رسیدگی قانونی به دعوا آن هم در مراجع قضایی مستلزم پرداخت هزینه‌هایی است و خواهان در دعاوی حقوقی و شاکی در دعاوی کیفری ملزم به پرداخت هزینه‌های تعیین شده هستند.
فردی که می‌خواهد به خواسته او در دادگاه رسیدگی شود، باید اول هزینه دادرسی را پرداخت کند و با در نظر گرفتن تنظیم شکایت نامه، حال پروسه رسیدگی به دعوا آغاز می‌شود. هزینه‌هایی که به منظور طرح دعوا کیفری بایستی پرداخت شود مانند هزینه دادرسی خیانت در امانت، طبق تعرفه‌های اعلامی از سوی قوه قضاییه می‌باشد.
تفاوت دعاوی کیفری با دعاوی حقوقی تنها به شیوه رسیدگی و مراحل آن‌ها در دادگاه محدود نمی‌شود، بلکه از دیگر تفاوت این دعاوی می‌توان به موضوع هزینه دادرسی نیز اشاره نمود.
در صورتی که شاکی قصد طرح شکایت با عنوان مجرمانه خیانت در امانت داشته باشد، باید طبق رویه کلی در رسیدگی به فرآیند دعاوی کیفری، ابتدا شکواییه تنظیم شده و سپس هزینه‌هایی در این بین پرداخت شود.
شاکی که ادعا دارد متهم پرونده، مال سپرده شده به او را به عنوان امانت را دچار ضرر و زیان نموده و به نحوی امکان استرداد مال امانی وجود ندارد و به هر نحوی شکواییه خیانت در امانت را تنظیم نموده و قصد دارد که برای بررسی هر چه سریع‌تر به دادسرا ارسال کند، قبل از آن موظف است که هزینه دادرسی این شکایت را بپردازد. هزینه دادرسی در امور کیفری بسیار ناچیز است و قابل مقایسه با هزینه دادرسی در امور حقوقی نیست.
از این رو مطابق با تعرفه رسمی خدمات قضایی می‌توان گفت که همه افراد شاکی از عهده پرداخت هزینه دادرسی در دعاوی کیفری بر می‌آیند و موضوع اعسار در پرداخت هزینه دادرسی بیشتر در دعاوی حقوقی کارایی دارد.
هزینه دادرسی در پرونده خیانت در امانت بسته به این که در رابطه با چک بلامحل است و یا موارد دیگر، متفاوت است. اما در هر صورت هزینه دادرسی پرداختی در این دعاوی شامل هزینه تقدیم شکایت کیفری و هزینه ابطال تمبر است.
پیرامون این که مبلغ دقیق هزینه‌هایی که شخص شاکی باید به منظور ارائه شکایت خود در مورد موضوع جرم خیانت در امانت، پرداخت کند، چه مقدار می‌باشد، در ادامه مطلب با ما همراه باشید تا به بررسی هزینه دادرسی خیانت در امانت در سال ۱۴۰۲ بپردازیم.
البته برای دریافت مشاوره حقوقی فوری و گفتگو سریع با وکیل تلفنی می‌توانید از طریق سامانه بنیاد وکلا اقدام نمایید.
جرم خیانت در امانت
پیش از آن که به بررسی موضوع هزینه دادرسی خیانت در امانت بپردازیم، بهتر است که با این جرم آشنا شویم. در ابتدا باید گفت که قانونگذار، تعریف جامع و کلی از جرم خیانت در امانت عنوان نکرده است و بر خلاف اغلب جرائم مانند سرقت، کلاهبرداری، تحصیل مال نامشروع و غیره که صراحتا تعریفی از آن‌ها بیان نموده، در خصوص جرم مزبور سکوت کرده است.
البته از توصیحاتی که در ماده ۶۷۴ قانون مجازات اسلامی بیان شده است، می‌توان به مفهوم جرم خیانت در امانت و شرایط تحقق وقوع این جرم نتایجی را به دست آورد.
جرم خیانت در امانت زمانی محقق می‌شود که فردی، با اراده و اختیار خود، مالی را به دیگری می‌دهد و از درخواست دارد که از مال مورد نظر برای مدت خاصی به خوبی نگهداری کند و یا این که به مصارف معینی در بیاورد اما فرد امین، اقدام به خیانت در امانت گرفتن مال امانی کند و بر خلاف خواسته صاحب مال عمل کند.
سپردن مال جز مهم‌ترین شرط در شکل گیری جرم خیانت در امانت است. از جمله موارد رایج در جرم خیانت در امانت می‌توان به خیانت در امانت کارت بانکی و خیانت در امانت چک اشاره نمود.
در قانون برای ارتکاب این عمل مجازات تعیین شده است و زمانی که برای رفتاری در قانون مجازات تعیین می‌شود، طبق اصل قانونی بودن جرم و مجازات، آن عمل می‌تواند رفتار مجرمانه باشد.
هر فردی که مال به امانت داده شده را بنا بر نفع شخصی استفاده کند و در این زمینه صاحب مال اجازه انجام چنین کاری را به او نداده باشد، می‌توان به عنوان جرم خیانت در امانت علیه او طرح دعوا نمود.
به طور مثال مالک که اقدام به دادن کارت بانکی خود به دیگری می‌شود و از او درخواست می‌کند که بر اساس توافقی که بین آن‌ها حاصل شده از مبلغ کارت بانکی استفاده کند ولی امین از کارت بانکی در جای دیگری استفاده می‌کند، این موضوع مصداق بارز جرم خیانت در امانت است.
در رابطه با جرم خیانت در امانت باید گفت که ویژگی‌هایی مانند مفقود شدن، تلف شدن و مواردی از این قبیل باید در مال امانی وجود داشته باشد تا بتوان گفت که این جرم محقق شده است.
در صورتی که شخص امین، از مال امانت داده شده نزد او به نحوی استفاده کند که هیچگونه خسارت و صدمه به مال وارد نشود، نمی‌توان تحت هیچ شرایطی گفت که ارتکاب جرم خیانت در امانت صورت گرفته است.
انواع هزینه دادرسی خیانت در امانت
در بخش قبل جرم خیانت در امانت مورد بررسی قرار گرفت و توضیحاتی پیرامون این جرم بیان شد. خیانت در امانت مقدار قابل توجهی از پرونده‌های دادگستری را به خود اختصاص داده است و از این رو دانستن میزان هزینه‌ای که باید شاکی برای رسیدگی به این شکایت در مرجع قضایی بپردازد، اهمیت دارد. به همین جهت در این بخش موضوعات مرتبط با هزینه دادرسی طرح دعوا خیانت در امانت را به کمک وکیل مورد بررسی قرار می‌دهیم.
هر دعوایی که قرار بر مطرح شدن آن در مراجع قضایی باشد و به نحوی فرد متقاضی تمایل دارد که به درخواست او به صورت قانونی رسیدگی شود، نیازمند پرداخت هزینه است.
هزینه دادرسی بسته به نوع دعوا یعنی این که دعوا حقوقی یا کیفری باشد، متفاوت است. کما این که در خود دعاوی مزبور نیز شاهد تفاوت‌هایی در مقدار هزینه دادرسی هستیم.
هزینه دادرسی در واقع هزینه‌ای است که به منظور رسیدگی به دعوا در مراحل مختلف محاکم دادگستری باید پرداخت شود و پرداخت هزینه‌های مزبور با فرد شاکی می‌باشد. در این صورت می‌توان گفت که هزینه دادرسی خیانت در امانت، همان میزان هزینه‌ای است که شاکی باید بابت رسیدگی به پرونده و یا شکایت او در دادسرا و سپس دادگاه و همچنین صدور حکم بپردازد.
شاکی در زمانی که اقدام به ثبت شکواییه می‌کند، هزینه مورد نیاز او درخواست شده و برای ارجاع پرونده به دادسرا عمومی و انقلاب، لازم است که در سریع‌ترین زمان ممکن به منظور پرداخت هزینه دادرسی اقدام کند.
در دعاوی کیفری به جز برخی جرایم که شرایط خاصی دارند، در ما بقی آن‌ها تا زمانی که هزینه دادرسی پرداخت نشود و به نوعی شکواییه ای به ثبت نرسیده و به تبع آن هزینه شکایت کیفری از طرف شاکی تادیه نشود، امکان آن که در دادسرا به شکایت وی رسیدگی گردد، وجود ندارد.
در جرائم قابل گذشت مانند خیانت در امانت، تا زمانی که شاکی اقدام به ارائه شکایت نامه نکند، مرجع قضایی نمی‌تواند برای رسیدگی به شکایت و جرم به وقوع پیوسته اقدامی را انجام دهد. همین موضوع سبب لزوم پرداخت هزینه دادرسی می‌شود.
اما به طور کلی، انواع هزینه دادرسی در جرم خیانت در امانت را می‌توان به دو موضوع هزینه دادرسی خیانت در امانت پیرامون چک بلامحل و هزینه دادرسی سایر موارد خیانت در امانت، در نظر گرفت.
بر حسب این که خیانت در امانت برای مال امانی مانند چک صورت گرفته و یا این که خیانت در امانت برای یک مال غیر از چک ارتکاب یافته، هزینه دادرسی آن‌ها متفاوت است.
هزینه دادرسی خیانت در امانت در مورد چک، بر اساس مبلغ مندرج در آن به علاوه هزینه ثبت شکایت کیفری و سایر هزینه‌های مربوطه است اما در سایر موارد شکایت خیانت در امانت که موضوع شکایت، چک نمی‌باشد، هزینه‌های پرداختی بایت دادرسی در پرونده شامل هزینه ارائه شکایت کیفری و هزینه ابطال تمبر است.
آیا تنظیم شکواییه شامل هزینه دادرسی خیانت در امانت می‌شود؟
در رابطه با موضوع هزینه دادرسی خیانت در امانت گاها سوال می‌شود که آیا تنظیم شکواییه نیز شامل هزینه‌های مربوطه می‌شود یا خیر؟ خیانت در امانت، یک رفتار مجرمانه است و در این صورت برای طرح این دعوا مانند سایر دعاوی کیفری، لازم است که شکواییه‌ای تنظیم شود.
تنظیم کردن اوراق قضایی از جمله شکواییه با توجه به این که در اغلب مواقع از عهده شاکیان بر نمی‌آید و انجام این فرآیند را برعهده وکیل دادگستری قرار می‌دهند، باید هزینه نگارش شکواییه به وکیل پرداخت شود. اما در اینجا باید صراحتا گفت که هزینه مربوطه برای تنظیم شکواییه جدای از هزینه دادرسی است و این هزینه تنها به وکیل و یا شخص تنظیم کننده پرداخت می‌شود.
شاکی می‌تواند شخصا اقدام به نگارش متن شکواییه خیانت در امانت کند و در این صورت دیگر نیازی به پرداخت هزینه بابت تنظیم شکواییه نیست. مبالغی که برای هزینه دادرسی امور کیفری از طرف شاکیان پرداخت می‌شوند، مستقیما به صندوق مالی قوه قضاییه واریز می‌شود و به نحوی نوعی هزینه خدمات دولتی را در پی دارد.
این که شاکی قصد داشتن وکیل در جریان رسیدگی به شکایت در دادگاه را دارد و یا این که نگارش متن شکایت نامه خود را بر عهده وکیل قرار داده و به تبع آن برای تمامی این مسائل هزینه‌هایی پرداخت شده است، ارتباطی به هزینه دادرسی در پرونده خیانت در امانت و همچنین سایر دعاوی کیفری ندارد.
هزینه دادرسی خیانت در امانت سال ۱۴۰۲
میزان هزینه دادرسی در هر مرحله از دعوا یکسان و ثابت است و مبالغی که از طرف شاکی در طرح دعوا کیفری بابت هزینه دادرسی پرداخت می‌شود، مطابق با تعرفه رسمی و قانونی است که هر ساله نرخ آن‌ها از طرف قوه قضاییه تعیین می‌شود.
در بخش‌های قبلی گفته شد که هزینه دادرسی خیانت در امانت بسته به این که خیانت در امانت در مورد چک بلامحل صورت گرفته یا ارتکاب جرم پیرامون مال امانی دیگر انجام شده است، متفاوت است.
هزینه رسیدگی به دعوا خیانت در امانت که پیرامون چک بلامحل است، بر حسب میزان مبلغ چک متغیر است. بدین صورت هزینه دادرسی خیانت در امانت چک بلامحل به شرح زیر است:
- هزینه دادرسی مبلغ چک تا یک میلیون ریال: ۶۰ هزار ریال
- هزینه دادرسی مبلغ چک از یک میلیون ریال تا ده میلیون ریال: ۳۰۰ هزار ریال
- هزینه دادرسی مبلغ چک از ده میلیون ریال تا صد میلیون ریال: ۴۰۰ هزار ریال
با بررسی تعرفه خدمات قضایی در سال ۱۴۰۲ می‌توان گفت که هیچ اعمال تغییراتی نسبت به هزینه‌های در مقایسه با سال ۱۴۰۱ نشده است و عینا همان هزینه‌های سال گذشته در سال جدید اجرا می‌شود. در این صورت هزینه دادرسی خیانت در امانت بر اساس نوع خدمات تعرفه قضایی (ارائه شکایت کیفری)، ۱۰۰ هزار ریال یا ۱۰ هزار تومان است.
البته باید هزینه ابطال حق تمبر را نیز به هزینه دادرسی شکایت خیانت در امانت نیز اضافه نمود و مبلغ ابطال حق تمبر برابر است با ۵ هزار تومان. در واقع برای رسیدگی به شکایت خیانت در امانت در دادسرا، جمعا ۱۵ هزار تومان باید از طرف شاکی پرداخت شود که هزینه بسیار ناچیز است و قابل قیاس با دعاوی حقوقی مالی نمی‌باشد.
ذکر این نکته ضروری است که در دعاوی خیانت در امانت، همیشه برای شاکی جنبه کیفری اهمیت ندارد بلکه ممکن است که رد مال توسط او نیز درخواست شود.
رد مال در این دعوا جنبه حقوقی دارد و باید در این زمینه دادخواست تنظیم شود. اما برای رسیدگی به این خواسته شاکی نیازی به طرح دعوا مجزا در دادگاه حقوقی نیست و همان دادگاه کیفری رسیدگی کننده به دعوا خیانت در امانت به بررسی رد مال مورد ادعای شاکی نیز می‌پردازد.
به همین منظور برای ثبت شکایت حقوقی و ارائه دادخواست باید مبلغ ۲ هزار تومان طبق تعرفه خدمات قضایی سال ۱۴۰۲ نیز پرداخت شود.
در شکایات خیانت در امانت، اگر ارزش مال سپرده شده به امین و یا مبلغ چک تا ۲۰ میلیون تومان باشد، شاکی می‌تواند طرح دعوا خود را در شورای حل اختلاف مطرح کند. رسیدگی در شورای حل اختلاف نیز مستلزم پرداخت هزینه‌هایی است و هزینه دادرسی در این مرجع برابر با پنج درصد هزینه دادرسی در محاکم دادگستری است.
مدارک لازم در شکایت جرم خیانت در امانت
طرح دعوا خیانت در امانت مانند سایر دعاوی کیفری، مستلزم ارائه یک سری مدارک است. شاکی مدارک مورد نیاز در شکایت ثبت شده را بایستی ضمیمه شکواییه نموده تا با ارائه این مدارک و اسناد بتواند ادعای خود را ثابت کند.
در واقع با توجه به این که ادعای مربوط به ارتکاب جرم خیانت در امانت از طرف شاکی مطرح شده است، به عنوان فرد مدعی لازم است که اسناد معتبر و قانونی را نزد قاضی دادسرا قرار دهد که با استناد به این مدارک، قاضی به صحت ادعای او برسد و در نتیجه قرار مجرمیت را صادر نماید.
در هر صورت مدارکی که عموما برای طرح شکایت خیانت در امانت لازم است، عبارتند از:
- ارائه رسید و یا سند مکتوب که از طرف امین دریافت کرده است.
- تنظیم شکایت نامه وقوع جرم خیانت در امانت
- ارائه استشهادیه
شاکی که اقدام به دادن مال خود نزد امین نموده است، باید از او رسیدی گرفته باشد که در زمان پس گرفتن همان مال بتواند اقدام قانونی را انجام دهد. در رسید باید نوشته شود که امین مال مورد نظر را جهت امانت تا تاریخ تعیین شده نزد خود نگه می‌دارد و یا این که برای مصارف معین از آن استفاده کند. مهر و امضا امین نیز باید پای برگه رسید وجود داشته باشد.
اگر شاکی شاهد برای صحت ادعای خود داشته باشد به نحوی که می‌توانند شهادت دهند، متشاکی اقدام به استفاده ناروا از مال امانی کرده است و یا این که در زمان سپردن مال به امین، مال کاملا سالم بوده و مشکلی برای آن وجود نداشته است.
در این صورت مشاوره حقوقی می‌گوید شاکی باید استشهادیه تنظیم نموده و امضا تمامی شاهدان به همراه مشخصات آن‌ها را در برگه یادداشت کند و به عنوان یکی از مدارک اصلی در طرح دعاوی کیفری، ضمیمه شکواییه نماید.
عوامل موثر در افزایش هزینه دادرسی خیانت در امانت
طبق توضیحات ارائه شده، شاکی برای طرح شکایت خیانت در امانت و رسیدگی به آن در دادسرا، موظف است که طبق رویه معمول در رسیدگی به دعاوی قضایی و با استناد به ماده ۵۵۹ قانون آیین دادرسی کیفری، هزینه‌های مشخصی را در قالب هزینه دادرسی در امور کیفری پرداخت کند.
هزینه دادرسی شکایت خیانت در امانت یک هزینه کلی به مبلغ ده هزار تومان برای ارائه شکواییه دارد و یک هزینه دیگر که مبلغ آن پنج هزار تومان است برای ابطال حق تمبر پرداخت می‌شود.
اما باید گفت که هزینه‌های مزبور برای مرحله ابتدایی رسیدگی به پرونده می‌باشد و ممکن است که طرفین دعوا نسبت به حکم صادره معترض باشند و درخواست تجدید نظر خواهی کنند. رسیدگی مجدد به پرونده در مرحله تجدیدنظرخواهی نیز نیازمند پرداخت هزینه دیگری است و بنا بر تعرفه مشخص شده، هزینه آن برابر است با ۳۰۰ هزار ریال.
پرداخت مبلغ ۳۰ هزار تومان از طرف کسی باید صورت گیرد که تقاضای تجدید نظر خواهی داده است. با توجه به این که پرداخت هزینه دادرسی در ابتدای فرآیند شکایت با شاکی است، اما تقاضای تجدید نظر خواهی ممکن است که از طرف متهم پرونده بوده که وی باید از عهده پرداخت هزینه دادرسی برآید.
به موجب ماده ۵۵۹ قانون آیین دادرسی کیفری، هرگاه شاکی خصوصی توانایی پرداخت هزینه دادرسی را نداشته باشد، دادگاه رسیدگی کننده به پرونده می‌تواند وی را از پرداخت هزینه دادرسی برای همان موضوع شکایت، به طور موقت معاف کند.
مشاوره حقوقی تخصصی بنیاد وکلا
در مورد هزینه دادرسی مورد نیاز در طرح دعوا خیانت در امانت، توضیحاتی را در متن مقاله داده شد، در صورتی که نیاز دارید به صورت تخصصی‌تر پیرامون هزینه‌های دادرسی کلیه دعاوی کیفری همچون چک بلامحل و غیره اطلاعات بیشتری را کسب کنید، توصیه می‌شود که از خدمات سامانه بنیاد وکلا استفاده نمایید.
به منظور رزرو وقت مشاوره حقوقی آنلاین و تلفنی با برترین وکلای متخصص و مجرب کشور، کافیست با کارشناسان ما در ارتباط باشید تا اطلاعات کافی در اختیار شما قرار گیرد.
