مدت داوری چقدر است؟

مراجعه افراد به نهاد داوری برای حل و فصل مسالمت آمیز اختلافات شرایط و تشریفات خاصی دارد و یکی از آن‌ها تعیین مدت داوری است.

مدت داوری باید مشخص باشد (ماده ۴۵۸ قانون آیین دادرسی مدنی) تا طرفین در رسیدن به نتیجه داوری با تاخیر مواجه نشوند.

تعیین مدت داوری

تعیین مدت داوری علی القاعده با طرفین اختلاف است که آن‌ها مدت داوری را با اختیار کامل اما با توجه به ماهیت موضوع، نیاز آن به زمان و مصالح خود و داور تعیین می کنند و علی الاصول هم مدت توسط خود طرفین مشخص می شود و طرفین در تعیین مدت داوری اختیار کامل دارند و به صورت آزادانه می توانند هر زمانی را و هر میزان زمانی را برای داوری توسط داوران تعیین بکنند.

گرچه در تعیین زمان داوری مصالح طرفین اختلاف غالبا مطرح است اما مصالح داور هم و مشکلات و تنگناهای داور و داوری هم مطرح است. داور غالبا در تعیین مدت داوری دخالت ندارد اما چنانچه مدت داوری کم باشد، می تواند از قبول آن امتناع نماید.

بر اساس تبصره ماده ۴۸۴ قانون آیین دادرسی مدنی: چنانچه مدت داوری در موافقت نامه داوری تعیین نشده باشد مدت آن ۳ ماه است.

چنانچه داور در مدت تعیین شده نتواند رای صادر کند می تواند تمدید مدت را از طرفین بخواهد. اگر طرفین دعوا بدون رضایت داور مدت داوری را تمدید کنند، داور می تواند از داوری استعفا دهد.

ابتدای مدت داوری

قانونگذار در سه فرض ابتدای مدت داوری را بیان کرده است.

• فرض اول: در هر سه موردی که داور یا داوران توسط یکی از طرفین یا هر دو طرف انتخاب شوند.

بر اساس ماده ۴۶۵ قانون آیین دادرسی مدنی: ابتدای مدت داوری روزی است که داور یا داوران داوری را قبول کرده‌اند و موضوع اختلاف، شرایط داوری، مشخصات طرفین و داوران به همه آن ها ابلاغ شده است.

• فرض دوم: اگر داور توسط دادگاه تعیین شود، بر اساس ماده ۴۶۸ قانون آیین دادرسی مدنی ابتدای مدت داوری از تاریخ ابلاغ داوری به همه داوران است.
• فرض سوم: چنانچه موافقت نامه داوری قبل از بروز اختلاف منعقد شده باشد.

در اینجا چون داوران از قبل تعیین شده‌اند، هنگام بروز اختلاف انجام داوری باید از داوران درخواست گردد، پس ابتدای مدت داوری روزی است که انجام داوری از تمام داوران خواسته شده و به همه آن‌ها ابلاغ شده باشد. این نکته مورد تاکید وکیل داوری است.

قانونگذار در تبصره ماده ۴۸۴ قانون آیین دادرسی مدنی فرضی را بیان کرده است که طرفین قبل از حصول اختلاف و به موجب قرارداد ملزم به ارجاع اختلاف به داوری شده اند، اما در سایر فروض هم که داوری به صورت شرط داوری باشد یا داور بعد از حدوث اختلاف تعیین شده باشد می توان مدت ۳ ماهه بیان شده در تبصره ماده ۴۸۴ را برای داوری در نظر گرفت.

از این جهت که قانون گذار در فرض تبصره ماده ۴۸۴ یعنی تعیین داور معین قبل از بروز اختلاف مدت سه ماه را در نظر گرفته این فرض ویژگی خاصی ندارد که اقتضا کند که مدت سه ماهه باشد.

به همین دلیل در سایر فرض ها هم می توان مدت سه ماهه را برای داوری در نظر گرفت و از ملاک ماده ۴۸۴ استفاده کرد و در تمام مواردیکه داور تعیین می شود برای داوری مدت داوری را سه ماهه دانست.

در صورت فوت، حجر یا استعفای داور در اثنای داوری، تا زمان جایگزینی داور جدید زمان داوری متوقف می شود و ادامه زمان داوری از زمانی شروع می شود که داور جایگزین معرفی شود. مدتی که زمان داوری متوقف شده است جزء زمان داوری محسوب نمی شود.

از زمانی که این عوامل اتفاق افتاده اند زمان داوری نگه داشته بشود و ادامه این زمان از زمانی شروع شود که داور جایگزین معرفی شده است.

در صورت نیاز به دریافت مشاوره حقوقی داوری می‌توانید از متخصصین بنیاد وکلا کمک بگیرید.