طلاق منجر به جدا شدن زن و شوهر از هم می‌شود. البته راه‌های دیگری نیز به منظور جدایی زوجین وجود دارد که طلاق روش مرسومی جهت جدا شدن زن و شوهر از یکدیگر است.
با توجه به تغییر رویکرد طلاق در قانون کشور ما، برای طلاق گرفتن زوجین، مراحل و فرآیند مختلفی وجود دارد و به راحتی این امکان وجود ندارد که شوهر از همسر و بالعکس، طلاق بگیرند. وجود پروسه طولانی در طلاق می‌تواند یکی از موانع اصلی در طلاق طرفین باشد.
برای طلاق لازم است که مانند سایر دعاوی خانواده، دادخواستی به مجتمع‌های قضایی خانواده ارائه شود. البته پیش از آن که درخواست طلاق در دادگاه به ثبت برسد، انجام جلسات مشاوره طلاق ضروری شده است.
برگزاری مشاوره طلاق به طور معمول پیش از آن که به دادگاه مراجعه شود، انجام شده و زوجین با حضور در این جلسات، می‌توانند برای مراحل بعدی طلاق اقدام کنند.
مراحل طلاق عموما در انواع طلاق یکسان است و تنها در طلاق توافقی آن هم در برخی از مراحل می‌توان تفاوت‌هایی را مشاهده کرد. علی رغم این که در قانون مرحله مشاوره طلاق تنها برای طلاق توافقی، اجباری شده است اما در طلاق‌های دیگر نیز زن و شوهر اجبارا باید در این مرحله حضور داشته باشند.
مراحل دیگری به جز مرحله جلسات مشاوره در فرآیند طلاق وجود دارد و در هر صورت شاهد آن هستیم که زن و شوهر برای طلاق گرفتن بایستی فرآیند طولانی را طی کنند.
در دعاوی طلاق زمانی که دادگاه اقدام به صدور گواهی عدم امکان سازش نمود، به منزله آن است که با جدایی زوجین موافقت نموده و در این صورت می‌توانند برای ثبت محضری طلاق اقدام کنند.
البته که دادگاه‌های خانواده برای صدور حکم طلاق، بسیار سخت‌گیرانه عمل می‌کنند و به این راحتی‌ها اقدام به صدور حکم طلاق نمی‌کنند. در واقع مجوز مرجع قضایی برای طلاق گرفتن اجباری است.
با توجه به این که انجام مراحل طلاق، پروسه طولانی دارد و چه بسا بسیاری از افراد با فرآیند آن آشنا نیستند، بهتر است که با کمک وکیل طلاق چه از طریق انعقاد قرارداد وکالت و چه دریافت مشاوره حقوقی برای ثبت طلاق اقدامات لازم را انجام دهند.
در مشاوره حقوقی بنیاد وکلا، به صورت تخصصی به ارائه مشاوره پیرامون طلاق پرداخته شده و می‌توانید اطلاعات لازم را برای انجام مراحل طلاق به دست آورید.
مراحل قانونی برای طلاق گرفتن زوجین
اگر تصمیم شما برای طلاق قطعی و قصد دارید هر طور که شده از همسر خود جدا شوید، باید یک سری مراحل قانونی را طی کنید. طلاق گرفتن زوجین به راحتی انجام نمی‌شود و وجود پروسه طولانی سبب شده تا زن و شوهر نتوانند به راحتی طلاق بگیرند.
با توجه به آن که طی چند سال گذشته شاهد آمار بالای طلاق در کشور بوده‌ایم، از این رو قوانین طلاق همواره در حال تغییراتی است و جنبه سخت گیرانه‌ای در این زمینه پیدا کرده است.
افرادی که قصد طلاق گرفتن را دارند، همواره این سوال برای آن‌ها مطرح می‌شود که برای طلاق گرفتن باید چه اقدامی انجام شود و در واقع جهت طلاق باید کجا رفت؟ در این بخش به صورت مفصل کلیه مراحلی که برای طلاق بایستی انجام شود، مورد بررسی قرار می‌دهیم.
از این حیث برای طلاق، لازم است که مراحل زیر انجام شود:
حضور در مراکز مشاوره خانواده
پیش از آن که بخواهید برای طلاق به دادگاه مراجعه کنید، باید مرحله مربوط به حضور در مراکز مشاوره خانواده را انجام دهید. حضور در مراکز مشاوره در طلاق اجباری است و زوجین پیش از انجام مراحل دادرسی در دادگاه باید حتما این مرحله را انجام دهند.
زوجین با حضور در این مراکز، با مشاوران متخصص در امور خانواده خصوصا طلاق به گفتگو می‌پردازند و علل این که آن‌ها تصمیم به طلاق گرفته‌اند، مورد بررسی قرار می‌گیرد.
با طی کردن حدودا ۵ جلسه از مشاوره، در صورتی که خود مشاور تاییدیه لازم را ارائه کند، امکان طلاق گرفتن زوجین وجود دارد.
در بسیاری از اوقات، افرادی که قصد طلاق گرفتن را داشته‌اند، با شرکت در این جلسات از تصمیم به طلاق منصرف شده و مجددا به زندگی مشترک خود نیز باز گشته‌اند.
به جهت آن که مشاوران فعال در این مراکز، همه آن‌ها تجربه طولانی در طلاق دارند، می‌توانند راهنمایی‌های کافی را به زوجین بدهند و در هر صورت آن‌ها را از طلاق گرفتن منصرف کنند.
طبق قانون، در صورتی که زوجین متقاضی طلاق توافقی باشند، دادگاه باید موضوع را به مرکز مشاوره خانواده ارجاع دهد. در این موارد طرفین می‌توانند تقاضای طلاق توافقی را از ابتدا در مراکز مذکور مطرح کنند.
در صورت عدم انصراف متقاضی از طلاق، مرکز مشاوره خانواده موضوع را با مشخص کردن موارد توافق جهت اتخاذ تصمیم نهایی به دادگاه منعکس می‌کند.
در واقع قانونگذار، شرکت در جلسات مشاوره را تنها برای طلاق توافقی که بنا به خواسته دو طرف می‌باشد، در نظر گرفته است اما در طلاق‌های یک طرفه نیز شاهد آن هستیم که دادگاه‌ها نیز زوجین را به شرکت در جلسات مشاوره، ارجاع می‌دهند.
در هر صورت می‌توان گفت که حضور در مراکز مشاوره خانواده، جز رویه ثابت در دعاوی طلاق است و در هر صورت باید این مرحله انجام شود.
با انجام مرحله مشاوره، زوجین یا از تصمبم خود برای طلاق، منصرف شده و یا این که قصد انجام ادامه مراحل طلاق را دارند. در این صورت گواهی عدم امکان انصراف از طلاق صادر می‌شود که زن و شوهر می‌توانند با داشتن این گواهی برای ارائه درخواست طلاق به دادگاه، اقدام کنند.
تنظیم دادخواست طلاق
با شرکت در مراکز مشاوره طلاق، می‌توان گفت که وارد مرحله دادرسی در طلاق شده‌ایم. در این صورت افراد متقاضی در طلاق، باید مقدمات لازم برای ثبت درخواست طلاق در دادگاه را انجام دهند.
در دعاوی حقوقی یک اصل قانونی وجود دارد که برای رسیدگی به درخواست افراد در دادگاه باید دادخواستی در این زمینه ارائه شود.
مراجع قضایی حقوقی بدون ثبت دادخواست به هیچ کدام از درخواست‌های افراد توجهی نمی‌کنند و لازمه رسیدگی قضایی در دعاوی طلاق نیز به این شکل است که بایستی دادخواستی تنظیم و ارائه شود. نگارش دادخواست به عنوان مرحله شروع به رسیدگی به تقاضای طلاق در دادگاه است.
دادخواست شیوه تنظیمی خاص خود را دارد و باید اصول نگارشی در آن رعایت شود. در صورت عدم رعایت اصول مربوطه در تنظیم دادخواست، ابن امکان وجود دارد که متن دادخواست بررسی نشده و دادگاه اقدام به رد آن کند. در متن دادخواست طلاق، بهتر است که به دلایل طلاق گرفتن زوجین اشاره شود تا دادگاه در وضعیت بهتری اقدام به صدور رای کند.
در طلاق از طرف مرد، لزومی برای نوشتن دلیل در متن دادخواست نیست و با اثبات شرایط دیگر امکان طلاق گرفتن زوجین وجود دارد. اما در دادخواست طلاق از طرف زوجه، حتما لازم است که متن دادخواست همراه با دلایل موجهی باشد. زوجه با ذکر ادله محکمه پسند از دادگاه می‌خواهد که حکم طلاق را صادر کند.
در واقع می‌توان گفت که باید شرایط و اصول ذکر شده در قانون آیین دادرسی مدنی برای تنظیم دادخواست طلاق رعایت شود. در صورتی که با نحوه نگارش دادخواست طلاق آشنا نیستید، حتما توصیه می‌شود که تنظیم دادخواست طلاق را بر عهده وکیل یا کارشناس حقوقی متخصص قرار دهید.
ثبت دادخواست طلاق
گام بعدی بعد در دعاوی طلاق بعد از نگارش دادخواست، ثبت آن در دفاتر خدمات الکترونیک قضایی است. در ولقع پس از این که متن دادخواست طلاق را نگارش کردید، حال باید برای ثبت آن در دفاتر خدمات الکترونیک قضایی اقدام کنید.
برای ثبت دادخواست طلاق لازم است که به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه نموده و با ارائه مدارک مورد نیاز جهت ثبت آن اقدام نمایید.
برای ثبت دادخواست طلاق در دفاتر خدمات قضایی، لازم است که گئاهی عدم امکان انصراف از طلاق را ارائه کنید. این گواهی از طرف مراکز مشاوره خانواده صادر می‌شود و نشان دهنده این است که شما مراحل مربوط به مشاوره طلاق را انجام داده‌اید. بدون این گواهی در طلاق توافقی نمی‌توان اقدام به ثبت دادخواست طلاق نمایید.
داوری در پرونده طلاق
داوری از دیگر مراحل طلاق به شمار می‌رود. زمانی که دادخواست طلاق برای رسیدگی به دادگاه خانواده ارجاع داده شد، دادگاه پرونده را به شخص داور ارجاع می‌دهد. در قانون عنوان شده است که در طلاق‌های یک طرفه، لازم است که مرحله داوری انجام شود.
در طلاق توافقی نیازی به داوری بین زوجین نیست و مستقیما پرونده توسط دادگاه رسیدگی می‌شود. زن و شوهر باید اقدام به تعیین داور کنند که در صورت عدم تعیین داور، دادگاه در این زمینه اقدامات لازم را انجام می‌دهد. شخص داور، بین زوجین داوری می‌کند و بعد از اتمام این مرحله، پرونده را به دادگاه می‌فرستد.
داوری در طلاق در رویه قضایی چندان اهمیت خاصی نداشته و در هر صورت، نظر نهایی دادگاه در صدور حکم طلاق، اثر مستقیم دارد. دادگاه می‌تواند نظر داور را در مورد طلاق رد کرده و به صورت مجزا اقدام به صدور رای کند.
در مرحله داوری، به منظور سازش بین زوجین، این کار انجام می‌شود و برای جلوگیری از اختلاف بین زن و شوهر، لازم است که در طلاق یک طرفه، داوری انجام شود.
مرحله دادرسی طلاق
با انجام مراحل مزبور، حال پرونده طلاق مستقیما وارد مرحله دادرسی شده و در این صورت دادگاه بررسی پرونده را انجام می‌دهد. در زمان و وقت تعیین شده طی احضاریه، طرفین باید در دادگاه حضور پیدا کنند و به سوالات قاضی پاسخ دهند. البته که الزامی برای حضور زوجین در دادگاه نیست و وکیل آن‌ها می‌تواند در دادگاه حاضر شود.
برای آن که دادگاه، حکم طلاق را به صورت غیابی صادر نکند، باید خوانده یا وکیل و یا نماینده قانونی او در دادگاه حضور داشته باشد و یا در صورت عدم امکان حضور، لایحه دفاعیه مکتوب نیز ارائه شود. در هر صورت برای دفاع از حقوق طرفین بهتر است که در دادگاه حضور داشته باشند تا در جریان رسیدگی به پرونده باشند.
توضیحات و دلایلی برای طلاق در دادگاه عنوان می‌شود، برای قاضی می‌تواند دلیل موجهی جهت صدور رای طلاق باشد. گاهی اظهاراتی در دادگاه بیان می‌شود که خلاف واقع بوده و طرف دیگر دعوا در دادگاه حضور پیدا می‌کند و با ارائه مدارک و مستندات کافی، می‌تواند دلایل و اظهارات طرف مقابل دعوا را منکر کند.
در این مرحله در نهایت دادگاه تصمیم نهایی را برای تقاضای طلاق اعلام می‌کند. در صورتی که شرایط قانونی طلاق وجود داشته باشد و مدارک و اسناد ارائه شده نیز معتبر باشد، دادگاه گواهی عدم امکان سازش را دریافت می‌کند.
صدور این گواهی به راحتی انجام نمی‌شود و دادگاه باید متقاعد شود که سازش بین زوجین امکان پذیر نیست و درخواست طلاق زوجین نیز مبنای قانونی دارد.
صدور حکم طلاق تا حد زیادی بستگی به نوع طلاق دارد. در طلاق از طرف شوهر، تنها با اثبات پرداخت حقوق همسر، امکان طلاق گرفتن وجود دارد. اما برای صدور حکم طلاق از طرف زوجه بایستی دلایل ارائه شده موجه و قانونی باشد تا دادگاه حکم طلاق را صادر نماید.
در طلاق توافقی نیز به دلیل آن که زن و شوهر با اختیار خود برای ثبت طلاق اقدام کرده‌اند، نیازی به ارائه دلایل محکمه پسند و قانونی نیست.
دریافت گواهی عدم امکان سازش
دادگاه بعد از آن که بررسی کامل در خصوص درخواست طلاق را انجام داد، در صورتی که تقاضای طلاق خواهان، مورد تایید قرار گرفت، حال اقدام به صدور گواهی عدم امکان سازش می‌کند.
صدور این گواهی بستگی به شرایط مختلفی دارد و در هر صورت باید گفت که باید دادگاه متقاعد به این شود که سازش بین زن و شوهر امکان نبوده تا برای صدور حکم طلاق اقدام کند.
مجوز دادگاه برای ثبت طلاق اجباری است. بنابراین تا زمانی که دادگاه، حکم طلاق را صادر نکرده باشد، نمی‌توان برای ثبت طلاق اقدامات لازم را انجام داد. دادگاه با برگزاری جلسات متعدد و در نهایت اگر به این نتیجه رسید که دیگر ادامه زندگی مشترک بین زوجین، تاثیری ندارد، حکم طلاق را صادر می‌کند.
صدور گواهی عدم امکان سازش بدین معناست که زوجین می‌توانند برای ثبت محضری طلاق اقدام نمایند. بدون این گواهی ثبت محضری طلاق جرم است و در قانون مجازات جزای نقدی و حبس تعیین شده است.
ثبت محضری طلاق
پس از آن که کلیه مراحل ذکر شده، انجام شد، حال تنها ثبت طلاق در محضر باقی می‌ماند. ثبت طلاق در محضر در قانون جنبه الزام آور دارد و حتما باید بعد از آن که گواهی عدم امکان سازش از طرف دادگاه صادر شد، زوجین با مراجعه به محضر، طلاق را ثبت کنند.
از نظر شرعی، اگر ثبت محضری طلاق انجام نشود، طلاق واقع شده، صحیح می‌باشد و این موضوع از نظر قانونی، مانع دارد. در واقع حتی با وجود این که صیغه طلاق در حضور حداقل دو نفر خوانده شود، اما از لحاظ قانونی در صورت عدم ثبت محضری طلاق، چنین موضوعی اعتبار ندارد و جرم محسوب می‌شود.
در هر صورت شوهر نمی‌تواند بدون آن که به دفترخانه برای ثبت طلاق مراجعه کند، از همسر خود طلاق بگیرد. اعتبار گواهی عدم امکان سازش برای ثبت محضری طلاق به مدت سه ماه از تاریخ صدور رای طلاق دادگاه است. البته که در قانون در صورت فرجام خواهی رای طلاق، مدت اعتبار این گواهی، شش ماه در نطر گرفته شده است.
با ثبت طلاق در محضر، در شناسنامه زوجین، مهر طلاق درج شده و بعد از گذشت چند روز، سند طلاق صادر می‌شود. در طلاق نامه مشخصات مختلفی مانند مجوز دادگاه، اطلاعات زوجین و غیره نوشته می‌شود. ثبت طلاق در محضر، پایان رابطه زوجیت است و بعد از آن امکان جدا شدن زوجین به صورت قانونی وجود دارد.
اقدامات لازم در طلاق از طرف شوهر
مراحل کلی طلاق در بخش قبل مورد بررسی قرار گرفت و زن و شوهرهایی که به دنبال طلاق هستند، لازم است که پروسه مختلفی را در این زمینه طی کنند. با انجام کلیه مراحل و در نهایت دریافت گواهی عدم امکان سازش، این امکان برای زن و شوهر وجود دارد که ثبت محضری طلاق را انجام دهند.
طلاق حقی است که قانونگذار آن را مستقیما برای مردان در نظر گرفته است. طلاق می‌تواند از طرف شوهر و یا در مواردی نیز از طرف زوجه باشد. اقداماتی که شوهر باید برای طلاق انجام دهد، این است که ابتدا باید دادخواست طلاق به دادگاه ارائه نماید. دادگاه با برگه معرفی نامه به شوهر او را ملزم به شرکت در جلسات مشاوره طلاق می‌کند.
سپس با بررسی پرونده و همچنین شرایط موضوع ماده ۱۱۳۳ قانون مدنی، در نهایت طبق خواسته زوج، اقدام به صدور گواهی عدم امکان سازش می‌نماید.
موضوع مهمی که در طلاق از طرف مرد وجود دارد، این است که دادگاه در صورتی حکم طلاق را صادر می‌کند که شوهر تمام حق و حقوق همسر خود مانند مهریه و تفقه را پرداخت کرده باشد.
همچنین مشاوره حقوقی طلاق می‌گوید که اگر زوجه ادعا کند که هنوز مهریه خود را دریافت نکرده و مستنداتی در مورد پرداخت مهریه وجود نداشته باشد، تا زمان تعیین تکلیف مهریه و سایر حقوق مالی زن، دادگاه حکم طلاق را صادر نمی‌کند.
اقدامات لازم در طلاق از طرف زن
اقداماتی که زوجه باید برای طلاق انجام دهد، علاوه بر انجام روال قانونی طلاق باید به دنبال اسناد و مدارک معتبر جهت اثبات ادعای خود باشد. از آن جهت که در طلاق از طرف زن، ارائه دلیل ضروری است و به جز مورد وکالت در طلاق در سایر مواردی که زن خواستار طلاق گرفتن است، باید دلایلی را ارائه دهد.
هر دلیلی برای دادگاه جهت صدور حکم طلاق موجه و قانونی نیست و باید دلایل عنوان شده محکمه پسند باشد. زمانی زوجه می‌تواند برای طلاق اقدام کند که شرایط قانونی طلاق فراهم باشد.
حتی در صورتی که کلیه مراحل طلاق به درستی توسط زوجه انجام شود اما در صورت عدم برخورداری زوجه از شرایط قانونی، این امکان برای او فراهم نیست تا بتواند دادخواست طلاق به دادگاه بدهد.
نپرداختن نفقه، ترک زندگی، ضرب و شتم و دیگر موضوعات می‌تواند سبب طلاق گرفتن خانم از همسر شود. با توجه به این که خانم حق طلاق ندارد، باید قانونی بودن دلایل بیان شده از طرف زوجه جهت طلاق برای دادگاه محرز شود. همچنین تحقق پیدا کردن شروط ضمن عقد نکاح نیز می‌تواند به عنوان دلیلی برای طلاق گرفتن زوجه باشد.
البته ذکر دلیل در طلاق از طرف زن در وکالت در طلاق عموما مطرح نمی‌شود. زن اگر از شوهر خود وکالت در طلاق داشته باشد، می‌تواند بدون آن که دلیلی داشته باشد، درخواست طلاق به دادگاه بدهد. در همه انواع طلاق، زوجه این امکان را دارد که حق و حقوق قانونی خود را نیز مطالبه کند.
البته در طلاق از طرف شوهر در صورت داشتن دلیل موجه مانند عدم تمکین زوجه، شوهر دیگر مجبور به پرداخت حق و حقوق همسر خود نیست.
اقدامات لازم در طلاق توافقی
در طلاق توافقی، برای دادگاه توافقاتی که زوجین در مورد مهریه، حضانت و دیگر موضوعات انجام داده اند، اهمیت دارد. کلیه مراحل تعیین شده طلاق به جز مرحله داوری حتی در طلاق توافقی نیز باید انجام شود تا دادگاه گواهی عدم امکان سازش را به زوجین بدهد.
در این صورت زوجین باید توافق نامه کتبی در مورد طلاق را آماده کرده و به دادخواست برای رسیدگی در دادگاه، ضمیمه کنند. البته سامانه بنیاد وکلا می‌تواند تنظیم توافق نامه طلاق را به صورت تخصصی برای شما انجام دهد.
استفاده از خدمات حقوقی در مورد طلاق
در صورتی که پیرامون نحوه انجام دادن مراحل طلاق و سایر موضوعات مرتبط، سوالات مختلفی دارید، می‌توانید از خدمات سامانه بنیاد وکلا استفاده نمایید. مشاوره حقوقی تخصصی در ارتباط با طلاق و انعقاد قرارداد وکالت با وکیل دادگستری، در سامانه بنیاد وکلا انجام می‌شود و در این صورت می‌توانید از خدمات سامانه بهترین استفاده ممکن را داشته باشید.
برای ثبت وقت مشاوره حقوقی با وکیل تلفنی طلاق و یا مشاوره حقوقی حضوری با کارشناسان ما در ارتباط باشید تا اطلاعات مورد نیاز را در اختیار شما قرار دهند.
همچنین برقراری ارتباط با مشاوره حقوقی آنلاین برای راهنمایی اولیه هم اکنون در وب سایت بنیاد وکلا فراهم گشته است.
