طبق ماده ۱۶۰ قانون مجازات اسلامی ادله اثبات جرم عبارت است از: اقرار، شهادت شهود، قسامه و سوگند در موارد مقرر قانونی و علم قاضی.
تعریف شهادت
بر اساس ماده ۱۷۴ قانون مجازات اسلامی، شهادت اخبار شخص ثالثی است به وقوع جرم و یا عدم جرم در نزد قاضی.
شهادت شهود یکی از مهم‌ترین ادله اثبات دعوی در امور کیفری و حقوقی محسوب می‌شود به همین دلیل قانونگذار یک سری شرایط برای شهادت شهود پیش‌بینی نموده است که در صورت نبودن آن شرایط می‌توان اقدام به جرح شهود نمود.
برای حضور جهت شهادت یا احضار شاهد بهتر است ابتدا با وکیل متخصص مشورت کنید.
شروط شاهد
شاهد شرعی بر اساس ماده ۱۷۷ قانون مجازات اسلامی مصوب سال۱۳۹۲ باید ۸ شرط داشته باشد که احراز این شرایط بر اساس تبصره ۱ماده مذکور به دست قاضی است.
این شروط به شرح زیر است:
- بلوغ: اولین شرط شاهد یا گواه بلوغ است. وفق ماده ۱۳۱۴ قانون مدنی شهادت اطفالی را که به سن پانزده سال تمام نرسیده‌اند، فقط ممکن است برای مزید اطلاع استماع نمود مگر در مواردی که قانون شهادت این قبیل اطفال را معتبر شناخته باشد و از این لحاظ تفاوتی بین پسر و دختر نیست.
- عقل: دومین شرط شهادت عقل است یعنی شاهد نباید مجنون باشد و شهات مجنون پذیرفته نمیشود. اما درخصوص شهادت مجنون ادواری که وضعیت یا بیماری است که گاهی فرد در دوران صحت است و عاقلانه رفتار می‌کند و گاهی دچار جنون می‌شود، اگر شهادت در دوره سلامت مجنون ادواری باشد شهادت او پذیرفته می‌شود.
- ایمان و عدالت: از موارد شروط شهادت ایمان و عدالت می‌باشد. شهادت کسی که ایمان ندارد به علت اینکه ممکن است شهادت دروغ بدهد پذیرفته نیست و علاوه بر ایمان باید عادل باشد. عادل به کسی می‌گویند که اهل معصیت نباشد و به فساد شهرت نداشته باشد واین موضوع باید برای قاضی اثبات شود.
- طهارت مولد: چهارمین شرط از شروط شهادت طهارت مولد هست یعنی شاهد نباید زنازاده باشد و از ارتباط مشروع متولد شده باشد.
- ذی‌نفع نبودن: شاهد در موضوعی که برای آن شهادت می‌دهد نباید هیچگونه نفع شخصی داشته باشد و اگر بر خلاف این موضوع اثبات شود شهداتش پذیرفته نمیشود.
- خصومت نداشتن: شاهدی که با طرفین دعوا و یا یکی از آن‌ها دشمنی آشکار و یا پنهان داشته باشد در صورت اثبات این موضوع شهادتش پذیرفته نمیشود.
- عدم اشتغال به تکدی‌گری: کسی که شغل و حرفه‌اش تکدی‌گری باشد شهادت پذیرفته نمیشود.
- ولگرد نباشد: ولگرد به کسی گفته می‌شود که مسکن، جایی مشخص، زندگی حرفه و شغل معینی ندارد.
شرایط شهادت
- به موجب ماده ۱۳۱۵ قانون مدنی شهادت باید از روی قطع و یقین باشد، نه به طور شک و تردید.
- به موجب ماده ۱۳۱۶ قانون مدنی شهادت شهود باید مفادا متحد باشد بنابراین اگر شهود به اختلاف شهادت دهند قابل اثر نخواهد بود مگر در صورتی که از مفاد اظهارات آن‌ها قدر متیقنی به دست آید.
جرح و تعدیل شهود
وفق ماده ۱۹۱ قانون مجازات اسلامی شهادت بر فقدان یکی از شرایطی که قانون برای شاهد شرعی مقرر کرده است و از ناحیه طرفین دعوی صورت می‌گیرد جرح و شهادت بر وجود شرایط مذکور را تعدیل شاهد می‌گویند.
مدت زمان جرح و تعدیل شهود
مطابق قانون جرح شاهد شرعی باید قبل از ادای شهادت صورت گیرد مگر اینکه موجبات جرح پس از شهادت معلوم شود که در این حالت تا پیش از صدور حکم بایستی جرح شهود انجام گیرد و دادگاه موظف است که به موضوع جرح رسیدگی و اتخاذ تصمیم نماید.
جهت تماس با وکیل تلفنی همین حالا رزرو وقت نمایید.
رجوع از شهادت
در ماده ۱۳۱۹ قانون مدنی مقرر کرده است: در صورتی که شاهد از شهادت خود رجوع کند یا معلوم شود بر خلاف واقع شهادت داده است به شهادت او ترتیب اثر داده نمیشود.
اگر قبل از صدور حکم شاهد از شهادت خود رجوع کند، چنین شهادتی از اعداد دلایل خارج شده و دادگاه به استناد دلایل دیگر مبادرت به صدور حکم می‌کند ولی اگر بعد از صدور حکم شاهد از شهادت خود رجوع کند، در مورد حق الناس، کسی که از اجرای حکم غیر قابل نقض مزبور متضرر شده، می‌تواند طبق اصل (لاضرر ولا ضرار فی الاسلام) دادخواست علیه شاهد بدهد و خسارت بگیرد.
عواقب شهادت دروغ
ماده ۶۵۰ قانون مجازات اسلامی شهادت دروغ را جرم دانسته و می‌گوید:
هر کس در دادگاه نزد مقامات رسمی شهادت دروغ بدهد به سه ماه و یک رو تا دو سال حبس و یا بیست وپنج میلیون تا یکصد میلیون ریال جزای نقدی محکوم خواهد شد.
در صورت نیاز به اطلاعات تکمیلی می‌توانید از طریق سامانه بنیاد وکلا با مشاوره حقوقی کیفری یا وکیل کیفری مشورت نمایید.
متخصصین بنیاد وکلا در بخش مشاوره حقوقی آنلاین به صورت ۲۴ ساعته و حتی در ایام تعطیل آماده پاسخگویی به سوالات شما می‌باشند.
با سلام و احترام. تمام موارد ذکر شده عملا فقط بر روی کاغذ کاربرد دارد . یک برگه دست شهود می دهند و نه ترتیب اثر به جرح شهود یا اصلا سوالی بشه شما چه نسبتی داری مادهذ۶۵۰هم که شکر خدا نشست قضایی هر شهود کذب رو جرم اعلام نکرده و استدلال ایشان هم این بوده شاید شهود خود قربانی باشد یا در عرف شنیده از دیگران و شنیده ها را شهادت داده این شهود کذب محسوب نمیشود .