مهریه به نرخ روز | مهریه در ۱۴۰۲

مبحث مطالبه مهریه به نرخ روز زمانی اهمیت می‌یابد که مهریه زن وجه نقد باشد. یکی از اصول رایجی که برای ازدواج در میان ما رایج است، اصل تعیین مهریه است.

همه ما به خوبی می‌دانیم که پیش از آن که عقد نکاح واقع گردد، خانواده‌ها جلسه‌ای تعین کرده و در آن میزان مهریه را تعیین می‌کنند. این مهریه تعیین شده با جاری شدن صیغه نکاح، وجهه قانونی و رسمی به خود می‌گیرد و پس از آن زن دیگر به صورت رسمی مالک آن شده است.

مهریه ممکن است هر چیزی تعیین شود اما چیزی که اهمیت دارد و طرفین باید به آن توجه کنند این است که باید چیزی که را به عنوان مهریه مشخص کنند که ارزش مالی داشته باشد مانند پول، سکه، طلا، ملک و غیره.

از زمانی که عقد نکاح واقع شد مرد به میزان مهریه به همسر خود بدهکار است و هر زمان که زن بخواهد باید مهریه او را پرداخت نماید.

در حقیقت باید چنین گفت که همیشه در کشورهای مسلمان مهریه وجود دارد و فرقی هم ندارد که عقد نکاح از نوع موقت است یا دائم.

در هر صورت در دین اسلام تاکید شده است که مرد باید مبلغی را تحت عنوان مهریه به زن بپردازد. نکته مهمی که درباره مهریه وجود دارد این است که میزان آن باید با توافق طرفین تعیین گردد و مرد نمی‌تواند و بدون مشورت با زن هر مبلغی را که خود دوست داشت به عنوان مهریه مشخص کند.

در ماده ۱۰۸۲ قانون مدنی درباره مهریه چنین حکم کرده است: «به مجرد عقد، زن مالک مهر می‌شود و می‌تواند هر نوع تصرفی که بخواهد در آن بنماید.»

از ماده فوق می‌توان این چنین برداشت کرد که صرف آن که صیغه نکاح جاری گردد زن مالک مهریه‌اش می‌شود و می‌تواند پرداخت آن را از مرد تقاضا کند و هیچ چیزی به این حق او خللی وارد نمی‌کند.

به عبارت دیگر برخلاف حق مالی نفقه که نیازمند تمکین از سوی زن است تا پرداخت شود، برای پرداخت مهریه هیچ شرطی وجود ندارد وحتی خیانت کردن زن نیز این حق را از بین نخواهد برد. البته چند موردی هم استثنا وجود دارد که مانع از دریافت مهریه از سوی زن می‌شود.

برای دریافت مشاوره حقوقی آنلاین با ما در ارتباط باشید.

مهریه قابل مطالبه چه ویژگی‌هایی دارد؟

گفتیم که مهریه مالی است که مرد به موجب عقد نکاه مکلف به پرداخت به همسر خود می‌شود. اما برای آن که زن بتواند این مهریه را مطالبه کند، باید چه ویژگی‌هایی داشته باشد؟

یک مهریه برای قابل مطالبه بودن باید دارای ویژگی‌های زیر باشد:

• باید یک مال مشخص و دردسترس باشد مثل اتومبیل، طلا، ملک و غیره.
• امکان دارد در قالب دین باشد؛ مثلا بخشیدن یک قسمت از دارایی یا مبلغی مشخص و غیره.
• ممکن است مهریه به شکل یک منفعت مشخص باشد مانند اجاره بهای ملک و غیره.
• همچنین مهریه را می‌توان در قالب یک کار و یا عمل تعیین کرد؛ به عنوان مثال آموزش زبان انگلیسی یا یک تخصص و یا هر کار مشروع دیگری.

انواع مهریه کدام است؟

مهریه در یک تقسیم بندی به ۴ دسته تقسیم می‌شود:

1. مهر المسمی: مهرالمسمی در حقیقت همان مهریه‌ای است که زن و مرد در ابتدا و پیش از نکاح با توافق هم تعیین و در عقدنامه قید می‌کنند.
2. مهر السنه: مهر السنه مهریه حضرا زهرا (س) است که برابر با ۵۰۰ درهم است. چون پیامبر این مهریه را برای همه زنان و دختران خود تعیین می‌کرد، به آن مهرالسنه می‌گویند.
3. مهر المتعه: در عقد نکاح دائم این امکان وجود دارد که مهریه تعیین نشود و این امر خللی به صحت عقد وارد نمی‌کند. اما در این شرایط اگر مرد قبل از آن که با همسر خود نزدیکی کرده باشد بخواهد او را طلاق بدهد، باید خود مالی را تعیین و به زن به عنوان مهریه پرداخت کند. برخلاف مهرالمثل که در تعیین مقدار آن وضعیت و شان زن در نظر گرفته می‌شد، در مهرالمتعه، توانایی مالی مرد ملاک قرار می‌گیرد. نکته‌ای که باید توجه داشته باشید این است که مهرالمتعه تنها برای طلاق دادن زن از سوی مرد است و اگر مرد فوت کند، این مهریه تعیین نمی‌شود.
4. مهر المثل: چهارمین نوع مهریه مهرالمثل است. مانند فوق، در اینجا نیز در زمان انعقاد عقد نکاح میان زن و مرد مهریه تعیین نشده است. تنها تفاوتی که وجود دارد این است که در این حالت میان زن و مرد نزدیکی واقع شده است. حال اگر مرد پس از نزدیکی بخواهد همسر خود را طلاق بدهد باید به او مهرالمثل بپردازد. در تعیین مهرالمثل نیز وضعیت اجتماعی و خانوادگی زن و همچنین شأن او در نظر گرفته می‌شود و توانایی مالی مرد اصلا معیار قرار نخواهد گرفت.

انواع مهریه از حیث شیوه پرداخت

مهریه از حیث آن که چگونه پرداخت شود، به دو دسته تقسیم می‌شود؛ مهریه عندالمطالبه و مهریه عندالاستطاعه.

1. مهریه عندالمطالبه: زمانی که مهریه به صورت عندالمطالبه تعیین شود زن به محض جاری شدن صیغه نکاح مالک آن می‌شود و می‌تواند در هر زمانی که خواست آن را مطالبه کند. در مهریه عندالمطالبه اصل بر این است که مرد توانایی پرداخت آن را دارد پس نمی‌تواند به دلیل ناتوانی از پرداخت آن خودداری کند مگر آنکه واقعا اعسار خود را ثابت نماید.
2. مهریه عندالاستطاعه: در مهریه عندالاستطاعه، با این که زن به محض جاری شدن صیغه نکاح مالک آن می‌گردد ولی برای مطالبه کردن آن باید اول توانایی و استطاعت مالی مرد را ثابت کند. بنابراین در این مهریه اصل بر این است که مرد توانایی ندارد و زن باید خلاف آن را ثابت نماید.

زن و مرد پس از وقوع عقد نکاح این امکان را خواهند داشت که نوع پرداخت مهریه را از عندالاستطاعه به عندالمطالبه یا برعکس تغییر دهند.

چگونگی مطالبه مهریه از طریق اجرای ثبت و دادگاه

از میانه سال ۱۳۹۸ به بعد دستورالعملی صادر شد مبنی براینکه از این پس زنان برای مطالبه مهریه خود ملزم هستند که در وهله اول به اداره اجرای ثبت مراجعه کرده و سپس اگر نتوانستند مالی برای دریافت مهریه خود معرفی کنند، از طریق دادگاه پیگیری نمایند.

بنابراین مهریه را هم از طریق اداره اجرای ثبت و هم از طریق دادگاه خانواده می‌توان پیگیری نمود. اما نحوه پیگیری از طریق اجرای ثبت چگونه است و اجرا از طریق دادگاه خانواده چه تفاوتی با اجرا از طریق اجرای ثبت دارد؟ همراه ما باشید تا به این سوالات پاسخ دهیم.

مطالبه مهریه از طریق اجرای ثبت

توصیه ما این است که بانوان پیش از مطالبه مهریه خود از طریق اجرای ثبت، حتما به یک وکیل مهریه و متخصص امور خانواده مراجعه و با او مشورت کنند تا به خوبی با مراحل آشنا شده و بدانند باید چه مدارکی تهیه کنند.

همچنین خانم‌ها با دادن وکالت به وکیل دادگستری، دیگر خود ملزم به حضور یافتن در مراجعه نیستند و دیگر این وکیل است که امور را به نمایندگی از زن پیگیری می‌کند.

پس از آن که خانم به وکیل مهریه وکالت داد، باید مدارکی همچون مدارک شناسایی و عقدنامه را به وکیل بدهد تا وی بتواند مراحل قانونی را انجام دهد.

اولین مرحله این است که وکیل مدارک فوق را به سردفتر می‌دهد، سردفتر نیز پس از احراز نمودن هویت زوجه، فرم‌های چاپی اجراییه را به وکیل می‌دهد تا آن را پر کند.

همچنین سردفتر قید می‌کند که زن چه میزان از مهریه را مطالبه کرده است تا زن نتواند مجددا آن مبلغ را از طریق مراجع دیگر مطالبه کند.

حال سردفتر اجراییه را صادر و به زوجه می‌دهد. زوجه پس از مطلع شدن از صدور اجراییه باید اداره ثبت محل برود و مراحل لازم برای تکمیل پرونده را طی کند. پس از تکمیل شدن پرونده، اجراییه به مرد ابلاغ می‌شود.

در متن اجراییه‌ای که برای مرد ابلاغ شده، آمده است که مرد ۱۰ روز از تاریخ ابلاغ مهلت دارد تا اقدام به پرداخت مهریه کند وگرنه اموال او به میزان مهریه توقیف می‌گردد.

همچنین در اجرای مهریه از طریق اجرای ثبت، اداره ثبت استعلام قیمت سکه (درصورتی که مهریه سکه باشد) را از بانک مرکزی می‌گیرد و آن را معیار قرار می‌دهد. بنابراین از آن به بعد هر تغییری در قیمت سکه ایجاد شودف اعم از کاهش یا افزایش، تاثیری ندارد.

اگر مرد در مهلت ۱۰ روزه مهریه را پرداخت کند مسئله‌ای ایجاد نمی‌شود، اما در صورت عدم پرداخت، زن باید اموالی از مرد را برای توقیف معرفی کند تا اداره ثبت آن‌ها را به غیر از مستثنیات دین، توقیف نماید.

در نهایت کارشناس قیمت اموال توقیفی را تعیین کرده و از طریق فروش آن‌ها، مهریه زن را می‌پردازد.

مطالبه مهریه از طریق محاکم دادگستری

راه دیگری که زن برای مطالربه مهریه خود دارد این است که به دادگاه خانواده مراجعه کرده و دادخواست مطالبه مهریه تقدیم کند.

مطالبه مهریه در دسته دعاوی مالی قرار دارد از همین جهت زن باید هزینه دادخواست را مطابق دعاوی مالی پرداخت کند. البته زن می‌تواند درخواست اعسار از پرداخت هزینه دادرسی دهد که معمولا نیز از سوی زنان پذیرفته می‌شود.

به برگه دادخواست مطالبه مهریه باید فتوکپی عقدنامه به عنوان یک مدرک استنادی، به آن ضمیمه شود.

وصول مهریه از طریق دادگاه و اداره ثبت چه تفاوتی دارد؟

ممکن است برای شما سوال شود که چه فرقی دارد اگر مهریه را از طریق اجرای ثبت مطالبه کنیم یا از طریق دادگاه خانواده؟ در اینباره باید بگوییم که مطالبه مهریه از طریق این دو مرجع تفاوت‌هایی دارد که در ذیل به آن‌ها اشاره می‌کنیم:

1. زمانی که مهریه را از طریق دادگاه خانواده مطالبه می‌کنیم، قیمت سکه در زمان اجرای حکم، ملاک قرار می‌گیرد و اگر کاهش یا افزایش پیدا کند، قیمت جدید ملاک است. اما در مطالبه مهریه از طریق اجرای ثبت، قیمتی که در تاریخ مطالبه مهریه از سوی زن وجود داشته ملاک قرار می‌گیرد.
2. با درخواست مطالبه مهریه از طریق دادگاه خانواده، امکان درخواست کردن جلب مرد وجود دارد ولی در اداره ثبت نمی‌توان چنین درخواستی کرد.
3. هزینه دادرسی مطالبه مهریه از طریق اداره ثبت به نسبت دادگاه خانواده کمتر و همچنین سرعت رسیدگی به آن هم بیشتر است.

اگر مایل به مطالبه مهریه خود هستند، حتما از طریق اجرای ثبت اقدام کنند. سرعت رسیدگی از طریق اجرای ثبت باعث می‌شود مرد فرصتی برای انتقال دادن اموال خود پیدا نکند و شما بتوانید به راحتی آن‌ها را توقیف کنید.

اما توجه داشته باشید که اگر مرد هیچ مالی ندارد، اقدام از طریق اداره ثبت بی‌فایده است و بهتر است که درخواست خود را در دادگاه خانواده مطرح نمایید.

نحوه محاسبه پرداخت مهریه به نرخ روز

از اصلی‌ترین دغدغه‌های زنانی که در گذشته ازدواج کرده‌اند و مهریه آن‌ها پول نقد است این است که در این سال‌ها و به دلیل تورمات شدید اقتصادی دیگر مهریه آنان فاقد ارزش است.

آن‌ها ممکن است ندانند که مهریه به نرح روز محاسبه می‌شود و آن پولی که در عقدنامه آن‌ها ذکر شده طبق شاخص سال جدید محاسبه می‌گردد.

بانوان باید بدانند که اگر به عنوان مثال مهریه‌اشان در عقدنامه برابر با ۵۰ هزار تومان بوده است، قرار نیست اگر در سال جدید اقدام به مطالبه آن می‌کنند همان مبلغ را دریافت نمایند.

این مبلغ مطابق با شاخص تورم سال جدید محاسبه می‌شود و ارزش آن را به مراتب افزایش می‌دهد. به عنوان نمونه ممکن است ۵۰ هزارتومان تبدیل به ۵۰ میلیون تومان شود.

البته محاسبه مهریه به نرخ روز فرمول و شخصی دارد و برطبق آن تعیین می‌گردد. بانک مرکزی نیز هر سال شاخص قیمت کالاهای مصرفی و خدمات مصرفی را اعلام می‌کند و همین شاخص اعلامی نیز ملاک قرار می‌گیرد. اما ممکن است سوال بپرسید که چگونه مهریه به نرخ روز محاسبه می‌شود؟ برای پاسخ به این سوال بهتر است مثالی بزنیم.

فرض کنید که زن  مردی در سال ۱۳۷۴ باهم ازدواج می‌کنند و مهریه زن در عقدنامه برابر با ۱۵ میلیون تومان است. حال زوجین در سال ۸۹ تصمیم می‌گیرند که از یکدیگر جدا شوند.

در اینجا دیگر همان ۱۵ میلیون به عنوان مهریه به زن داده نمی‌شود بلکه قیمت شاخص سال قبل یعنی ۸۸ بر قیمت شاخص سال ۷۴ تقسیم شده و عدد حاصل شده را در میزان مهریه ضرب می‌کنیم. عددی که به دست می‌آید برابر است با مبلغ مهریه به نرخ روز.

بنابراین باید گفت که فرمول محاسبه مهریه به نرخ روز طبق ماده ۲ آیین‌نامه اجرایی قانون الحاق یک تبصره به ماده ۱۰۸۲ قانون مدنی، چنین است:

ارزش مهریه به نرخ روز = مبلغ مهریه×  عدد شاخص در سال قبل ÷ عدد شاخص در سال وقوع عقد

در ماده ۴ آیین نامه اجرایی قانون الحاق و تبصره به ماده ۱۰۸۲ قانون مدنی مصوب ۱۲/۲/۱۳۷۷، بانک مرکزی وظیفه دارد که سالانه شاهص قیمت کالا و خدمات مصرفی را به قوه قضاییه اعلام کند تا قوه قضاییه بتواند مهریه را به نرخ روز محاسبه کند.

البته در این چندسال اخیر قوه قضاییه به منظور راحت‌تر کردن عملیات محاسبه مهریه به نرخ روز سامانه‌ای راه‌اندازی کرده است که بانوان می‌توانند به آن مراجعه کرده و با وارد کردن مبلغ مهریه خود، سال وقوع عقد و همچنین سال مطالبه مهریه، مهریه خود را به نرخ روز محاسبه کنند.

علت راه‌اندازی این سامانه بیشتر به این جهت بود که افراد ممکن بود در محاسبه مهریه در فرمول، اشتباهاتی انجام بدهند.

بنابراین شما می‌توانید به راحتی وارد سایت https://moshaver129.eadl.ir شده و گزینه محاسبه مهریه را انتخاب و سپس اطلاعاتی که خواسته شده را وارد کنید. به راحتی مهریه شما به نرخ روز محاسبه خواهد شد.

فرار از دین در پرداخت مهریه

پرداخت مهریه تبدیل به یکی از معضلات مردان شده است و می‌خواهند به هر طریقی که شده است از پرداخت آن فرار کنند. اغلب مردان برای آن که فرار کنند از مهریه دادن به همسران خود، اموال خود را به صورت صوری توقیف می‌کنند.

یعنی به یکی از آشنایان خود چکی با مبلغ سنگین می‌دهند تا آن شخص در تاریخ چک اقدام به برگشت زدن چک کرده و سپس اموال مرد را توقیف کند. در این حالت دیگر زن نمی‌تواند اموال مرد را برای مهریه خود توقیف و از فروش آن مبلغ مهریه خود را برداشت کند.

از دیگر راه‌هایی که مردان برای فرار ار مهریه دادن قدم در آن می‌گذارند می‌توان به انجام معاملات صوری اشاره کرد. معامله صوری به معامله‌ای گفته می‌شود که نه خریدار و نه فروشنده هیچ کدام قصد واقعی خرید و فروش ندارند و نه حتی مبلغی در این میان جابه‌جا می‌شود.

فقط این معامله انجام می‌گیرد تا مال از مالکیت مرد خارج شود. البته در این حالت زن می‌تواند دادخواست بطلان بیع بدهد ولی باید سند و مدرکی برای اثبات ادعای خود داشته باشد.

در صورت ثابت شدن معامله صوری، اموال به مالکیت مرد برگشته و زن می‌تواند آن‌ها را توقیف کند.

اما چه زمانی معامله صوری محسوب می‌شود؟ وقتی شخصی بعد از آن که ابلاغیه دادگاه مبنی بر بدهکار بودن دریافت کرد و سپس اقدام به خالی کردن حساب‌های خود و انتقال اموال به دوستان آشنایان نمود، در این حالت صوری بودن معاملات محرز بوده و دادگاه حکم به بطلان معاملات می‌دهد.

اما اگر شخص پیش از دریافت ابلاغیه اموالش را انتقال دهد، به سختی می‌توان ثابت نمود که معاملات او صوری و برای فرار از دین است.

زنان چه می‌توانند بکنند؟ اگر زنی قبل از آنکه مهریه‌اش را به اجرا بگذارد متوجه شود که مرد در حال انتقال اموال خود است، می‌تواند این موضوع را به دادگاه اطلاع داده و ثابت کند که همسرش معامله صوری انجام داده است.

با اثبت شدن این ادعا، دادگاه به اداره ثبت دستور می‌دهد که فروش این اموال ممنوع است.

زن برای آن که بتواند ثابت کند معامله انجام شده از طرف مرد صوری و به منظور فرار از پرداخت دین بوده است، باید وجود ۴ شرط را ثابت کند.

این ۴ شرط از قرار ذیل است:

1. در وهله اول لازم است مالی موجود باشد
2. زن باید ثابت کند که معامله مرد به صورت صوری و غیرواقعی است.
3. زن باید ثابت نماید که مرد این معامله را برای فرار از پرداخت مهریه انجام داده است.
4. زمانی معامله صوری است که شخص خریدار یا انتقال گیرنده، از صوری بودن معامله مطلع باشد.

کدام اموال برای دریافت مهریه غیرقابل توقیف هستند؟

یکی از مسائلی که خانم‌ها باید بدانند که این است که هر مالی را نمی‌توان برای دریافت مهریه توقیف کرد و برخی از اموال وجود دارند که غیرقابل توقیف هستند.

این اموال حتی اگر هم به اشتباه توقیف شوند، در صورتی که مرد اعتراض کند، از توقیف خارج خواهند شد. به این اوال در حقوق مستثنیات دین گفته می‌شود.

به موجب ماده ۲۴ قانون محکومیت‌های مالی: «مستثنیات دین صرفا شامل موارد زیر است:

• الف – منزل مسکونی که عرفا در شان محکوم‌علیه در حالت اعسار او باشد
• ب – اثاثیه مورد نیاز زندگی که برای رفع حوائج ضروری محکوم‌علیه و افراد تحت تکفل وی لازم است.
• ج – آذوقه موجود به قدر احتیاج محکوم‌ٌعلیه و افراد تحت تکفل وی برای مدتی که عرفا آذوقه ذخیره می‌شود.
• د – کتب و ابزار علمی و تحقیقاتی برای اهل علم و تحقیق متناسب با شان آن‌ها.
• ه- – وسایل و ابزار کار کسبه، پیشه‌ وران، کشاورزان و سایر اشخاص که برای امرار معاش ضروری آن‌ها و افراد تحت تکفلشان لازم است.
• و – تلفن مورد نیاز مدیون.
• ز – مبلغی که در ضمن عقد اجاره به موجر پرداخت می‌شود، مشروط بر اینکه پرداخت اجاره‌ بها بدون آن موجب عسر و حرج گردد و عین مستاجره مورد نیاز مدیون بوده و بالاتر از شان او نباشد.»

حکم جلب مهریه

اما یکی از مسائل مهمی که درباره مهریه وجود دارد این است که می‌توان برعلیه مردی که مهریه همسرش را پرداخت نمی‌کند حکم جلب صادر کرد.

اما در این خصوص توجه به این نکته مهم است که تنها تا میزان ۱۱۰ سکه از مهریه می‌توان برای مرد حکم جلب دریافت کرد و نسبت به مازاد آن دیگر این امکان وجود ندارد.

اما حتما این سوال برایتان ایجاد شده است که چگونه می‌توان حکم جلب مرد به علت نپرداختن مهریه را دریافت کرد؟

خانم‌ها برای آن که بتوانند حکم جلب همسر خود را دریافت کنند، لازم است در وهله اول اقدام به درخواست مهریه خود یا به اصطلاح به اجرا گذاشتن آن کنند. سپس لازم است اگر مرد اموالی دارد، آن‌ها را برای توقیف کردن معرفی کند.

در صورتی که مرد مالی برای معرفی نداشت و یا زن خبر از اموال مرد نداشته باشد، امکان استناد به ماده ۲ قانون نحوه اجرای محکومیت‌های مالی را دارد.

به موجب این ماده مرد به جلسه رسیدگی دادگاه احضار می‌شود و چنانچه مرد حضور نیافت و همچنین اقدامی برای پرداخت دین خود نکرد، دادگاه دستور جلب او را صادر می‌کند.

اگر مرد نتوانست اعسار خود از پرداخت مهریه را ثابت کند، تا زمانی که دینش را بپردازد در حبس باقی خواهد ماند.

چیزی که باید به آن توجه داشته باشید این است که این حکم جلب اصلا مجازات کیفری محسوب نمی‌شود، زیرا در مسائل حقوقی مجازات‌های کیفری و تعزیری نداریم.

همچنین صدور دستور جلب را تنها زمانی می‌توان درخواست کرد که حکم قطعی صادر شده باشد، به این معنا که مرد به موجب حکم قطعی به پرداخت مهریه محکوم شده باشد.

قانون جدید مهریه ۱۴۰۲

در بررسی قانون جدید مهریه ۱۴۰۲ باید گفت که خانم‌ها تنها تا میزان ۱۱۰ سکه یا معادل آن از مهریه خود می‌توانند حکم جلب مرد را دریافت کنند و اگر مرد تا میزان ۱۱۰ سکه را پرداخت کرده باشد، دیگر برای مرد نمی‌توان حکم جلب دریافت کرد. اما برخلاف آن چه که عموم مردم فکر می‌کنند که مهریه هر چقدر باشد تنها تا میزان ۱۱۰ سکه از آن را می‌توان دریافت کرد، باید بگوییم که چنین چیزی وجود ندارد و مهریه هرچقدر که در عقدنامه قید شده باشد، مرد مکلف به پرداخت آن است.

به بیان بهتر زنان برای دریافت مهریه خود تا میزان ۱۱۰ سکه ا زآن، نیازی به ثابت کردن توانایی مالی مرد برای پرداخت ندارند اما برای دریافت مازاد بر ۱۱۰ سکه، باید توانایی مالی مرد را ثابت کنند که این خود کمی دشوار خواهد بود.

همچنین دستور جلب تا میزان ۱۱۰ سکه از مهریه وجود دارد و برای مازاد آن نمی‌توان تقاضای صدور دستور جلب کرد.

به عنوان مثال اگر خانمی مهریه ۲۰۰ سکه‌ای داشته باشد، برای دریافت مهریه خود می‌تواند درخواست مطالبه مهریه به دادگاه بدهد. دادگاه نیز مرد را به پرداخت ۲۰۰ سکه به عنوان مهریه محکوم می‌کند. حال تا میزان ۱۱۰ سکه از این ۲۰۰ سکه، زن ضرورتی به ثابت کردن توانایی مالی مرد ندارد.

اگر مرد توان پرداخت یکجا نداشت، خود او باید ثابت کند که معسر است و اگر دادگاه نیز اعسار او را بپذیرد، مهریه را برای او قسط بندی می‌کند.

حال اگر مرد اقساط مهریه را پیش از آنکه به ۱۱۰ سکه برسد به موقع نپردازد زن همچنان می‌تواند دستور جلب او را گرفته و او را ممنوع الخروج کنند. اما بعد از آنکه میزان ۱۱۰ سکه رد شد، دیگر زن نمی‌تواند دستور جلب او را بگیرد و یا او را ممنوع الخروج کند.

نحوه ارائه دادخواست اعسار از پرداخت مهریه

موضوع بسیار واضح و روشن این است که زن به محض جاری شدن صیغه نکاح، مالک مهریه خود شده و هر زمان که بخواهد می‌تواند آن را از مرد مطالبه کند و برای انکار تنها لازم است ادخواست مطالبه مهریه خد را به دادگاه بدهد.

اما اگر مردی توان پرداخت مهریه را نداشته باشد تکلیف چیست؟ در چنین حالتی اگر میزان مهریه خارج از توان مالی مرد برای پرداخت باشد، باید درخواست اعسار از پرداخت مهریه بدهد.

مدعی اعسار، زوج است و خود نیز باید معسر یودنش را ثابت کند چون اصل بر آن است که مرد توانایی پرداخت مهریه را دارد. برای اثبات اعسار، مرد باید مدارکی به قاضی دادگاه ارائه دهد، به نحوی که قاضی متقاعد شود که مرد توانایی مالی لازم را ندارد.

نکته: دقت کنید که اگر مردی تاجر است، امکان ارائه دادخواست اعسار از پرداخت مهریه را ندارد و درصورتی که توانایی مالی لازم برای پرداخت مهریه را ندارد باید دادخواست ورشکستگی بدهد.

مدارکی که برای ارائه دادخواست اعسار از مهریه لازم است:

• ارائه دادنامه محکومیت مرد به پرداخت مهریه
• ارائه استشهادیه (شهادت کتبی دو نفر)،

استشهادیه به فرم خاصی نیاز نداشته و امکان تنظیم آن در برگه A4 وجود دارد. تنها کافی است دو نفر از دوستان و همکاران یا آشنایان، مشخصات کامل، نشانی، نحوه آشنایی و اشراف به وضعیت زوج را قید کرده و شهادت دهند که زوج توانایی پرداخت مهریه را به صورت یک جا ندارد.

• ارائه لیست تمامی اموال منقول و غیرمنقول و میزان وجه نقد در حساب‌های بانکی.

البته ارائه این مدارک در زمان ثبت دادخواست اعسار الزامی نیست و بدون آن‌ها نیز دادخواست اعسار قابل ثبت است.

• ارائه کارت ملی در زمان ثبت دادخواست اعسار

نحوه تقسیط مهریه

از دیگر مواردی که مردان دست به دامن آن می‌شوند، تقسیط مهریه یا قسط‌ بندی کردن پرداخت آن است. مردان معمولا سوالات زیادی درباره قسط‌ بندی مهریه و همچنین مبلغ پیش قسط دارند.

در ادامه چند نکته در این زمینه بیان می‌کنیم:

1. اگر شما تمامی قوانین مربوط به مهریه و اعسار را جستجو کنید هرگز مطلبی درباره میزان اقساط مهریه و حتی ملاکی برای قسط بندی آن پیدا نمی‌کنید. تعیین پیش قسط مهریه و تعداد اقساط آن و هر چیز دیگری به صورت کامل برعهده قاضی است و او باید تعیین تکلیف کند.
2. به طور معمول قاضی مهریه خانم را با توجه به دفاعیاتی که مرد از خودش می‌کند و همچنین میزان توانایی مالی او تعیین خواهد کرد.
3. هرگز نمی‌توان اقساط مهریه و یا پیش قسط آن را برای همه یکسان تعیین کرد زیرا که قاضی مبلغ هر قسط و میزان پیش قسط را باتوجه به توانایی مالی مرد تعیین می‌نماید و هرگز نمی‌توان یک حکم یکسان را به همه تعمیم داد.
4. مرد اگر توانایی پرداخت مهریه را به صورت یک دفعه ندارد لازم است که به یکی از دفاتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه کرده و با ارائه مدارکی همچون استعلام اموال، دارایی‌ها و معاملات خود در یک سال گذشته و همچنین معرفی دو شاهد، تقاضای اعسار از پرداخت کند.
5. اگر دادگاه درخواست اعسار مرد را قبول نکرد مرد این امکان را دارد که ظرف ۲۰ روز از تاریخ صدور رأی بدوی، درخواست اعتراض خود را به دادگاه تجدیدنظر بدهد.

پرداخت نکردن اقساط مهریه چه مجازاتی دارد؟

از دیگر سوالاتی که به صورت مکرر از وکلا و کارشناسان حقوقی سایت بنیاد وکلا پرسیده می‌شود این است که اگر مرد اقساط مهریه را پرداخت نکند، مجازات می‌شود؟

پاسخ به این سوال مثبت است. اگر مردی اقساط مهریه را به میزان مشخص و در مواعد مشخص پرداخت نکند، زن می‌تواند درخواست جلب مرد را بدهد.

به همین دلیل است که بسیار به مردان تاکید می‌شود که اقساط مهریه را حتما در مواعد مشخص شده پرداخت کنند وگرنه اجرای احکام معمولا یه مهلت ۱۰ روزه می‌دهد و اگر در این مدت مرد قسط را نپردازد، دستور جلب او را صادر می‌کند. علاوه بر صدور دستور جلب مرد به میزان یک بیستم قیمت سکه در آن روز جریمه خواهد شد.

البته اگر مرد پس از گذشت مهلت ۱۰ روزه به قاضی دادگاه ثابت کند که توان پرداخت قسط را ندارد، قاضی به او مهلتی مجدد برای پرداخت می‌دهد و در این مدت پرونده را به ارای احکام ارجاع نمی‌دهد.

البته در این حالت همچنان جریه تاخیر در پرداخت سرجای خود باقی است و تنها حکم جلب منتفی شده است.

تاثیر داشتن وکیل مهریه در این دعاوی

دعاوی خانواده و مهریه یکی از دعاوی حساس در زمینه مسائل حقوقی است و بهتر است افراد در اینباره حتما با یک وکیل دادگستری مشورت کنند. اما پیشنهاد ما این است که اگر تصمیم اخذ وکیل برای پیگیری امور مهریه خود را دارید، وکیلی را انتخاب کنید که در زمینه مسائل مهریه تجربه، دانش و تخصص لازم را داشته باشد. به این صورت بهتر می‌تواند شما را راهنمایی کند.

وکیلی را می‌توان بهترین وکیل مهریه معرفی کرد که بر قواعد و مقررات حقوق خانواده تسلط داشته باشد و به کمک همین تسلط و همچنین فن بیان خود، بتواند نتیجه مطلوب را به دست آورد.

در واقع باید اینگونه که گفت علاوه بر وجود دانش و تخصص، وکیل تلفنی و حضوری باید توانایی صحبت کردن و متقاعد کردن را نیز داشته باشد تا بتواند حق موکل خود را بگیرد.

وکلا و کارشناسان حقوقی که با سایت بنیاد وکلا همکاری دارند، در حقیقت از بهترین وکلا در سراسر ایران هستند و در زمینه‌های متنوعی تخصص و تجربه دارند.

اگر می‌خواهید از یک مشاوره حقوقی مهریه که تخصصا در زمینه حقوق خانواده فعالیت می‌کند مشورت بگیرید، با خیالی راحت به سایت بنیاد وکلا مراجعه کرده و از میان مشاوران حقوقی یکی را برگزینید.

سوالات متداول

آیا مهریه حتما باید سکه باشد یا پول نقد نیز قابل قبول است؟

عرفی که در کشور ما رایج است این است که تعداد مشخصی سکه را با توافق هر دو طرف، به عنوان مهریه تعیین می‌کنند.

البته در گذشته تعیین مهریه به پول نیز رواج داشت و درحال حاضر نیز بی‌اشکال استو البته باید بدانید که در این حالت، مهریه براساس نرخ تورمی یا به اصطلاح به نرخ روز محاسبه می‌شود.

مقدار حبس برای عدم پرداخت مهریه چقدر است؟

حبس عدم پرداخت مهریه میزان مشخصی ندارد و مرد تا زمانی که مهریه را نپردازد، در حبس باقی خواهد ماند.

مهریه به نرخ روز چگونه محاسبه می‌شود؟

برای محاسبه مهریه به نرخ روز یک فرمولی وجود دارد که برطبق آن محاسبه می‌گردد. اما افراد می‌تواند به سایت قوه قضاییه مراجعه کرده و به صورت آنلاین مهریه خود را به نرخ روز حساب کنند.

نحوه محاسبه نرخ مهریه بعد از فوت مرد چگونه است؟

عموم مردم فکر می‌کنند که پس از فوت شدن مرد، زن مهریه خود را به نرخ روز دریافت می‌کند. در حالی که این تصور اشتباه است و برای حاسبه مهریه، سال فوت مرد معیار قیمت محاسبه مهریه قرار می‌گیرد.