در این مقاله قصد دارم به بررسی تبعات عدم حضور در جلسه داوری طلاق بپردازم.
با مطالعه این مقاله شما با وضعیت طلاق پس از عدم حضور در جلسه داوری طلاق و راهکارهای بعدی آشنا خواهید شد.
اگر شما نیز در خصوص عدم حضور در جلسه داوری طلاق سوالاتی دارید با من همراه باشید.
زمان ارجاع به داوری در طلاق
بر اساس ماده ۲۷ قانون خانواده، در تمامی درخواست‌های طلاق، به استثنای طلاق توافقی، دادگاه وظیفه دارد قبل از هرگونه تصمیم‌گیری، ابتدا تلاش کند تا میان زوجین صلح و سازش ایجاد کند.
برای این منظور، پرونده به داوری ارجاع داده می‌شود تا دو داور از طرفین، معمولا از میان نزدیکان و آشنایان، به موضوع رسیدگی کنند و راهکارهایی برای حل اختلاف ارائه دهند.
هنگامی که درخواست طلاق (غیر از طلاق توافقی) به دادگاه ارائه می‌شود و دادگاه تشخیص می‌دهد که می‌تواند از طریق میانجی‌گری یا مصالحه اختلافات را برطرف کند، اقدام به صدور قرار ارجاع امر به داوری می‌نماید. این قرار در واقع به منظور تعیین داورانی از سوی هر یک از طرفین است که بتوانند به بررسی ریشه‌های اختلاف بپردازند و تلاش کنند راهکاری مناسب برای ادامه زندگی مشترک یا توافقی برای جدایی ارائه دهند.
بعد از صدور قرار ارجاع به داوری، زن و مرد موظف هستند که ظرف مدت هفت روز از تاریخ ابلاغ این قرار، یک نفر از میان خویشاوندان و آشنایان خود که صلاحیت داوری داشته باشد را به دادگاه معرفی کنند.
عدم حضور در جلسه داوری طلاق
در این بخش تبعات عدم حضور در جلسات داوری در انواع طلاق از طرف مرد، از طرف زن و طلاق توافقی را بررسی می‌کنم.
عدم حضور در جلسه داوری طلاق از طرف مرد
اگر مرد به عنوان یکی از طرفین دعوای طلاق از حضور در جلسات داوری خودداری کند، ممکن است تبعات زیر را به همراه داشته باشد:
تعطیلی موقت جلسات داوری
اولین نتیجه عدم حضور مرد این است که احتمالا جلسات داوری به تعویق افتاده یا به طور موقت تعطیل شود. دادگاه برای حفظ فرصت ایجاد صلح و سازش، ممکن است اخطار و دعوت مجدد برای حضور مرد صادر کند.
تاثیر بر نظر داور طرف مقابل
اگر مرد از معرفی داور خود امتناع کند و در جلسه داوری نیز حضور نیابد، داور زن همچنان وظیفه دارد که به بررسی موضوع پرداخته و نظریه خود را به دادگاه ارائه کند. داور زن می‌تواند بر اساس اطلاعات و شواهد ارائه‌شده توسط زوجه، نظریه‌ای مبنی بر ادامه یا عدم ادامه زندگی مشترک ارائه دهد.
اقدامات دادگاه
به تصریح مشاوره حقوقی در صورتی که مرد همچنان از حضور در جلسات داوری خودداری کند و داور خود را معرفی نکند، دادگاه می‌تواند به طور یک‌جانبه بر اساس نظریه داور زن و مستندات موجود، پرونده را مورد بررسی قرار دهد. در این حالت، رای دادگاه ممکن است سریع‌تر صادر شود، زیرا عدم حضور مرد به عنوان عاملی برای جلوگیری از تاخیر در روند دادرسی در نظر گرفته می‌شود.
تبعات حقوقی و اجتماعی
عدم حضور مداوم مرد در جلسات داوری ممکن است به دادگاه نشان دهد که مرد تمایلی به سازش ندارد یا به جدایی رضایت داده است. این می‌تواند به عنوان یکی از عواملی باشد که قاضی را به سمت صدور حکم طلاق سوق دهد.
عدم حضور در جلسه داوری طلاق از طرف زن
در صورتی که زن در جلسات داوری حضور نیابد یا از معرفی داور خود خودداری کند، دادگاه و داور مرد به شکلی مشابه با موارد عدم حضور مرد، به موضوع رسیدگی خواهند کرد:
تعویق جلسات داوری
همانند حالت قبل، اگر زن از حضور در جلسات داوری خودداری کند، دادگاه ابتدا سعی خواهد کرد با دادن فرصت بیشتر به زن، زمینه‌ساز حضور او در جلسات و معرفی داور شود. اخطارهای قانونی به زن داده می‌شود تا داور خود را معرفی کند و در جلسات حاضر شود.
رسیدگی یک‌جانبه توسط داور مرد
در صورتی که زن همچنان از حضور خودداری کند، داور مرد مسئولیت بررسی پرونده را به عهده خواهد داشت. داور مرد می‌تواند با توجه به مستندات و شرایط موجود، نظر خود را به دادگاه ارائه دهد.
صدور حکم توسط دادگاه
دادگاه می‌تواند با توجه به نظریه داور مرد و سایر شواهد موجود، حکم لازم را صادر کند. عدم حضور زن به معنای تایید خودکار درخواست طلاق مرد نیست، اما می‌تواند به دادگاه نشان دهد که زن تمایلی به حل اختلافات از طریق مصالحه ندارد.
ملاحظات دادگاه
قاضی دادگاه در موارد عدم حضور زن، ممکن است رویکردی محافظه‌کارانه اتخاذ کند و پیش از صدور حکم نهایی، بررسی‌های دقیق‌تری را انجام دهد تا حقوق هر دو طرف رعایت شود.
عدم حضور در جلسه داوری طلاق توافقی
طلاق توافقی با انواع طلاق دیگر تفاوت‌های زیادی دارد، زیرا طرفین از ابتدا توافق کرده‌اند که به صورت مسالمت‌آمیز از یکدیگر جدا شوند. در این نوع طلاق، هر دو طرف به‌طور مشترک بر سر مسائل مختلف از جمله امور مالی، حضانت فرزندان و سایر موارد به توافق می‌رسند و این توافق به دادگاه ارائه می‌شود.
در ماده ۲۷ قانون خانواده، طلاق توافقی استثنا شده و الزاما به داوری ارجاع داده نمی‌شود. یعنی قانون زوجین را مجبور نمی‌کند که به جلسات داوری بروند. در این نوع طلاق خود زن و مرد باید مسائل را میان خود حل کرده و به توافق برسند.
با این وجود آنها می‌توانند برای برخی موارد خاص مثل حضانت به داوری مراجعه کنند. در این صورت عدم حضور یکی از آنها در جلسات داوری می‌تواند به طور کلی داوری را تحت تاثیر قرار داده و منجر به تعطیلی کامل جلسات شود. ضمن اینکه در این نوع طلاق، نظر داور هیچ تاثیری در رای نهایی نخواهد داشت. تنها به زن و مرد کمک می‌کند تا تصمیمات بهتری بگیرند.
تشریفات قرار ارجاع امر به داوری
ارجاع امر به داوری یکی از روش‌های مهم برای حل و فصل اختلافات است که در قوانین ایران به صراحت به آن اشاره شده و نقش مهمی در تسریع و تسهیل روند دادرسی دارد. داوری به عنوان یک نهاد حقوقی، دارای قواعد و ضوابط خاصی است که باید توسط داوران و طرفین دعوا رعایت شود.
این فرآیند به منظور دستیابی به راه‌حلی عادلانه و بدون نیاز به طی مراحل طولانی دادگاه، به اجرا در می‌آید. در ادامه به بررسی جزئیات و ضوابط حاکم بر داوری پرداخته می‌شود.
۱. آغاز داوری با درخواست یکی از طرفین
داوری معمولا به درخواست یکی از طرفین دعوا آغاز می‌شود. هرگاه یکی از طرفین خواستار رسیدگی به اختلافات از طریق داوری شود، داوران ملزم به ورود به پرونده هستند.
این درخواست می‌تواند به عنوان اولین گام در فرآیند حل اختلافات باشد و به داوران اجازه ورود به مسئله را بدهد.
۲. حق طرف مقابل برای ارائه ادعاهای خود
هر چند شروع فرآیند داوری مشروط به درخواست یکی از طرفین است، اما طرف مقابل نیز می‌تواند ادعاها و درخواست‌های خود را در جریان داوری مطرح کند. یعنی داوری محدود به بررسی درخواست‌های یک‌طرفه نیست و داوران موظفند به هر دو طرف دعوا اجازه ارائه مستندات و توضیحات را بدهند.
این امر تضمین می‌کند که حقوق هیچ‌یک از طرفین در داوری نادیده گرفته نمی‌شود و روند داوری به‌طور کامل و جامع پیش می‌رود.
۳. داوران و آیین دادرسی مدنی
یکی از مهم‌ترین تفاوت‌های داوری با دادرسی‌های رسمی دادگاه، عدم الزام داوران به رعایت تشریفات آیین دادرسی مدنی است.
داوران بر اساس قواعد داوری که در قانون پیش‌بینی شده، به پرونده‌ها رسیدگی می‌کنند و نیازی به پیروی از جزئیات رسمی و پیچیده دادرسی دادگاه ندارند. این امر سبب می‌شود که داوری از سرعت بیشتری برخوردار باشد و تصمیمات به‌طور سریع‌تری اتخاذ شوند.
۴. الزامات قانونی داوران
داوران در انجام وظایف خود، ملزم به رعایت قوانین خاصی هستند که قانون برایشان تعیین کرده است. این قواعد شامل رعایت اصولی همچون عدالت، بی‌طرفی و دقت در بررسی مستندات است.
داوران موظفند به طور کامل به این ضوابط پایبند باشند تا تصمیمات آنها از اعتبار قانونی برخوردار باشد.
۵. اصول عادلانه رسیدگی در داوری
یکی از مهم‌ترین الزامات داوران، رعایت اصول عادلانه رسیدگی است. این اصول شامل مواردی همچون بی‌طرفی، تناظر و حق دفاع برای هر یک از طرفین به کمک وکیل است.
داوران باید به‌طور بی‌طرفانه به تمامی شواهد و مدارک ارائه شده توسط طرفین توجه کنند و هیچگونه جانبداری از طرفین نداشته باشند. همچنین، هر یک از طرفین دعوا باید فرصت کافی برای دفاع از خود و ارائه مستندات را داشته باشند.
۶. تسلیم اسناد و مدارک به داوران
طرفین دعوا باید تمامی اسناد، مدارک و شواهد خود را به داوران ارائه دهند. این مدارک به داوران کمک می‌کند تا به بررسی دقیق‌تری از مسئله بپردازند و تصمیمات صحیح‌تری اتخاذ کنند. داوری بر اساس مستندات و شواهد استوار است و هر چه اطلاعات دقیق‌تر و کامل‌تری ارائه شود، داوران به نتیجه عادلانه‌تری خواهند رسید.
۷. درخواست توضیحات از طرفین
داوران این حق را دارند که در هر مرحله از داوری از طرفین درخواست توضیحات بیشتری نمایند. این امر برای درک بهتر موضوعات و جزئیات اختلافات صورت می‌گیرد.
داوران می‌توانند از طرفین بخواهند که در جلسات داوری شرکت کرده و به‌طور شفاهی به سؤالات و ابهامات پاسخ دهند.
۸. نمایندگی در جلسات داوری
در صورتی که هر یک از طرفین نتوانند شخصا در جلسات داوری حضور یابند، آنها می‌توانند نماینده‌ای را برای شرکت در جلسات معرفی کنند. این نماینده باید به‌طور کامل از جزئیات دعوا آگاه باشد و بتواند به‌خوبی از حقوق طرف خود دفاع کند.
۹. استفاده از نظر کارشناس
در موارد پیچیده یا تخصصی، داوران می‌توانند از کارشناسان متخصص در آن حوزه نظرخواهی کنند. نظر کارشناسان به داوران کمک می‌کند تا به درک بهتری از مسئله برسند و تصمیمات دقیق‌تری بگیرند.
درخواست نظر کارشناسی در مواردی نظیر اختلافات مالی پیچیده یا مسائل فنی تخصصی مطرح می‌شود
۱۰. اقرار در نزد داور
اقراری که یکی از طرفین دعوا در نزد داور انجام می‌دهد، دارای همان اعتبار اقرار در دادگاه نیست. یعنی که داوران باید به تمامی اظهارات با دقت و بررسی بیشتری توجه کنند و اقرارهای طرفین را به‌عنوان شواهدی از حقیقت ماجرا در نظر بگیرند، اما حکم نهایی بر اساس تمامی شواهد و مدارک باید صادر شود.
مدت زمان داوری در طلاق
مدت زمان فرآیند داوری در پرونده‌های طلاق به عوامل مختلفی بستگی دارد که هر پرونده را به‌طور منحصربه‌فرد تحت تاثیر قرار می‌دهد.
داوری به عنوان یک مرحله میانجی‌گرانه در روند طلاق، با هدف ایجاد صلح و سازش بین زوجین تعیین می‌شود و زمان آن می‌تواند تحت تاثیر متغیرهای گوناگونی قرار گیرد. در ادامه به بررسی این عوامل و جزئیات مدت زمان داوری در طلاق می‌پردازم.
نوع طلاق و تاثیر آن بر مدت زمان داوری
اولین و مهم‌ترین عامل تعیین‌کننده مدت زمان داوری در پرونده‌های طلاق، نوع طلاق است. در طلاق‌هایی که یکی از طرفین (زن یا مرد) به طور یک‌طرفه درخواست طلاق می‌کند، مدت زمان داوری می‌تواند طولانی‌تر باشد.
این نوع طلاق معمولا با چالش‌های بیشتری همراه است، زیرا یکی از طرفین ممکن است به طور کامل با جدایی موافق نباشد و تلاش برای حل اختلافات و رسیدن به یک توافق می‌تواند زمان‌بر باشد.
مثلا در طلاق از طرف زن، ممکن است این روند طولانی باشد، زیرا زن باید بتواند وجود عسر و حرج در زندگی را ثابت کند. اما از آنجایی که حق طلاق قانون با مرد است، نیازی به ارائه ادله ندارد و به همین جهت ممکن است، جلسات کمتری نیاز باشد.
میزان اختلافات و موارد نزاع
عامل دیگری که می‌تواند مدت زمان داوری را تحت تاثیر قرار دهد، سطح و شدت اختلافات بین زوجین است. هر چه موارد نزاع بین زوجین بیشتر و پیچیده‌تر باشد، زمان بیشتری برای داوری نیاز خواهد بود.
داوران باید تمامی ادعاها و مستندات ارائه‌شده توسط طرفین را بررسی کنند و در نهایت به راه‌حل عادلانه‌ای دست یابند.
به عنوان مثال، در پرونده‌هایی که مسائل مالی پیچیده‌ای مانند تقسیم اموال یا پرداخت نفقه مطرح است، داوران نیاز به بررسی بیشتر و دقیق‌تری خواهند داشت که این مسئله زمان داوری را افزایش می‌دهد.
نیاز به حضور شاهدان و بررسی مدارک
در برخی موارد، ارائه شهادت شاهدان یا مستندات اضافی در پرونده‌های طلاق ضروری است. این موضوع نیز می‌تواند زمان داوری را افزایش دهد.
اگر داوران تصمیم بگیرند که برای روشن شدن حقایق نیاز به شنیدن شهادت افرادی غیر از زوجین دارند، جلسات داوری باید به اندازه کافی تنظیم و زمان‌بندی شود تا تمامی جوانب پرونده مورد بررسی قرار گیرد. همچنین اگر مدارک و مستندات جدیدی به پرونده اضافه شود، داوران باید زمان کافی برای بررسی آنها اختصاص دهند.
تاثیر توافق یا عدم توافق طرفین
در شرایطی که زوجین پیش از داوری به یک توافق کلی رسیده باشند، فرآیند داوری معمولا سریع‌تر پیش خواهد رفت.
داوران در این حالت بیشتر به تایید توافقات طرفین پرداخته و نیازی به بررسی دقیق‌تر مسائل مورد اختلاف نیست. در مقابل، اگر توافقی بین طرفین وجود نداشته باشد، داوران باید زمان بیشتری را برای حل و فصل اختلافات اختصاص دهند.
این وضعیت به‌ویژه در مواردی که یکی از طرفین با طلاق مخالف است یا در خصوص مسائلی مانند حضانت فرزندان یا مهریه اختلاف نظر دارند، قابل مشاهده است.
نقش دادگاه در مدت زمان داوری
علاوه بر عوامل مربوط به زوجین، دادگاه نیز نقش مهمی در تعیین مدت زمان داوری دارد. دادگاه می‌تواند با تعیین تعداد جلسات داوری، مدت‌زمان هر جلسه و درخواست جزئیات بیشتر در خصوص پرونده، مدت زمان داوری را مدیریت کند.
قاضی ممکن است بر اساس پیچیدگی پرونده یا درخواست‌های طرفین، تعداد جلسات بیشتری را تعیین کند یا داوران را ملزم به ارائه گزارش‌های دقیق‌تر نماید.
تعدد جلسات داوری و تاثیر آن بر زمان کلی
تعداد جلسات داوری به‌طور مستقیم بر مدت زمان فرآیند داوری تاثیر می‌گذارد. در پرونده‌هایی که نیاز به چندین جلسه برای حل و فصل اختلافات دارند، زمان داوری به‌طور طبیعی طولانی‌تر خواهد بود.
تعداد جلسات به عواملی مانند شدت اختلافات، پیچیدگی مسائل مالی یا حضانت فرزندان و تمایل طرفین برای مصالحه بستگی دارد. همچنین، هر جلسه ممکن است برای بررسی یک یا چند موضوع خاص تنظیم شود که نیاز به زمان بیشتری برای رسیدگی دارد.
وجود مسائل جدید در فرآیند داوری
در برخی موارد، ممکن است به دلایل مختلف مانند عدم حضور یکی از طرفین، ارائه مدارک ناقص یا پیچیدگی‌های خاص پرونده، روند داوری با تاخیر مواجه شود. این تاخیرها می‌تواند مدت زمان کلی داوری را به میزان قابل‌توجهی افزایش دهد. همچنین، اگر یکی از طرفین عمدا به‌دنبال ایجاد تاخیر در روند داوری باشد، دادگاه می‌تواند مداخلاتی انجام دهد تا فرآیند داوری را تسریع بخشد و از اطاله دادرسی جلوگیری کند.
تمدید مهلت داوری
ماده ۱۳ آیین‌نامه اجرایی قانون خانواده به تعیین مهلت ارائه نظر داوران در پرونده‌های خانوادگی پرداخته و ذکر می‌کند که این کار بر عهده دادگاه است. این مهلت به منظور تسریع روند دادرسی و رسیدگی به اختلافات خانوادگی مشخص می‌شود.
در صورت نیاز، داوران یا یکی از آنها می‌توانند از دادگاه درخواست تمدید مهلت کنند. این درخواست باید توجیه‌پذیر باشد و دادگاه تنها در صورت ضرورت آن را می‌پذیرد. در نهایت، هدف این قانون اطمینان از رسیدگی دقیق و عادلانه به پرونده‌ها در عین حفظ سرعت در دادرسی است.
تعداد جلسات در داوری طلاق
تعداد جلسات در داوری طلاق به‌طور دقیق در قوانین تعیین نشده است و بستگی به شرایط هر پرونده و تصمیم دادگاه دارد. در عمل، تعداد جلسات داوری بر اساس میزان اختلافات بین زوجین و پیچیدگی مسائل مطرح‌شده، مانند تقسیم اموال، مهریه، یا حضانت فرزندان، می‌تواند متفاوت باشد.
دادگاه معمولا برای ایجاد فرصت مصالحه، حداقل یک جلسه داوری را تعیین می‌کند، اما اگر اختلافات گسترده باشد یا نیاز به بررسی بیشتر باشد، امکان دارد تعداد جلسات بیشتری برگزار شود. در نهایت، دادگاه برای حفظ سرعت و دقت در رسیدگی می‌تواند با توجه به شرایط، تعداد جلسات را مشخص کند.
مراحل داوری در طلاق
مراحل داوری در طلاق بر اساس قانون و آیین‌نامه‌های مربوطه به شرح زیر است:
- پرونده طلاق به شعبه دادگاه خانواده ارجاع می‌شود.
- وقت رسیدگی تعیین و از طریق سامانه ثنا به طرفین ابلاغ می‌گردد.
- قاضی در جلسه دادرسی تلاش می‌کند تا میان طرفین سازش برقرار کند و آنها را از تصمیم به طلاق منصرف سازد.
- در صورت عدم انصراف طرفین، قاضی قرار ارجاع امر به داوری را صادر می‌کند. مهلت تعیین داور نیز در این قرار مشخص می‌شود.
- طرفین موظف به معرفی اشخاص واجد شرایط به دادگاه در این مهلت هستند.
- پس از معرفی داوران، هزینه داوری باید واریز شود.
- داوران موظف به قبول سمت خود هستند.
- داوران باید جلسات متعدد با حضور زوجین برگزار کنند.
- در صورت امتناع یکی از طرفین، جلسات می‌توانند بدون حضور آنها نیز برگزار شوند.
- هدف از این جلسات تلاش برای رفع اختلاف و اصلاح ذات البین است.
- داوران موظفند نتیجه را در مهلت مقرر به دادگاه اعلام کنند.
- اگر نظریه داور بر توافق طرفین و انصراف از طلاق باشد، دادگاه گزارش اصلاحی صادر می‌کند.
- اگر نظر داوران بر اصرار زوجین به طلاق باشد، دادگاه ملزم به تبعیت از نظر داور نیست و می‌تواند صدور رای طلاق را به تاخیر اندازد تا احتمال منصرف شدن زوجین را بررسی کند.
پیگیری جلسه داوری طلاق با گروه حقوقی بنیاد وکلا
ارجاع به داوری یکی از مهم‌ترین مراحل در رسیدگی به دعاوی خانوادگی است که هدف آن ایجاد فرصتی برای ترمیم روابط و کاهش آمار طلاق است. داوران، با بررسی دقیق اختلافات و مشکلات زوجین، می‌توانند از بسیاری از طلاق‌های غیرضروری جلوگیری کنند.
اما عدم حضور یکی از طرفین در جلسات داوری می‌تواند عواقبی به همراه داشته باشد. عدم حضور در جلسات داوری طلاق، چه از سوی زن و چه از سوی مرد، می‌تواند بر روند دادرسی تاثیر بگذارد.
در طلاق‌های یک‌طرفه، دادگاه معمولا با اتکا به نظر داور و سایر مستندات تصمیم‌گیری می‌کند. البته عدم حضور یکی از طرفین به معنای عدم توجه دادگاه به حقوق آن طرف نخواهد بود.
البته بهتر است که زوجین در این جلسات شرکت کرده و حرف‌ها و مستندات خود را ارائه کنند تا تصمیم بهتر و منصفانه‌تری گرفته شود. زیرا رای داور، می‌تواند بر رای نهایی قاضی تاثیر بگذارد.
گروه حقوقی بنیاد وکلا به عنوان معتبرترین مرکز حقوقی ایران در این زمینه تخصص و تجربه لازم را دارد تا شما را در هر مرحله از رسیدگی قانونی راهنمایی کند.
خدمات ما در حوزه داوری در طلاق شامل:
- تحلیل دقیق پرونده‌های مربوط به طلاق توسط وکیل داوری
- نمایندگی قانونی در محاکم و فرآیندهای قضایی
- راهنمایی در خصوص اقدامات پیشگیرانه و حقوقی برای طرح دادخواست و ارائه مدارک و مستندات لازم
اگر جز این دسته هستید و می‌خواهید هر چه سریع‌تر درباره روند داوری در طلاق اطلاعات بیشتری کسب کنید، وارد صفحه مشاوره حقوقی داوری شده و از روش‌های مشاوره آنلاین و تلفنی استفاده کنید.
