روابطی که در جامعه ما عموما ارتکاب می‌یابد و مبنای شرعی ندارد، این است که زن و مرد یا دختر و پسر جوان اقدام به برقراری رابطه می‌کنند. به لحاظ شرعی، مرد و زنی که علقه زوجیت ندارند، حق داشتن رابطه با یکدیگر ندارند.
البته منظور رابطه در این زمینه همان رابطه خلاف شرع است که سبب بروز هنجاری‌هایی در جامعه می‌شود. به جهت آن که روابط نامشروع آسیب‌های فراوانی دارد و چه بسا و نظم و امنیت جامعه را خدشه دار می‌کند، قانونگذار این روابط را جرم انگاری کرده است.
رابطه‌ای که از حد و مرز احکام شرعی خارج شود و در حالت کلی غیر شرعی محسوب شود، گناه محسوب شده و در واقع مرتکبین یک عمل حرامی را انجام داده‌اند.
علاوه بر عقوبت اخروی چنین روابطی، از منظر قانون، زن و مرد حاضر در رابطه نامشروع، مجرم هستند و باید متحمل مجازات جرم رابطه نامشروع شوند. رابطه نامشروع یکی از جرائم منافی عفت محسوب شده که در صورت اثبات وقوع رابطه، هر دو طرف محکوم خواهند شد.
این که زن و مرد نامحرم، بدون توجه به مسائل شرعی، وارد رابطه با هم می‌شوند، در واقع عفت و اخلاق حسنه را زیر پا گذاشته و ضروری است که مجازات شوند. تعیین مجازات برای رابطه نامشروع سبب می‌شود تا آمار ارتکاب چنین روابطی در جامعه کاهش پیدا کند و در نظر گرفتن مجازات نسبتا شدید برای این جرم نیز منجر به ارعاب برای مرتکبین باشد که دیگر روی به برقراری چنین روابطی نیاورند.
قانون، تمامی موضوعاتی که می‌تواند مصداق رابطه نامشروع را داشته باشد، عنوان نکرده است و به روابط مضاجعه و تقبیل اشاره کرده است.
از این رو با توجه به این که یک سری روابط خاص محدود به روابط نامشروع نشده است، این رابطه به یکی از چالش برانگیزترین جرائم تبدیل شده است و در مواردی نیز شاهد اختلاف نظرهایی بین قضات دادگاه‌ها در مورد این که رابطه انجام شده، نامشروع است یا خیر، هستیم و چه بسا احکام مختلفی نیز صادر گردیده است.
در مورد جرم رابطه نامشروع اگر به قانون مجازات اسلامی بخش تعزیرات، نگاهی بیاندازید، متوجه می‌شوید که تنها یک مجازات برای این رابطه تعیین شده است اما از آن جهت که جرم از نوع تعزیری است، امکان تبدیل مجازات به جزای نقدی وجود دارد و حتی این امکان است که مرتکب به مجازات تبعید نیز محکوم شود.
با توجه به اهمیت موضوع رابطه نامشروع و مطرح شدن پرسش‌های عدیده در این زمینه در جلسات مشاوره حقوقی تلفنی، در این مقاله قصد داریم که مجازات جرم رابطه نامشروع را مورد بررسی قرار دهیم.
مجازات جرم رابطه نامشروع چیست؟
مجازات و جرم، دو موضوع کاملا وابسته به هم بوده و زمانی یک عمل و رفتاری در دسته جرائم قرار می‌گیرد که در قانون برای آن تعیین مجازات صورت گرفته باشد. اصل قانونی بودن جرم و مجازات، بیانگر همین موضوع است و از این رو به جهت آن که رابطه نامشروع در قانون شامل مجازات کیفری است، می‌توان گفت که این رابطه، جرم محسوب می‌شود.
رابطه نامشروع در برابر رابطه شرعی قرار دارد. پر واضح است هر رابطه‌ای که در جامعه به وقوع می‌پیوندد، مبنای شرعی ندارد، بلکه در این زمینه به وفور نظاره‌گر روابط خلاف شرع هستیم. رابطه نامشروع به بیان ساده، روابطی هستند که با عرف، شرع و قانون همخوانی ندارند.
در واقع هر گونه احکام شرعی که در مورد رابطه صحیح بین زن و مرد صادر شده است، در برقراری اینگونه روابط اثرگذار نیستند و همچنین مطابق با عرف جامعه نمی‌باشند. در عرف جامعه ما این موضوع پذیرفتنی نیست که زن و مرد نامحرم با هم رابطه خلاف شرع داشته باشند و حتی در انظار عمومی اقدام به انجام رفتارهای غیر شرعی کنند.
اساس شکل گیری روابط بین زن و مرد، انعقاد عقد ازدواج است که بعد از جاری شدن خطبه عقد و صیغه محرمیت، دو طرف می‌توانند به نزدیکی یا رابطه جنسی اقدام کنند. اما در هر صورت، دو طرف رابطه که نسبت به هم زن و شوهر محسوب نمی‌شوند، در صورتی که رابطه خارج از عرف و شرع داشته باشند، به نحوی می‌توان گفت که رابطه نامشروع را برقرار کرده‌اند.
رابطه نامشروع را می‌توان به رابطه مادون زنا و خود رابطه زنا دسته بندی کرد. زنا در عین حال که یک رابطه نامشروع است، اما تفاوت‌هایی با این رابطه دارد. قانونگذار زنا و رابطه نامشروع را از هم جدا در نظر گرفته است و هر کدام مجازات مخصوص به خود را دارند.
به طور کلی هر زمان که موضوع رابطه نامشروع مورد بحث قرار می‌گیرد، منظور این است که به رابطه زنا ارتباطی ندارد و در واقع بیان کننده جرم تعزیری رابطه مادون زنا است. در رابطه نامشروع، زن و مرد نسبت به هم نامحرم هستند و اقدام به برقراری روابطی مانند تقبیل و مضاجعه می‌کنند.
قانونگذار رفتارهایی مانند بغل کردن، بوسیدن و لمس کردن بدن زن و مرد نامحرم را به عنوان رابطه نامشروع قرار داده است و از این رو اگر دو طرف، اقدام به رابطه جنسی داشته باشند، دیگر نمی‌توان گفت که رابطه نامشروع رخ داده است، بلکه طرفین با هم زنا کرده‌اند. رابطه نامشروع در بردارنده روابطی پایین‌تر از زنا هستند و طی آن ارتباط جنسی مستقیم بین زن و مرد انجام نمی‌شود.
اما در هر صورت، اگر رابطه بین مرد و زن غریبه مصداق رابطه نامشروع را داشته باشد، حکم مجازات آن طبق ماده ۶۳۷ قانون مجازات اسلامی بخش تعزیرات است. بدین صورت که مجازات اینگونه روابط تا ۹۹ ضربه شلاق است.
مرد و زن نامحرم که عقد نکاح بین آن‌ها جاری نشده است، چنانچه با یکدیگر رابطه نامشروع داشته باشند، محکوم به شلاق و میزان تا حداکثر نود و نه ضربه می‌شوند.
قانونگذار، مجازات جرم رابطه نامشروع را به نحوی تعیین کرده است که قاضی می‌تواند با در نظر گرفتن شرایط قانونی، مجازات مرتکبین را بین ۱ تا ۹۹ ضربه در نظر بگیرد. شلاق تنها مجازاتی است که قانون برای این جرم در نظر گرفته است و امکان زندانی شدن دو طرف رابطه تحت هیچ شرایطی نیست.
رابطه نامشروع به اجبار و مجازات آن
در بخش قبل، مجازات جرم رابطه نامشروع مورد بررسی قرار گرفت که بر اساس آن، حکم اینگونه روابط، تا نود و ضربه شلاق است. رابطه نامشروع، یک جرم تعزیری است و از این رو مجازات اعمال شده برای این جرم، قابل تغییر است. قاضی می‌تواند برای یک متهم مثلا ۷۵ ضربه شلاق حکم صادر کند و برای متهم دیگر تنها ۱۰ ضربه و قانونا مانعی برای صدور چنین احکامی وجود ندارد.
لازم به ذکر است که اگر رابطه بین زن و مرد شامل سکس یا رابطه جنسی باشد، به نحوی که آلت تناسلی مرد تا ختنه گاه به آلت تناسلی یا معقد زن وارد شود، مجازات زنا در نظر گرفته خواهد شد و مجازات آن با رابطه نامشروع فرق دارد.
در روابط نامشروع، در اغلب مواقع، هم مرد و هم زن با رضایت و اراده خود، وارد رابطه می‌شوند و به نحوی کسی آن‌ها را واردار به رابطه نمی‌کند. اما گاها در این روابط، بحث اجبار و یا اکراه مطرح می‌شود که بر این اساس، یکی از طرفین رابطه که متعارفا زن می‌باشد، رابطه نامشروع با او به صورت اکراه ایجاد شده است.
مرد غریبه با توجه به این که سوء نیت برای انجام رابطه با زن نامحرم را داشته و به جهت آن که خانم نیز تمایل ندارد که با او وارد رابطه شود، به هر طریقی مانند تهدید کردن و غیره در نهایت به اجبار با وی رابطه نامشروع می‌کند.
در هر صورت اگر رابطه نامشروع به زور و اکراه برقرار شد، گاها سوال می‌شود که مجازات این رابطه چیست و آیا مجازات جرم رابطه نامشروع که همراه با زور و اجبار است با مجازات اصلی این رابطه که در ماده ۶۳۷ بیان شده است، فرق دارد؟
به طور کلی باید گفت که مجازات جرم رابطه نامشروع چه با اکراه باشد و چه بدون اکراه و با رضایت دو طرف صورت گرفته باشد، در هر صورت همان حکم ماده ۶۳۷ قانون مجازات اسلامی اجرا خواهد شد. بدین صورت که مجازات رابطه نامشروع به اجبار همان شلاق تا نود و ضربه است.
اما تفاوتی که در مورد این حالت از رابطه وجود دارد، آن است که مجازات جرم تنها برای اکراه کننده لحاظ می‌شود و خانمی که به زور وارد رابطه شده و به نحوی شخص مجبور شده از نظر قانون، مجرم نیست و طبیعتا مجازات شلاق شامل حال او نمی‌شود. در انتهای ماده ۶۳۷ بیان شده است که اگر رابطه با عنف و اکراه همراه باشد، فقط اکراه کننده تعزیر می‌شود.
ممکن است که زن و مرد در حال انجام رابطه، دستگیر شوند که در این صورت اگر واقعا عمل انجام شده، به زور و اکراه بوده است، خانم به عنوان یکی از متهمین پرونده برای تبرئه شدن و رهایی از صدور حکم مجازات شلاق، باید از طریق ادله اثبات جرم برای قاضی ثابت کند که او تحت هیچ شرایطی نمی‌خواست که با متهم دیگر رابطه داشته باشد و او را مجبور به انجام این کار کرده است.
رابطه نامشروع مجازات زندانی دارد؟
در پاسخ به این سوال که آیا رابطه نامشروع، مجازات حبس دارد یا خیر، بایدگفت که این رابطه در قانون شامل مجازات حبس نیست و بدین صورت زن و مرد حاضر در رابطه، به واسطه انجام عمل، روانه زندان نخواهند شد. مجازات کیفری رابطه نامشروع تنها شلاق است.
ناگفته نماند که تنها در یک صورت خاص می‌توان گفت که رابطه نامشروع، مجازات حبس دارد و آن در مورد تظاهر به انجام عمل منافی عفت در انظار عمومی است. در ماده ۶۳۸ قانون مجازات اسلامی، عنوان شده است که هر کس در مکان عمومی، تظاهر به عمل حرامی نماید، به حبس از ده روز تا دو ماه یا تا ۷۴ ضربه شلاق محکوم می‌شود.
در واقع تنها در همین حالت است که امکان در نظر گرفتن مجازات حبس برای رابطه نامشروع وجود دارد و آن در شرایطی است که تظاهر به رابطه صورت گرفته باشد نه این که خود رابطه انجام شود. ارتکاب رابطه نامشروع، به خودی خود شامل کیفر حبس نیست اما در صورتی که زن و مرد در انظار عمومی مانند خیابان و یا پارک، تظاهر به رابطه کنند، امکان زندانی شدن آن‌ها وجود دارد.
تبدیل مجازات شلاق رابطه نامشروع به جزای نقدی
رابطه نامشروع دارای کیفر شلاق تا نود و نه ضربه است و از آن جهت که جز جرائم تعزیری است، امکان اعمال تغییرات در مجازات این جرم می‌باشد. در این صورت قاضی می‌توان با در نظر گرفتن شرایط قانونی، میزان شلاق را کاهش دهد و یا این که به طور کلی مجازات شلاق را تبدیل به جزای نقدی کند.
لازم به ذکر است که امکان تبدیل تعزیر شلاق به جزای نقدی در جرم رابطه نامشروع در هر شرایطی وجود ندارد، بلکه لازمه آن احراز شرایط مندرج در ماده ۳۸ قانون مجازات اسلامی است. اصولا برای جرائمی که مجازات شلاق تبدیل به جزای نقدی می‌شود، در عرف به آن خریدن شلاق نیز گفته می‌شود.
حال چه خریدن حکم شلاق باشد و چه تبدیل شلاق به جریمه نقدی، جهات تخفیف در ماده مزبور عنوان شده است که عبارتتد از:
- گذشت شاکی
- همکاری موثر در شناسایی متهم یا معان و یا شریک او در ارتکاب جرم
- اوضاع و احوال خاص موثر در ارتکاب جرم
- اقار متهم در زمان تحقیق و رسیدگی
- ندامت و پشیمانی متهم از انجام جرم و همچنین حسن سابقه وی
- شرایط خاص متهم مانند بیمار بودن او یا کهولت سن
- خفیف بودن زیان وارده به بزه دیده
در واقع اگر شرایط مزبور وجود داشته باشد، قانونا دادگاه این امکان را دارد که مجازات شلاق را به جزای نقدی تبدیل نموده و متهم به جای تحمل کیفر شلاق، اقدام به پرداخت جریمه نقدی کند. تعیین جزای نقدی بر اساس هر ضربه شلاق صورت می‌گیرد که شرایط مربوط به این کار در ماده ۲۷ قانون مجازات اسلامی بیان شده است.
طبق این ماده، اگر مجازات مندرج در حکم دادگاه، شلاق تعزیری یا جزای نقدی باشد، هر روز بازداشت، معادل سه ضربه شلاق یا سیصد هزار ریال است. البته بر اساس مصوبه هیات وزیران، جریمه نقدی سیصد هزار ریال، تغییر پیدا کرده و شامل چهار صد هزار ریال است.
مجازات تبعید در رابطه نامشروع
تبعید یکی از مجازات‌های مندرج در قانون بوده که برای برخی از جرائم و به صورت محدود لحاظ می‌شود. در مورد جرم رابطه نامشروع، قانونگذار به صراحت گفته است که مرتکبین این جرم محکوم به شلاق تعزیری خواهند شد. در ماده ۶۳۷ قانون مجازات اسلامی، سخنی از مجازات تبعید برای رابطه نامشروع نشده است اما تحت شرایطی مرتکبین اینگونه روابط جدای از مجازات اصلی یعنی شلاق تعزیری به تبعید نیز محکوم می‌شوند.
تعیین مجازات برای‌ارتکاب جرائم تنها مختص مجازات اصلی نیست، بلکه مجازات تکمیلی را نیز در بر می‌دارد. در مورد پرونده شکایت از رابطه نامشروع نیز دادگاه قانونا می‌تواند علاوه بر مجازات اصلی، مجازات تکمیلی را نیز در نظر بگیرد. یکی از مجازات‌های تکمیلی، شامل تبعید است که پیرامون جرم روابط نامشروع نیز مطرح می‌شود.
برای تعیین مجازات تبعید یک سری شرایط وجود دارد و در هر حالتی، دادگاه نمی‌تواند این نوع از مجازات تکمیلی را در نظر بگیرد. طبق قانون، دادگاه می‌تواند فردی را که به حد، قصاص یا مجازات تعزیری درجه شش تا درجه یک محکوم کرده است را متناسب با جرم ارتکابی و غیره، محکوم به مجازات تمیلی نماید.
مجازات تبعید در قانون به دو حالت منع اقامت در محل‌های معین یا اقامت اجباری در محل معین در نظر گرفته شده است. دادگاه طبق قانون مخیر است که مجازات تبعید در رابطه نامشروع را به عنوان اقامت اجباری در یک مکان خاص یا منع اقامت در مکان معین شده نماید.
در واقع طرفی که با نامحرم، رابطه نامشروع داشته است، این امکان است که جدای از حکم شلاق، مجازات تبعید برای او لحاظ شود و به یک مکان دور از محل سکونت خود تبعید شود و یا این که امکان اقامت در مکان‌های مشخصی را نداشته باشد.
نحوه اجرای مجازات جرم رابطه نامشروع
مجازات جرم رابطه نامشروع، شلاق است و در این صورت باید اجرای این حکم بر اساس ضوابط قانونی انجام شود. نحوه اجرای حکم شلاق، در مقررات مختلفی بیان شده است که برای اجرای صحیح این مجازات، وکیل آنلاین می‌گوید لازم است که شرایط مندرج در قانون رعایت گردد.
در آیین نامه نحوه اجرای احکام کیفری، گفته شده است که اجرای مجازات شلاق، از طریق نوار چرمی به طول ۱۰۰ الی ۱۲۰ سانتی متر و به قطر ۱.۵ سانتی متر که فاقد گره باشد، صورت می‌گیرد. همچنین اجرای شلاق در رابطه نامشروع باید به نحوی باشد که وارد شدن ضربات به سر و صورت، گردن و عورت محکوم نباشد و تنها به قسمت پشت بدن او ضربات شلاق زده شود.
از دیگر مقرراتی که برای اجرای مجازات شلاق رابطه نامشروع وجود دارد، این است که زدن ضربات شلاق در حالتی که محکوم بر روی شکم خوابیده و پوشش لباس وی عادی است، انجام می‌شود. ضربات شلاق نیز به صورت یکنواخت و به طور متوسط بر قسمت پشت بدن محکوم وارد می‌آید.
گفتنی است که مواردی مانند بیماری خاص یا باردار متهم را باید در مورد اجرای حکم شلاق لحاظ کرد. در واقع اگر متهم به رابطه نامشروع در زمان اجرا کردن مجازات شلاق، باردار باشد، نمی‌توان چنین حکمی را اجرا نمود و تا زمان زایمانی او و مدتی بعد از آن، اجرای شلاق متوقف خواهد شد.
اجرای حکم شلاق غالبا در مکان بسته انجام می‌شود و باید دمای مکان اجرای حکم معتدل بوده و نه خیلی سر و نه خیلی گرم باشد.
مشاوره حقوقی تخصصی بنیاد وکلا
بنیاد وکلا یکی از سامانه‌های برتر در زمبنه ارائه انواع خدمات حقوقی است که در این صورت اگر پیرامون جرم رابطه نامشروع، به مشاوره حقوقی نیاز دارید، می‌توانید از طریق سامانه اقدام کنید.
مشاوره حقوقی رابطه نامشروع به صورت تلفنی، آنلاین و حضوری ارائه می‌شود که با اخذ مشاوره در واقع با برترین وکلا دادگستری در ارتباط خواهید بود. به منظور ثبت نوبت مشاوره و گفتگو با وکیل کیفری با کارشناسان ما در ارتباط باشید.
