زوجین برای طلاق گرفتن باید فرآیندی را طی کنند تا در نهایت این دادگاه است که تصمیم گیرنده نهایی برای صدور مجوز جدایی طرفین میباشد.
حتی اگر زن و شوهر همه مراحل قانونی طلاق را انجام دهند اما دادگاه گواهی عدم امکان سازش را صادر نکند، تحت هیچ شرایطی نمیتوانند طلاق را به ثبت برسانند. لازمه ثبت واقعه طلاق، صدور مجوز لازم از طرف دادگاه است که این مجوز طی گواهی عدم امکان سازش صادر میشود.
در هر صورت اگر دادگاه طبق درخواست زوجین، گواهی عدم امکان سازش را صادر کرد، حال میتوانند اقدام به ثبت رسمی طلاق کنند.
در واقع آخرین مرحله در دعاوی طلاق، ثبت طلاقی در محضر است که در هر صورت ثبت این واقعه دارای شرایط خاصی است. قانونگذار زوجین را مکلف به ثبت طلاق کرده است که در صورت عدم ثبت آن دچار عواقب سنگینی خواهند شد.
تخلفات زیادی طی چند یال اخیر پیرامون ثبت وقایع ازدواج و طلاق صورت گرفته و در این صورت سخت گیری قانونگذار نیز دو چندان شده است.
علی رغم این که دادگاه حکم طلاق را صادر کند، این حکم بدون ثبت محضری، ارزش و اعتبار قانونی ندارد. در این صورت جدای از این که در قانون برای طلاق بدون ثبت در محضر، محازات تعیین شده است، از دیدگاه قانونگذار، آن دسته از طلاقهایی که به ثبت نمیرسند، از اعتبار ساقط شده و تمام تلاش هایی که زوجین برای دریافت گواهی عدم امکان سازش انجام داده اند، بی نتیجه میماند.
در قانون به ثبت رسیدن طلاق در دفترخانه اجباری شده است و زوجین در فرصت تعیین شده در قانون میتوانند بعد از صدور گواهی عدم امکان سازش به دفاتر ثبت ازدواج و طلاق مراجعه داشته باشند.
مجازات عدم ثبت طلاق به خصوص برای مردان بیشتر است و به مجازات جزای نقدی و حبس تعزیری محکوم میشوند. برای آشنایی بیشتر با حکم طلاق بدون ثبت و مجازاتی که در قانون برای افراد خاطی در نظر گرفته شده است، در ادامه مطلب به بررسی این موضوع میپردازیم. البته شما میتوانید همین حالا برای مشورت با وکیل تلفنی اقدام نمایید.
درباره ثبت طلاق در محضر
مراحل متعددی در قانون به منظور طلاق گرفتن بیان شده است که یکی از مهمترین این مراحل، ثبت طلاق در دفترخانه است. قانونا زمانی زوجین میتوانند واقعه طلاق را به صورت رسمی به ثبت برسانند که دادگاه در این زمینه مجوز قانونی را صادر کرده باشد.
حال با صدور این مجوز، امکان ثبت طلاق در محضر برای زوجین فراهم میشود و در این صورت میتوانند اقدامات لازم جهت حضور در محضر و جاری شدن صیغه طلاق را انجام دهند.
واقعه طلاق زمانی اعتبار دارد که در مراجع رسمی به ثبت برسد. در واقع اگر زن و شوهر تمام مراحل طلاق را به طور کامل انجام دادند، اما اقدام قانونی را در راستای ثبت طلاق در محضر انجام ندهند، اقدام آنها از لحاظ قانونی، اعتبار ندارد و در این صورت گویی زن و شوهر از یکدیگر جدا نشدهاند.
ثبت طلاق در محضر جز مراحل اصلی طلاق است که اگر این مرحله انجام نشود، به منزله آن است که طلاق به پایان نرسبده و با اتمام مهلت قانونی برای ثبت طلاق، زوجین میبایست مجددا کل فرآیند طلاق را انجام دهند.
بنابراین آن دسته از افرادی که به دنبال طلاق گرفتن از همسران خود هستند، باید بعد از آن که حکم طلاق صادر شد، بیدرنگ اقدامات لازم جهت ثبت طلاق در محضر را انجام ندهند.
همچنین ناگفته نماند که همانطور که ثبت عقد نکاح دائم ضروری است، باید ثبت طلاق نیز انجام شود تا از لحاظ شرعی و قانونی بتوان زن و شوهر را نامحرم دانست و به نوعی رابطه زوجیت بین آنها نیز از بین میرود.
علاوه بر آن که برای دور ماندن از مجازات طلاق بدون ثبت، بهتر است که اقدامات قانونی در خصوص مراجعه به محضر جهت ثبت طلاق انجام شود.
اعتبار واقعه طلاق بدون ثبت در محضر
مراحل طلاق بدین گونه است که افراد متقاضی باید در سامانه تصمیم ثبت نام کنند و سپس در مشاوره طلاق شرکت داشته باشند. با انجام این مرحله، باید دادخواست طلاق تنظیم شده و برای بررسی به دادگاه خانواده فرستاده شود.
دادگاه نیز با بررسی شرایط قانونی و در صورت امکان، حکم طلاق را صادر میکند. حال برای انمام فرآیند طلاق، زوجین باید به محضر جهت ثبت آن مراجعه کنند.
تصور کنید که تمام مراحل طلاق انجام شده است، اما تنها مرحله نهایی آن یعنی ثبت در دفاتر ازدواج و طلاق، باقی مانده است. با این اوضاف چنین طلاقی از لحاظ قانونی اعتبار ندارد و گویی طلاقی بین زن و شوهر صورت نگرفته است.
حتی با وجود این که دادگاه مجوز لازم را برای جدایی طرفین صادر کرده است اما به جهت آن که زن و شوهر اقدام به ثبت طلاق در محضر نکردهاند، طلاق انجام شده از درجه اعتبار ساقط میشود.
شاید از لحاظ شرعی طلاق بدون ثبت، صحیح باشد اما قانونگذار چنین موضوعی را نمیپذیرد که طلاق بدون آن که در مراجع رسمی به ثبت رسیده باشد، قانونل صحیح باشد. اعتبار واقعه طلاق در واقع وابسته به آخرین مرحله آن یعنی حضور در محضر و جاری شدن صیغه طلاق است.
در واقع زمانی از دیدگاه قانونی زن و شوهر از یکدیگر جدا شده و به اصطلاح طلاق گرفتهاند که ثبت طلاق صورت گرفته باشد. با توجه به این که طلاق در شناسنامه زوجین به ثبت میرسد، در این صورت میتوان مطلقه بودن زوجه را اثبات نمود.
از این جهت بسیار مهم است که واقعه طلاق را به ثبت رساند و این عمل را در اسناد سجلی افراد که به عنوان اسناد هویتی آنها محسوب میشود، ذکر کرد.
عدم اعتبار قانونی واقعه طلاق زمانی مشخص میشود که زن و شوهر ادعا دارند که مراحل طلاق را انجام داده و حتی از دادگاه در این زمینه حکم قانونی دارند اما به جهت آن که طلاق را در محضر ثبت نکردهاند و در شناسنلمه آنها این موضوع رسما ثبت نشده است، نمیتوان گفت که طلاقی بین طرفین صورت گرفته باشد.
بنابراین میتوان گفت که اعتبار قانونی واقعه طلاق، منوط به ثبت شدن آن در مراجع رسمی است و زمانی میتوان طلاقی را از دیدگاه قانون صحیح دانست که مراحل ثبتی آن انجام شده باشد.
به صرف این که دادگاه مجوز لازم برای جدایی طرفین را طی حکم طلاق صادر نموده باشد، نمیتواند دلیل موجهی و قانونی برای طلاق گرفتن زوجین به شمار رود.
دریافت کمک از مشاوره حقوقی آنلاین یا حضوری در این زمینه به شما کمک خواهد کرد.
شرایط ثبت طلاق در محضر
به طور کلی در قانون ایران، به ثبت رسیدن احوال شخصیه به امری الزام آور تبدیل شده است و در این صورت زوجین باید امور مرتبط با احوال شخصیه را به ثبت برسانند. اردواج و طلاق، موارد احوال شخصیه را تشکیل میدهند که لزوم ثبت آنها به طور کلی این است که هویت آنها معلوم شود.
این که زن و شوهری قصد طلاق گرفتن از یکدیگر را دارند، باید تمام وقایع طلاق را در مراجع رسمی به ثبت برسانند. به صرف این که زن و شوهر اراده طلاق کنند و مراحل طلاق را انجام دهند، بدون ثبت طلاق، امر صورت گرفته اعتبار قانونی ندارد. حتی در بحث طلاق نیز به جهت عدم ثبت طلاق، طرفین خصوصا زوجه ممکن است که از حق و حقوق قانونی خود محروم شود.
شرایط ثبت طلاق در محضر بدین گونه است که متقاضیان باید حکم دادگاه را در این زمینه دریافت کرده باشند. دریافت حکم دادگاه نیز بسته به نوع طلاق شرایطی دارد و در هر صورت باید گفت که زوجین برای این که دادگاه مجوز لازم را برای ثبت طلاق به آنها بدهد، بایستی تمام مراحل تعیین شده در مورد طلاق را انجام دهند.
شرایط ثبت طلاق از طرف مرد در محضر بدین گونه است که شوهر به عنوان متقاضی دریافت گواهی عدم امکان سازش، باید پیش از مراجعه به دفترخانه، مراحلی را طی کند و همچنین تشریفات طلاق یک طرفه را رعایت کند.
شوهر زمانی میتواند همسر خود را طلاق دهد و واقعه طلاق را به ثبت برساند که تمام حق و حقوق مالی همسر خود را پرداخت کرده باشد و بعد از آن باید مراحل طلاق را انجام دهد.
قانون این امکان را به شوهر داده است که با پرداخت مهریه و سایر حق و حقوق همسر بتواند از او طلاق بگیرد و سپس برای ثبت طلاق در محضر اقدامات لازم را انجام دهد.
ثبت طلاق از طرف زوجه این شرایط را دارد که زن جهت ارائه درخواست طلاق، باید دلایل محکمه پسندی داشته باشد و با وجود این دلایل، حال اقدام به ارائه درخواست طلاق و انجام فرآیند مربوطه کند.
شرایط ثبت طلاق توافقی نیز با توافق انجام شده بین زوجین و طی کردن روال قانونی طلاق صورت میگیرد. با انجام مراحل مربوطه و دریافت حکم طلاق حال زوجین میتوانند به یکی از دفاتر ثبت طلاق مراجعه نموده و مراحل پایانی طلاق را انجام دهند.
لزوم ثبت طلاق در محضر
گاها این سوال مطرح می شود که لزوم ثبت طلاق در محضر چیست و چرا باید طلاق را در مراجع رسمی به ثبت رساند؟ پیش از پرداختن به این سوال باید گفت که اجباری بودن ثبت طلاق در محضر از دیدگاه قانونی است و در دیدگاه شرعی چنین تکلبفی برای زوجین تعیین نشده است.
در وقع از لحاظ شرعی همین که صیغه طلاق جاری شد برای وقوع طلاق و از بین رفتن رابطه زوجیت کافیست اما این موضوعات از لحاظ قانونی، مورد پذیرش واقع نمیشود.
اما در هر صورت باید گفت که برای حفظ نظم حاکم بر جامعه در ارتباط با مسائل اجتماعی و فرهنگی و حقوق افراد و همچنین تعیین شدن احوال شخصیه افراد، علاوه بر این که در قانون، ثبت ازدواج دائم، الزامی شده است، واقعه طلاق نیز باید به ثبت برسد و این موضوع کاملا اجباری میباشد.
لزوم ثبت واقعه طلاق در قانون بیان شده است که ماده ۲۰ قانون حمایت به این موضوع اشاره کرده است. بنابراین میتوان گفت که به ثبت رساندن طلاق در محضر، تکلیف قانونی افراد است و عدم ثبت آن میتواند مجازاتهایی را به همراه داشته باشد.
در این ماده صراحتا عنوان شده است که ثبت طلاق و رجوع طلاق الزامی است و در هر صورت باید بعد از آن که حکم طلاق از طرف دادگاه صادر شد، اقدام به ثبت آن در محضر کرد.
با توجه به الزامی بودن ثبت طلاق از دیدگاه قانون، ثبت این واقعه در هر مرجعی صورت نمیگیرد و بابد در دفاتر ثبت طلاق و ازدواج انجام شود. این دفاتر با دفاتر اسناد رسمی تفاوت دارند و کار اصلی دفاتر ثبت ازدواج و طلاق، در امور طلاق و ازدواج و موضوعاتی از این قبیل است.
لازم به ذکر است که لزوم ثبت طلاق تنها برای ایرانیان داخل کشور لحاظ نمیشود بلکه برای افرادی که در خارج از کشور سکونت دارند نیز باید ثبت طلاق انجام شود.
نحوه ثبت طلاق افراد ایرانی مقیم خارج از کشور به این صورت است که زوجین باید به کنسولگریهای ایران در همان کشور مراجعه نموده و درخواست خود را برای طلاق و ثبت آن بدهند و مراحل دیگر آن در داخل کشور انجام میشود.
البته که ثبت طلاق منوط به پرداخت حق و حقوق زوجه نیز است. با توجه به این که در طلاق رجعی، شوهر باید تا زمانی که مدت زمان عده طلاق به پایان نرسده است، نفقه زوجه را پرداخت کنند و در این صورت با اتمام مدت عده طلاق، دیگر لزومی به پرداخت نفقه زوجه نیست.
همچنین قانونگذار ثبت رجوع از طلاق را نیز اجباری دانسته است و اگر شوهر در زمان عده به همسر خود برای بازگشت به زندگی مشترک رجوع کند، باید آن را به ثبت برساند.
طلاق بدون ثبت در محضر چه حکمی دارد؟
بعد از بررسی لزوم ثبت طلاق در محضر و این که زوجین باید مراحلی که برای طلاق انجام داده و به تبع آن نیز گواهی عدم امکان سازش را دریافت کردهاند، در نهایت طلاق را به ثبت برسانند، حال لازم است که با حکم قانونی و شرعی طلاق بدون ثبت در محضر آشنا شویم.
دانستن حکم طلاق بسیاری از مسائل و موضوعات را مشخص نموده و به رفع ابهامات مربوطه در این زمینه میپردازد که در هر صورت بهتر است که احکام این عمل را بررسی نماییم.
قانون و شرع دو دیدگاه متفاوت در خصوص طلاق دارند و دیدگاه قانونی به منظور ثبت طلاقی، الزام آور است اما دیدگاه شرعی اجباری نیست و حکم طلاق بدون ثبت صحیح است.
همانطور که در بخش قبلی بررسی شد، در قانون حمایت از خانواده به الزامی بودن ثبت واقعه طلاق اشاره شده است و در این صورت افرادی که میخواهند طلاق آنها از نظ قانونگذار اعتبار داشته باشد، باید واقعه طلاق را در محضر با انجام تشریفات آن به ثبت برسانند.
در واقع میتوان گفت که حکم طلاق بدون ثبت در دفترخانه با وکیل طلاق یا بدون آن، از لحاظ شرعی معتبر و صحیح است و نمیتوان خدشهای در آن وارد کرد و طلاق در این شرایط میتواند منجر به جدایی و پایان یافتن رابطه زوجیت شود. اما قانونگذار نظر دیگری در مورد عدم ثبت طلاق در محضر دارد و با توجه به تعیین مجازات در قانون برای کار، زوجین مجبور هستند که واقعه طلاق را به ثبت برسانند.
با توجه به این که در قانون برای عدم ثبت طلاق، مجازات تعیین شده است، در این صورت زوجین اقدام به انجام مراحل مربوط به ثبت طلاق در دفترخانه میکنند و نوعی جنبه الزام آور برای زن و شوهر شده است که حتما ثبت طلاق را انجام دهند.
در صورت عدم حضور زوجین در محضر، نمیتواند این موضوع مانعی برای ثبت طلاق باشد و در هر صورت این واقعه به ثبت رسبده و زن و شوهر قانونا از هم جدا میشوند.
در هر صورت زوجین برای آن که از مجازات قانونی عدم ثبت طلاق در محضر، مصون باشند، لازم است که بعد از انجام فرآیند طلاق و دریافت گواهی عدم امکان سازش، حتما به محضر مراجعه کنند و فرآیند ثبت طلاق را انجام دهند. در این صورت قانونگذار طلاق ثبت شده را صحیح دانسته و جدایی زن و شوهر طبق مقررات قانونی انجام میشود.
طلاق بدون ثبت در محضر و مجازات قانونی آن
تا به اینجا مشخص شد که طبق قانون حمایت خانواده، زن و شوهر باید ثبت طلاق را در محضر انجام بدهند و حتی ثبت رجوع از طلاق نیز باید انجام شود. حال باید به اشاره کرد که در قانون ایران، عدم ثبت طلاق در محضر، رفتاری مجرمانه است و برای این رفتارها، مجارات تعیین شده است.
در واقع اگر حکم طلاق صادر شود و واقعه طلاق در محضر به ثبت نرسد، قانونگذار برای این رفتارها مجازات تعیین کرده است. در این صورت زوجین مجرم شناخته شده و طبق قانون محاکمه میشوند. مجازات ثبت بدون طلاق در محضر در ماده ۴۹ قانون حمایت خانواده بیان شده است که در این بخش به بررسی آن میپردازیم.
طبق ماده مزبور، چانچه مردی بدون ثبت در دفاتر رسمی به نکاح دائم، فسخ نکاح، طلاق و یا رجوع بعد از طلاق تا یک ماه پس از ثبت آن خودداری کند، ضمن این که ملزم به ثبت واقعه مزبور میشود، مجازات جزای نقدی درجه ۵ و یا حبس تعزیری درجه ۷ برای او در نظر گرفته میشود.
از ماده فوق میتوان به فهم موضوعات مختلفی پی برد. در وهله اول باید گفت که طلاق بدون ثبت در دفاتر رسمی، تنها برای مردان مجازات دارد و زنان در این زمینه طبق قانون مجازات نمیشوند. در واقع عمل مجرمانه عدم ثبت طلاق تنها برای مردان است و خانمها از اعمال این مجازات، مصون هستند.
علاوه بر مجازات جزای نقدی و حبس تعزیری، قانونگذار شوهر را ملزم به ثبت طلاق نیز نموده است.
در واقع شوهر به واسطه عدم ثبت واقعه طلاق، نیز باز هم باید این واقعه را به ثبت برساند. جزای نقدی تعیین شده برای شوهر برابر با هشتاد تا صد و هشتاد میلیون ریال است. همچنین مجازات حبس تعزیری نیز برابر است با حبس از ۹۱ روز تا شش ماه.
لازم به ذکر است که زوجه میتواند از شوهر به دلیل عدم ثبت طلاق در دفاتر رسمی اقدام به طرح دعوای کیفری علیه او نماید. علاوه بر این، زوجه این امکان را دارد در دادگاه خانواده، اقدام به طرح دعوا الزام مرد به ثبت طلاق در محضری را نماید.
گفتنی است که برای عدم ثبت تمام وقایع نکاح و طلاق قانونگذار یک نوع مجارات تعیین کرده است و مجازات عدم ثبت نکاح دائم با طلاق، تفاوت خاصی ندارد.
در هر صورت مجازات عدم ثبت طلاق در حال حاضر طبق قانون ایران برای مرد تعیین شده است و در این صورت آقایان باید بیشتر پیگیر این موضوع باشند که بعد از انجام مراحل طلاق در دادگاه و اخذ گواهی عدم امکان سازش، ثبت طلاق محضری را انجام دهند.
مشاوره حقوقی تخصصی پیرامون حکم طلاق بدون ثبت
بر اساس قانون، عدم ثبت واقعه طلاق از هر نوع که باشد در محضر، جرم محسوب میشود و مجازات آن برای مرد، جزای نقدی و زندانی دارد. همچنین شوهر ملزم به ثبت طلاق میشود. اما از دیدگاه شرعی، حکم طلاق بدون ثبت، صحیح است.
در هر صورت برای آن که مراحل طلاق، روال قانونی را داشته باشد، باید تک تک فرآیند آن مطابق با موازین قانونی بوده تا بتوان طلاق زوجین را صحیح تلقی نمود.
آن دسته از افرادی که گواهی عدم امکان سازش را دریافت کرده اما به دلایلی قصد ثبت طلاق را ندارند، باید به این موضوع توجه داشته باشند که عمل آنها طبق قانون، جرم بوده و برای آن مجازات تعیین شده است.
در هر صورت اگ پیرامون حکم طلاق بدون ثبت در محضر، نیاز به مشاوره حقوقی طلاق دارید، میتوانید با سامانه بنیاد وکلا در ارتباط باشید که ارائه مشاوره در این سامانه به صورت تخصصی ارائه میشود.