توهین و فحاشی: همه چیز درباره جرم توهین و فحاشی و مجازات آن

در این ماده قصد دارم به توهین و فحاشی و قوانین مربوط به آن بپردازم.

با مطالعه این مقاله شما با جرم توهین و فحاشی به عنوان یکی از جرایم پرتکرار در سطح جامعه آشنا می‌شوید و اقدامات قانونی لازم در مواجهه با آن را یک به یک می‌آموزید..

به همین جهت در این مقاله معرفی کامل این جرم، مجازات آن در قبال افراد مختلف و در مکان‌های مختلف می‌پردازم. با من همراه باشید.

آشنایی با مفاهیم اولیه جرم توهین و فحاشی

در این بخش به مواردی همچون معنی توهین و فحاشی، انواع آن، تفاوتش با افترا و جایگاه این جرم در قانون مجازات اسلامی می‌پردازم.

منظور از توهین و فحاشی چیست؟

جرم توهین یکی از جرائم علیه حیثیت معنوی اشخاص به شمار می‌رود. توهین (از ریشه وهن) در لغت به معنی سست کردن، خفیف کردن و خوار کردن است.

توهین و فحاشی نه تنها در قانون جرم شناخته شده است که در قرآن و احادیث و روایات بسیار مذموم است و از لحاظ اخلاقی و عرفی بسیار ناپسند می‌باشد.

انواع توهین و فحاشی

توهین و فحاشی به دو دسته اصلی تقسیم می‌شود:

توهین ساده

توهین ساده به حالتی اطلاق می‌شود که فرد مورد اهانت یک شخص عادی باشد و هیچ مقام یا سمت خاصی نداشته باشد. در این نوع توهین، عدم وجود اعتبار اجتماعی یا رسمی در فرد هدف، تاثیرگذار است و مجازات آن معمولا سبک‌تر است.

توهین مشدد

توهین مشدد به مواردی اطلاق می‌شود که فرد مورد توهین دارای مقام، جایگاه یا سمت خاصی در جامعه باشد. به عبارت دیگر، این نوع توهین شامل افراد محترم یا صاحب منصب است. به خاطر اعتبار و جایگاهی که این افراد دارند، مجازات‌های مرتبط با توهین به آن‌ها شدیدتر و سنگین‌تر در نظر گرفته می‌شود.

گاهی قانون، توهین را به دلیل شخصیت و مقام طرف اهانت، تشدید کرده و مجازات بیشتری برای آن مقرر نموده است. نمونه‌های توهین مشدد متعدد می‌باشند که در ذیل بعضی از آن‌ها را همراه با مجازات مخصوص به خود ذکر نموده‌ام:

• توهین به رهبری قبلی و فعلی، که مجازات آن طبق قانون حبس از شش ماه تا دو سال می‌باشد. این نوع توهین غیرقابل گذشت است. (ماده ۵۱۴ قانون مجازات اسلامی)
• توهین به کارکنان و مقامات دولتی ایران در حین انجام وظیفه و با توجه به سِمَت آن‌ها ، که مجازات آن سه تا شش ماه حبس و یا ۷۴ ضربه شلاق  و یا پنجاه هزار تا یک میلیون ریال جزای نقدی است. (ماده ۶۰۹ قانون مجازات اسلامی)
• توهین به مقامات سیاسی خارجی، که مجازات آن یک تا سه ماه حبس می‌باشد. برای تحقق این نوع جرم اولا توهین باید علنی باشد، دوما در قانون آن کشور خارجی این توهین جرم باشد، سوما فرد توهین شونده حتما شکایت نماید. (ماده ۵۱۷ قانون مجازات اسلامی)
• توهین به مقدسات اسلام و یا هر یک از انبیاء عظام یا ائمه طاهرین (ع) یا حضرت صدیقه طاهره (س)، که اگر مشمول حکم ساب النبی باشد موجب اعدام است، در غیر اینصورت مجازات آن حبس از یک تا پنج سال می‌باشد. (ماده ۵۱۳ قانون مجازات اسلامی)

تفاوت توهین و فحاشی با افترا

مفهوم توهین به‌عنوان یک عمل مجرمانه، در بستر حقوقی با اصطلاحاتی نظیر افترا ارتباط دارد. در واقع، هر دو عمل به نوعی هتک حیثیت افراد را هدف قرار می‌دهند، اما بین این دو مفهوم، تفاوت‌های مهمی وجود دارد.

تفاوتی که بین توهین و افترا وجود دارد، در زمینه عنصر مجرمانه و قصد مرتکب است. توهین، به‌خصوص فحاشی، معمولا به‌عنوان جرم مادی شناخته می‌شود و نیازی به اثبات قصد مجرمانه ندارد.

به عبارتی، وقوع توهین به خودی خود کافی است تا فرد مرتکب به مجازات برسد. اما در مورد افترا، اثبات وجود نیت مجرمانه و قصد به‌ طور مشخص ضروری است. این بدان معناست که برای پیگیری قانونی افتراء، باید نشان داده شود که فرد با هدف خدشه‌دار کردن حیثیت دیگران اقدام کرده است.

توهین و فحاشی در قانون مجازات اسلامی

در قانون مجازات اسلامی در فصل پانزدهم تعزیرات و مجازات‌های بازدارنده تحت عنوان «هتک حرمت اشخاص» به موضوع توهین و فحاشی پرداخته شده است.

بر اساس ماده ۶۰۸ قانون مجازات اسلامی: «توهین به افراد از قبیل فحاشی و استعمال الفاظ رکیک، چنانچه موجب حد قذف نباشد، به مجازات شلاق تا ۷۴ ضربه و یا پنجاه هزار تا یک میلیون ریال جزای نقدی خواهد بود.»

طبق ماده ۱۰۴ قانون مجازات اسلامی، جرم توهین و فحاشی به عنوان یک جرم قابل گذشت شناخته می‌شود. اما جرم قابل گذشت به چه معناست؟

وقتی از نظر قانون یک جرم قابل گذشت محسوب می‌شود، یعنی شروع و ادامه تعقیب و رسیدگی و اجرای مجازات آن جرم، منوط و وابسته به شکایت شاکی یا وکیل او و عدم گذشت وی است. پس اگر در هر مرحله شاکی از شکایت خود صرف نظر کند، پیگیری و اجرای مجازات آن حکم متوقف می‌شود. (ماده ۱۰۰ قانون مجازات اسلامی)

جرم توهین و فحاشی

مصداق‌های توهین، شرایط تحقق این جرم و عناصر آن، مواردی است که در این مبحث بررسی خواهم کرد.

مصادیق توهین و فحاشی

• اولا توهین می‌تواند با هر شکل و وسیله ای اتفاق بیفتد. به شکل گفتار، رفتار، نوشتار و حتی با اشارات دست و چشم. و یا به وسیله ارسال پیامک، ایمیل یا تلفن.
• دوما شاید فحاشی و استعمال الفاظ رکیک نمونه بارز توهین باشد، اما گاهی رفتارها و گفتارهای دیگری بنا به شرایط در زمره جرم توهین قرار می‌گیرد و مشمول مجازات و کیفر خواهد بود.

بدین ترتیب اعمالی مثل آب دهان انداختن به روی دیگری، هل دادن تحقیر آمیز دیگری، پرتاب گوجه فرنگی و تخم مرغ به سوی کسی و یا برخی اشارات دست که در فرهنگ ما اهانت آمیز است در گروه توهین کیفری قرار می‌گیرد.

نکته ای که اکثر حقوقدانان بزرگ به آن اصرار دارند، این است که جرم توهین با افعال مثبت اتفاق می‌افتد؛ یعنی مثلا سلام نکردن به یک شخص واجب الاحترام یا به پا نخواستن در برابر وی یا دست ندادن و مصافحه با یک نفر، شاید بی ادبانه باشد اما جرم محسوب نمی‌شود و مجازاتی ندارد.

شرایط تحقق جرم توهین و فحاشی

شرط مهم تحقق جرم توهین، «موهن بودن رفتار» است؛ مثلا صرف خشونت در گفتار یا فریاد زدن را نمی‌توان توهین کیفری محسوب کرد.

در اصل می‌توان گفت تشخیص موهن بودن رفتار با «عرف» است؛ یعنی شخصیت فرد مقابل، وضعیت اجتماعی و فرهنگ عمومی در توهین آمیز بودن یا نبودن رفتاری تاثیر زیادی دارد. با ذکر مثال‌هایی توضیح می‌دهیم.

مثلا در میان گروه‌ها و طبقاتی از مردم کلماتی نظیر: «بی کلاس»، «بی اتیکت»، «غرب زده»، «بی پرستیژ» و غیره کاملا اهانت آمیز و غیرقابل تحمل محسوب می‌شود. ولی ممکن است در میان گروه دیگری از مردم اصلا اینگونه نباشد.

یا مثلا در بسیاری از کشورها در آوردن زبان در مقابل دیگری توهین آمیز و رفتاری زننده و زشت است. به عنوان نمونه در سال ۱۹۹۹ دادگاهی در شهر رم ایتالیا، فردی را که با بیرون آوردن زبانش به همسایه اش توهین کرده بود، به پرداخت دو هزار دلار جریمه محکوم نمود، اما در تبت، میزبان پس از خروج مهمان با در آوردن زبانش به او ادای احترام می‌نماید و می‌فهماند که از هم صحبتی با او لذت برده است!

لازم به ذکر است که جرم توهین و فحاشی یک جرم مطلق است. یعنی حتی اگر توهین شونده (به دلیل روحیه بزرگوارانه یا برعکس روحیه ذلیل و خفیف) ناراحت و متاثر نشود، باز جرم توهین اتفاق افتاده است و می‌تواند از توهین کننده شکایت کند.

عناصر جرم توهین و فحاشی

برای اینکه یک فعل یا ترک فعل را به عنوان جرم در نظر بگیریم، می‌بایست دارای عناصر زیر باشد:

عنصر قانونی

برای اینکه توهین به‌عنوان جرم قابل پیگرد شناخته شود، وجود یک قانون مشخص که این عمل را جرم‌انگاری کند، الزامی است. در قانون مجازات اسلامی ماده آن بیان شده است. ماده ۶۰۸ این قانون به‌صراحت توهین به افراد، از جمله فحاشی و به‌کارگیری الفاظ رکیک را تعریف کرده و مشخص می‌کند که اگر این توهین‌ها مستوجب حد قذف نباشند، مرتکب آن به مجازات‌هایی چون حبس و شلاق یا جریمه نقدی محکوم خواهد شد.

عنصر مادی

عنصر مادی جرم توهین به جنبه‌های عملی و رفتارهای مرتبط با آن اشاره دارد. این عنصر شامل استفاده از الفاظ، حرکات و رفتارهایی است که می‌تواند شخصیت، شأن و کرامت فرد مورد توهین را به خطر بیندازد.

توهین می‌تواند به‌صورت کتبی، شفاهی یا عملی صورت گیرد. به‌عنوان مثال، توهین کتبی ممکن است در قالب نامه یا پیام متنی باشد، در حالی که توهین شفاهی به‌صورت گفتاری انجام می‌شود.

عنصر معنوی

عنصر معنوی به نیت و قصد مرتکب مرتبط می‌شود. برای تحقق جرم توهین، باید ثابت شود که فرد با علم و عمد قصد توهین به شخص دیگری را داشته است. اگر فرد بدون قصد خاص و فقط به‌دلیل یک اشتباه یا سوء‌تفاهم اقدام به گفتن یا نوشتن چیزی کند که به‌عنوان توهین تلقی شود، عنصر معنوی این جرم وجود نخواهد داشت.

مجازات توهین و فحاشی

در این بخش مجازات انواع توهین و فحاشی به افراد مختلف را مفصل بیان خواهم کرد.

مجازات توهین و فحاشی به افراد عادی

ماده ۶۰۸ قانون مجازات اسلامی، توهین به افراد عادی را به‌عنوان عملی مجرمانه تعریف می‌کند. این عمل شامل به‌کارگیری الفاظ توهین‌آمیز، فحاشی و عبارات رکیک است که می‌تواند از طریق هر نوع رسانه‌ای از جمله گفتار، نوشتار و یا فضای مجازی انجام شود.

مجازات تعیین‌شده برای چنین عملی شامل حداکثر ۷۴ ضربه شلاق یا جریمه مالی است که می‌تواند از یک میلیون ریال تا ده میلیون ریال متغیر باشد.

مجازات توهین و فحاشی به مقدسات

بر اساس بند هفتم از ماده ۶ قانون مطبوعات که در سال ۱۳۶۴ تصویب شده است، هرگونه اهانت به دین اسلام و مقدسات آن از سوی نشریات به‌طور کامل ممنوع است.

در ادامه، ماده ۲۶ این قانون به مجازات افرادی می‌پردازد که به‌صورت عمدی و با نیت سوء به دین اسلام و مقدسات آن توهین می‌کنند. در چنین مواردی، این افراد به‌عنوان مرتد شناخته می‌شوند و ممکن است به مجازات اعدام محکوم شوند.

با این حال، در مواردی که توهین به حدی نیست که به ارتداد منجر شود یا زمانی که فرد به‌طور ناخواسته و بدون نیت سوء اقدام به اهانت می‌کند، مجازات وی به‌طور جداگانه بررسی می‌شود. در این شرایط، حاکم شرع مسئولیت تعیین مجازات را بر عهده دارد و تصمیم‌گیری بر اساس قوانین تعزیرات انجام می‌شود.

مجازات توهین و فحاشی به رهبری

ماده ۵۱۴ قانون مجازات اسلامی به یکی از مهم‌ترین جرائم علیه شخصیت‌های حکومتی می‌پردازد که شامل توهین به رهبر پیشین یا رهبر کنونی جمهوری اسلامی ایران است. این ماده به صورت خاص به مجازات چنین جرائمی اشاره دارد و با توجه به اهمیت موقعیت این افراد در نظام جمهوری اسلامی، قانون‌گذار رویکرد سختگیرانه‌ای اتخاذ کرده است.

توهین به رهبر فعلی و قبلی جمهوری اسلامی ایران در هر شکلی، از جمله کلامی، نوشتاری، تصویری یا به هر وسیله دیگری که به اعتبار و شأن این افراد لطمه وارد کند، مشمول ماده ۵۱۴ قانون مجازات اسلامی می‌شود.

در این ماده آمده است: «هر کس به حضرت امام خمینی، بنیانگذار جمهوری اسلامی رضوان‌ا… علیه و مقام معظم رهبری به نحوی از انحاء اهانت نماید به حبس از شش ماه تا دو سال محکوم خواهد شد.»

البته اگر کسی علاوه بر رهبری به حضرت امام خمینی (ره) نیز توهین نماید مرتکب دو جرم شده و مشمول قواعد تعدد خواهد بود.

مجازات توهین و فحاشی به مسئولین

بر اساس ماده ۶۰۹ قانون مجازات اسلامی، اهانت به مقامات دولتی و شخصیت‌های مهم کشور جرم تلقی می‌شود. این دسته از افراد شامل روسای سه قوه، وزرا، معاونان رئیس‌جمهور، نمایندگان مجلس شورای اسلامی، اعضای شورای نگهبان و قضات هستند. توهین به این افراد در حین انجام وظایف رسمی یا به دلیل آن، پیامدهای قانونی سنگینی به دنبال دارد.

مجازات‌هایی که برای چنین اقداماتی در نظر گرفته شده، می‌تواند شامل حبس از سه تا شش ماه، حداکثر ۷۴ ضربه شلاق، و جریمه نقدی بین یک میلیون و پانصد هزار ریال تا شش میلیون ریال باشد.

این مجازات‌ها به‌ منظور حفظ احترام و اعتبار مقامات دولتی و همچنین تأمین نظم و آرامش اجتماعی در نظر گرفته شده است.

مجازات توهین و فحاشی به اقلیت های مذهبی

توهین و فحاشی به اقلیت‌های مذهبی و قومی نه‌تنها عملی ناپسند است، بلکه بر اساس قوانین موجود، به‌عنوان یک جرم جدی تلقی می‌شود. در قانون مجازات اسلامی، به‌ویژه به‌منظور حفاظت از حقوق اقلیت‌ها و پیشگیری از افزایش تنش‌های اجتماعی، مجازات‌های سنگینی برای این نوع توهین‌ها در نظر گرفته شده است.

طبق مقررات قانونی، مجازات توهین به اقلیت‌های مذهبی و قومی شامل حبس از شش ماه تا دو سال و همچنین جریمه‌های نقدی بین سه میلیون ریال تا دوازده میلیون ریال است.

مجازات توهین و فحاشی در اماکن عمومی

بر اساس ماده ۶۱۸ قانون مجازات اسلامی، در صورتی که توهین و فحاشی به‌صورت علنی و در حضور جمعی از افراد انجام شود، مجازات‌های مربوطه به شدت افزایش می‌یابد.

این نوع توهین‌ها به ویژه در فضاهای عمومی می‌تواند تبعات اجتماعی قابل توجهی داشته باشد و نظم عمومی را به خطر بیندازد. به همین خاطر، قانون‌گذار برای این رفتارها مجازات‌های خاص و سنگینی در نظر گرفته است.

توهین علنی می‌تواند به مجازات‌هایی از جمله شلاق تا ۷۴ ضربه یا جریمه نقدی منجر شود. اما مهم‌ترین مجازات در این زمینه حبس است که می‌تواند برای مرتکب این جرم از سه ماه تا یک سال تعیین گردد. این نوع مجازات‌ها به‌طور خاص به‌منظور جلوگیری از ایجاد تنش‌های اجتماعی و حفظ آرامش در جامعه طراحی شده‌اند.

مجازات توهین و فحاشی در محیط کار

در محیط‌های کاری و آموزشی، رفتارهای توهین‌آمیز و زشت می‌تواند فضای کار و یادگیری را به شدت مختل کند و تاثیرات منفی بر روی روحیه کارکنان و دانش‌آموزان بگذارد. بر اساس قانون مجازات اسلامی، به‌ویژه زمانی که این نوع رفتارها در چنین مکان‌هایی رخ می‌دهد، اجرای مجازات‌های قانونی ضروری است.

وقوع اینگونه جرایم در محیط‌های آموزشی یا کاری ممکن است منجر به پیامدهای خاصی شود که فراتر از مجازات‌های عمومی ذکر شده در مواد قانونی مختلف است. به‌عنوان مثال، علاوه بر مجازات‌های رسمی، ممکن است برخوردهای اداری و انضباطی نیز به اجرا درآید.

این اقدامات می‌تواند شامل تنبیهات مختلفی نظیر توبیخ، کاهش حقوق، انتقال به موقعیت‌های دیگر یا حتی اخراج از محیط کاری یا تحصیلی باشد. هدف اصلی از این تدابیر، ایجاد و حفظ فضایی سالم و مثبت در محل‌های کار و آموزش و جلوگیری از بروز تنش و اختلافات بی‌مورد است.

مجازات توهین و فحاشی در فضای مجازی

با ظهور اینترنت و رشد شبکه‌های اجتماعی، بحث توهین و فحاشی در فضای مجازی به یک چالش جدی اجتماعی تبدیل شده است.

امروزه، رفتارهای توهین‌آمیز در بستر آنلاین نه‌تنها تاثیرات منفی بر روی روابط فردی و اجتماعی دارند، بلکه می‌توانند به شدت به روحیه و سلامت روانی افراد آسیب برسانند.

بر اساس قوانین موجود، توهین و فحاشی در فضای مجازی به همان اندازه‌ای که در ارتباطات حضوری یا مکتوب مجازات دارد، قابل پیگیری و برخورد است. یکی از ویژگی‌های بارز این نوع تخلفات، سرعت و گسترش سریع آن‌ها در فضای مجازی است که باعث می‌شود آثار و پیامدهای آن‌ها به مراتب بیشتر از دیگر اشکال توهین باشد.

به همین دلیل، دستگاه قضایی به موضوع توهین‌های آنلاین به‌طور ویژه‌ای توجه دارد. علاوه بر اعمال مجازات‌های قانونی برای مرتکبان، ممکن است احکام خاصی برای حذف محتوای توهین‌آمیز و مسدود کردن حساب‌های کاربری خاطیان صادر شود. این اقدامات به‌منظور حفظ حرمت و کرامت انسانی در فضای مجازی و کاهش انتشار محتواهای آسیب‌زا انجام می‌شود.

مجازات توهین و فحاشی به همسر

در نظام حقوقی ایران، فحاشی به همسر به‌ویژه در مواردی که الفاظ رکیک به مسائل ناموسی مرتبط باشند، مجازات سنگین‌تری دارد. قانون بین توهین عادی و نسبت دادن اتهاماتی مثل زنا تمایز قائل می‌شود.

اگر شخصی به همسر خود اتهام زنا یا لواط بزند، این عمل به عنوان قذف شناخته می‌شود و مجازات آن طبق ماده ۲۴۳ قانون مجازات اسلامی، ۸۰ ضربه شلاق حدی است. این مجازات به دلیل حساسیت بالای اتهام ناموسی است.

در صورتی که الفاظ رکیک به معنای قذف نباشند اما باعث تحقیر شوند، مجازات ۷۴ ضربه شلاق تعزیری یا پرداخت یک میلیون تومان جزای نقدی در نظر گرفته می‌شود.

این نوع رفتارها، هرچند در شرع مستقیما مجازاتی ندارند، اما بر اساس اخلاق عمومی و با هدف حفظ حرمت خانواده، از سوی قانون‌گذار جرم تلقی شده و مرتکب به مجازات تعزیری محکوم می‌شود.

شکایت و رسیدگی به جرم توهین

در این مبحث به بررسی مراحل شکایت از جرم توهین و فحاشی، مدارک لازم برای آن و دادگاه صالح رسیدگی به این جرم خواهم پرداخت.

مراحل شکایت از جرم توهین و فحاشی

مراحل شکایت از جرم توهین و فحاشی و رسیدگی به آن عبارتند از:

۱.  تهیه شکوائیه

برای شروع فرآیند قانونی در مورد توهین، نخستین اقدام تهیه و تقدیم شکواییه توهین است. پس از تنظیم شکواییه باید به‌ طور رسمی آن را در دفتر خدمات قضایی ثبت شود و به دادسرا ارسال گردد.

۲. بررسی دادسرا

پس از ثبت شکایت، پرونده به شعبه مربوطه در دادسرا ارسال می‌شود. دادسرا با دقت به محتوای پرونده می‌نگرد و در صورتی که جرم توهین محرز باشد، اقدام به صدور قرار جلب به دادرسی می‌کند.

این قرار باید مورد تایید دادستان قرار گیرد. پس از آن، کیفرخواست به دادگاه مربوطه ارسال می‌شود.

۳. تعیین وقت دادگاه

در این مرحله، دادگاه وقت رسیدگی را مشخص می‌کند. این زمان از طریق سامانه ثنا به طرفین دعوی اطلاع‌رسانی می‌شود. سپس جلسات رسیدگی آغاز می‌گردد. قاضی پرونده به مدارک و دلایل ارائه ‌شده از سوی شاکی و مشتکی‌عنه رسیدگی خواهد کرد.

۴. صدور حکم

چنانچه قاضی تشخیص دهد که جرم توهین صورت گرفته، حکمی مبنی بر محکومیت متهم صادر خواهد کرد. این حکم می‌تواند شامل مجازات‌های متناسب با جرم باشد.

۵. امکان تجدیدنظر

حکم صادره به مدت ۲۰ روز قابل تجدیدنظرخواهی در دادگاه تجدیدنظر استان است. تصمیم این دادگاه به‌ عنوان رأی قطعی شناخته می‌شود.

مدارک شکایت از جرم توهین و فحاشی

برای شکایت از جرم توهین و فحاشی در قانون ایران، شاکی باید مدارک و مستندات زیر را ارائه دهد:

• شکواییه کتبی: شاکی باید شکایت خود را به صورت مکتوب تنظیم کرده و آن را به دادسرا یا کلانتری محل وقوع جرم تحویل دهد. در شکواییه، شرح کامل واقعه، زمان، مکان و جزئیات توهین یا فحاشی باید قید شود.
• مدارک شناسایی شاکی: مدارکی همچون کارت ملی یا شناسنامه جهت احراز هویت شاکی ضروری است.
• شهادت شهود: در صورتی که افراد دیگری شاهد وقوع جرم بوده‌اند، شاکی می‌تواند از آنها به عنوان شهود استفاده کند. شهود باید در هنگام شکایت یا در مراحل بعدی در مراجع قضایی حاضر شده و شهادت دهند.
• مدارک و مستندات صوتی یا تصویری: اگر شاکی در اختیار دارد، باید فایل‌های صوتی، تصویری، پیامک‌ها، یا هرگونه مدرکی که وقوع جرم را اثبات می‌کند، به مرجع قضایی ارائه دهد.
• استشهادیه محلی: در صورتی که در محل وقوع جرم افرادی از ساکنان محلی شاهد ماجرا بوده‌اند، شاکی می‌تواند با گرفتن امضای استشهادیه از آنها، این سند را به عنوان مدرک به دادگاه ارائه دهد.
• گزارش کلانتری: اگر شاکی پس از وقوع جرم به کلانتری مراجعه کرده باشد، گزارش تنظیم شده توسط ماموران کلانتری می‌تواند به عنوان مدرک در پرونده ثبت شود.
• پرونده پزشکی قانونی (در صورت وجود آسیب): اگر توهین یا فحاشی منجر به آسیب‌های روحی یا جسمی شده باشد، مراجعه به پزشکی قانونی و دریافت گزارش آن نیز می‌تواند به عنوان مدرک ارائه شود.

دادگاه صالح شکایت از جرم توهین و فحاشی

جرم توهین و فحاشی، بسته به اینکه شخص مورد اهانت قرار گرفته کیست؛ ممکن است در دادگاه‌های مختلفی بررسی شود:

• رسیدگی به جرم توهین در دادگاه کیفری دو: اصل بر رسیدگی در این دادگاه است، اما استثنائاتی وجود دارد.
• رسیدگی در دادگاه اطفال و نوجوانان: توهین توسط افراد زیر ۱۸ سال به رهبری در دادگاه اطفال بررسی می‌شود، نه دادگاه انقلاب.
• دادگاه نظامی: توهین نظامیان به یکدیگر در دادگاه نظامی رسیدگی می‌شود؛ توهین به غیرنظامیان در دادگاه کیفری دو.
• دادگاه ویژه روحانیت: رسیدگی به جرائم روحانیون در دادگاه ویژه روحانیت انجام می‌شود.
• جرائم سیاسی: توهین به مقامات عالی‌رتبه (رؤسای سه قوه، وزرا، نمایندگان مجلس و غیره) در صورت داشتن هدف اصلاحی، در دادگاه کیفری یک به عنوان جرم سیاسی بررسی می‌شود.
• دادگاه کیفری یک برای سب‌النبی: توهین به پیامبران و ائمه در صلاحیت دادگاه کیفری یک است.
• دادگاه انقلاب برای توهین به رهبری: توهین به رهبر و امام خمینی در دادگاه انقلاب بررسی می‌شود، اما توهین از طریق مطبوعات به دادگاه کیفری یک ارجاع می‌شود.
• توهین به قومیت‌ها و ادیان: در صورت تحریک به خشونت یا تنش، رسیدگی در دادگاه انقلاب صورت می‌گیرد و مجازات شامل حبس و جزای نقدی است.

قابل گذشت بودن جرم توهین و فحاشی

توهین، به عنوان یک عمل مجرمانه، تحت ماده ۱۰۴ قانون مجازات اسلامی به‌عنوان جرمی قابل گذشت شناخته می‌شود. یعنی پیگیری قانونی این جرم به شکایت شاکی وابسته است و شروع یا ادامه تعقیب آن تنها با اراده شاکی امکان‌پذیر است.

به عبارت دیگر، اگر شاکی در هر مرحله‌ای تصمیم بگیرد که از شکایت خود صرف‌نظر کند، تمامی مراحل قانونی متوقف خواهد شد. این ویژگی در ماده ۱۰۰ قانون مجازات اسلامی به‌وضوح قید شده است.

در جرایم قابل گذشت، شاکی نقشی کلیدی در فرآیند قضائی ایفا می‌کند. او می‌تواند با تصمیم خود، روند دادرسی را تحت تاثیر قرار دهد و در صورت توافق با متهم، از پیگیری شکایت خود دست بردارد. این امر به شاکی این امکان را می‌دهد که بر اساس وضعیت و روابط خود با طرف مقابل تصمیم‌گیری کند.

اثبات جرم توهین

طبق  ماده ۱۶۰ قانون مجازات اسلامی در مورد راه های اثبات جرم: ادله اثبات جرم عبارت است از اقرار، شهادت، علم قاضی و قسامه و سوگند در موارد مقرر قانونی.

از مهمترین مواردی که به اثبات جرم کمک می‌کند، شهادت شهود است. اگر در هنگام وقوع توهین افرادی حضور داشته اند که می‌توانند با قطعیت اتفاقات پیش آمده را نزد قاضی و در دادگاه شرح دهند، می‌توان از گواه آن‌ها در اثبات جرم توهین و فحاشی استفاده نمود.

علم قاضی از دیگر موارد تاثیرگذار در اثبات جرم است. می‌توان از مدارک و مستندات محکمه پسندی که موجود است، در جهت افزایش آگاهی علم قاضی سود برد. مواردی همچون تحقیقات محلی، اظهارات مطلع و گزارش ضابطان از این نوع مدارک است.

همچنین فیلم، عکس، صوت، پیامک، چت، اسکرین شات و مواردی از این دست دلیل قطعی نیستند، اما می‌توان آن‌ها را به عنوان اماره (کمک به علم قاضی) به دادگاه ارائه نمود.

فحاشی در حد قذف

قذف در لغت به معنی «تهمت و افترا بستن است» و در اصطلاح  طبق ماده ۲۴۵ قانون مجازات اسلامی، «قذف یعنی نسبت دادن زنا یا لواط به یک نفر.»

از سال ۱۳۹۲، قانون‌گذاران ایرانی به این نتیجه رسیدند که قذف و انتشار چنین نسبت‌هایی از طریق شبکه‌های اجتماعی و سایر وسایل الکترونیکی نیز باید تحت عنوان جرم شناخته شود. این اقدام به‌منظور حفاظت از حیثیت افراد و جلوگیری از تهمت‌زنی‌های بی‌پایه و اساس در فضای مجازی، باعث شد که متخلفان در صورت انتشار چنین اتهاماتی مشمول مجازات‌هایی نظیر فحاشی و قذف شوند.

مجازات فحاشی در حد قذف

طبق ماده ۲۵۰ قانون مجازات اسلامی مجازات قذف ۸۰ ضربه شلاق می‌باشد. از آن جا که میزان مجازات قذف به طور صریح در قرآن کریم تعیین شده به آن حد قذف می‌گویند.

زمانی که فحاشی به عنوان قذف شناخته می‌شود، مجازات آن بسته به نحوه و وسعت انتشار آن در رسانه‌های جمعی متفاوت خواهد بود. به عنوان مثال، اگر فردی عبارتی توهین‌آمیز مانند مادر بدکار را به کار ببرد، ممکن است با مجازات سختی مانند ۸۰ ضربه شلاق مواجه شود.

علاوه بر این، مجازات‌های مربوط به قذف می‌تواند شامل جریمه‌های مالی و یا تحمل انواع مختلفی از ضربات شلاق باشد. این تنوع در مجازات‌ها به منظور تأمین عدالت و بازدارندگی از انجام این گونه اعمال توهین‌آمیز طراحی شده است و نشان‌دهنده حساسیت نظام حقوقی نسبت به آسیب به حیثیت و آبروی افراد در جامعه است.

شکایت از توهین و فحاشی با بنیاد وکلا

توهین و فحاشی علیه افراد مختلف، یکی از جرایمی است که قانون‌گذار به آن پرداخته و در دین اسلام نیز امری ناپسند شمرده شده است. این جرم بسته به کسی که مورد اهانت قرار گرفته، دارای مجازات‌های مختلفی است. همچنین از جرائم قابل گذشت محسوب می‌شود.

آیا شما یا یکی از نزدیکان‌تان درگیر پرونده توهین و فحاشی هستید؟ گروه حقوقی بنیاد وکلا به عنوان معتبرترین مرکز حقوقی ایران در این زمینه تخصص و تجربه لازم را دارد تا شما را در هر مرحله از رسیدگی قانونی با مشاوره حقوقی راهنمایی کند.

خدمات ما در حوزه جرم توهین و فحاشی شامل:

• تحلیل دقیق پرونده‌های مربوط به چگونگی رفع اتهام یا اثبات آن توسط وکیل توهین و فحاشی
• نمایندگی قانونی در محاکم و فرآیندهای قضایی
• راهنمایی در خصوص اقدامات پیشگیرانه و حقوقی برای کشف جرم یا اثبات بیگناهی

اگر نیاز به مشاوره و کمک فوری دارید و می‌خواهید هر چه سریع‌تر پرونده خود را به سرانجام برسانید، وارد صفحه مشاوره حقوقی توهین و فحاشی شوید و از روش‌های مختلف مشاوره آنلاین و تلفنی استفاده کنید.