در این مقاله قصد دارم شما را با همه شرایط و دلایل قانونی و فرآیند تغییر نام و نام خانوادگی آشنا کنم.
با مطالعه مقاله جامع پیش رو شما نیز اگر قصد تغییر نام و نام خانوادگی را دارید، متوجه می‌شوید که مشمول شرایط قانونی آن می‌شوید یا درخواست شما رد خواهد شد و همچنین نقطه شروع مراحل تغییر نام کجاست.
در این راستا با من همراه باشید تا ابتدا شرایط قانونی و حقوقی تغییر نام خانوادگی را بررسی می‌کنم و سپس به مراحل اجرایی و مستندات لازم برای این تغییرات می‌پردازم. در نهایت، نکات کاربردی و توصیه‌های عملی برای کسانی که قصد تغییر نام کوچک یا نام خانوادگی خود را دارند، ارائه خواهم داد.
آشنایی اولیه با تغییر نام در شناسنامه
ماده ۲۰ و تبصره‌های آن چارچوب‌های قانونی را برای انتخاب نام و نام خانوادگی مشخص کرده و تضمین می‌کند که این فرآیند با احترام به اصول اسلامی، فرهنگی و دینی جامعه صورت گیرد.
این قوانین و تبصره‌ها به منظور حفظ انسجام اجتماعی و فرهنگی، و همچنین احترام به ارزش‌ها و هنجارهای دینی تدوین شده‌اند. در ادامه به شرح نگاه قانون و دعاوی ثبت احوال به روند تغییر نام افراد برای شما عزیزان می‌پردازم.
روند تغییر نام کوچک افراد در شناسنامه
در حال حاضر، در کشور ما، برای تغییر نام، شما این امکان را دارید که به کلیه ادارات ثبت احوال در سراسر کشور مراجعه کنید.
این به این معناست که برای درخواست تغییر نام خود نیازی نیست که تنها به اداره ثبت احوال محل صدور شناسنامه خود مراجعه کنید؛ بلکه می‌توانید درخواست خود را به هر اداره ثبت احوال در هر نقطه از کشور ارائه دهید.
پس از مراجعه به یکی از ادارات ثبت احوال و ارائه درخواست تغییر نام خود، درخواست شما به اداره ثبت احوال محل صدور شناسنامه ارسال می‌شود. این مرحله شامل ارائه مدارک لازم و پر کردن فرم‌های مربوطه است که باید مطابق با مقررات و دستورالعمل‌های موجود انجام شود.
درخواست تغییر نام شما پس از ارسال به اداره ثبت احوال محل صدور شناسنامه، به هیئت حل اختلاف این اداره ارجاع می‌شود. هیئت حل اختلاف مسئول بررسی دقیق درخواست و مدارک مربوط به آن است. این هیئت با توجه به قوانین و مقررات مرتبط، درخواست شما را بررسی کرده و نسبت به آن تصمیم‌گیری می‌کند.
پس از بررسی کامل درخواست توسط هیئت حل اختلاف، نتیجه تصمیم‌گیری به شما اعلام می‌شود. این نتیجه می‌تواند شامل تایید یا رد درخواست تغییر نام باشد و بر اساس ارزیابی‌های قانونی و مستندات ارائه‌شده اتخاذ می‌شود.
برای تغییر نام، دختران بالای ۱۸ سال و زنان شوهردار نیازی به کسب اذن شوهر یا ولی خود ندارند. این بدان معناست که این گروه از افراد میتوانند به‌طور مستقل و بدون نیاز به تایید شوهر یا ولی، درخواست تغییر نام خود را ارائه دهند و فرآیند تغییر نام خود را پیگیری کنند.
تصمیم‌گیری در هیات حل اختلاف باید با رعایت کامل قوانین و مقررات مربوطه انجام شود. این هیئت موظف است که بر اساس معیارهای قانونی و شفاف، به بررسی درخواست‌ها پرداخته و تصمیمات لازم را اتخاذ نماید.
چه افرادی میتوانند نام کوچک خود را تغییر بدهند؟
برای انجام فرآیند تغییر نام، قوانین و مقررات مشخصی وجود دارد که تعیین می‌کند چه افرادی میتوانند به این تغییرات اقدام کنند و تحت چه شرایطی میتوانند درخواست تغییر نام خود را ثبت نمایند.
به طور کلی، افراد زیر میتوانند برای تغییر نام خود اقدامات لازم را انجام دهند:
- اشخاص بالای ۱۸ سال: تمامی افرادی که به سن قانونی ۱۸ سال تمام رسیده‌اند، مجاز به درخواست تغییر نام خود هستند. این افراد میتوانند به سازمان ثبت احوال مراجعه کرده و با ارائه مدارک مورد نیاز، درخواست تغییر نام خود را ثبت نمایند. در این مورد، فرآیند تغییر نام از طریق سازمان ثبت احوال انجام می‌شود و نیاز به مراجع قضایی نخواهد بود.
- افراد کمتر از ۱۸ سال دارای حکم رشد: کودکانی که به سن قانونی نرسیده‌اند اما دارای حکم رشد هستند، میتوانند تحت شرایط خاصی درخواست تغییر نام خود را ثبت کنند. حکم رشد به معنای آن است که کودک به دلیل رسیدن به حدی از بلوغ فکری و اخلاقی، می‌تواند به‌طور مستقل تصمیم‌گیری کند. در این حالت، فرد با ارائه حکم رشد و سایر مدارک لازم، می‌تواند اقدام به تغییر نام نماید.
- پدر یا جد پدری برای فرزندان کمتر از ۱۸ سال: پدر یا جد پدری فرزندانی که هنوز به سن ۱۸ سال نرسیده‌اند، میتوانند با ارائه شناسنامه خود و مستندات مربوطه، درخواست تغییر نام فرزندان خود را ثبت نمایند. این تغییر نام باید مطابق با مقررات و قوانین جاری انجام شود و برای تأمین حقوق قانونی فرزندان، لازم است که مدارک لازم به سازمان ثبت احوال ارائه شود.
- سرپرست قانونی (قیم، امین، وصی): سرپرست قانونی افراد صغیر و محجور، نظیر قیم، امین یا وصی، که به‌طور قانونی مسئولیت نگهداری و سرپرستی فرد را بر عهده دارد، می‌تواند با ارائه مدارک مستند و تایید سمت خود، اقدام به تغییر نام فرد تحت سرپرستی کند. این مدارک باید به‌طور رسمی به سازمان ثبت احوال ارائه شود تا درخواست تغییر نام بررسی و تایید گردد.
مهم است به این نکته توجه کنید که تغییر نام افراد زیر ۱۸ سال از طریق سازمان ثبت احوال امکان‌پذیر نمی‌باشد.
برای این دسته از افراد، فرآیند تغییر نام باید از طریق مراجعه به محاکم قضایی صورت گیرد. در چنین مواردی، متقاضیان باید به دادگاه مراجعه کرده و درخواست خود را به‌طور قانونی پیگیری کنند تا با بررسی مستندات و دلایل ارائه‌شده، تغییر نام آنها به تصویب برسد.
این اقدامات و مقررات به منظور تضمین رعایت قوانین و حفظ حقوق قانونی افراد در فرآیند تغییر نام طراحی شده است.
شرایط تغییر اسم کوچک در شناسنامه
برای آنکه فرد بتواند موفق به تغییر اسم در شناسنامه خود گردد، لازم است که شرایط خاصی را رعایت کند. این شرایط به شرح زیر هستند:
سن قانونی
تغییر اسم برای افرادی که به سن قانونی ۱۸ سال تمام رسیده‌اند، امکان‌پذیر است. این افراد میتوانند با ارائه مدارک مورد نیاز به سازمان ثبت احوال مراجعه کرده و درخواست تغییر اسم خود را ثبت کنند.
افراد زیر ۱۸ سال
در صورتی که فرد کمتر از ۱۸ سال سن داشته باشد، برای تغییر اسم نیاز به ارائه حکم رشد دارد. حکم رشد به معنای آن است که فرد به حدی از بلوغ فکری و اخلاقی رسیده که می‌تواند به‌طور مستقل تصمیم‌گیری کند. در این حالت، با ارائه حکم رشد، فرد زیر ۱۸ سال می‌تواند درخواست تغییر اسم خود را ارائه دهد.
برای فرزندان زیر ۱۸ سال، پدر یا جد پدری با ارائه شناسنامه خود میتوانند اقدام به تغییر اسم نمایند. این اقدام باید با رعایت مقررات قانونی و ارائه مدارک لازم به سازمان ثبت احوال انجام شود.
افراد محجور و صغیر
برای افرادی که محجور (افراد غیر قادر به تصرف در اموال خود به دلیل مسائل حقوقی یا روانی) یا صغیر (افراد کمتر از ۱۸ سال) هستند، تغییر اسم باید توسط سرپرست قانونی آنها انجام شود.
سرپرست قانونی شامل قیم، امین یا وصی است که با ارائه مدارک معتبر که نشان‌دهنده سمت و مسئولیت او باشد، می‌تواند اقدام به تغییر اسم کند. این مدارک باید به‌طور رسمی و مستند به سازمان ثبت احوال ارائه شود.
نامهای مقدس
تغییر نامهای مقدس، که به نوعی به مفاهیم دینی یا فرهنگی خاص مربوط می‌شود، به طور کلی ممنوع است.
با این حال، در صورت درخواست تغییر، این تغییر باید به نام مقدس دیگری صورت گیرد که در تضاد با اصول مذهبی یا فرهنگی نباشد.
به عبارت دیگر، نامهای مقدس نمی‌توانند به نامهای عادی یا غیرمقدس تغییر یابند مگر آنکه نام جدید نیز از نظر دینی یا فرهنگی مقدس و مناسب تلقی شود.
این شرایط به منظور تضمین رعایت قوانین و حفظ حقوق قانونی افراد در فرآیند تغییر اسم در شناسنامه طراحی شده است و متقاضیان باید با آگاهی کامل از این شرایط اقدام به درخواست تغییر اسم خود نمایند.
شرایط تغییر نام های مذهبی
در فرآیند تغییر نام، تغییر نامهای مذهبی به طور کلی دارای شرایط خاص و محدودتری هستند. به طور معمول، درخواست‌های تغییر نامهای مذهبی، چه از طریق دادگاه و چه از طریق اداره ثبت احوال، با موانع جدی مواجه می‌شوند. به دلیل اهمیت و حساسیت‌های مرتبط با نامهای مذهبی در بسیاری از فرهنگ‌ها و جوامع، این نوع تغییرات معمولاً مورد موافقت قرار نمی‌گیرند.
این موانع به منظور حفظ اصول و ارزش‌های مذهبی و فرهنگی موجود است و برای جلوگیری از تغییرات بی‌مورد یا غیرموجه در این حوزه اعمال می‌شود.
در موارد بسیار محدودی که تغییر نام مذهبی امکان‌پذیر است، درخواست تغییر باید به نام مذهبی دیگری باشد.
به عبارت دیگر، اگر فردی قصد دارد نام مذهبی خود را به نام مذهبی دیگری تغییر دهد، این تغییر می‌تواند مورد بررسی قرار گیرد. این تغییرات تنها زمانی مورد پذیرش قرار می‌گیرند که نام جدید همچنان در چارچوب اصول مذهبی و فرهنگی پذیرفته شده باشد.
برای دریافت موافقت از اداره ثبت احوال یا دادگاه، نام جدید پیشنهادی باید علاوه بر مذهبی بودن، از میزان فراوانی و استفاده بیشتری نسبت به نام قبلی برخوردار باشد.
به این معنی که نام جدید باید در جامعه یا میان افراد مذهبی پذیرفته شده و معمولا مورد استفاده قرار گیرد تا تغییر آن به تصویب برسد.
نام جدید باید با اصول و قواعد مذهبی منطبق باشد و هیچ تضادی با آموزه‌های دینی نداشته باشد. این تطابق به این منظور است که تغییر نام به‌گونه‌ای صورت گیرد که به ارزش‌ها و اعتقادات مذهبی لطمه‌ای وارد نشود.
با توجه به شرایط فوق، تغییر نامهای مذهبی به دلایل مختلف از جمله حفظ اصول مذهبی و فرهنگی، با محدودیت‌های خاصی روبه‌روست.
در صورتی که فردی بخواهد تغییر نام مذهبی خود را پیگیری کند، باید اطمینان حاصل کند که نام جدید پیشنهادی علاوه بر برخورداری از ویژگی‌های مذهبی، از میزان فراوانی و پذیرش بیشتری برخوردار باشد و با اصول دینی و فرهنگی همخوانی داشته باشد. این فرآیند نیاز به بررسی دقیق و موافقت نهادهای مربوطه دارد تا تغییرات به‌طور صحیح و بدون ایجاد مشکلات فرهنگی یا مذهبی انجام شود.
لیست اسامی مجاز برای تغییر نام
برای آنکه درخواست تغییر نام در شناسنامه با موفقیت انجام شود، متقاضیان باید از شرایط و محدودیت‌های مشخص شده پیروی کنند. این شرایط و لیست اسامی مجاز برای تغییر نام به شرح زیر است:
- اسامی با وزن نامناسب یا غیرمتعارف: برخی از اسامی ممکن است از نظر وزنی یا معنایی مناسب نباشند و عرفاً به عنوان یک نام شناخته نشوند. به عبارت دیگر، این اسامی نمی‌توانند به طور طبیعی و درستی به عنوان نام افراد استفاده شوند. این قبیل اسامی، به دلیل عدم تطابق با معیارهای استاندارد نام‌گذاری، در فهرست نامهای مجاز برای تغییر قرار نمی‌گیرند.
- اسامی مغایر با مقدسات اسلامی: اسامی که با اصول و مقدسات اسلام سازگاری ندارند و ممکن است به نوعی بی‌احترامی به دین اسلام تلقی شوند، به طور کلی برای تغییر نام مجاز نخواهند بود. به عنوان مثال، نام‌هایی که به طور تاریخی با بت‌های پیش از اسلام مانند “عبدالعزی” مرتبط هستند، به دلیل هتک حرمت به اسلام، مجاز به استفاده نخواهند بود.
- اسامی کشوری و لشکری: استفاده از اسامی که به مقامات نظامی، اداری یا سیاسی مانند “سرگرد”، “سرتیپ”، “شهردار”، “دکتر” و مشابه آنها تعلق دارند، معمولاً ممنوع است. این قبیل اسامی به دلیل بار معنایی خاص و مرتبط با عنوان‌های رسمی، نمی‌توانند به عنوان نامهای فردی در شناسنامه ثبت شوند.
- اسامی تحقیرآمیز یا نامناسب: برخی از اسامی ممکن است به دلیل بار معنایی منفی یا تحقیرآمیز خود، برای فرد مشکلاتی ایجاد کنند. به عنوان مثال، نام‌هایی مانند “کنیز”، “گدا”، “حقیر” به دلیل تحقیرآمیز بودن و عدم مقبولیت اجتماعی، برای تغییر نام مجاز نخواهند بود.
- تضاد نام با جنسیت: در برخی مواقع، دلیل مراجعه افراد برای تغییر نام در شناسنامه، تضاد نام با جنسیت فرد است. به عنوان مثال، اگر نام انتخاب شده برای یک فرد با جنسیت او همخوانی نداشته باشد، تغییر نام در این زمینه ممکن است مجاز باشد. در این مورد، نام جدید باید به طور منطقی و مطابق با جنسیت فرد انتخاب شود.
این شرایط به منظور حفظ هویت فرهنگی و اجتماعی و جلوگیری از ایجاد مشکلات احتمالی برای افراد در نظر گرفته شده‌اند.
متقاضیان باید از این مقررات آگاهی کامل داشته باشند و نامهای پیشنهادی خود را بر اساس این اصول انتخاب کنند تا تغییر نام آنها به درستی و بدون مشکل انجام شود.
شرایط و محدودیت‌های تغییر نام در شناسنامه
تغییر نام در شناسنامه با توجه به شرایط خاص و مقررات تعریف شده توسط شورای عالی ثبت احوال و سایر نهادهای مرتبط، تحت نظارت و محدودیت‌هایی انجام می‌شود.
در ادامه به برخی از این شرایط و محدودیت‌ها که ممکن است بر فرآیند تغییر نام تاثیر بگذارد، اشاره می‌شود:
با وجود تأیید شورای عالی ثبت احوال، برخی از اسامی ممکن است به نظر مستهجن یا زننده بیایند. این اسامی که ممکن است از نظر معنایی یا تلفظی غیرمناسب و نامطلوب باشند، به دلیل احترام به هنجارهای اجتماعی و فرهنگی، نمی‌توانند به عنوان نامهای جدید پذیرفته شوند.
استفاده از اسامی که حاوی حروف زائد یا حشو هستند، از قبیل «قوچی»، می‌تواند به عنوان یک مشکل در فرآیند تغییر نام تلقی شود. این اسامی معمولاً به دلیل عدم رعایت اصول قواعد نام‌گذاری صحیح و بهینه، به طور معمول برای تغییر نام قابل پذیرش نخواهند بود.
در برخی موارد، نامهای درخواست‌شده ممکن است دارای اشتباهات املایی یا نگارشی باشند، مانند «منیجه» به جای «منیژه». این گونه اشتباهات باید تصحیح شوند تا نام جدید به درستی و به شکل صحیح نگاشته شود.
اگر نام فرد متقاضی با نامهای موجود در خانواده (پدر، مادر، برادر یا خواهر) مشابه باشد، این تغییر ممکن است با محدودیت‌هایی مواجه شود. هدف از این محدودیت‌ها جلوگیری از تداخل و ایجاد اختلافات احتمالی در شناسنامه‌های خانوادگی است.
نام‌هایی که با نامهای روزهای هفته مشابه هستند، مانند «جمعه» یا «دوشنبه»، معمولاً برای تغییر نام مورد پذیرش قرار می‌گیرند. این نام‌ها به دلیل عدم تطابق با اصول نام‌گذاری فردی و ایجاد ابهام، ممکن است تغییر داده شوند.
برخی از نام‌ها که به صورت عربی در شناسنامه ثبت شده‌اند، ممکن است به صورت فارسی نیز نگاشته شوند. به عنوان مثال، نام «اسحق» می‌تواند به صورت «اسحاق» نوشته شود. تغییر نحوه نگارش نام‌ها به زبان‌های مختلف ممکن است مجاز باشد.
افرادی که به تازگی به دین اسلام گرویده‌اند، میتوانند نام خود را به اسامی اسلامی تغییر دهند. این تغییر به منظور تطابق نام فرد با اصول و احکام دین جدید انجام می‌شود.
افرادی که پس از تغییر جنسیت، نیاز به تغییر نام دارند، میتوانند از طریق دادگاه برای تغییر نام خود اقدام کنند. این فرآیند به منظور تطابق نام با جنسیت جدید فرد و رعایت حقوق قانونی او انجام می‌شود.
این شرایط و محدودیت‌ها به منظور حفظ نظم و هماهنگی در سیستم ثبت احوال و احترام به اصول فرهنگی و اجتماعی تعیین شده‌اند. متقاضیان تغییر نام باید با این مقررات آشنا بوده و نامهای پیشنهادی خود را مطابق با این اصول انتخاب کنند تا فرآیند تغییر نام به درستی و بدون مشکل انجام شود.
مدارک مورد نیاز برای تغییر نام از طریق دادگاه
برای انجام فرآیند تغییر نام از طریق دادگاه یا سازمان ثبت احوال، متقاضیان باید مدارک و مستندات مشخصی را تهیه و آماده کنند. این مدارک به شرح زیر است:
- اصل شناسنامه و کپی صفحات آن: متقاضیان باید اصل شناسنامه خود را به همراه دو سری کپی از تمامی صفحات آن ارائه دهند. این مستندات برای شناسایی هویت متقاضی و تطابق اطلاعات نام و نام خانوادگی ضروری است.
- مدارک مربوط به متقاضیان زیر ۱۸ سال: برای تغییر نام در شناسنامه افرادی که زیر ۱۸ سال سن دارند، لازم است اصل شناسنامه پدر یا جد پدری متقاضی ارائه گردد. علاوه بر این، باید کپی شناسنامه پدر یا جد پدری نیز ارائه شود تا احراز هویت و وابستگی خانوادگی به درستی انجام شود.
- استشهاد محلی (در صورت نیاز): در برخی موارد، ممکن است نیاز به ارائه استشهاد محلی باشد. این استشهاد معمولا برای تایید برخی از اطلاعات یا شرایط خاص در خصوص تغییر نام، از سوی اشخاص معتمد و معتبر تهیه می‌شود.
- تکمیل فرم درخواست تغییر اسم: متقاضیان باید فرم مخصوص درخواست تغییر اسم در شناسنامه را تکمیل کنند. این فرم شامل اطلاعات شخصی و دلایل درخواست تغییر نام است و باید به دقت پر شود.
- واریز هزینه‌های مربوطه: برای انجام تغییر نام، متقاضیان موظف به پرداخت هزینه‌های تعیین شده توسط سازمان ثبت احوال یا دادگاه هستند. این هزینه‌ها باید طبق تعرفه‌های مربوطه واریز شود و رسید پرداخت آن ارائه گردد.
- گواهی عدم سوء پیشینه (برای متقاضیان بالای ۱۸ سال): متقاضیان بالای ۱۸ سال باید گواهی عدم سوء پیشینه و محکومیت کیفری را ارائه دهند. این گواهی نشان‌دهنده عدم وجود سابقه کیفری یا سوء پیشینه است و برای اطمینان از صلاحیت متقاضی در فرآیند تغییر نام ضروری است.
این مدارک و مستندات به منظور تسهیل فرآیند تغییر نام و اطمینان از رعایت تمامی مقررات و قوانین مربوطه مورد نیاز هستند. تهیه و ارائه صحیح این مدارک، به تسریع در بررسی و تصویب درخواست تغییر نام کمک خواهد کرد.
نام‌هایی که نمی‌شود تغییر داد یا شانس کمی دارند
در فرآیند تغییر نام در شناسنامه، برخی نام‌ها به دلیل ویژگی‌ها و شرایط خاص خود با محدودیت‌ها و سخت‌گیری‌های زیادی مواجه هستند. به طور معمول، نام‌هایی که تغییر آنها دشوار است یا شانس کمی برای تأیید دارند، به شرح زیر می‌باشند:
نامهای مرتبط با ائمه
نام‌هایی که به ائمه معصومین در فرهنگ اسلامی تعلق دارند، مانند «علی»، «حسین»، «رضا»، و دیگر نامهای مشابه، معمولا با سختگیری زیادی برای تغییر مواجه هستند.
این محدودیت به دلیل احترام ویژه‌ای است که به این نام‌ها در جامعه اسلامی و فرهنگی داده می‌شود. به عبارت دیگر، نامهای ائمه به دلیل جایگاه مذهبی و معنوی بالایی که دارند، تغییر آنها بسیار دشوار و با شانس کمی برای پذیرش مواجه است.
با این حال، در مواردی که تغییر نام به نام دیگری که همچنان به یکی از ائمه معصومین تعلق دارد، درخواست شود، ممکن است شانس بیشتری برای تایید درخواست تغییر نام وجود داشته باشد.
این به دلیل آن است که نام جدید نیز احترام و ارزش مذهبی مشابهی دارد و تغییر به نامهای مرتبط با ائمه به نوعی ادامه‌ی احترام به این نام‌ها تلقی می‌شود.
نامهای پرکاربرد و رایج
برخی نام‌ها که در میان افراد به صورت گسترده‌ای استفاده می‌شوند و از نظر فرهنگی و اجتماعی دارای اهمیت ویژه‌ای هستند، به سختی تغییر می‌یابند. از جمله این نام‌ها می‌توان به «محمد»، «علی»، «رضا»، و «حسین» اشاره کرد.
این نام‌ها به دلیل محبوبیت و گستردگی استفاده در جامعه، و همچنین به دلیل بار معنوی و فرهنگی آنها، تغییرشان با محدودیت‌های خاصی روبه‌روست.
مراحل ثبت دادخواست تغییر نام
در صورتی که تصمیم به ثبت دادخواست تغییر نام خانوادگی به صورت مستقل و بدون استفاده از وکیل یا با کمک او دارید، باید مراحل مشخصی را به ترتیب زیر طی کنید:
۱. ثبت‌نام در سامانه ثنا
اولین گام برای ثبت و تنظیم دادخواست تغییر نام خانوادگی، ثبت‌نام در سامانه ثنا (سامانه نوبت‌دهی الکترونیک) است. این سامانه به عنوان بستر الکترونیکی برای ثبت و پیگیری پرونده‌های قضایی در نظر گرفته شده است.
برای ثبت‌نام در این سامانه، باید به وب‌سایت رسمی آن مراجعه کرده و اطلاعات لازم را وارد کنید. این مرحله به شما اجازه می‌دهد تا به صورت آنلاین از خدمات قضایی بهره‌مند شوید و پیگیری‌های بعدی را به راحتی انجام دهید.
۲. آماده کردن لایحه و ثبت آن در دفاتر خدمات قضایی
پس از ثبت‌نام در سامانه ثنا، باید لایحه‌ای که درخواست تغییر نام خانوادگی شما را مطرح می‌کند، تهیه و تنظیم کنید.
این لایحه می‌تواند به صورت دستی نوشته شود یا با استفاده از کمک عریضه‌نویس تهیه گردد. تنظیم لایحه باید به دقت و با ذکر تمامی مستندات و دلایل مرتبط با درخواست تغییر نام نوشته شده و به دفاتر خدمات قضایی تحویل داده شود.
این دفاتر به عنوان واسط بین متقاضی و سیستم قضایی عمل کرده و لایحه شما را ثبت و به مراجع ذی‌صلاح ارسال خواهند کرد.
۳. منتظر تعیین جلسه رسیدگی
پس از ثبت لایحه، نوبت رسیدگی به پرونده شما تعیین خواهد شد. در این مرحله، باید منتظر باشید تا تاریخ و زمان جلسه رسیدگی از سوی دادگاه به شما ابلاغ شود.
این ابلاغ به صورت الکترونیکی از طریق سامانه ثنا یا به صورت فیزیکی به آدرس ثبت‌شده ارسال می‌شود.
۴. حضور در جلسه رسیدگی و ارائه دفاعیات
در تاریخ مشخص شده برای جلسه رسیدگی، باید به دادگاه حاضر شوید و در جلسه محاکمه شرکت کنید.
در این جلسه، فرصت خواهید داشت تا دفاعیات خود را ارائه داده و دلایل و مستندات مربوط به درخواست تغییر نام خانوادگی خود را مطرح کنید. حضور فعال و ارائه مستندات کافی می‌تواند به قاضی کمک کند تا به درستی به درخواست شما رسیدگی کند.
۵. دریافت رای دادگاه و مراجعه به ثبت احوال
پس از پایان جلسه رسیدگی و بررسی دفاعیات و مستندات شما، قاضی رای خود را صادر خواهد کرد. در صورتی که دادگاه با تغییر نام خانوادگی شما موافقت کند، رای دادگاه به اداره ثبت احوال منطقه شما ارسال می‌شود.
پس از دریافت رای مثبت دادگاه، باید با مراجعه به اداره ثبت احوال و ارائه مدارک مربوطه، شناسنامه جدید خود را دریافت کنید.
مدارک مورد نیاز معمولا شامل رای دادگاه، شناسنامه قدیمی و هر گونه مستندات اضافی مورد درخواست اداره ثبت احوال است.
این مراحل، فرآیند کلی ثبت دادخواست تغییر نام خانوادگی بدون استفاده از وکیل را به طور کامل شرح می‌دهد و به شما کمک می‌کند تا با آگاهی کامل نسبت به روند قانونی و قضائی اقدام نمایید.
قوانین مهم در خصوص تغییر اسم
انتخاب نام مناسب و با مسما برای فرزندان یکی از ابتدایی‌ترین و مهم‌ترین وظایف پدر و مادر به شمار می‌رود.
نام‌گذاری صحیح نه تنها به هویت فردی و اجتماعی کودک کمک می‌کند، بلکه بر نحوه پذیرش و تعامل او با جامعه تاثیرگذار است. با این حال، گاهی اوقات ممکن است فرد در بزرگسالی از نامی که در کودکی به او اختصاص داده شده است، رضایت نداشته باشد.
در چنین مواردی، به شرطی که فرد بتواند دلایل منطقی و قانع‌کننده‌ای ارائه دهد، امکان تغییر نام وجود دارد. در ادامه، به شرح دقیق این موضوع و نکات مهم آن می‌پردازم.
ماده ۲۰ قانون ثبت احوال كشور در خصوص تغییر اسم
ماده ۲۰ قانون ثبت احوال کشور به‌وضوح به اصول و قواعد مربوط به انتخاب نام و تغییر آن پرداخته و موارد مختلفی را که باید در نظر گرفته شود، تعیین کرده است.
این ماده و تبصره‌های ذیل آن، چارچوب قانونی و اصول حاکم بر انتخاب و تغییر نام در اسناد سجلی را مشخص می‌کند. در ادامه، به شرح دقیق این ماده و تبصره‌های آن می‌پردازم:
باید به این نکته توجه داشت که در سیستم حقوقی فعلی، به دلیل تاثیر تعصبات مذهبی و احترام به ارزش‌های دینی، تغییر نامهای مذهبی خاص و مقدس تحت شرایط خاصی ممکن است با محدودیت‌هایی مواجه شود.
به طور کلی، تغییر نامهای مذهبی از جمله نامهای مرتبط با شخصیت‌های مذهبی معتبر و مقدس، به دلیل حساسیت‌های مذهبی و اجتماعی، به سادگی امکان‌پذیر نیست و نیازمند بررسی‌های ویژه‌ای است.
برای تغییر اسم و نام کوچک در شناسنامه، متقاضیان باید ابتدا با مراجعه به اداره ثبت احوال اقدام کنند. مطابق با ماده ۲۰ قانون ثبت احوال، درخواست تغییر نام باید به این اداره تسلیم شود و اداره ثبت احوال موظف به بررسی و تصمیم‌گیری در این خصوص است. اگر درخواست تغییر نام از سوی اداره ثبت احوال پذیرفته نشود یا نتیجه مطلوب حاصل نشود، فرد می‌تواند به دادگاه حقوقی مراجعه کرده و دعوای حقوقی برای اجبار اداره ثبت احوال به اجرای تغییر نام مورد نظر را مطرح کند.
شرایط تغییر نام برای بار دوم
تغییر نام و نام خانوادگی به طور کلی فرآیندی است که تنها یکبار به‌طور معمول برای هر فرد مجاز است.
این محدودیت قانونی به‌منظور جلوگیری از تغییرات مکرر و بی‌ثباتی در اسناد سجلی افراد وضع شده است. با این حال، در برخی شرایط خاص، ممکن است فرد نیاز به تغییر نام برای بار دوم داشته باشد.
درخواست برای تغییر نام برای بار دوم به‌طور معمول با محدودیت‌های بیشتری روبه‌رو است. درخواست برای تغییر نام مجدد باید به مراجع ذی‌صلاح ارائه شود و دلایل قانع‌کننده و مستدل برای ضرورت تغییر نام جدید باید به طور کامل ارائه گردد.
این درخواست ممکن است نیاز به بررسی دقیق‌تری از سوی دادگاه یا سایر مراجع ذی‌صلاح داشته باشد و عدم تأسیس دلیل موجه ممکن است منجر به عدم موافقت با درخواست گردد.
برای تغییر نام برای بار دوم، ارائه دلایل قانع‌کننده و مستند به مراجع ذی‌صلاح ضروری است. این دلایل باید به‌طور دقیق و منطقی بیان شوند تا مورد پذیرش قرار گیرند.
درخواست تغییر نام باید به‌طور رسمی به مراجع مربوطه (شامل دادگاه یا سازمان ثبت احوال) ارائه شود.
در صورت نیاز، حضور و ارائه مدارک از سوی پدر، جد پدری، یا قیم قانونی برای افراد زیر ۱۸ سال الزامی است.
در نهایت، فرآیند تغییر نام برای بار دوم نیاز به رعایت قوانین و مقررات دقیق‌تری دارد و ممکن است شامل مراحل پیچیده‌تری نسبت به تغییر نام اولیه باشد. از این‌رو، توصیه می‌شود که قبل از اقدام به تغییر نام مجدد، مشاوره حقوقی از کارشناسان اخذ گردد تا از موفقیت درخواست اطمینان حاصل شود.
نمونه دادخواست تغییر نام
ریاست محترم مجتمع قضائی……….
با سلام، احتراما به استحضار می‌رساند:
این‌جانب دارای شناسنامه شماره………. صادره از………. در تاریخ………. متولد شدم و با وجود آنکه از شروع تولد در بین تمام آشنایان و بستگان به نام………. شهرت دارم، ولی در سند سجلی فوق‌الذکر نام………. برای این‌جانب انتخاب و ثبت شده است.
نظر به اینکه داشتن دو نام در زندگی روزمره برای این‌جانب موجب بروز مشکلات شده است و از طرفی اشتهارم طبق شهود آقایان…، …، … و… به نام………. است، با توجه به اینکه نام………. واجد معانی عالیه و از هر حیث بر نام مذکور در سند سجلی مذکور برتری دارد، درخواست صدور حکم به تغییر نام کوچک مذکور در شناسنامه از………. به………. به استناد مواد ۹۹۵ قانون مدنی و ۲۰ قانون ثبت احوال مورد استدعاست.
آشنایی اولیه با تغییر نام خانوادگی در شناسنامه
تغییر نام خانوادگی یک فرآیند پیچیده و زمان‌بر است که نیازمند دقت و آگاهی کامل از قوانین و مقررات مربوطه می‌باشد.
بنابراین، آشنایی با روند قانونی و داشتن مشاوره‌های حقوقی می‌تواند به تسهیل این فرآیند کمک کند و از بروز مشکلات احتمالی جلوگیری نماید. در ادامه شرایط تغییر نام را به طور کامل توضیح می‌دهم.
تغییر نام خانوادگی در شناسنامه به چه معناست؟
تغییر نام خانوادگی در شناسنامه به معنای تغییر نام خانوادگی ثبت شده در اسناد هویتی رسمی فرد، از جمله شناسنامه، می‌باشد. این فرآیند به فرد این امکان را می‌دهد که نام خانوادگی خود را با نام جدیدی که به دلایل مختلف از جمله تغییرات شخصی، فرهنگی، اجتماعی یا قانونی انتخاب کرده است، جایگزین کند.
یکی از حقوق اساسی هر پدر و مادری، انتخاب نامی مناسب برای فرزندشان در بدو تولد است. این حق نه تنها به والدین اجازه می‌دهد که به فرزند خود هویتی متمایز و فردی ببخشند، بلکه در شناسایی و تمییز فرد از دیگر افراد جامعه نیز نقشی اساسی دارد.
پس از انتخاب نام مناسب، والدین موظف هستند به اداره ثبت احوال مراجعه کنند تا نام فرزند خود را به ثبت برسانند.
در این مرحله، سازمان ثبت احوال کشور، شناسنامه‌ای را برای نوزاد صادر می‌کند. شناسنامه، سندی رسمی است که تنها با تایید و تصویب مراجع صالح قابلیت تغییر دارد.
تغییر نام خانوادگی می‌تواند به دلایل مختلفی انجام شود، از جمله:
- دلایل شخصی: فرد ممکن است به دلایل شخصی، فرهنگی یا اجتماعی تمایل به تغییر نام خانوادگی خود داشته باشد.
- تغییر وضعیت خانوادگی: در برخی موارد، تغییر وضعیت خانوادگی مانند ازدواج، طلاق یا وفات یکی از والدین ممکن است منجر به تغییر نام خانوادگی شود.
- مشکلات قانونی یا اجتماعی: برخی افراد ممکن است به دلیل مشکلات قانونی یا اجتماعی مرتبط با نام خانوادگی قبلی، تغییر نام خانوادگی را درخواست کنند.
فرآیند تغییر نام خانوادگی
برای تغییر نام خانوادگی در شناسنامه، فرد باید مراحل زیر را طی کند:
- درخواست تغییر نام خانوادگی: فرد باید درخواست رسمی تغییر نام خانوادگی خود را به مراجع قانونی مربوطه، از جمله سازمان ثبت احوال، ارائه دهد.
- ارائه مستندات لازم: شامل مدارک شناسایی، شناسنامه، و هرگونه مستندات پشتیبانی کننده که دلایل تغییر نام خانوادگی را توجیه کند.
- بررسی درخواست: مراجع قانونی درخواست را بررسی کرده و ممکن است نیاز به تایید نهایی از سوی کمیته‌های مربوطه داشته باشد.
- صدور مجوز تغییر: پس از تایید درخواست، مجوز تغییر نام خانوادگی صادر شده و نام خانوادگی جدید در شناسنامه ثبت می‌شود.
- تحویل شناسنامه جدید: شناسنامه جدید با نام خانوادگی تغییر یافته به فرد متقاضی تحویل داده می‌شود.
شرایط تغییر نام خانوادگی در شناسنامه چیست؟
شناسنامه، یکی از اسناد رسمی و مدارک هویتی ضروری است که هر فرد باید آن را داشته باشد. این سند رسمی، نقش اساسی در شناسایی و اثبات هویت فرد در جامعه ایفا می‌کند و اطلاعات مهمی نظیر نام، نام خانوادگی، تاریخ و محل تولد، و نام پدر و مادر را شامل می‌شود. این اطلاعات در بدو صدور شناسنامه توسط سازمان ثبت احوال درج می‌گردد.
سازمان ثبت احوال، مرجع رسمی و قانونی مسئول صدور شناسنامه در کشور است. این سازمان نه تنها مسئول صدور شناسنامه برای نوزادان تازه متولد شده است، بلکه به درخواست افرادی که به هر دلیل نیاز به شناسنامه المثنی دارند نیز پاسخ می‌دهد. این فرآیندها به منظور تضمین صحت و اصالت هویت افراد و فراهم کردن ابزارهای قانونی لازم برای شناسایی آنها در جامعه انجام می‌شود.
طبق ماده ۹۹۷ قانون مدنی، “هر کس، باید دارای نام خانوادگی باشد و اتخاذ نام های مخصوصی که به موجب نظامنامه اداره سجل احوال معین می شود، ممنوع است.” این ماده قانونی به صراحت الزام داشتن نام خانوادگی را برای هر فرد مشخص کرده است و از انتخاب نامهای خاص و غیرمجاز جلوگیری می‌کند. نام خانوادگی بخشی از هویت فرد است که نه تنها در تعاملات اجتماعی بلکه در تمامی مستندات قانونی و رسمی نیز اهمیت دارد.
علاوه بر این، تبصره ماده ۴۱ قانون ثبت احوال مقرر می‌دارد که نام خانوادگی هر فرد، نام خانوادگی پدر او خواهد بود. این تبصره به وضوح نشان می‌دهد که نام خانوادگی به عنوان یک ویژگی موروثی، از پدر به فرزند منتقل می‌شود و بدین ترتیب یک پیوستگی و تداوم خانوادگی ایجاد می‌گردد. این قانون باعث می‌شود که هویت خانوادگی افراد حفظ شود و ارتباط نسل‌ها با یکدیگر به وضوح مشخص گردد.
شرایط تغییر نام خانوادگی در شناسنامه برای متقاضیان به صورت رسمی و مفصل به شرح زیر است:
شرایط سنی متقاضی
متقاضی تغییر نام خانوادگی باید حداقل ۱۸ سال تمام داشته باشد. در صورتی که متقاضی کمتر از ۱۸ سال داشته باشد، باید حکم رشد از سوی دادگاه داشته باشد تا بتواند به طور قانونی درخواست تغییر نام خانوادگی خود را مطرح نماید.
تغییر نام خانوادگی برای افراد زیر ۱۸ سال
اگر پدر فردی که زیر ۱۸ سال است، نام خانوادگی خود را تغییر داده باشد و بخواهد نام خانوادگی فرزند خود را نیز تغییر دهد، لازم است که شناسنامه جدید خود را به اداره مربوطه ارائه دهد.
این تغییر نام باید از طریق مراجع قانونی و پس از احراز شرایط لازم صورت گیرد. در این موارد، پدر یا جد پدری با ارائه شناسنامه خود میتوانند درخواست تغییر نام خانوادگی فرزند زیر ۱۸ سال خود را مطرح نمایند.
تغییر نام خانوادگی توسط قیم یا وصی
در صورتی که قیم یا وصی قانونی بخواهد برای تغییر نام خانوادگی اطفال تحت سرپرستی خود اقدام نماید، باید مدارک مربوط به سمت قانونی خود را ارائه دهد. این مدارک باید به تایید مراجع قضایی رسیده و معتبر باشد تا بتوانند درخواست تغییر نام خانوادگی را به صورت قانونی پیگیری کنند.
شرایط نام خانوادگی جدید
نام خانوادگی جدید باید با شرایط خاصی مطابقت داشته باشد تا تغییر آن مورد تایید قرار گیرد. این شرایط عبارتند از:
- نام خانوادگی نامناسب: اگر نام خانوادگی شامل واژه‌های نامناسب و ناپسند مانند “بیچاره” یا “گدا” باشد.
- نام خانوادگی با بیش از دو کلمه: اگر نام خانوادگی بیش از دو کلمه باشد مانند “خنجری برار عزیزی” یا “فلاح ناگزیر لنگرودی”.
- نام خانوادگی خارجی: اگر نام خانوادگی از واژگان خارجی یا ترکیبی از آنها باشد مانند “علی‌اف” یا “یوهانسون”.
- نام خانوادگی مذموم یا مغایر با ارزش‌های فرهنگ اسلامی: اگر نام خانوادگی شامل کلمات مذموم یا مغایر با ارزش‌های فرهنگ اسلامی باشد مانند “بی‌دین” یا “شیطان‌پرست”.
- نام خانوادگی منسوب به مناصب یا القاب و عناوین: اگر نام خانوادگی شامل مناصب یا القاب و عناوین باشد مانند “سرهنگ” یا “خان”.
- نام خانوادگی منسوب به محل: اگر نام خانوادگی شامل اسامی محل یا منسوب به محل و نامناسب باشد.
در نهایت، لازم است که تمام مدارک و مستندات مربوط به درخواست تغییر نام خانوادگی به اداره ثبت احوال ارائه شود تا پس از بررسی و تایید مراجع قانونی، تغییر نام خانوادگی در شناسنامه به ثبت برسد.
مرجع صالح برای تغییر نام خانوادگی
مطابق با رای اخیر هیات عمومی دیوان عدالت اداری، مرجع صالح برای انجام مراحل تغییر نام خانوادگی از دادگاه به سازمان ثبت احوال محل صدور شناسنامه تغییر یافته است.
این تغییر به معنای آن است که افرادی که قصد تغییر نام خانوادگی خود را دارند، باید به اداره ثبت احوال محل صدور شناسنامه خود مراجعه کنند و دیگر نیازی به مراجعه به دادگاه ندارند.
متقاضی باید ابتدا فرم درخواست تغییر نام خانوادگی را از اداره ثبت احوال محل صدور شناسنامه خود دریافت و تکمیل نماید. این فرم شامل اطلاعات شخصی متقاضی و دلایل درخواست تغییر نام خانوادگی است.
پس از تکمیل فرم درخواست، متقاضی باید به اداره ثبت احوال محل صدور شناسنامه خود مراجعه کند و فرم تکمیل شده را به همراه مدارک لازم ارائه دهد.
مدارکی که باید برای تغییر نام خانوادگی ارائه شوند، شامل موارد زیر هستند:
- اصل شناسنامه: متقاضی باید اصل شناسنامه خود را به همراه داشته باشد.
- دو سری کپی از شناسنامه: علاوه بر اصل شناسنامه، دو سری کپی از آن نیز باید ارائه شود.
- اجازه‌نامه تنظیم شده در دفاتر اسناد رسمی از پدر یا جد پدری: در صورتی که متقاضی قصد استفاده از نام خانوادگی تغییر یافته پدر یا جد پدری خود را دارد، باید اجازه‌نامه‌ای که در دفاتر اسناد رسمی تنظیم شده و به امضای پدر یا جد پدری رسیده باشد، ارائه دهد.
- اجازه‌نامه تنظیم شده در دفاتر اسناد رسمی از دارنده حق تقدم نام خانوادگی مورد درخواست: اگر نام خانوادگی مورد درخواست، متعلق به شخص دیگری باشد که دارای حق تقدم در استفاده از آن نام خانوادگی است، متقاضی باید اجازه‌نامه‌ای که در دفاتر اسناد رسمی تنظیم شده و به امضای دارنده حق تقدم رسیده باشد، ارائه دهد.
پس از ارائه مدارک، اداره ثبت احوال مدارک و درخواست متقاضی را بررسی می‌کند. در صورتی که مدارک کامل و درخواست متقاضی با شرایط مقرر همخوانی داشته باشد، تغییر نام خانوادگی در شناسنامه انجام می‌شود.
پس از تایید درخواست، اداره ثبت احوال اقدام به صدور شناسنامه جدید با نام خانوادگی تغییر یافته می‌کند. متقاضی باید در زمان تعیین شده به اداره ثبت احوال مراجعه کرده و شناسنامه جدید خود را دریافت کند.
این مراحل و مدارک به گونه‌ای طراحی شده‌اند که اطمینان حاصل شود تغییر نام خانوادگی به درستی و مطابق با قوانین و مقررات مربوطه انجام می‌شود و حقوق تمامی طرفین محترم شمرده می‌شود.
تغییر نام خانوادگی زن به نام خانوادگی همسر پس از ازدواج
یکی از مواردی که تغییر نام خانوادگی مجاز است، تغییر نام خانوادگی زن به نام خانوادگی همسر پس از ازدواج می‌باشد.
تغییر نام خانوادگی زن به نام خانوادگی همسر، فقط پس از رسمی شدن ازدواج و انعقاد عقد نکاح امکان‌پذیر است.
زوجه باید به اداره ثبت احوال محل صدور شناسنامه خود مراجعه کند تا درخواست تغییر نام خانوادگی را مطرح نماید.
مدارک مورد نیاز برای تغییر نام خانوادگی زن به نام خانوادگی همسر شامل موارد زیر می‌باشد:
- اصل شناسنامه زن: زوجه باید اصل شناسنامه خود را به همراه داشته باشد.
- اجازه‌نامه شوهر: زوجه باید اجازه‌نامه‌ای که توسط همسرش تنظیم و امضا شده است را ارائه دهد. این اجازه‌نامه باید در دفاتر اسناد رسمی تنظیم شده باشد.
- اصل شناسنامه شوهر: زوجه باید اصل شناسنامه همسر خود را نیز به اداره ثبت احوال ارائه دهد.
- سند ازدواج: ارائه سند ازدواج که نشان‌دهنده رسمی بودن ازدواج است نیز الزامی است.
اداره ثبت احوال پس از دریافت مدارک، آنها را بررسی و در صورت کامل بودن، درخواست تغییر نام خانوادگی را تأیید می‌کند. پس از تایید، شناسنامه جدید با نام خانوادگی همسر صادر می‌شود.
در صورتی که زن و شوهر از یکدیگر جدا شوند، زن می‌تواند به استفاده از نام خانوادگی همسر سابق خود ادامه دهد. با این حال، شوهر می‌تواند با اعتراض به اداره ثبت احوال، درخواست بازگشت نام خانوادگی زن به نام خانوادگی اولیه‌اش را مطرح کند. در صورت تایید این اعتراض، نام خانوادگی زن در شناسنامه به حالت اولیه باز خواهد گشت.
در صورت فوت شوهر، زن می‌تواند تا زمانی که ازدواج مجدد نکرده است، به استفاده از نام خانوادگی همسر متوفی خود ادامه دهد.
نکات مهم تغییر نام خانوادگی در شناسنامه
یکی از نکات مهم و کاربردی قانون تغییر نام در شناسنامه، فصل هشتم است که به موضوع نام خانوادگی و قوانین مربوط به تغییر آن اختصاص دارد.
این فصل شامل مواد مختلفی است که نحوه مدیریت و تغییر نام خانوادگی را تشریح می‌کند در ادامه تمام نکات مربوط به آن و چگونگی تغییر نام خانوادگی را شرح می‌دهم.
برای تغییر نام خانوادگی چه باید کرد؟
قانون ثبت احوال جمهوری اسلامی ایران شامل ۵۵ ماده قانونی است که موضوعات مختلفی را در خصوص ثبت وقایع حیاتی افراد تنظیم می‌کند.
این قانون در فصل‌ها و سرفصل‌های متعددی تدوین شده است که هر یک به یکی از جنبه‌های مهم و اساسی ثبت احوال پرداخته است.
از جمله این سرفصل‌ها می‌توان به کلیات، اسناد و مدارک ثبت احوال، ثبت ولادت، ثبت وفات، ازدواج و طلاق، صدور شناسنامه، صدور کارت شناسائی ملی، نام خانوادگی، تعویض شناسنامه‌های موجود و نقل آن به دفاتر ثبت کل وقایع، تهیه مقدمات اجرای قانون و مقررات کیفری اشاره کرد.
در ماده ۴۰ قانون ثبت احوال، متولی تغییر نام خانوادگی در کشور مشخص شده است. بر اساس این ماده، انجام تغییرات نام خانوادگی با تصویب سازمان ثبت احوال کشور صورت می‌گیرد. این ماده به وضوح تأکید می‌کند که هیچ تغییری در نام خانوادگی بدون مجوز و تصویب سازمان ثبت احوال مجاز نیست و این سازمان مرجع صالح برای بررسی و تایید درخواست‌های تغییر نام خانوادگی است.
ماده ۴۱ قانون ثبت احوال به چگونگی تغییر نام خانوادگی پرداخته است. این ماده تأکید دارد که هر فردی که قصد تغییر نام خانوادگی خود را دارد، باید اجازه تغییر نام را از کسی بگیرد که نام خانوادگی مورد نظر بر اساس تاریخ تقدم به نام وی ثبت شده است. به عبارت دیگر، اگر فردی بخواهد نام خانوادگی خود را به نامی که پیشتر توسط شخص دیگری به ثبت رسیده تغییر دهد، باید از آن شخص یا وارثان قانونی وی اجازه کتبی دریافت کند.
این ماده به منظور حفظ حقوق افرادی که نام خانوادگی خاصی را به ثبت رسانده‌اند و جلوگیری از سو استفاده از نامهای خانوادگی مشهور و معتبر تدوین شده است.
ماده قانونی مورد اشاره در متن به موضوع حق تقدم نام خانوادگی و شرایط استفاده از آن می‌پردازد. این ماده بیان می‌کند که حق تقدم استفاده از نام خانوادگی برای افرادی است که نام خانوادگی آنها در دفاتر مخصوص نام خانوادگی ادارات ثبت احوال به ثبت رسیده باشد.
به عبارتی دیگر، اگر نام خانوادگی شخصی در این دفاتر ثبت شده باشد، دیگران نمی‌توانند بدون اجازه از آن نام استفاده کنند. این حق تقدم حتی پس از فوت صاحب نام خانوادگی نیز به ورثه قانونی وی منتقل می‌شود.
مطابق این ماده، هر یک از ورثه می‌تواند در صورت مشاهده استفاده غیرمجاز از نام خانوادگی، به دادگاه مراجعه کرده و تغییر نام خانوادگی فرد متخلف را درخواست کند. با این حال، اگر تمامی وراث با یکدیگر توافق کنند، میتوانند به شخص دیگری اجازه دهند که از نام خانوادگی آنها استفاده نماید.
براساس این ماده قانونی، در گزارش مورد نظر به فصل هشتم قانون ثبت احوال پرداخته شده و تلاش شده است تا به برخی از ابهامات و پرسش‌های مردم در خصوص تغییر نام خانوادگی پاسخ داده شود.
هدف این گزارش، روشن‌سازی و تبیین شرایط و مقررات مربوط به تغییر نام خانوادگی و ارائه راهکارهای قانونی برای افرادی است که با این موضوع مواجه هستند. در نتیجه، این گزارش می‌تواند راهنمایی مفید برای افرادی باشد که قصد دارند نام خانوادگی خود را تغییر دهند و یا با مسائلی در این زمینه روبه‌رو هستند.
با توجه به ماده قانونی ذکر شده، ادارات ثبت احوال موظف هستند تا نظارت دقیقی بر ثبت و تغییر نامهای خانوادگی داشته باشند و از حقوق افرادی که نام خانوادگی آنها به ثبت رسیده است، حمایت کنند. این اقدام به منظور جلوگیری از سوءاستفاده احتمالی و حفظ حقوق قانونی افراد در زمینه نام خانوادگی انجام می‌شود.
برای تغییر نام خانوادگی می‌توان از قوه قضاییه اقدام کرد؟
شاید برخی ندانند که مسئولیت اصلی تغییر نام خانوادگی در کشور بر عهده سازمان ثبت احوال است. بر اساس ماده ۴۰ قانون ثبت احوال، تغییر نام خانوادگی تنها با تصویب سازمان ثبت احوال انجام می‌پذیرد.
این به این معنی است که برابر با قانون، تغییر نام خانوادگی با تایید و تصویب سازمان ثبت احوال کشور صورت می‌گیرد و قوه قضاییه در این زمینه هیچ وظیفه‌ای ندارد.
بدین ترتیب، افراد برای تغییر نام خانوادگی خود باید به سازمان ثبت احوال مراجعه کنند و فرآیندهای مربوط به تغییر نام خانوادگی را از طریق این سازمان پیگیری نمایند.
نامهای پیشنهادی برای تغییر باید چه ویژگی‌هایی داشته باشند؟
یکی دیگر از پرسش‌های مهم و احتمالی مردم این است که نامهای خانوادگی باید دارای چه ویژگی‌هایی باشند که بتوان آنها را انتخاب کرد. قانون در فصل هشتم به این پرسش پاسخ داده و تأکید کرده است که واژه درخواستی جهت نام خانوادگی باید مناسب و بلامعارض باشد.
به عبارتی، نام خانوادگی پیشنهادی باید به گونه‌ای باشد که تاکنون توسط هیچ فرد دیگری انتخاب نشده باشد. اگر نام خانوادگی مورد نظر از قبل توسط شخص دیگری انتخاب شده باشد و دارای معارض باشد، برای تغییر و استفاده از آن باید حتماً از دارنده حق تقدم آن نام خانوادگی در محل صدور شناسنامه متقاضی کسب اجازه شود.
بنابراین، انتخاب نام خانوادگی جدید باید با دقت و بررسی کامل صورت گیرد تا از ایجاد مشکلات احتمالی و تعارضات حقوقی جلوگیری شود. افراد باید مطمئن شوند که نام پیشنهادی آنها تاکنون توسط هیچ کس دیگری انتخاب نشده و در صورت وجود تعارض، اقدامات لازم برای کسب اجازه از دارنده حق تقدم را انجام دهند.
به طور خلاصه، فرآیند تغییر نام خانوادگی باید با رعایت تمامی مقررات و قوانین مربوطه و از طریق سازمان ثبت احوال صورت گیرد و انتخاب نام جدید نیز باید مطابق با معیارهای قانونی و بدون ایجاد تعارض انجام شود.
حق تقدم نام خانوادگی چیست؟
حق تقدم نام خانوادگی به مفهومی اشاره دارد که بر اساس آن، افرادی که نام خانوادگی‌شان در دفاتر مخصوص نام خانوادگی ادارات ثبت احوال به ثبت رسیده است، دارای حق انحصاری استفاده از آن نام هستند.
این حق تقدم به تاریخ ثبت نام خانوادگی در این دفاتر بستگی دارد و به افرادی که نخستین بار این نام را ثبت کرده‌اند، اعطا می‌شود.
حال اگر فردی تصمیم بگیرد که نام خانوادگی خود را تغییر دهد، باید چه اقداماتی انجام دهد؟ آیا می‌تواند هر نام خانوادگی را به دلخواه انتخاب کند؟ پاسخ به این سوال منفی است. تغییر نام خانوادگی نیز مشمول قوانینی است که باید رعایت شوند.
مطابق ماده ۴۱ قانون ثبت احوال، هرگونه استفاده از نام خانوادگی ثبت‌شده توسط دیگران بدون اجازه امکان‌پذیر نیست. این بدین معناست که اگر فردی قصد دارد نام خانوادگی‌ای را انتخاب کند که پیش از این توسط شخص دیگری به ثبت رسیده است، باید از دارنده حق تقدم اجازه بگیرد.
برای تشریح بیشتر، فرض کنید فردی با نام خانوادگی “موسوی” در دفتری مخصوص نام خانوادگی در اداره ثبت احوال به ثبت رسیده است. حال، اگر فرد دیگری بخواهد از این نام خانوادگی استفاده کند، باید از شخصی که نام خانوادگی “موسوی” را نخستین بار ثبت کرده است، اجازه بگیرد. این حق تقدم به تاریخ ثبت نام خانوادگی برمی‌گردد و افرادی که زودتر نام خانوادگی را به ثبت رسانده‌اند، حق انحصاری استفاده از آن را دارند.
این قانون به منظور جلوگیری از سوءاستفاده و تداخل در استفاده از نامهای خانوادگی تنظیم شده است و هدف آن حفظ حقوق افرادی است که نام خانوادگی‌شان را به ثبت رسانده‌اند. به این ترتیب، هر گونه تغییر نام خانوادگی باید با رعایت حقوق دیگران و مطابق با مقررات قانونی انجام شود.
بنابراین، فرایند تغییر نام خانوادگی نیازمند دقت و توجه به قوانین موجود است و افراد باید از طریق سازمان ثبت احوال و با کسب اجازه از دارندگان حق تقدم، نام خانوادگی جدید خود را انتخاب کنند. این اقدام به منظور حفظ نظم و جلوگیری از تعارضات احتمالی در استفاده از نامهای خانوادگی انجام می‌شود.
اگر دارنده حق تقدم از دنیا رفت، برای اخذ اجازه باید کرد؟
در مواردی که فردی که حق تقدم استفاده از نام خانوادگی را در اختیار دارد، فوت می‌کند، این حق به وراث قانونی وی منتقل می‌شود. به عبارتی دیگر، وراث قانونی متوفی صاحب حق تقدم نام خانوادگی می‌شوند و هرگونه استفاده از آن نام خانوادگی منوط به کسب اجازه از این وراث خواهد بود.
بر اساس قوانین موجود، انتقال حق تقدم نام خانوادگی پس از فوت دارنده اولیه به وراث قانونی او صورت می‌گیرد. این بدان معناست که حقوق مرتبط با نام خانوادگی به همان شکلی که دارایی‌ها و اموال دیگر به وراث منتقل می‌شوند، به آنها واگذار می‌گردد.
به طور مثال، فرض کنید فردی به نام “حسینی” حق تقدم استفاده از نام خانوادگی “حسینی” را در اختیار داشته و این نام در دفاتر مخصوص ادارات ثبت احوال به ثبت رسیده باشد. در صورت فوت این فرد، حق تقدم استفاده از نام خانوادگی “حسینی” به وراث قانونی وی، از جمله فرزندان، همسر، و دیگر وراثی که طبق قوانین ارث صلاحیت دریافت آن را دارند، منتقل می‌شود.
حال اگر شخصی بخواهد از نام خانوادگی “حسینی” استفاده کند، باید به وراث قانونی فرد متوفی مراجعه کند و از آنها اجازه بگیرد. این اقدام باید به صورت رسمی و مطابق با مقررات قانونی انجام شود تا اطمینان حاصل شود که حقوق وراث در نظر گرفته شده و هیچ تعارضی ایجاد نمی‌شود.
این فرآیند به منظور حفظ حقوق قانونی افرادی که نام خانوادگی آنها به ثبت رسیده است و جلوگیری از سوءاستفاده‌های احتمالی تنظیم شده است. سازمان ثبت احوال نیز موظف است تا بر این فرآیند نظارت داشته و از رعایت حقوق وراث و متقاضیان اطمینان حاصل کند.
بنابراین، افرادی که قصد استفاده از نام خانوادگی فردی را دارند که دارنده حق تقدم آن فوت کرده است، باید ابتدا به وراث قانونی وی مراجعه کنند و با کسب رضایت و اجازه از آنها، درخواست خود را به ادارات ثبت احوال ارائه دهند. این رویه به منظور حفظ نظم و احترام به حقوق قانونی تمامی افراد در زمینه استفاده از نام خانوادگی انجام می‌شود.
از چه سنی می‌توان نام خانوادگی را تغییر داد؟
پاسخ به این پرسش به این صورت است که تغییر نام خانوادگی منوط به رعایت برخی شرایط سنی و قانونی است. به طور خاص، هر فردی که به سن ۱۸ سال تمام و به سن قانونی رسیده باشد، می‌تواند درخواست تغییر نام خانوادگی کند. برای این منظور، فرد باید پیش از اقدام به تغییر نام خانوادگی، تمامی دستورالعمل‌ها و مقررات مربوطه را به دقت مطالعه و رعایت کند.
طبق قوانین مربوطه، فردی که قصد تغییر نام خانوادگی خود را دارد، باید از میان واژه‌های بلامعارض انتخاب نماید یا در صورت تمایل به استفاده از نام خانوادگی‌ای که قبلا به ثبت رسیده است، باید از دارنده حق تقدم آن نام خانوادگی کسب اجازه کند. این فرآیند به منظور جلوگیری از تعارضات و سوءاستفاده‌های احتمالی طراحی شده است و فرد متقاضی باید از رعایت تمامی مقررات قانونی اطمینان حاصل نماید.
اگر نام خانوادگی پدر با جد پدری متفاوت باشد آیا می تواند نام خانوادگی جد را استفاده کرد؟
در شرایطی که نام خانوادگی پدر با نام خانوادگی جد پدری متفاوت باشد، فرزندان بالغ و دارای سن قانونی میتوانند اقدام به تغییر نام خانوادگی خود کرده و از نام خانوادگی جد پدری استفاده کنند.
برای انجام این تغییر، فرزندان باید ابتدا اجازه‌نامه‌ای از جد پدری دریافت کنند. در صورتی که جد پدری فوت کرده باشد، فرزندان میتوانند بدون نیاز به ارائه اجازه‌نامه از جد پدری، به استفاده از نام خانوادگی وی اقدام کنند.
این امر به معنای آن است که در صورت عدم وجود جد پدری، تغییر نام خانوادگی به نام خانوادگی جد ممکن است بدون نیاز به کسب اجازه از فرد متوفی، با رعایت سایر قوانین و مقررات مربوطه، انجام شود. هدف از این قانون، حفظ حقوق و احترام به نامهای خانوادگی خانوادگی و همچنین تسهیل فرآیند تغییر نام خانوادگی در مواقع خاص است.
بنابراین، تغییر نام خانوادگی به نام خانوادگی جد پدری نیازمند رعایت شرایط قانونی و کسب اجازه لازم است، که در صورت فوت جد پدری، ممکن است با سادگی بیشتری انجام شود. افراد باید توجه داشته باشند که تمامی مراحل و مقررات قانونی مربوط به تغییر نام خانوادگی را به دقت دنبال کنند تا از مشکلات احتمالی در این زمینه جلوگیری شود.
بررسی قوانین تغییر نام خانوادگی
نام و نام خانوادگی از جمله معیارهای اصلی تمایز افراد در جامعه هستند و نقش اساسی در شناسایی هویت هر فرد ایفا میکنند.
زمانی که نام مناسب برای فرزند انتخاب شد، مرحله بعدی دریافت شناسنامه است. شناسنامه، به عنوان سند رسمی هویت فردی، اهمیت زیادی دارد و دریافت آن از سازمان ثبت احوال ضروری است.
در ادامه صفر تا صد تغییر نام خانوادگی در شناسنامه با توجه به ماده ۹۹۷ قانون مدنی و دیگر موارد حقوقی مربوط به آن را برایتان شرح می‌دهم.
تغییر نام خانوادگی در شناسنامه با توجه به ماده ۹۹۷ قانون مدنی
بر اساس ماده ۹۹۷ قانون مدنی جمهوری اسلامی ایران، هر فردی که در کشور ایران متولد شده است، ملزم به داشتن نام و نام خانوادگی است. این نام و نام خانوادگی به عنوان معیارهای اصلی شناسایی هویت فردی در اسناد رسمی و در تعاملات اجتماعی شناخته می‌شود و برای اعتبار قانونی و اجتماعی هر فرد ضروری است.
با توجه به ماده ۴۰ قانون ثبت احوال، هرگونه تغییر در نام خانوادگی افراد صرفاً با تصویب و تایید سازمان ثبت احوال کشور امکان‌پذیر است. بدین ترتیب، اگر فردی قصد تغییر نام خانوادگی خود را دارد، باید به سازمان ثبت احوال مراجعه کرده و درخواست خود را به این سازمان ارائه دهد.
سازمان ثبت احوال به عنوان مرجع قانونی و رسمی برای بررسی و تصویب تغییرات نام خانوادگی، مسئولیت دارد که درخواست‌ها را بر اساس مقررات و شرایط مشخص شده در قانون بررسی و تایید نماید.
همچنین، در تبصره ماده ۴۱ قانون ثبت احوال آمده است که نام خانوادگی فرزند به طور پیش‌فرض باید همان نام خانوادگی پدر باشد. این قانون به وضوح تأکید می‌کند که در فرآیند ثبت احوال، نام خانوادگی فرزند به طور خودکار و به تبعیت از نام خانوادگی پدر ثبت می‌شود. این قاعده به منظور حفظ یکپارچگی و انسجام در نظام ثبت نام خانوادگی و رعایت سنت‌های فرهنگی و خانوادگی کشور در نظر گرفته شده است.
برای درخواست تغییر نام خانوادگی، افراد باید به دقت به قوانین و مقررات مربوطه توجه کنند. در این خصوص، فرد می‌تواند تنها یک بار درخواست تغییر نام خانوادگی را ارائه دهد. این محدودیت به منظور جلوگیری از سوءاستفاده و حفظ نظم در سیستم ثبت احوال تعیین شده است.
قوانین تغییر نام خانوادگی
در فرآیند تغییر نام خانوادگی، باید به قوانین مربوطه توجه ویژه‌ای داشت. این قوانین به وضوح مشخص کرده‌اند که چه شرایطی برای تغییر نام خانوادگی مجاز است و چه مواردی تحت شرایط خاص قابل تغییر خواهند بود.
به طور خاص، برخی از موارد به عنوان دلایل معتبر برای تغییر نام خانوادگی شناخته شده‌اند. این موارد شامل:
- نام خانوادگی با واژه‌های مستهجن: اگر نام خانوادگی شما شامل واژه‌های مستهجن یا ناپسند است که به نوعی حاکی از توهین یا عدم احترام باشد، مانند نام‌هایی که به طور غیرقانونی حاوی اصطلاحات توهین‌آمیز نظیر “گدا پور” یا “پدر سوخته” هستند، تغییر نام خانوادگی مجاز خواهد بود. چنین تغییراتی به منظور حذف عبارات توهین‌آمیز و حفظ شأن اجتماعی فرد مجاز شمرده می‌شود.
- ترکیب نام خانوادگی با کلمات خارجی: در صورتی که نام خانوادگی شما از ترکیب کلمات یا نامهای خارجی که به طور غیرمعمول در فرهنگ یا زبان فارسی شناخته نشده‌اند، مانند “چارلتون” یا مشابه آن، تشکیل شده باشد، می‌توانید درخواست تغییر نام خانوادگی دهید. این تغییر به منظور انطباق نام خانوادگی با استانداردهای فرهنگی و زبانی کشور مجاز است.
لازم به ذکر است که این دو مورد تنها نمونه‌هایی از شرایط مجاز برای تغییر نام خانوادگی هستند و لیست موارد مجاز محدود به این دو مورد نخواهد بود. قوانین تغییر نام خانوادگی ممکن است شامل شرایط و محدودیت‌های دیگری نیز باشند که بر اساس آنها تصمیم‌گیری نهایی در خصوص درخواست تغییر نام خانوادگی انجام می‌شود.
به طور کلی، برای تغییر نام خانوادگی، فرد باید به دقت شرایط قانونی را بررسی کرده و اطمینان حاصل کند که درخواست او با قوانین و مقررات سازمان ثبت احوال هماهنگ است.
رعایت این قوانین و شرایط کمک می‌کند تا فرآیند تغییر نام خانوادگی به درستی و مطابق با مقررات قانونی انجام شود و از بروز مشکلات احتمالی جلوگیری گردد.
در چارچوب قوانین و مقررات مربوط به تغییر نام خانوادگی، شرایط خاصی برای تغییر نام خانوادگی وجود دارد که شامل موارد زیر می‌شود:
- اسامی محل به‌طور مطلق و مضاف: اسامی خانوادگی که به طور خاص به نامهای محل زندگی یا منطقه‌ای اشاره دارند، مانند «کرجی» یا «افخمی تبریزی»، از جمله مواردی هستند که ممکن است برای تغییر درخواست شوند. این اسامی، به دلیل اینکه ممکن است با سوابق تاریخی، جغرافیایی یا فرهنگی خاصی مرتبط باشند، میتوانند تحت شرایط خاصی تغییر یابند. تغییر چنین نامهای خانوادگی می‌تواند به دلایل مختلف از جمله به‌روز شدن نام، تطابق بهتر با هویت فردی، یا به‌منظور رفع تعارضات فرهنگی و اجتماعی انجام شود.
- نامهای خانوادگی مغایر با ارزش‌های فرهنگی و اسلامی: نامهای خانوادگی که با ارزش‌های فرهنگ اسلامی یا اصول اخلاقی مغایرت دارند، مانند «بی دین»، «بی نماز»، و سایر نام‌هایی که حاوی معانی منفی یا توهین‌آمیز هستند، نیز شامل شرایط تغییر می‌شوند. چنین نام‌هایی به دلیل تضاد با اصول فرهنگی و دینی کشور ممکن است به‌عنوان دلایل موجه برای تغییر نام خانوادگی در نظر گرفته شوند. تغییر این نوع نام‌ها به منظور حفظ انسجام اجتماعی و احترام به ارزش‌های فرهنگی و دینی کشور است.
- نامهای خانوادگی ایرانی چند کلمه‌ای: نامهای خانوادگی که از چند کلمه تشکیل شده‌اند، مانند «علی نژاد مطلق»، نیز میتوانند تحت شرایط خاص تغییر یابند. این تغییرات ممکن است به دلایل مختلفی از جمله سادگی در استفاده، تطابق با اسناد و مدارک، یا هماهنگی بهتر با قوانین ثبت احوال انجام شود. تغییر نامهای خانوادگی چند کلمه‌ای نیازمند رعایت ضوابط و مقررات مشخص است که برای تسهیل فرآیند تغییر نام و رفع مشکلات احتمالی طراحی شده‌اند.
شرایط و مراحل تغییر نام خانوادگی
مهم‌ترین شرط برای افرادی که متقاضی تغییر نام خانوادگی هستند، مربوط به شرایط سنی آنها است. به طور کلی، تغییر نام خانوادگی به افرادی که بالای ۱۸ سال سن دارند، اختصاص دارد.
افراد زیر ۱۸ سال به طور معمول نمی‌توانند اقدام به تغییر نام خانوادگی خود کنند، مگر در شرایط خاص و تحت شرایط ویژه‌ای که قانون به آنها اختصاص داده است.
در مورد افراد زیر ۱۸ سال، شرایط ویژه‌ای برای تغییر نام خانوادگی وجود دارد که در زیر به آنها اشاره می‌شود:
- افراد زیر ۱۸ سال با حکم رشد: کودکانی که به سن قانونی نرسیده‌اند اما دارای حکم رشد هستند، یعنی قانونی بالغ و دارای صلاحیت برای انجام امور خود به شمار می‌آیند، میتوانند تحت شرایط خاصی اقدام به تغییر نام خانوادگی کنند. حکم رشد به معنای تأسیس صلاحیت قانونی برای تصمیم‌گیری در امور شخصی و حقوقی کودک قبل از رسیدن به سن قانونی است.
- قیم یا وصی قانونی: قیم یا وصی که مسئولیت نگهداری و سرپرستی افراد زیر ۱۸ سال را بر عهده دارد، می‌تواند با ارائه مستندات و مدارک لازم، از جمله مدارک شناسایی و احراز صلاحیت، اقدام به تغییر نام خانوادگی نماید. این قیم یا وصی باید به صورت رسمی و با مدارک معتبر درخواست خود را به سازمان ثبت احوال ارائه دهد.
- پدر یا جد پدری: در صورتی که نام خانوادگی پدر یا جد پدری فرزند زیر ۱۸ سال تغییر کرده باشد، و این تغییر نام خانوادگی به نحوی بر وضعیت نام خانوادگی فرزند تأثیر بگذارد، پدر یا جد پدری می‌تواند با ارائه شناسنامه و مستندات مربوط به تغییر نام خانوادگی خود، اقدام به تغییر نام خانوادگی فرزند نماید. این اقدام باید به طور رسمی و با ارائه مدارک معتبر به سازمان ثبت احوال انجام شود.
بنابراین، برای تغییر نام خانوادگی افراد زیر ۱۸ سال، تنها در چهار حالت مشخص شده فوق امکان‌پذیر است و افرادی که در خارج از این چهار حالت قرار دارند، نمی‌توانند موفق به ایجاد تغییر در نام خانوادگی خود شوند.
این شرایط خاص به منظور حفظ قوانین و مقررات مربوط به تغییر نام خانوادگی و جلوگیری از سوءاستفاده‌های احتمالی طراحی شده‌اند و هدف آنها حفاظت از حقوق و مصلحت‌های قانونی افراد در سنین مختلف است.
برای تغییر نام خانوادگی، لازم است که متقاضیان مراحل خاص و مشخصی را طی کنند. این فرآیند به منظور اطمینان از رعایت قوانین و مقررات مربوطه و همچنین حفظ اعتبار و صحت اطلاعات هویتی انجام می‌شود. افرادی که قصد دارند نام خانوادگی خود را تغییر دهند، باید مراحل زیر را به ترتیب انجام دهند:
- جمع‌آوری مدارک لازم: ابتدا، فرد متقاضی باید تمامی مدارک مورد نیاز برای تغییر نام خانوادگی را جمع‌آوری کند. این مدارک شامل شناسنامه فعلی، کارت ملی، و در صورت لزوم مدارک اضافی مانند حکم رشد (برای افراد زیر ۱۸ سال) و سایر مستندات مرتبط است.
- مراجعه به سازمان ثبت احوال یا سایت این سازمان: پس از جمع‌آوری مدارک، فرد باید به سازمان ثبت احوال مراجعه کند یا از طریق وب‌سایت رسمی این سازمان درخواست خود را ثبت نماید. مراجعه به سازمان ثبت احوال به صورت حضوری یا آنلاین برای ارائه مدارک و درخواست تغییر نام خانوادگی ضروری است.
- بررسی مدارک: سازمان ثبت احوال پس از دریافت درخواست، مدارک ارائه شده را بررسی خواهد کرد. این بررسی شامل تطبیق اطلاعات موجود در شناسنامه و سایر اسناد با درخواست تغییر نام خانوادگی است.
- تطبیق نام خانوادگی با سند سجلی: در این مرحله، نام خانوادگی جدید پیشنهادی باید با سند سجلی موجود تطبیق داده شود تا اطمینان حاصل شود که نام جدید مطابق با مقررات و استانداردهای قانونی است.
- بررسی بانک اطلاعاتی: سازمان ثبت احوال نام خانوادگی جدید پیشنهادی را در بانک اطلاعاتی خود بررسی می‌کند تا از عدم تکرار و تطابق آن با سایر نامهای خانوادگی اطمینان حاصل کند. این بررسی به منظور جلوگیری از ایجاد تداخل یا تضاد با نامهای خانوادگی موجود انجام می‌شود.
- طرح درخواست در کمیته درخواست نام خانوادگی: درخواست تغییر نام خانوادگی به کمیته مربوطه ارسال می‌شود تا در مورد پذیرش یا عدم پذیرش درخواست تصمیم‌گیری شود. کمیته مذکور بررسی‌های نهایی را انجام داده و نظر خود را ارائه می‌دهد.
- ارسال نامه توافق یا عدم توافق: پس از بررسی‌های کامل، سازمان ثبت احوال نتیجه بررسی‌ها را به فرد متقاضی اطلاع‌رسانی می‌کند. در صورتی که درخواست تغییر نام خانوادگی تأیید شود، نامهای مبنی بر توافق ارسال می‌شود؛ در غیر این صورت، نامهای مبنی بر عدم توافق به فرد ارسال خواهد شد.
این مراحل به طور دقیق و به ترتیب باید طی شوند تا فرآیند تغییر نام خانوادگی به درستی و مطابق با قوانین انجام شود. رعایت این مراحل به منظور تضمین صحت و قانونی بودن تغییرات انجام شده ضروری است.
مدارک لازم و هزینه تغییر نام در شناسنامه
برای انجام فرآیند تغییر نام خانوادگی، ارائه مدارک مشخص و معین ضروری است. این مدارک شامل موارد زیر است:
- درخواست تغییر نام خانوادگی: متقاضی باید یک درخواست رسمی برای تغییر نام خانوادگی خود تنظیم و ارائه نماید. این درخواست باید شامل تمامی اطلاعات شخصی و توضیحات مربوط به تغییر نام خانوادگی مورد نظر باشد.
- اصل شناسنامه و دو برگ تصویر از تمامی صفحات آن: ارائه اصل شناسنامه فرد و دو برگ کپی از تمامی صفحات آن الزامی است. این اسناد برای تطبیق اطلاعات و تایید هویت فرد ضروری است و سازمان ثبت احوال برای بررسی درخواست به این مدارک نیاز دارد.
- اجازه‌نامه رسمی از پدر یا جد پدری: در صورتی که فرد متقاضی قصد دارد از نام خانوادگی پدر یا جد پدری خود استفاده کند، باید اجازه‌نامه رسمی از آنها ارائه دهد. این مدرک نشان‌دهنده رضایت پدر یا جد پدری برای استفاده از نام خانوادگی آنها است.
- اجازه‌نامه رسمی از دارنده حق تقدم: اگر نام خانوادگی جدید پیشنهادی در اختیار شخص دیگری قرار دارد که دارای حق تقدم بر آن نام است، متقاضی باید اجازه‌نامه رسمی از دارنده حق تقدم را ارائه دهد. این اجازه‌نامه به منظور تأیید حق استفاده از نام خانوادگی جدید است.
- اجازه‌نامه رسمی از شوهر: برای تغییر نام خانوادگی به نام خانوادگی شوهر، ارائه اجازه‌نامه رسمی از شوهر الزامی است. این مدرک نشان‌دهنده رضایت شوهر برای استفاده از نام خانوادگی او می‌باشد.
تغییر نام و نام خانوادگی با بنیاد وکلا
برای انجام تغییر نام یا نام خانوادگی، لازم است که فرد متقاضی به دقت شرایط و مقررات قانونی مربوطه را بررسی کند. این فرآیند شامل مراحل متعددی است که باید به‌درستی رعایت شوند تا درخواست تغییر نام با موفقیت به تصویب برسد.
مراحل تغییر نام می‌تواند شامل تهیه مستندات قانونی، ارائه دلایل قانع‌کننده برای تغییر، و پیگیری‌های لازم در مراجع ذی‌صلاح باشد.
با توجه به پیچیدگی‌های قانونی و نیاز به رعایت دقیق مقررات در این فرآیند، توصیه می‌شود که از کمک وکیل تغییر نام و نام خانوادگی در این حوزه بهره‌برداری شود. وکلای با تجربه در زمینه تغییر نام میتوانند با تسلط به قوانین و مقررات مربوطه، به فرد متقاضی در آماده‌سازی مستندات، تنظیم درخواست‌های قانونی، و پیگیری مراحل مختلف کمک کنند.
این مشاوره و راهنمایی می‌تواند روند تغییر نام را ساده‌تر و سریع‌تر کند و اطمینان حاصل نماید که تمامی مراحل به‌درستی و بدون مشکل طی شود. برای دریافت مشاوره حقوقی همین حالا وارد صفحه مشاوره حقوقی تغییر نام و نام خانوادگی شوید و از روش‌های تلفنی و آنلاین استفاده کنید.
باسلام وخسته نباشی:
اسمم حمیدرضا هست میتوانم آن را به حامد تغییربدم؟ تشکراز شما
سلام. بله امکان تغییر نام شما وجود دارد
باسلام سلام
من سعید هستم میخواستم بپرسم آیا میشه
این اسم را به اسم سینا تغییر داد
یعنی از
سعید به سینا
سه روز در سامانه اینترنتی سهیم درخواست دادم
ولی هنوز رسیدگی نشده
ممنون میشم راهنمایی کنید
سلام. بله اسم شما مذهبی نیست و تغییر آن ساده تر است
سلام خسته نباشید من اسم فاطمه هست ولی همه افراد اسم منو رو با دیگران اشتباه میکنند چون افراد زیادی در اقوام به ایت نام هستند ، آیا میتونم اسم رو از فاطمه به نازنین فاطمه تغییر بدم؟
سلام. بله نام فاطمه و زهرا جزو سخت ترین اسامی برای تغییرنام هستند اما غیر ممکن نیست. به خصوص که شما فقط می خواهید نازنین را به اسم خودتان اضافه کنید
سلام اسم من معین هست و میخواهم به کوروش تغییر نام بدم آیا امکان پذیر هست ؟!
سلام وقت بخیر. بله. نام شما مذهبی نیست و امکان تغییر آن ساده است
سلام اسم من فاطمه هست اما آذر صدام میکنند هم خانواده و هم فامیل ،از اونجایی که اسم فاطمه رو نمیشه به آذر تغییر داد میشه آذر رو به فاطمه اضافه کنم ؟ و اسمم دو قسمتی بشه ؟
سلام وقت بخیر. امکان تغییر نام وجود دارد.هر یک از راه هایی هم که فرمودین یک گزینه است و مسیر آن ها متفاوت است. اما به نظرم تغییر نام به صورت کلی تحت شرایطی راحت تر باشد
سلام،من تغییر اسم دادم و هم شناسنامه به نام جدید گرفتم و هم کارت ملی به نام جدید صادر کردم ولی کارت ملی هنوز به دستم نرسیده فقط یک برگه برای کارت ملیم از اداره ثبت دریافت کردم ،فقط هنوز این قبلیم در سیستم قضایی یا هر جا رفتم بوده ،و اینکه بلیط پرواز می‌خوام بگیرم در سیستم اسم قبلیم میاد ،من باید چکار کنم الان برای پرواز گرفتن مشکل دارم
سلام. در سیستم ثبت احوال هنوز به روزرسانی اطلاعات شما به صورت کامل انجام نشده است.
سلام ببخشید اسم من نازنین زهرا هست و خب میخواستم بدونم میتونم زهرا رو حذف کنم و اسمم فقط نازنین باشه؟یعنی دادگاه مخالفت نمیکنه؟
سلام. امکان مخالفت هست اما قابل دفاع است.