پیش از درج قرار داد بهتر است در مورد تعهدات قراردادی هر یک طرفین باید دقت و توجه فراوانی صورت گیرد چرا که پس از انعقاد قرارداد تنها در موارد استثنایی میتوان قرارداد را فسخ نمود.
پیشنهاد میشود برای تعیین تعهدات قراردادی با وکیل قراردادها یا مشاوره حقوقی قراردادها مشورت صورت گیرد. هنگام تعیین تعهدات قراردادی به ۳ نکته زیر توجه نمایید:
نکات مهم در تعیین تعهدات قراردادی
توصیف و تبیین تعهد
توصیف به معنای ذکر اوصاف و تمامی ویژگیهای تعهد می باشد. تبیین نیز به معنای بیان آن اوصاف به نحوی است که از ایجاد شائبه، ابهام و ایهام در کلمات دوری شود. تعهد مدنظر چیست و چه نتایجی از آن تعهد، مورد هدف قرارداد است؟ اصلا تعهد موضوع قرارداد، تعهد به فعل است یا تعهد به نتیجه؟
تعهد به فعل
تعهداتی که در آن بر متعهد الزامی در حصوص نتیجه تحمیل نمیشود، تعهد به فعل نام دارند.
مانند تعهد وکیل در پروندههای حقوقی در برابر موکل. وکیل هیچ گاه نمیتواند تعهد نماید که قطعا در موضوع یا پروندهای، رای مدنظر موکل را تحصیل مینماید. بلکه صرفا تعهد بر انجام پیگیریها و اقدامات لازمه در مسیر جریان پرونده دارد.
پس در چنین تعهداتی، متعهد هیچ مسولیتی در خصوص نتیجه حاصله از ایفای تعهدات خود ندارد. مگر اینکه ثابت شود که در مسیر ایفای تعهدات، کوتاهی و قصوری از وی سر زده که منجر به نتیجه نامطلوب گردیده است.
تعهد به نتیجه
برعکس، تعهد به نتیجه، صرفا زمانی ایفا شده است که نتیجه مدنظر به صورت کامل حاصل گردیده باشد. به عنوان مثال زمانی که تعهد شخص ساخت منزل و تحویل آن به صورت کامل به متعهدله (کسی که تعهد به نفع، و برای وی انجام میشود) باشد، در صورتی که به هر دلیل کوچکترین نقصی در منزل ساخته شده وجود داشته باشد، تعهد موضوع قرارداد، انجام نشده و به همان میزان ایفای تعهدات و خسارات ناشی از عدم ایفا، قابل مطالبه خواد بود.
زمانی که تعهد موضوع قرارداد، تعهد به فعل است، هر آنچه که تعهد میبایست انجام دهد به صورت دقیق و کامل در قرارداد ذکر میگردد. تا جایی که حتی چگونگی انجام آن را نیز میبایست در قرارداد تعیین نمود.
به عنوان مثال، زمانی که موضوع تعهد آموزش میباشد، علاوه بر اینکه محتوای آموزشی و ساعات آن و تعهدات دانشجویان میبایست تعیین شود در خصوص مواردی مانند روش آموزش نیز باید رفع ابهام گردد.
مهلت و زمان ایفای تعهد
مهلت و تاریخ دقیق ایفای تعهد، گاهی نقش تعیین کننده در ارزش گذاری تعهد و قیمت نهایی آن دارد. تعیین مینماید که متعهد تا چه زمانی فرصت دارد تعهد مدنظر را ایفا نماید. از فواید و نتایج ذکر مهلت برای ایفای تعهد، می توان به نکات ذیل اشاره نمود:
- الف) مطالبه ایفای تعهد را در چارچوب مشخصی قرارداده و به متعهد له حق میدهد تا پایان مهلت، ایفای تعهد را مطالبه نماید.
- ب) از تاریخ پایان مهلت، برای متعهد له در صورت عدم ایفای تعهد، حق مطالبه خسارات احتمالی ایجاد میشود. تاریخ پایان مهلت ایفای تعهد، مبنای محاسبه خسارات قرار میگیرد.
- ج) همانگونه که ذکر شد، در ارزش گذاری تعهد، نقش محوری دارد. مثلا ساخت ساختمان در شش ماه، ارزش بیشتری از ساخت همان ساختمان در دو سال دارد.
البته گاهی اوقات ذکر مهلت (به صورت تعین تاریخ) به دلیل نوع تعهد عملا امکان پذیر نمیباشد. به عنوان مثال در وکالت، نمیتوان متعهد شد که این پرونده ظرف شش ماه به نتیجه میرسد.
ما در بنیاد وکلا با ارائه مشاوره حقوقی آنلاین به کمک شما پیش از امضای هر قراردادی میرسیم.
هزینههای مربوطه
گاهی اوقات علاوه بر حق الزحمه یا مبلغ قرارداد، ممکن است در طول اجرای قرارداد، هزینههای دیگری به واسطه ایفای تعهد، به متعهد تحمیل گردد. هزینههایی که شاید قابل پیشبینی نبوده و شاید هم قابل پیشبینی بوده لیکن از آن غفلت شده است.
برای اینکه هم از تضرر احدی از طرفین و هم از بروز اختلافات احتمالی در این خصوص جلوگیری شود، بهتر است در خصوص مشخص شدن و تحمیل هزینههای احتمالی در مسیر ایفای تعهد نیز، در قرارداد تصمیم گیری شود:
مبالغ پرداخت شده در قرارداد قطعی بوده و هیچ یک از طرفین حق ندارد تحت هیچ عنوانی از آن کاسته یا بر آن بیفزاید.
یا اینکه: « در صورتی که خارج از مبالغ مندرج در قرارداد هزینهای وجود داشته باشد، با ارائه مدارک مکفی قابل پرداخت خواهد بود»
البته در صورت دوم (پرداخت) حتما چگونگی و فرایند اثبات و محاسب هزینه ها و مهلت پرداخت آن را نیز در قرارداد تعیین نمایید.
برای دریافت اطلاعات بیشتر با وکیل تلفنی ما تماس حاصل فرمایید.