تا پایان مزایده در پارکینگ دادگستری متوقف بماند.

۳) «هزینه و مدت زمان تقریبی؟»
  – هزینه دادرسی: ۳٫۵٪ بهای کارشناسی سهم خواهان (مثلا اگر ارزش خودرو ۶۰۰ میلیون و سهم شما نصف است → ۱۰٫۵ میلیون).
  – مدت: ۳ تا ۶ ماه تا صدور حکم بدوی + مدت مزایده (۱ تا ۲ ماه).

۴) «آیا قبل از طرح این دعوا می‌توانم با شخص ثالث معامله کنم؟»
از نظر تئوری بلـه، ولی چون خریدار نمی‌تواند خودرو را استفاده یا نقل کند، معمولا کسی ریسک نمی‌کند؛ بعلاوه بعدها او باید خودش همین دعوای فروش مال مشاع را علیه شریک شما مطرح کند.

────────────────────
نتیجه

۱. برای رهایی از بلاتکلیفی، بهترین و یگانه مسیر قانونی «دادخواست تقسیم مال منقول مشاع و در صورت عدم امکان، فروش مال مشاع و تقسیم ثمن» است.
۲. پس از صدور حکم، خودرو در مزایده فروخته و سهم نقدی شما پرداخت می‌شود؛ یا خودتان در مزایده برنده شده و مالک کل می‌شوید.
۳. نیاز به رضایت یا حضور شریک نیست؛ رای دادگاه جانشین رضایت او خواهد شد. موفق باشید!

با سلام و احترام برای فروش نیازی به اذن شریک نیست

عرض سلام و احترام ، برای فروش نیازی به اذن شریک نیست

با سلام
فروش سهم خود شما مستلزم اذن ایشان نیست

با سلام
فروش سهم خود توسط شما مستلزم اذن ایشان نیست.