دعاوی ناشی از به هم خوردن نامزدی و مدت مرور زمان آن

قواعد و احکام قانونی راجع به نامزدی در ضمن مواد ۱۰۳۵ الی ۱۰۴۰ قانون مدنی مورد اشاره قرار گرفته است که از جمله مهم ترین آن‌ها می توان به دعاوی ناشی از به هم خوردن نامزدی اشاره نمود.

چرا که بر اساس ماده ۱۰۳۶ این قانون اگر یکی از نامزدها بدون دلیل موجهی نامزدی به منظور عقد نکاح را به هم بزند و طرف مقابل به علت برهم خوردن نامزدی متضرر شود، باید خسارات مذکور جبران می شد و در ماده ۱۰۳۹ قانون مدنی برای دعاوی ناشی از به هم خوردن نامزدی مرور زمان دو ساله تعیین شده بود که البته طی اصلاحات اخیر قانون مدنی این مواد حذف شدند.

با این حال ، از آن جهت که هنوز هم امکان طرح کردن دعوای ناشی از نامزدی با استناد به مسئولیت مدنی شخص مقصر وجود دارد، اطلاع از مرور زمان دعاوی ناشی از به هم خوردن نامزدی ضروری است.

به همین مناسبت در ادامه این مقاله قصد داریم پس از توضیح مختصر پیرامون دعاوی ناشی از به هم خوردن نامزدی، مرور زمان دعاوی ناشی از به هم زدن نامزدی بر اساس قانون مدنی را به کمک وکیل خانواده مورد بررسی قرار دهیم.

دعاوی ناشی از به هم خوردن نامزدی

علاوه بر اینکه در قانون مدنی استرداد هدایای دوران نامزدی مورد پیش بینی قرار گرفته و هر یک از نامزدها می تواند هدایایی را که به امید وصلت به دیگری داده را مطالبه نماید، امکان اقامه دعوا برای جبران خسارت ناشی از به هم خوردن نامزدی نیز مورد پیش بینی قرار گرفته بود.

بر اساس ماده ۱۰۳۶ قانون مدنی سابق اگر یکی از نامزدها وصلت منظور را بدون علت موجهی به هم زند، در حالی که طرف مقابل یا ابوین او یا اشخاص دیگر به اعتماد وقوع ازدواج مغرور شده و مخارجی کرده باشند، طرفی که وصلت را بهم زده است باید از عهده خسارات وارده بر آید؛ ولی خسارات مزبور فقط مربوط به مخارج متعارفه خواهد بود.

به همین ترتیب، شخصی که طبق شرایط قانون مدنی دچار خساراتی بابت برهم زدن نامزدی می شد، می توانست به دادگاه صلاحیت دار مراجعه کند و دادخواست مطالبه خسارات ناشی از برهم خوردن نامزدی را به دادگاه تقدیم نماید.

دادگاه نیز دادخواست مطالبه خسارت را مورد بررسی قرار می داد و در صورت احراز تخلف یکی از نامزدها در به هم زدن بدون دلیل نامزدی، وی را مکلف به پرداخت خسارت می نمود.

البته وکیل آنلاین می‌گوید اقامه دعوای مذکور نیازمند مراجعه نامزد خسارت دیده ظرف مهلت زمانی دو سال از تاریخ به هم خوردن نامزدی بود که این موضوع تحت عنوان مرور زمان دعاوی نامزدی پیش بینی شده بود.

مرور زمان دعاوی ناشی از به هم خوردن نامزدی

در قسمت قبل به بررسی و توضیح دعوای مطالبه خسارات ناشی از بهم خوردن نامزدی پرداخته شد؛ اما ضمن ماده ۱۰۳۹ قانون مدنی سابق مهلتی نیز ذکر شده بود که طرح دعاوی ناشی از به هم خوردن نامزدی صرفا در آن مهلت زمانی امکان پذیر بود که پس از گذشت مهلت زمانی مذکور دیگر اقامه دعوا برای مطالبه خسارات ناشی از بهم خوردن نامزدی امکان پذیر نبود.

حالا مشاوره حقوقی تلفنی خانواده ما می گوید:

بر اساس این ماده مدت مرور زمان دعاوی ناشی از بهم خوردن وصلت منظور دو سال است و از تاریخ به هم خوردن آن محسوب می شود.

با این حال با توجه به اینکه در فقه اسلامی مرور زمان شناخته نشده بود، ماده ۱۰۳۹ قانون مدنی در اصلاحات قانونگذار حذف گردیده است.

با این حال وجود مرور زمان برای جلوگیری از تجدید خاطرات تلخ به هم خوردن وعده ازدواج و فراموش کردن گذشته و جلوگیری از سوء استفاده بعد از سال های مدید که طرفین زندگی جدیدی را شروع کرده اند، مفید به نظر می رسد و از جهت شرعی نیز می توان روایاتی را در زمینه مرور زمان برخی از دعاوی یافت.

بعلاوه اینکه بعضی از حقوق اگر فورا مورد استفاده قرار نگیرد، به لحاظ شرعی ساقط می شوند مثل بعضی از خیارات و حق شفعه.

به هر حال، شاید مصلحت نظام قبول مرور زمان در مورد دعاوی ناشی از به هم خوردن نامزدی و دعاوی دیگر را ایجاب کند که البته تشخیص این موضوع بر عهده قانونگذار و یا مجمع تشخیص مصلحت نظام است و با حذف ماده ۱۰۳۹ قانون مدنی در حال حاضر نمی توان در حقوق موضوعه فعلی قائل به مرور زمان در دعاوی ناشی از به هم خوردن نامزدی بود.

هر یک از نامزدها هر زمان پس از به هم خوردن نامزدی می تواند به دادگاه خانواده مراجعه کرده و دعوای خود را مطرح کند و دادگاه نیز مکلف به رسیدگی و صدور حکم مقتضی در خصوص مطالبه خسارات ناشی از به هم زدن نامزدی می باشد.

برای تخمین این خسارات و تقسیم بندی قابل مطالبه و غیر قابل مطالبه بودن آن می توانید مشاوره حقوقی دریافت نمایید.