وقتی قصد دارید دعوایی را مطرح کنید، اول بررسی کنید چه هزینه‌های زیادی را بر دوش شما خواهد گذاشت، اما از هزینه ها که بگذریم طرفین باید برای اثبات ادعای خود وقت و اعصاب و روان خود را هم برای اثات آن بگذارند که این دغدغه مهم‌تر از پول و هزینه است، لذا در این میان روش های زیادی وجود دارد که جلوی هزینه‌های مادی و معنوی گرفته شود.
قانون چنین مواردی را نیز در این زمینه و برای گرفتن رضایت پیش‌بینی کرده است، جهت آشنایی با آن با این مطلب از دیدگاه وکیل کیفری بنیاد وکلا همراه شوید.
ابتدای امر این مطلب را بدانید که دعواها در قانون به دو دسته تقسیم می‌شوند:
- دعواهای قابل گذشت: شامل شکایاتی می شود که می توان گذشت کرد؛ یعنی اینکه با رضایت شاکی پرونده مختومه شده و طرف مقابل شما پیگرد قانونی نمی شود و برای او قرار موقوفی تعقیب صادر می گردد.
- دوم شامل دعواهایی است که نمی‌توان نادیده گرفت.
جرایم قابل گذشت
به جرائمی گفته می‌شود که صرفا جنبه خصوصی دارند یعنی اینکه با شکایت شاکی شروع می شود و با رضایت وی فرد خطا کار، مورد پیگرد قرار نمی‌گیرد.
همچنین در این جرایم به محض اینکه شاکی اعلام گذشته کند، تعقیب متهم یا رسیدگی به پرونده متوقف می‌شود. مثال: توهین، افترا، فحاشی، و غیره.
جرائم غیر قابل گذشت
در جرایم غیرقابل گذشت این مساله برعکس است، یعنی شکایت یا گذشت شاکی تاثیری در تعقیب متهم ندارد و نماینده جامعه یعنی همان دادستان دست از سر متهم یا مجرم بر نمی‌دارد.
البته در این مورد هم اعلام رضایت شاکی در رای اثر دارد اما باعث متوقف شدن رسیدگی نمی‌شود. جالب است بدانید که در هر دوی این جرایم موضوع صلح و سازش مطرح است.
وقتی جرم قابل گذشت باشد
گفتیم جرایم قابل گذشت آن‌هایی هستند که با گذشت شاکی مجرم دیگر تعقیب نمی‌شود یا رسیدگی و اجرای آن متوقف می‌شود، و اگر کسی که می‌خواهد گذشت کند، باید این را بداند که گذشت باید با صراحت و بدون هیچگونه قید و شرطی باشد و در قانون به گذشتی که مشروط و معلق باشد، ترتیب اثر داده نمی شود.
یعنی اگر فرد حین رضایت دادن از مجرم تعهد بخواهد که دیگر این کار را انجام ندهد، دادسرا و دادگاه این رضایت را نمی‌پدیرند بلکه رضایت باید بدون قید و شرط باشد.
وقتی پای چند شاکی در میان باشد
در جلسات با وکیل تلفنی یا حضوری این مسئله مطرح می‌شود که گاهی پیش می‌آید که یک فرد چند شاکی دارد، در این مورد هر کدام که شکایت کنند تعقیب جزایی شروع می‌شود؛ یعنی حتی اگر یک نفر هم شکایت کند، متهم تحت تعقیب قرار می‌گیرد اما متهم برای رضایت باید دل همه را به دست بیاورد و همه کسانی که شکایت کرده‌اند، باید رضایت دهند تا تعقیب متوقف شود.
حالا اگر کسی که شاکی است فوت کند تکلیف چیست باید توجه داشته باشید که حق گذشت، در صورت فوت شاکی به ورثه او می‌رسد و در صورت گذشت همگی وراث است که تعقیب، رسیدگی یا اجرای مجازات از بین می‌رود.
وضعیت رضایت شاکی در جرایم غیر قابل گذشت
مواردی که در بالا مطرح شد، وقتی بود که جرم جنبه خصوصی داشت یا همان قابل گذشت بود اما در صورتی که جرم از نظر قانون غیرقابل گذشت باشد، آیا باز هم رضایت شاکی تاثیری دارد یا خیر.
در جرائم غیرقابل گذشت دادستان رو در روی متهم یا مجرم قرار دارد و مکلف است که علیه او پرونده را به جریان بیندازد و تا زمانی که به نتیجه نهایی برسد، آن را پیگیری کند.
بنابراین امکان صلح و سازش بین دادسرا و دادگاه با متهم وجود ندارد، اما از آنجایی که در این دعواها نیز شاکی خصوصی وجود دارد، اعلام رضایت و گذشت شاکی در تخفیف مجازات متهم مؤثر است.
البته این تخفیف ممکن است قبل از صدور حکم قطعی یا پس از صدور این حکم اعمال شود.
مثال: اگر شما با فردی تصادف کنید و وی دجار صدمه بدنی شود؛ مثلا دست یا پای او بشکند یا هر صدمه دیگری ببیند و شاکی در روند تحقیقات یا همان دادسرا نسبت به شما رضایت بدهد باز هم پرونده شما بسته نخواهد شد.
برای جنبه خصوصی قرار موقوفی صادر می شود ولی برای جنبه عمومی آن، پرونده برای مجازات به دادگاه جزایی ارسال خواهد شد.
گذشت شاکی قبل از صدور غیر قطعی
بهتر است در ابتدا منظور از حکم و حکم غیر قطعی و قطعی را بدانیم. حکم: وقتی مجرم در دادگاه جزایی به پرداخت جریمه یا حبس یا شلاق بابت جرمی که انجام داده است بشود؛ یعنی علیه او حکم صادر شده است.
حکم غیر قطعی
حکمی که توسط دادگاه جزایی صادر می شود، قبل از ابلاغ و قبل از پایان وقت ۲۰ روز اعتراض به تجدید غیر قطعی محسوب می شود.
حکم قطعی
وقتی حکم صادره به طرفین ابلاغ بشود و وقت اعتراض آن تمام بشود و یا به ان اعتراض شود و در تجدید نظر هم حکم دادگاه قبلی تایید شود که قابل اجراباشد حکم قطعی گفته می شود.
حال اگر قبل از قطعی شدن حکم، شاکی رضایت بدهد و این مورد را نیز اعلام کند، مجرم باید درخواست تخفیف مجازات به دادگاه جزایی بدهد و دادگاه می‌تواند حکم را تغییر یا تخفیف دهد، مثلا اگر برای مجرم مجازات حبس را در نظر گرفته است، آن را به جزای نقدی تبدیل کند.
رضایت پس از حکم قطعی و اجرای آن
فرض کنیم شخصی به اتهام سرقت تحت تعقیب قرار دارد و پس از رسیدگی، به تحمل یک سال حبس محکوم شده است اما پس از گذشت یک ماه از مدت حبس، موفق می‌شود از شاکی، رضایت بگیرد.
با تاکید وکیل آنلاین و حضوری و بر اساس قانون در چنین مواردی یعنی زمانی که مجرم موفق به کسب رضایت از شاکی می‌شود، می‌تواند از دادگاهی که برایش این حکم را صادر کرده است تقاضای تخفیف کند.
در این صورت دادگاه به درخواست محکوم در وقت فوق‌العاده به این موضوع رسیدگی می‌کند، در بیشتر موارد هم تخفیف را در مجازات مجرم و براساس قانون در نظر می‌گیرد.
نکات مهم در تنظیم رضایت نامه
در این‌باره بد نیست بدانید که بعضی افراد تفاوت میان مسایل کیفری و مدنی را نمی‌دانند و در صلح و سازش به آن توجه نمی‌کنند.
این موضوع را با یک مثال روشن می‌کنیم. فرض کنید شخص (الف) شیشه اتومبیل شخص (ب) را با سنگ شکسته و کار به دادگاه و دادسرا رسیده است، حالا (ب) اعلام رضایت می‌کند و می‌گوید از (الف) شکایت کیفری ندارد.
در این مورد باید توجه کنید که معلوم نیست شاکی اصلا خسارت را نمی‌خواهد یا حاضر از بعد از دریافت خسارت، رضایت دهد.
و نکته دیگر اینکه: امکان دارد متهم بعد از رضایت شاکی، مدعی شود و به قول معروف دست پیش را می‌گیرد که پس نیفتد، لذا برای جلوگیری از بروزاین مشکل حتما در پایان برگه سازش قید کنید که ضما «آقای/خانم…… نیز اعلام می‌دارد که او نیز از آقای (شاکی) شکایتی نداشته و در این پرونده ادعایی نسبت به یکدیگر ندارند.» و هیچگونه ادای کیفری و مدنی از ایشان ندارم و هر دو زیر رضایت نامه را امضا کنید.
در سازش‌نامه حتما باید این موارد مشخص به طور کامل در متن سازش‌نامه آورده شود.
مهم است بدانید که بعد از سازش و گذشت نمی‌توانید از گذشت خود خود برگردید و دوباره تقاضای تعقیب کنید چون پس از اعلام گذشت البته در جرایم قابل گذشت، دیگر ممکن نیست که تعقیب از سر گرفته شود.
در هر صورت برای چنین سازش و اعلام رضایتی یا حتی طرق مختلف برای گرفتن رضایت بهتر است حداقل یک جلسه مشاوره حقوقی کیفری دریافت نمایید.
درود خدمت وکلای محترم.وخسته نباشی.من قبل ازعید ۴۰۲باکانال تلگرامی کاردر خانه آشناشدم که اجاره کارت بانکی برای صرافی بود آشناشدم.دوهفته چهار کارت رو داشتم بهشون اجاره دادم بعد فهمیدم که رفتن به اسم من کارت ملی جعلی درست کردن وکانال صیغه حلال زدن .سه نفرازم شکایت کردن دوتا از شاکیهام برام پرونده کلاهبرداری وسوءاستفاده از مدارک دولتی درست کردن .چون محل شکایتم از اقامتم دور بود ومن هم باتوجه به شرایط مالی نتونستم دادگاه برم حکم یکی از شکایتهام صادر شده .به شش ماه حبس و دادن پول طرف واخواهی رو هم فرستادم ولی تاثیر در رای دادگاه نداشت .تمام حسابهام مسدود شدن .میخوام بدونم اگه رضایت شاکی رو بگیرم پرونده بسته میشه یاباید حبس رو بکشم.من هیچ سابقه کیفری ندارم وزن سرپرست خانواده هم هستم.ممنون میشم اگه کمکم کنید پیگیری کنم.
سلام آقا آیا کسی را فریب بدهند و از او رضایت مظهری بگیرند و سر آن پرونده خود را ادامه دهد آیا فرد رضایت دهنده می تواند دوباره رضایت خود را پس بگیرد و پرونده خود را ادامه دهد
با سلام اگرما گذشت کنیم بگیم این اقا هم شکایتی ازشاکی نداردوهیچ ادعای کیفری یا حقوقی دراین پرونده نسبت به یکدیگرنداریم طرف زمان رسیدگی حاضرنشه تکلیف چیه
با سلام جهت گذشت باید هر یک از طرفین یا وکیل یا نماینده قانونی آنها ، با هم یا به صورت مجزا جهت اعلان رضایت حاضر باشند والا رضایت از قول کسی بدون داشتن سمت مورد قبول قانونگذار نیست و در جرائم قابل گذشت اگر رضایت در پرونده ثبت شده باشد نیاز به حضور نیست مگر در صورت نیاز .