مهریه و میزان تحقق آن

مهریه حقی است که به مجرد عقد زن مالک آن می‌شود و ‌تواند هر نوع تصرفی در آن بکند، پس با فوت زن این حق از عهده زوج ساقط نمی‌شود.

برای به اجرا گذاشتن مهریه خود حتما با وکیل متخصص امور مهریه هماهنگ کنید.

مهریه و ضمانت‌های اجرای آن

1. استقرار مهریه به صورت عندالنطالبه
2. استقرار مهریه به صورت عندالاستطاعه

معمولا در اکثر ازدواج ها مهریه به صورت عندالمطالبه تعیین می‌شود؛ زیرا به مجرد عقد زن مالک آن شده و توانایی مالی یا تمکن مالی زوج در ادای آن تاثیری ندارد و بایستی به عنوان دینی که بر ذمه زوج مستقر است پرداخت شود.

اما در بعضی از ازدواج ها و شروط ضمن عقد مندرج در سند نکاحیه پرداخت مهریه به صورت عندالاستطاعه تعیین می‌شود، بدین صورت است که پرداخت مهریه از طرف زوج منوط به تمکن مالی وی است.

یعنی اگر زوج توان مالی جهت پرداخت مهریه نداشته باشد؛ مانند مهریه عندالمطالبه ملزم به پرداخت از سوی محاکم قضایی نمی‌شود؛ لذا در صورت تمکن مالی، زوج مهریه را پرداخت در غیر این صورت الزامی بابت پرداخت مهریه وجود ندارد.

مهریه دینی است که فقط با ادای دین از سوی زوج ویا بذل از سوی زوجه بری می‌شود، لکن اگر مهریه از طرف زوج پرداخت نشود و زوجه فوت نماید این حق زایل نمی‌شود بلکه وراث زوجه از قبیل پدر و مادر و فرزند و غیره می‌توانند تقاضای وصول آن را از طریق محاکم قضایی نمایند که پس از انجام درخواست حصر وراثت و مشخص شدن وراث متوفی مقدمات دریافت آن از طریق ارائه دادخواست فراهم می‌شود.

میزان تخصیص مهریه به زوجه

همانطور که پیشتر عنوان شد، به مجرد عقد زوجه مالک مهریه می‌شود اما این مالکیت بعضی مواقع به صورت کامل، در مواقعی به صورت نصف و در شرایطی مهرالمثل و گاهی مهرالمتعه است.

اگر ازدواج صورت بگیرد و نزدیکی واقع شود و زن بکارت خویش را از دست بدهد، مهریه به صورت کامل تعلق می‌گیرد. چنانچه پس از عقد نزدیکی واقع نشود و زوجه دوشیزه بماند و تقاضای مهریه خویش را بنماید نصف مهریه به زوجه تعلق خواهد گرفت.

چنانچه عقد صورت بگیرد اما مهریه تعیین نشده باشد و نزدیکی نیز صورت گرفته باشد، زوجه مستحق مهرالمثل است، بدین صورت که میزان مهریه توسط کارشناس منتخب دادگاه تعیین و به زوجه بایستی از طرف زوج پرداخت گردد.

در مواقعی که عقد واقع شود و مهریه تعیین نشده باشد و نزدیکی نیز بین زوجین صورت نگرفته باشد، زن مستحق مهرالمتعه می‌شود. در تعیین مهرالمتعه تمکن مالی زوج در نظر گرفته خواهد شد.

حق حبس

چنانچه ازدواج صورت بگیرد و زوجه از تمکین زوج خودداری کند و حاضر به برقراری ارتباط زناشویی و تمکین خاص نشود و هدف وی از این اقدام اخذ مهریه باشد، در اصطلاح گفته می‌شود زوجه از حق حبس استفاده کرده است.

لذا زوجه قانونا این حق را دارد تا زمانی که مهریه وی از سوی زوج پرداخت نشده است، از ادای وظایف زناشویی امتناع کرده و تمکین خویش را منوط به پرداخت مهریه نماید، دراین صورت زن ناشزه محسوب نمی‌شود و می‌تواند علاوه بر مهریه نفقه خویش را نیز دریافت کند.

درحال حاضر با استناد وکیل تلفنی به قانون جهت اخذ مهریه توسط زوجه چند روش را پیش‌بینی کرده است، بدین نحو که زوجه‌ای که تمایل به اخذ مهریه داشته باشد، به دو روش می‌تواند نسبت به وصول آن اقدام نماید:

• زوجه می‌تواند از طریق اجرائیه ثبت اقدام نماید.

دراین روش زوجه به همراه مدارک خویش از جمله سند ازدواج به دفترخانه‌ای که ثبت ازدواج ایشان را به عهده داشته مراجعه کرده و از سردفتر ازدواج درخواست اجرای مهریه را می‌نماید.

دفتر ازدواج مراتب را ثبت کرده و زوجه را جهت پیگیری مابقی مراحل از طریق اجرائیات ثبت راهنمایی می‌کند.

زوجه با تائیدیه دفترخانه که به صورت اتوماسیون به اداره ثبت اسناد محل وقوع عقد ازدواج ارسال شده است، مراجعه کرده و تقاضای توقیف اموال منقول و غیرمنقول زوج را می‌نماید.

با استعلام ثبت محل چنانچه زوج اموال غیرمنقول ثبت شده داشته باشد، نسبت به توقیف آن اقدام می‌شود و به زوج ابلاغ می‌گردد که ظرف ده روز نسبت به پرداخت مهریه اقدام نماید.

در غیر این صورت ملک و یا املاک از طریق مزایده به فروش می‌رسد و معادل مهریه زوجه از محل مزایده برداشت و به زوجه پرداخت می‌شود، همچنین در خصوص مال منقول از جمله خودرو که این موضوع از طریق اداره راهنمایی و رانندگی استعلام، چنانچه پلاک ثبت شده به نام زوج وجود داشته باشد، توقیف می‌شود.

البته توقیف اموالی که نام برده شد نسبت به اموالیست که جزء مستثنائات دین نباشد یعنی اگر زوج یک ملک داشته باشد و این ملک تنها دارایی وی باشد و محل زندگی وسکونت وی نمیتوان این ملک را توقیف کرد، همچنین است درخصوص خودرو اگر خودرو وسیله امرار معاش زوج باشد قابل توقیف نیست.

البته بدوا توقیف از طریق اجرای ثبت اعمال می‌شود، چنانچه دارای شرایط فوق و اموال جز مستثنائات دین باشد با اعتراض زوج و رسیدگی ثبت نسبت به رفع توقیف آن اقدام می‌شود.

• اگر زوج اموالی جهت توقیف نداشته باشد دیگر روش اقدام از طریق اجرای ثبت روش موثری نیست بلکه زوجه باید از طریق ثبت دادخواست مطالبه مهریه از طریق دادگاه اقدام نماید.

دادگاه به روش رسیدگی ماهوی نسبت به صدور حکم محکومیت زوج به پرداخت مهریه ز‌وجه مبادرت می‌کند که پس از صدور حکم و قطعیت آن زوجه می‌تواند درخواست اجرای حکم را بنماید، در این صورت به زوج ده روز مهلت پرداخت می‌شود تا نسبت به پرداخت محکوم به‌ (مهریه) اقدام نماید.

در صورت عدم پرداخت یا معرفی مال از سوی زوج، زوجه می‌تواند ضمن اعلام اینکه زوج اموالی جهت توقیف ندارد درخواست جلب سیار زوج را از دادگاه بنماید.

به هر حال و با توجه به موارد فوق مهریه دینی است بر ذمه زوج که حتی با فوت زوجه این حق ازبین نمی‌رود بلکه وراث زوجه متوفی می‌توانند تقاضای مطالبه آن از زوج بنمایند.

در این صورت نیز می‌توانند نسبت به توقیف اموال زوج اقدام نمایند و چنانچه زوج ورشکسته شده باشد و بدهکاری زیادی داشته باشد، مهریه زوجه طلب ممتاز محسوب شده و از این حیث زوجه یا وراث وی از مابقی طلبکاران مقدم‌تر هستند و به این حق می‌رسند.

در صورت نیاز به دریافت مشاوره حقوقی مهریه و یا اقامه دعوای مطالبه مهریه به کمک وکیل مهریه، از طریق سامانه حقوقی بنیاد وکلا با ما در ارتباط باشید.

در صورت نیاز می‌توانید مشاوره حقوقی آنلاین مطابق با زمانبندی خود حتی در ایام تعطیل و به صورت فوری دریافت نمایید.