آیا حبس را می توان خرید؟

پس ازآن که دادگاه حکم حبس را صادر می‌نماید، بسیاری از افراد تصور می‌کنند که می‌توانند این حکم حبس را خریداری کنند و البته ابتدایی ترین سوال این است: “آیا حبس (زندان) را می توان خرید؟!”

این سوال پر تکرار ترین سوال مراجعین به وکیل کیفری است که پس از محکومیت در پرونده های کیفری در مراجعه به دفتر وکالت اینجانب پرسیده می شود، اما چرا این سوال عمومیت یافته است؟!

دلیل آن را شاید بتوان ذهنیت جامعه به قانون سابق مجازات اسلامی و عدم آگاهی به قانون جدبد مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲ بیان نمود. باید بیان نمود که مطابق قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲ تمام حبس‌ها قائل به خرید نیستند و نمی توان به راحتی این کار را انجام داد.

در حقیقت زندان و حبس جز جرائم تعزیری است و تنها یک بار در حدود آن هم برای بار سوم سرقت حدی آورده شده است.

حبس را در چه صورتی می‌توان خرید؟

تمام حبس ها خریدنی نیست و مجرمان نمی‌توانند آن را بخرند؛ البته قانونگذار در شرایط خاص به قاضی این اجازه را داده است که مجازات حبس را تبدیل کند.

درباره شرایطی که می‌توان حبس را تبدیل به جزای نقدی کرد، می توان گفت که هنگامی که حکم حبس تعزیری کمتر از ۳ ماه باشد قاضی موظف است از فرصت تبدیل حبس به جزای نقدی استفاده کند.

البته طبق قانون مجازات اسلامی مصوب سال ۹۲ پیش‌بینی شده جرائمی که حبس کمتر از ۶ ماه داشته باشند یا برای آن ها هیچ شاکی وجود نداشته باشد و یا در صورت وجود رضایت شاکی، قاضی باید از مجازات جایگزین حبس استفاده کند.

قانونگذار در تصویب قانون مجازات ۱۳۹۲ بسیاری از کاستی های قانون سابق را جبران نموده و نهادهایی در قانون کاهش مجازات حبس پیش بینی نموده و نهادهایی که بیشتر نتیجه فعالیت جرم شناسان بوده در قانون آورده اند.

طبق ماده ۳۷ قانون مجازات اسلامی ۹۲ در صورت وجود یک یا چند جهت از جهات تخفیف، دادگاه می تواند مجازات تعزیری را به نحوی که به حال متهم مناسب تر باشد به شرح ذیل تقلیل دهد یا تبدیل کند:

• الف- تقلیل حبس به میزان یک تا سه درجه
• ب- تبدیل مصادره اموال به جزای نقدی درجه یک تا چهار
• پ- تبدیل انفصال دائم به انفصال موقت به میزان پنج تا پانزده سال
• ت- تقلیل سایر مجازات های تعزیری به میزان یک یا دو درجه از همان نوع یا انواع دیگر”

بنابراین حبس تعزیری قابل خرید و فروش نیست، منتها اگر بخواهید حبس تعزیری را تبدیل به جزای نقدی نمایید، می توانید باتوجه به جهات تخفیف این امر را از قاضی بخواهید.

در مشاوره حقوقی کیفری گفته می‌شود که جهات تخفیف نیز طبق ماده ۳۸ همان قانون عبارتست از:

• الف- گذشت شاکی یا مدعی خصوصی
• ب- همکاری مؤثر متهم در شناسایی شرکا یا معاونان، تحصیل ادله یا کشف اموال و اشیاء حاصله از جرم یا به کار رفته برای ارتکاب آن
• پ- اوضاع و احوال خاص مؤثر در ارتکاب جرم، از قبیل رفتار یا گفتار تحریک آمیز بزه دیده یا وجود انگیزه شرافتمندانه در ارتکاب جرم
• ت- اعلام متهم قبل از تعقیب یا اقرار مؤثر وی در حین تحقیق و رسیدگی
• ث- ندامت، حسن سابقه و یا وضع خاص متهم از قبیل کهولت یا بیماری
• ج- کوشش متهم به منظور تخفیف آثار جرم یا اقدام وی برای جبران زیان ناشی از آن
• چ- خفیف بودن زیان وارده به بزهدیده یا نتایج زیانبار جرم
• ح- مداخله ضعیف شریک یا معاون در وقوع جرم.

طبق ماده ۶۴ قانون مجازات اسلامی؛ مجازات های جایگزین حبس عبارت از دوره مراقبت، خدمات عمومی رایگان، جزای نقدی، جزای نقدی روزانه و محرومیت از حقوق اجتماعی است که در صورت گذشت شاکی و وجود جهات تخفیف با ملاحظه نوع جرم و کیفیت ارتکاب آن، آثار ناشی از جرم، سن، مهارت، وضعیت، شخصیت و سابقه مجرم، وضعیت بزه دیده و سایر اوضاع و احوال، تعیین و اجرا می شود.

دادگاه در ضمن حکم، به سنخیت و تناسب مجازات مورد حکم با شرایط و کیفیات مقرر در این ماده تصریح می کند. دادگاه نمی تواند به بیش از دو نوع از مجازات های جایگزین حکم دهد.

انواع مجازات های جایگزین حبس کدامند؟

دوره مراقبت، خدمات عمومی رایگان، جزای نقدی، جزای نقدی روزانه و محرومیت از حقوق اجتماعی از انواع مجازات های جایگزین حبس هستند.

منظور از دوره مراقبت جایگزین حبس چیست؟

طبق ماده ۸۳ قانون مجازات مصوب ۱۳۹۲؛ دوره مراقبت دوره ای است که طی آن محکوم، به حکم دادگاه و تحت نظارت قاضی اجرای احکام به انجام یک یا چند مورد از دستورهای مندرج در تعویق مراقبتی به شرح ذیل محکوم می گردد:

• الف- در جرائمی که مجازات قانونی آن ها حداکثر سه ماه حبس است، تا شش ماه
• ب- در جرائمی که مجازات قانونی آن ها نود و یک روز تا شش ماه حبس است و جرائمی که نوع و میزان تعزیر آن ها در قوانین موضوعه تعیین نشده است، شش ماه تا یک سال
• پ- در جرائمی که مجازات قانونی آن ها بیش از شش ماه تا یک سال است، یک تا دو سال
• ت- در جرائم غیرعمدی که مجازات قانونی آن ها بیش از یک سال است، دو تا چهار سال.

تبدیل حبس با شرایط مقرر قانونی تنها با دستور قاضی انجام می‌شود، قاضی می‌تواند با توجه به تشخیص خود حبس را تبدیل به جزای نقدی نماید و بر اساس قانون، تبدیل حبس به جزای نقدی نرخ مخصوص به خود را دارد که در زمان اجرای احکام مشخص می‌شوند.

اگر شما نیز مشمول هر یک از شروط فوق هستید و می خواهید در اصطلاح عامیانه مجازات حبس را بخرید، همین حالا با وکیل تلفنی بنیاد وکلا جهت دریافت مشاوره فوری تماس حاصل نمایید.