خروج فرزند از کشور از جمله مباحثی است که زمانی که زن و شوهر تصمیم به طلاق و جدایی از یکدیگر میگیرند مطرح می شود.
در برخی موارد پدر یا مادر بدون رضایت دیگری تصمیم به خروج فرزند از کشور میگیرد، در چنین مواردی قانونگذار قوانین و مقررات خاص و مشخصی را مقرر کرده است که افراد نمیتوانند از آن ها تخطی کنند.
در این نوشتار در خصوص خروج فرزند از کشور بدون رضایت پدر یا مادر به کمک وکیل حقوقی مورد بررسی قرار می گیرد.
جلوگیری از خروج فرزند از کشور
در مواردی که هر کدام از پدر یا مادر بدون کسب اجازه و رضایت طرف دیگر تصمیم به خارج کردن فرزند از کشور گرفته باشد طرف دیگر میتواند با تقدیم دادخواست به دادگاه، مانع از این اقدام شود.
در این خصوص قانون حمایت خانواده بیان کرده است؛ صغیر و مجنون را نمیتوان بدون کسب رضایت از ولی، قیم، مادر یا شخصی که حضانت و نگهداری آن ها طبق قانون به او واگذار شده است از محلی که بین دو طرف مقرر شده و یا محل اقامت فرزند قبل از طلاق به محل دیگر یا خارج از کشور فرستاد، مگر اینکه دادگاه آن را به مصلحت صغیر و مجنون بداند و با در نظر گرفتن حق ملاقات اشخاص ذی حق این امر را اجازه دهـد.
دادگاه در صورت موافقت با خـارج کردن صغیـر و مجنون از کشور، بنابر درخواست افراد دارای حق، برای تضمین باز گرداندن صغیر و مجنون قرارتأمین مناسبی صادرمیکند.
در مواردی که حضانت با مادر است بدیهی است که طبق قانون گذرنامه برای اشخاص زیر ۱۸ سال تمام، اجازه پدر برای خروج از کشور نیاز است و داشتن حضانت فرزند برای مادر به این معنا نیست که او می تواند فرزند را از کشور خارج کند.
اگر حضانت با پدر باشد اگر چه میتواند برای فرزند گذرنامه بگیرد ولی مادر میتواند با درخواست از اداره گذرنامه، مانع خروج فرزند از کشور شود.
مدارک مورد نیاز طرح دعوای ممانعت از خروج فرزند از کشور
مطابق نظر مشاوره حقوقی مدارک زیر برای طرح دعوا در مراجع معتبر الزامیست:
- کارت ملی و کارت عابر بانک برای پرداخت هزینه دادرسی (اجباری)
- کپی برابر اصل شناسنامه خواهان و فرزند/ فرزندان (اجباری)
- کپی برابر اصل سند ازدواج (اختیاری)
- کپی برابر اصل سند طلاق (اختیاری)
- دادخواست حق حضانت (اختیاری)
افراد در صورت عدم وجود مدارک اختیاری یاد شده میتوانند مدارکی از جمله درخواست استعلام، تحقیقات محلی، شماره پرونده استنادی، شهادت شهود و مطلعین و غیره را ارائه کنند.
شرایط خروج از کشور فرزند
همان طور که پیش تر ذکر شد هر کدام از پدر و مادر که حضانت را بر عهده دارند نمیتواند فرزند را بدون رضایت دیگری حتی به شهر دیگری ببرد چه برسد به این که از کشور خارج کند.
اما موضوعی که بسیار پرسیده می شود این است که در مواردی که اشخاص بالاتر از سن بلوغ یا تا ۱۸ سالگی باشند و پدر قصد خروج فرزند از کشور را داشته باشد تکلیف چیست؟
در جلسات مشاوره حقوقی تلفنی از متخصصین ما پرسیده شده است که آیا مادر یا سایر اشخاصی که طبق قانون، حضانت به آن ها واگذار شده حق ممنوع الخروج کردن طفل از کشور را دارند یا خیر؟
در پاسخ به این پرسش باید اذعان داشت که اجازه پدر برای خروج از کشور نیاز است و همچنین داشتن حضانت به مادر این اجازه را نمیدهد که فرزند را بدون رضایت پدر به خارج از کشور ببرد و راه دیگر این است که مادر یا شخص دیگری که به حکم دادگاه عهده دار حضانت فرزند است، میتواند نسبت به ممنوع الخروجی فرزند اقدام کند تا پدر نتواند بدون رضایت ایشان، هیچ گونه اقدامی در این زمینه انجام دهد.
اگر فرصت مراجعه به دفتر وکیل را ندارید، می توانید با وکیل آنلاین بنیاد وکلا در ارتباط باشید.