طلاق از جمله عقود تشریفاتی قانون مدنی است. به این معنا که صرف داشتن قصد طلاق از طرف مرد، طلاق جاری نمی‌شود و حتما باید تشریفات و مراحل قضایی طی شود تا حکم طلاق صادر گردد.
تشریفات لازم قبل از جاری شدن طلاق
از جمله مهم‌ترین تشریفات طلاق که در طلاق توافقی و غیر توافقی مشترک است، موارد زیر می‌باشند:
گواهی عدم امکان سازش
با تصویب قانون اصلاح مقررات مربوط به طلاق در سال ۷۰، صدور گواهی عدم امکان سازش حتی در صورت توافق طرفین، برای طلاق لازم شناخته شده است.
مدت اعتبار گواهی عدم امکان سازش طبق ماده ۳۴ قانون جدید حمایت خانواده ۳ماه پس از تاریخ ابلاغ رای (گواهی) قطعی یا قطعی شدن رای است. وگرنه از درجه اعتبار ساقط است. ضمانت اجرای طلاق بدون گواهی عدم امکان سازش حبس از ۱ماه تا یک سال است.
پرداخت حقوق زن در طلاق
در صورت دریافت مشاوره حقوقی طلاق مفصل به شما توضیح داده خواهد شد که حق الزحمه و سایر حقوق زن پس از احراز عدم امکان سازش بر اساس ماده واحده قانون اصلاح مقررات طلاق به این گونه است:
پس از طلاق در صورت درخواست زوجه مبنی بر مطالبه حق الزحمه کارهایی که شرعا به عهده او نبوده است یا همان اجرت المثل ایم زوجیت، دادگاه بدوا از طریق تصالح نسبت به تامین خواسته زوجه اقدام می‌نماید و در صورت عدم امکان تصالح چنانچه ضمن عقد یا عقد خارج لازم، در خصوص امور مالی شرطی شده باشد، طبق آن عمل می‌شود.
در غیر این صورت هر گاه طلاق بنا به درخواست زوجه نباشد و نیز تقاضای طلاق ناشی از تخلف زن از وظایف همسری یا سوع اخلاق و رفتار او نباشد، به ترتیب زیر عمل می‌شود:
- الف) چنانچه زوجه کارهایی را که شرعا به عهده او نبوده به دستور زوج و با عدم قصد تبرع انجام داده باشد و برای دادگاه نیز ثابت شود دادگاه اجرت المثل کارهای انجام گرفته را محاسبه و به پرداخت آن حکم می‌نماید.
- ب) در غیر مورد بند “الف”، با توجه به سنوات زندگی مشترک و نوع کارهایی که زوجه در خانه شوهر انجام داده و وسع مالی زوج، دادگاه مبلغی را از باب بخشش (نحله) برای زوجه تعیین می‌نماید.
اگر به هر دلیل امکان تعیین اجرت المثل نباشد (مثل اینکه زن قصد تبرع و فعالیت رایگان داشته) نوبت به نحله می‌رسد و نسبت به تعیین نحله اقدام می‌شود.
در مورد سفیه، صغیر، مجنون ادواری، ولی یا قیم نمی‌تواند به نمایندگی از آن‌ها درخواست صدور گواهی عدم امکان سازش نماید ولی در مورد مجنون دائمی می‌تواند.
داوری
که توسط اصحاب دعوی انتخاب می‌شود و دارای سمت قضایی و مکلف به رعایت تشریفات آیین دادرسی مدنی نمی‌باشد و مهلت انتخاب آن ۲۰ روز می‌باشد.
ارجاع به داوری الزامی است، مگر در طلاق توافقی.
تشریفات صیغه طلاق
طبق ماده ۱۱۳۴ قانون مدنی طلاق باید به صیغه طلاق و لااقل در حضور دو مرد عادل که بشنوند باشد، و در صورت نبودن آن‌ها طلاق باطل است. در یک جلسه نمی‌توان زن را ۲یا ۳ طلاق داد.
ثبت طلاق و ضمانت اجرای آن
ثبت طلاق در دفتر رسمی از شرایط صحت و تحقق طلاق نیست، لیکن عدم ثبت جرم است. ضمانت اجرای آن تا یک سال حبس و جزای نقدی از ۷۰ و یک هزار تا ۳ میلیون ریال است.
اجرای صیغه و ثبت طلاق در دفتر موکل به پرداخت حقوق شرعی و قانونی زوجه است به صورت نقد مگر در طلاق خلق و مبارات یا در صورت اعسار شوهر.
هر چند که در پرونده‌های طلاق موکلین تا حدودی می‌توانند پرونده را خود پیش ببرند اما به دلیل فشار روانی و تعدد حضور در جلسات دادگاهی، همچنین تنظیم دادخواست بهتر است از یک وکیل طلاق استفاده نمایند.
