بسیاری از مسائل در امور قراردادها به همان میزان که ساده و رایج به نظر میآیند مهم و ضروری نیز هستند و یکی از این موارد تعیین خسارت در قراردادهاست.
در قراردادها حقوق و وظایف طرفین در برابر یکدیگر با توجه به چگونگی توافق به توازن میرسند. لیکن این وظایف و حقوق ایجاد شده، به تنهایی نمیتوانند افراد را به ایفای تعهدات ملزم نمایند.
زیرا عدم وجود ضمانت اجرا یا همان خسارت قراردادی باعث میشود افراد، هیچ نگرانی بابت شانه خالی کردن از زیر بار مسئولیتهای ناشی از قرارداد نداشته باشند.
در نتیجه عدم ایفای تعهدات و تضییع حقوق قراردادی طرفین، بسیار کم هزینه بعضا بدون هیچ هزینهای باقی خواهد ماند.
این امر باعث میشود هدف اصلی از انعقاد قرارداد که همان «لزوم پایبندی به مفاد قرارداد» میباشد فراموش شده و پایههای استحکام قرارداد، در عمل متزلزل گردد.
بنابراین تعیین خسارت قراردادی و همچنین تاسیس نهاد و فرآیند جبران خسارت و سایر مسائل مربوط به آن از مهمترین موضوعاتی است که میبایست در انعقاد قرارداد به آن به طور ویژهای توجه نمود.
شما میتوانید قبل از انعقاد هر نوع قراردادی از وکیل قراردادها و یا مشاوره حقوقی قراردادها استفاده نمایید.
انواع خسارات
خسارت قراردادی
در این نوع خسارت، میزان و موجب خسارت در قرارداد لحاظ شده است. به عنوان مثال: در صورت تاخیر در ایفای تعهد، متعهد متخلف مکلف است مبلغی را به عنوان خسارت قراردادی به طرف مقابل بپردازد.
همانطور که در مثال ذکر شده نیز پیداست، هم مبلغ و هم دلیلی که متخلف را به پرداخت خسارت ملزم می نماید در قرارداد ذکر شده است.
خسارات غیر قراردادی
خساراتی هستند که در قرارداد تعریف نشدهاند و به دلیل نتایج تخلف متخلف، بر طرف دیگر تحمیل شدهاند. به عنان مثال، عدم دعایت موازین فنی در ساخت ساختمان، منجر به فرو ریختن آن و ایراد خسارت به مالک و هسایهها میگردد.
در این حالت، وکیل میگوید خسارات وارده به مالک و همسایگان و میزان آن در قرارداد ذیکر نشدهاند و تخلف یکی از طرفین، این خسارات را ایجاد نموده (توافق طرفین، نقشی در ایجاد آن نداشته است، بر خلاف خسارت قراردادی)
دو حالت رایج از تعیین خسارت قراردادی
خسارت در مقابل تاخیر
این خسارات به دلیل تاخیر متعهد در ایفای تعهد (اعم از انجام کار معین یا پرداخت وجه و غیره) و معمولا در ازای تعهد روز یا ماه یا سال تعیین میگردد. برای همین، مهمترین عامل در تعیین میزان مبلغ نهایی خسارت، تعداد روز، ماه یا سال میباشد (بسته به چگونگی تعیین خسارت).
به عنوان مثال در ازای هر روز تاخیر ۱ درصد از مبلغ کل قرارداد یا ۱۰۰ هزار تومان وجه نقد و غیره.
در صورت نیاز به دریافت اطلاعات فوری میتوانید همین حالا به وکیل آنلاین بنیاد وکلا پیام دهید.
خسارت در ازای تخلف از سایر شروط مندرجه در قرارداد
در این نوع خسارات معمولا زمان، عنصر تعیین کنندهای نیست. آن چه در این دسته از خسارات اهمیت فراوان دارد، صرفا اثبات وجود تخلف میباشد.
البته این نوع خسارت در برابر هر نوع تخلفی میتواند قرار بگیرد. لیکن با توجه به اینکه معمولا در برابر تاخی در ایفای تعهد، خسارات جداگانه ای در نظر گرفته میشود، این نوع خسارت، در برابر سایر تخلفات تلقی میگردد.
لذا اگر برای تاخیر در ایفای تعهدات، خسارتی در نظر گرفته نشده باشد، در صورت تاخیر، استفاده از این نوع خسارات و مطالبه وجوه مربوط به آن امکان پذیر خواهد بود. (بدیهی است که امکان مطالبه این نوع خسارت نیز منوط به ذکر آن در قرارداد میباشد).
به عنان مثال: در صورت تخلف هریک از طرفین از مفاد قرارداد، متخلف مکلف است مبلغی معادل ۵۰ درصد از کل مبلغ قرارداد را به طرف دیگر پرداخت نماید.
در تنظیم قرارداد، حتما به این نکته تصریح نمایید که خسارات تعیین شده، مانع از مراجعه به مراجع ذیصلاح قضایی و مطالبه خسرات وارده ناشی از تخلف متخلف نخواهد بود. (بدین معنی که میبایست خسارات قراردادی قابل مطالبه باشد و هم خسارات غیر قراردادی).
خدمات حقوقی متنوع ما شامل مشاوره حقوقی تلفنی و حضوری و تنظیم انواع اوراق قضایی توسط متخصصین می باشد.