بعضی از دختران ایران و جهان، تصمیم به مجردی قطعی تا پایان عمر گرفتهاند و نمیخواهند زیر بار مسئولیت سنگین و دائمی ازدواج بروند اما میخواهند حس مادری را هم تجربه کنند و بچهدار شوند!
تعجب نکنید! جدا از بحث علتها و انگیزهها و آثار و نتایج مختلف، برای این موضوع راههای قانونی و اخلاقی وجود دارد! مثل فرزندخوانده گرفتن، سرپرستی کودک با فاصله اجتماعی، رحم اجارهای، ازدواج موقت برای فرزندآوری، مادر رضایی شدن پس از زایمان فرزند حاصل از ازدواج موقت یا اجاره رحم، و غیره.
در این مطلب، نگاهی کوتاه به این روشها با نظر تخصصی مشاوره حقوقی فرزندخواندگی خواهیم انداخت.
امکان مادر شدن و حفظ زندگی مجردی
در مقدمه به بعضی از راههای قانونی و مجاز اشاره کردم. اکنون توضیح بیشتری میدهیم.
فرزندخوانده
فرزندخواندگی شاید به اندازه تاریخ بشر در ایران و جهان سابقه دارد. نمونههای تاریخی آن در قرآن نیز وجود دارد؛ مثل حضرت موسی برای آسیه و فرعون، حضرت یوسف برای زلیخا و همسرش، و حضرت ابراهیم برای عمویش آزر.
اکنون دختران مجرد ایرانی بر اساس ضوابط قانونی، مانند شرط سنی، میتوانند از سازمان بهزیستی فرزندخوانده درخواست کنند. چون این بخشنامهها و مقررات گاهی تغییر میکند، برای اطلاع از آن و تطبیق با خودتان، با وکیل خانواده متخصص بنیاد وکلا مشورت کنید.
همانطور که در بالاتر اشاره شد، این مادر با فرزندخوانده سه رابطه نسبی، محرمیت و ارثی نخواهد داشت. البته اگر فرزند پسر نصیب این مادر شود برای محرم شدن چند راه شرعی وجود دارد که بهتر است قبل از نهایی کردن سرپرستی قانونی امکان آن را بررسی کرد.
ازدواج موقت
بانوانی که از ابتدا مجرد بودهاند یا فعلا متاهل نیستند میتوانند با ازدواج موقت و بدون افتادن در کارهای حرام و غیر قانونی، صاحب فرزند شوند.
نکته جالب اینکه اگر هدف از این ازدواج فقط صاحب فرزند شدن است مدت ازدواج و رابطه جنسی میتواند خیلی کوتاه باشد و حتی بدون نزدیکی و حفظ پرده بکارت، با کمک فناوری و لقاح بیرون از رحم و سپس استقرار نطفه در رحم، مادر شدن اتفاق میافتد!
یک نکته مهم شرعی و حقوقی در اینجا این است که رابطه محرمیت و ارث بردن، بین والدین و فرزندان حاصل از ازدواج موقت برقرار است و فرقی با ازدواج دائم نمیکند. مثلا این مادر به همه فرزندان پدر فرزندش محرم است و فرزندش نیز با برادران و خواهرانش، یعنی فرزندان شوهر سابق و موقتش محرم هستند و نمیتوانند با هم ازدواج کنند.
بنابراین لازم است این ازدواج و نسب خانوادگی ثبت شود تا هم از ارث محروم نشوند و هم از ازدواجهای اشتباهی و باطل جلوگیری شود.
مادر اجارهای!
منظور از مادر اجارهای همان موضوع اجاره رحم است که باعث بحثهای فقهی و حقوقی زیادی شده است. در اینجا مثالها و فرضهای مختلفی وجود دارد.
اگر به جواز شرعی و قانونی آن قبل از اقدام کاری نداشته باشیم و بحث نکنیم و فقط فرض کنیم این اتفاق بدون جماع و آمیزش و بر اساس لقاح بیرون از رحم اتفاق افتاده است و از نطفه یک زن و شوهر قانونی اما در رحم یک زن مجرد، فرزندی متولد شده است، این هم خودش یک راه بچهدار شدن خانم مجرد است! مثلا در موردی که رحم زن شوهردار قدرت نگهداری و پرورش جنین را ندارد.
در این مثال و فرض، از نظر شرعی و فتوای برخی از فقها، این کار در موارد ضرورت ذاتاً جایز است و زن صاحب رحم میتواند برای این کار اجرت و پول هم بگیرد. ولی زن صاحب تخمک و و مرد صاحب اسپرم، مادر و پدر واقعی این فرزند هستند و با او سه رابطه نسبی و محرمیت و ارثی را دارند و صاحب رحم اجارهای یا رایگان، با این بچه حلالزاده، فقط مانند مادر رضاعی رابطه محرمیت دارد نه نسب و ارث.
نکته دیگر این است که مادر واقعی این فرزند شیر ندارد و مادری که او را زایمان کرده است میتواند به او شیر طبیعی خودش را بدهد. بنابراین قبل از اقدام به رحم اجارهای، به کمک وکیل متخصص، درباره همه این مسائل توافق میگردد و قرارداد بسته میشود.
اگر رابطه خانواده واقعی این فرزند با مادر طبیعی او حفظ شود، مادر دوم که در فرض ما مجرد بود، میتواند حس و نیاز مادرانه خود را پاسخ دهد.
در دنیا، گاهی این مادر اجارهای به دلیل رشد و تولد طبیعی فرزند و دلبستگی پیدا کردن به او، حاضر به تحویل دادن به مادر و پدر اصلی نشده و باعث دعوای حقوقی و قضایی گردیده است!
مادر رضاعی
مادر رضاعی کسی است طبق احکام شرعی، به نوزاد دیگری شیر دهد تا مادر رضاعی او شود در این حالت، فقط رابطه محرمیت بین آن فرزند و این زن و شوهرش و خویشاوندانش برقرار خواهد بود. درباره شیردادن به فرزند دیگران باید به احکام شرعی دقت کرد.
چون گاهی باعث جدایی شرعی زن شیردهنده با شوهرش میشود و گاهی افراد بدون اطلاع از محرمیت رضاعی، با هم ازدواج میکنند که ازدواجشان باطل خواهد بود و پس از اطلاع از آن گرفتار مشکلات شرعی و قانونی میشوند. در جلسات حضوری یا تماس با وکیل تلفنی این موارد مشاهده شده است.
موضوع ما درباره بانوان مجرد است که طبیعتا امکان شیردهی ندارند. بنابراین منظور از مادر رضاعی در اینجا درباره خانمهای مجرد دو مورد زیر است:
- بانوان مجرد در صورت ازدواج موقت یا رحم اجارهای طبق فرضیههای بالا، چون دوران شیردهی را تجربه میکنند میتوانند برای داشتن فرزندهای بعدی از طریق مادر رضاعی اقدام کنند. مثلاً فرزند شیرخواره را به فرزندخواندگی قبول کنند که اگر پسر باشد با یکدیگر هم محرم شوند.
- از یک مادر که در دوران شیردهی است کمک بگیرید تا طبق ضوابط شرعی باعث شود با فرزند دیگری محرم شود و در صورت امکان برای همیشه یا گاه به گاه از او سرپرستی و مادری کند.
راههای دیگر
بانوان مجرد برای تجربه حس شبیه مادری میتوانند راههای دیگری را نیز انتخاب کنند:
حمایت از از کودکان بیسرپرست یا بدسرپرست از راه دور که در طرحهای مختلف ارائه میشود. در این موارد، آن ها میتوانند در جریان رشد جسمی و تحصیلی و شغلی و حتی ازدواج آن ها قرار بگیرند.
کارمندی یا فعالیت آزاد و انساندوستانه در مراکز نگهداری از نوزادان و اطفال یا کودکان توانیاب جسمی یا ذهنی.
راهاندازی مراکز و بنیادهای خیریه برای کودکان و نوجوانان یا فعالیت یا حمایت مادی از آنها.
آنچه گفته شد، فقط برای اشاره به این موضوعات و توجه دادن خوانندگان بود والا به نظر میرسد اکنون دو راه اول، یعنی فرزندخواندگی و ازدواج موقت با هدف فرزندآوری، آسانترین راه ممکن است که البته بهتر است پیش از اقدام و شروع، با کارشناس حقوقی یا وکیل آنلاین یا حضوری متخصص بنیاد وکلا گفتگو شود.