سند رسمی و ارکان آن

یکی از مهمترین دلایلی که می توان یک دعوای حقوقی یا یک دعوای کیفری را ثابت کرد ، سند است. مطابق قانون، انواع سند را می توان شامل سند عادی و سند رسمی دانست.

هر یک از این دو قسم سند، شرایط ویژه و خاص خود را دارند و بار اثبات هر یک از آنها هم با هم متفاوت است، لذا اطلاع از اینکه یک سند عادی است یا رسمی، موضوعی بسیار مهم است که در قانون آیین دادرسی مدنی و ادله اثبات دعوا نقش مهمی دارد؛ به همین دلیل، ارائه تعریف سند رسمی و شرایط عمومی و ارکان آن موضوع مهمی است که قصد داریم در این مقاله به آن بپردازیم.

”هر سندی که توسط ماموران رسمی دارای صلاحیت و با رعایت مقررات قانونی تنظیم شده باشد، سند رسمی محسوب می گردد“.

در ادامه به بررسی ویژگی‌های مهم سند رسمی و شرایط آن به کمک وکیل متخصص می‌پردازیم.

سند رسمی چیست؟

همانگونه که گفتیم در کنار اقرار، سوگند و شهادت، سند یکی از مهمترین ادله اثبات دعوا محسوب می شود.

خود سند را می توان به دو دسته سند عادی و سند رسمی تقسیم کرد که هریک با هم متفاوت بوده و آثار حقوقی متفاوتی نیز بر جای می گذارند.

نظر به اهمیت این امر یعنی تشخیص عادی یا رسمی بودن سند و استناد به آن در دادگاه، قانون مدنی به تعریف سند رسمی پرداخته است.

بر اساس ماده ۱۲۸۷ قانون مدنی در تعریف سند رسمی:

اسنادی که در اداره ثبت اسناد و املاک و یا دفاتر اسناد رسمی یا در نزد سایر مأمورین رسمی در حدود صلاحیت آنها و بر طبق مقررات قانونی تنظیم شده باشند، رسمی است .

در بخش اول این ماده، مصادیق عرفی سند رسمی یعنی اسناد مربوط به مالکیت و اسناد مربوط به قراردادها و داد و ستدها بیان شده است، اما اسناد رسمی محدود به این مصادیق نمی شود، بلکه در ادامه این ماده معیار تشخیص سند رسمی و ارکان سند رسمی بیان شده است.

بنابراین، در هر موردی که مامور رسمی در حدود صلاحیت خود به تنظیم اسنادی بپردازد و قواعد و تشریفات آن را نیز رعایت کرده باشد، محصول کار او، یک سند رسمی است که می توان در دادگاه به آن استناد کرد.

برای آغاز مراحل ثبتی و دریافت سند برای مایملک خود با وکیل تلفنی بنیاد وکلا در ارتباط باشید.

ارکان و ویژگی های سند رسمی

همانگونه که از تعریف سند رسمی مقرر در ماده ۱۲۸۷ قانون مدنی بر می آید، سند رسمی سه ویژگی اصلی دارد؛ لذا در این قسمت قصد داریم ارکان و ویژگی های سند رسمی با توجه به ماده ۱۲۸۷ قانون مدنی را بررسی نماییم:

دخالت مأمور رسمی

یکی از مهمترین ارکان سند رسمی، تنظیم سند توسط مامور رسمی است.

در واقع سند رسمی همه اعتبار و ارزش خود را از مامور رسمی می گیرد.

مامور رسمی شاهد و ناظر ممتازی است که قانون وی را برای ثبت وقایع تعیین کرده و امضای وی هرگونه تردید نسبت به مفاد سند را از بین می برد، لذا ماموران دولتی تا زمانیکه از صلاحیت خود خارج نشوند، ماموران رسمی هستند.

البته از سوی مشاوره حقوقی آنلاین ما گفتنی است که ماموران رسمی لزوما ماموران دولتی نیستند؛ بلکه ممکن است که این اشخاص مامور به خدمت عمومی شده باشند؛ بدون اینکه در استخدام دولت باشند، مانند سردفتر اسناد رسمی.

صلاحیت مامور رسمی

ماموران رسمی صرفا در حدود صلاحیتی که به موجب قانون به آنها داده شده است مجاز به اقدام هستند.

پس اگر از مرزهای این اختیار و صلاحیت قانونی تجاوز کنند ، اعتبار اقداماتشان نیز از بین می رود، مانند اقدام مامور انتظامی یا شهرداری به تنظیم سند رسمی معامله که خارج از صلاحیت آنهاست، یا تنظیم سند رسمی خارج از حوزه صلاحیت سردفتر اسناد رسمی.

رعایت مقررات قانونی

سند تنظیم شده در صورتی عنوان رسمی به خود می گیرد که مامور رسمی مقررات قانونی مربوط به تنظیم سند رسمی را رعایت کرده باشد، بعنوان مثال، امضای مامور رسمی به معنای آن است که مفاد سند منطبق بر واقعیت و صحیح هستند.

پس اگر مامور رسمی از امضای سند خودداری کند، در واقع مبنای رسمی بودن سند را انجام نداده است.

اگر در مورد سندی که در دست دارید، سوالات تکمیلی دارید می‌توانید مشاوره حقوقی دریافت نمایید.