امروزه همه ما از فضای مجازی و اینترنت به طور گسترده و برای انجام فعالیت‌های گوناگونی استفاده می‌کنیم و این فضا بخشی از زندگی ما شده است و از آن برای انجام کارهای مختلف به طور روزمره استفاده می‌کنیم.
همچنین عملیات‌ها و جرایم مختلفی در این فضا رخ می‌دهد که کاربران را در معرض انواع آسیب‌ها و تهدیدات قرار می‌دهد، از این رو باید قوانین و چارچوبی برای آن تعریف شود و نهادی وجود داشته باشد که ناظر بر جرایمی که در این فضا رخ می‌دهد، باشد و بتواند از وقوع آن‌ها پیشگیری نماید.
به همین دلیل از بهمن ماه سال ۱۳۸۹ با توجه به تصویب قانون جرایم رایانه‌ای در مجلس شورای اسلامی و لزوم تعیین ضابط قضایی برای این قانون و نیز مصوبات کمیسیون دولت مبنی بر تشکیل پلیس فضای تولید و تبادل اطلاعات، نهادی تحت عنوان پلیس فتا به دستور سردار فرماندهی نیروی انتظامی، برای تامین امنیت در فضای مجازی و رسیدگی به جرایمی که در این فضا رخ می‌دهد، تشکیل شد.
در خصوص کارکرد این نهاد و سوالات تکمیلی می‌توانید از مشاوره حقوقی تلفنی بنیاد وکلا بهره‌مند شوید.
معرفی پلیس فتا
پلیس فتا مخفف پلیس فضای تولید و تبادل اطلاعات می‌باشد. امروزه با استفاده گسترده از اینترنت شاهد انواع کلاهبرداری‌های اینترنتی، جعل داده‌ها و عناوین، سرقت اطلاعات، تجاوز به حریم خصوصی اشخاص و گروه‌ها، هک و نفوذ به سامانه‌های رایانه‌ای و اینترنتی و برخی جرایم سازمان یافته اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی هستیم.
پلیس فتا یکی از مراجع رسیدگی به امور تخلفات در فضای مجازی می‌باشد که در صورت بروز مشکل در این زمینه می‌توانید به این مرجع مراجعه نمایید.
به بیان ساده اگر کسی اکانت اینستاگرام شما را هک کند و به واسطه آن از شما اخاذی کند باید به پلیس فتا مراجعه کنید و از این فرد شکایت کنید. اگر به دنبال وکیل با تجربه برای شکایت از چنین افرادی هستید با بنیاد وکلا همراه باشید.
شرح وظایف و ماموریت‌های پلیس فتا
همانطور که پیشتر گفتیم هدف پلیس فتا ایجاد امنیت برای کاربران در فضای مجازی می‌باشد. در واقع مسئولیت پلیس فتا این است که با گشتن در فضای مجازی، محتویات سایت‌ها، بلاگ‌ها و شبکه‌های اجتماعی مانند اینستاگرام، تلگرام و واتساپ و غیره، آن‌ها را مورد بررسی قرار دهد.
در صورت برخورد با محتوای غیراخلاقی و غیرقانونی، اقدامات لازم را در راستای متوقف کردن آن و مجازات فرد خاطی انجام دهد.
تامین امنیت برای افراد و کسب و کارهای مجازی، حفاظت از حریم شخصی و خصوصی افراد در فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی، ایجاد امنیت و کاهش مخاطرات برای فعالیت‌های علمی، اقتصادی، اجتماعی در جامعه اطلاعاتی است.
همچنین حفاظت و صیانت از هویت دینی و ملی افراد جامعه، مراقبت و پایش از فضای تولید و تبادل اطلاعات برای پیشگیری از تبدیل شدن این فضا به بستری برای انجام هماهنگی‌ها و عملیات برای انجام و تحقق فعالیت‌های غیرقانونی می‌باشد.
جرایم قابل پیگیری در پلیس فتا
وظیفه اصلی پلیس فتا آن است که به جرایمی که در فضای مجازی اتفاق می‌افتد و جزء جرایم رایانه‌ای به حساب می‌آیند، رسیدگی کند. این جرایم شامل موارد زیر می‌باشد:
- آزار و اذیت و ایجاد مزاحمت در شبکه‌های اجتماعی
- هک کردن و سرقت اطلاعات و تهدید کردن افراد به واسطه آن‌ها
- انجام عملیات‌های جاسوسی از طریق اینترنت
- هک کردن سیستم‌های رایانه‌ای و دسترسی غیر مجاز به داده‌های آن
- حملات سایبری
- سوء استفاده از بانک‌های اطلاعاتی
- ایجاد موانع در دسترسی کاربران
- برداشت غیرمجاز پول از حساب افراد
- ساختن فروشگاه آنلاین جعلی
- نشر اکاذیب در فضای مجازی
- انتشار محتوای غیراخلاقی و تصاویر مستهجن
- انتشار عکس و فیلم خصوصی افراد
- انتشار اسکرین شات از چت خصوصی افراد
مجازات جرایم رایانه‌ای
در این بخش قصد داریم برخی از مجازات‌هایی که در قانون برای انواع جرایم رایانه‌ای در نظر گرفته شده را بررسی کنیم.
مجازات سرقت و کلاهبرداری اینترنتی
بر حسب ماده ۱۲ قانون جرایم رایانه‌ای هر کس به طور غیر مجاز داده‌های متعلق به دیگری را برباید، چنانچه عین داده‌ها در اختیار صاحب آن باشد، به جزای نقدی از یک میلیون ریال تا بیست میلیون ریال و در غیر این صورت به حبس از نود و یک روز تا یک سال یا جزای نقدی از پنج میلیون ریال تا بیست میلیون ریال یا هر دو مجازات محکوم خواهد شد.
همچنین مطابق ماده ۱۳ قانون جرایم رایانه‌ای هر شخصی به طور غیر مجاز از شبکه‌ها و سامانه‌های اینترنتی یا مخابراتی با ارتکاب عمل‌هایی مانند وارد کردن، تغییر، محو کردن، ایجاد یا متوقف کردن داده‌ها یا مختل کردن سامانه وجه مشخص یا مال یا امتیازی را برای خود یا شخص دیگری تحصیل کند مرتکب جرم شده که علاوه بر رد مال به صاحبش به حبس از یک تا پنج سال یا جزای نقدی بیست میلیون ریال تا یکصد میلیون ریال یا هر دو مجازات محکوم می‌گردد.
البته در صورتی که مبلغ کلاهبرداری کمتر از صد میلیون تومان باشد، با رضایت شاکی پرونده بسته میشود.
مجازات دسترسی غیر مجاز به به داده‌ها یا سامانه‌های رایانه‌ای یا مخابراتی
بنابر آنچه در ماده ۱ قانون جرایم رایانه‌ای آمده است، هر کس به طور غیرمجاز به داده‌ها یا سامانه‌های رایانه‌ای یا مخابراتی که به وسیله تدابیر امنیتی حفاظت شده است دسترسی یابد، به حبس از نود و یک روز تا یک سال یا جزای نقدی از پنج میلیون ریال تا بیست میلیون ریال یا هر دو مجازات محکوم خواهد شد.
مجازات جعل رایانه‌ای
بنابر ماده ۶ قانون جرایم رایانه‌ای هر کس به طور غیرمجاز مرتکب اعمال زیر شود، جاعل محسوب و به حبس از یک تا پنج سال یا جزای نقدی از بیست میلیون ریال تا یکصد میلیون ریال یا هر دو مجازات محکوم خواهد شد:
- تغییر یا ایجاد داده‌های قابل استناد یا ایجاد یا وارد کردن متقلبانه داده به آن‌ها.
- تغییر داده‌ها یا علائم موجود در کارت‌های حافظه یا قابل پردازش در سامانه‌های رایانه‌ای یا مخابراتی یا تراشه‌ها یا ایجاد یا وارد کردن متقلبانه داده‌ها یا علائم به آن‌ها.
همچنین در ماده ۷ این قانون آمده است که هر کس با علم به مجعول بودن داده‌ها یا کارت‌ها یا تراشه‌ها از آن‌ها استفاده کند، به مجازات مندرج در ماده فوق محکوم خواهد شد.
در خصوص جعل و سایبر جرایم رایانه‌ای، می‌توانید مشاوره حقوقی جرایم اینترنتی دریافت کنید.
مجازات شنود غیر مجاز
مطابق ماده ۲ جرایم رایانه‌ای هر کس به طور غیر مجاز محتوای در حال انتقال ارتباطات غیرعمومی در سامانه‌های رایانه‌ای یا مخابراتی یا امواج الکترو مغناطیسی یا نوری را شنود کند، به حبس از شش ماه تا دو سال یا جزای نقدی از ده میلیون ریال تا چهل میلیون ریال یا هر دو مجازات محکوم خواهد شد.
مجازات جاسوسی رایانه‌ای
به موجب ماده ۳ جرایم رایانه‌ای هر کس به طور غیر مجاز نسبت به داده‌های سری در حال انتقال یا ذخیره شده در سامانه‌های رایانه‌ای یا مخابراتی یا حامل‌های داده مرتکب اعمال زیر شود، به مجازات‌های مقرر محکوم خواهد شد:
- دسترسی به داده‌های مذکور یا تحصیل آن‌ها یا شنود محتوای سری در حال انتقال، به حبس از یک تا سه سال یا جزای نقدی از بیست میلیون ریال تا شصت میلیون ریال یا هر دو مجازات.
- در دسترس قرار دادن داده‌های مذکور برای اشخاص فاقد صلاحیت، به حبس از دو تا ده سال.
- افشاء یا در دسترس قرار دادن داده‌های مذکور برای دولت، سازمان، شرکت یا گروه بیگانه یا عاملان آن‌ها، به حبس از پنج تا پانزده سال.
همچنین مطابق ماده ۴ جرایم رایانه‌ای هرکس به قصد دسترسی به داده‌های سری موضوع ماده ۳ این قانون، تدابیر امنیتی سامانه‌های رایانه‌ای یا مخابراتی را نقض کند، به حبس از شش ماه تا دو سال یا جزای نقدی از ده میلیون ریال تا چهل میلیون ریال یا هر دو مجازات محکوم خواهد شد.
مجازات جرائم علیه عفت و اخلاق عمومی
مطابق ماده ۱۴ قانون جرایم رایانه‌ای هر کس به وسیله سامانه‌های رایانه‌ای یا مخابراتی یا حامل‌های داده محتویات مستهجن را منتشر، توزیع یا معامله کند یا به قصد تجارت یا افساد تولید یا ذخیره یا نگهداری کند، به حبس از نود و یک روز تا دو سال یا جزای نقدی از پنج میلیون ریال تا چهل میلیون ریال یا هر دو مجازات محکوم خواهد شد.
همچنین مطابق ماده ۱۵ این قانون هر کس از طریق سامانه‌های رایانه‌ای یا مخابراتی یا حامل‌های داده مرتکب اعمال زیر شود، به ترتیب زیر مجازات خواهد شد:
- چنانچه به منظور دستیابی افراد به محتویات مستهجن، آن‌ها را تحریک، ترغیب، تهدید یا تطمیع کند یا فریب دهد یا شیوه دستیابی به آن‌ها را تسهیل نموده یا آموزش دهد، به حبس از نود و یک روز تا یک سال یا جزای نقدی از پنج میلیون ریال تا بیست میلیون ریال یا هر دو مجازات محکوم خواهد شد. ارتکاب این اعمال در خصوص محتویات مبتذل موجب جزای نقدی از دو میلیون ریال تا پنج میلیون ریال است.
- چنانچه افراد را به ارتکاب جرائم منافی عفت یا استعمال مواد مخدر یا روانگردان یا خودکشی یا انحرافات جنسی یا اعمال خشونت آمیز تحریک یا ترغیب یا تهدید یا دعوت کرده یا فریب دهد یا شیوه ارتکاب یا استعمال آن‌ها را تسهیل کند یا آموزش دهد، به حبس از نود و یک روز تا یک سال یا جزای نقدی از پنج میلیون ریال تا بیست میلیون ریال یا هر دو مجازات محکوم میشود.
مجازات هتک حیثیت
به موجب ماده ۱۶ قانون جرایم رایانه‌ای هر کس به وسیله سامانه‌های رایانه‌ای یا مخابراتی، فیلم یا صوت یا تصویر دیگری را تغییر دهد یا تحریف کند و آن را منتشر یا با علم به تغییر یا تحریف منتشر کند، به نحوی که عرفا موجب هتک حیثیت او شود، به حبس از نود و یک روز تا دو سال یا جزای نقدی از پنج میلیون ریال تا چهل میلیون ریال یا هر دو مجازات محکوم خواهد شد.
تبصره ـ چنانچه تغییر یا تحریف به صورت مستهجن باشد، مرتکب به حداکثر هر دو مجازات مقرر محکوم خواهد شد.
مطابق ماده ۱۷ قانون جرایم رایانه‌ای:
هر کس به وسیله سامانه‌های رایانه‌ای یا مخابراتی صوت یا تصویر یا فیلم خصوصی یا خانوادگی یا اسرار دیگری را بدون رضایت او جز در موارد قانونی منتشر کند یا دسترس دیگران قرار دهد، به نحوی که منجر به ضرر یا عرفا موجب هتک حیثیت او شود، به حبس از نود و یک روز تا دو سال یا جزای نقدی از پنج میلیون ریال تا چهل میلیون ریال یا هر دو مجازات محکوم خواهد شد
مجازات نشر اکاذیب
بر حسب ماده ۱۸ قانون جرایم رایانه‌ای:
هر کس به قصد اضرار به غیر یا تشویش اذهان عمومی یا مقامات رسمی به وسیله سامانه رایانه‌ای یا مخابراتی اکاذیبی را منتشر نماید یا در دسترس دیگران قرار دهد یا با همان مقاصد اعمالی را بر خلاف حقیقت، راسا یا به عنوان نقل قول، به شخص حقیقی یا حقوقی به طور صریح یا تلویحی نسبت دهد، اعم از این که از طریق یاد شده به نحوی از انحاء ضرر مادی یا معنوی به دیگری وارد شود یا نشود، افزون بر اعاده حیثیت (در صورت امکان)، به حبس از نود و یک روز تا دو سال یا جزای نقدی از پنج میلیون ریال تا چهل میلیون ریال یا هر دو مجازات محکوم خواهد شد.
وکیل متخصص جرایم رایانه‌ای
مطابق قانون، اعمال مجازات جرایم رایانه‌ای و تحقق آن، نیازمند وجود و احراز شرایط قانونی خاصی می‌باشد. بنابراین مطمئن‌ترین کار این است که بررسی وجود یا عدم وجود عوامل و عناوین مشدده یا شروط لازم جهت تحقق یک عنوان مجرمانه در پرونده کیفری را به وکلای حرفه ای و مجرب بسپارید.
بنیاد وکلا از نخستین جلسه مشاوره تا به انتهای انجام وکالت در دعاوی کیفری مربوطه، بهترین وکیل جرایم اینترنتی خویش را در اختیار شما قرار می‌دهد.
مسئولیت کیفری اشخاص در جرایم رایانه‌ای
بنابر آنچه در ماده ۱۹ قوانین جرایم رایانه‌ای آمده در موارد زیر، چنانچه جرائم رایانه‌ای به نام شخص حقوقی و در راستای منافع آن ارتکاب یابد، شخص حقوقی دارای مسئولیت کیفری خواهد بود:
- هر گاه مدیر شخص حقوقی مرتکب جرم رایانه‌ای شود.
- هر گاه مدیر شخص حقوقی دستور ارتکاب جرم رایانه‌ای را صادر کند و جرم به وقوع بپیوندد.
- هر گاه یکی از کارمندان شخص حقوقی با اطلاع مدیر یا در اثر عدم نظارت وی مرتکب جرم رایانه‌ای شود.
- هر گاه تمام یا قسمتی از فعالیت شخص حقوقی به ارتکاب جرم رایانه‌ای اختصاص یافته باشد
در ادامه مطابق ماده ۲۰ قانون جرایم رایانه‌ای داریم: اشخاص حقوقی موضوع ماده فوق، با توجه به شرایط و اوضاع و احوال جرم ارتکابی، میزان درآمد و نتایج حاصله از ارتکاب جرم، علاوه بر سه تا شش برابر حداکثر جزای نقدی جرم ارتکابی، به ترتیب ذیل محکوم خواهند شد:
- چنانچه حداکثر مجازات حبس آن جرم تا پنج سال حبس باشد، تعطیلی موقت شخص حقوقی از یک تا نه ماه و در صورت تکرار جرم تعطیلی موقت شخص حقوقی از یک تا پنج سال.
- چنانچه حداکثر مجازات حبس آن جرم بیش از پنج سال حبس باشد، تعطیلی موقت شخص حقوقی از یک تا سه سال و در صورت تکرار جرم، شخص حقوقی منحل خواهد شد.
تبصره ـ مدیر شخص حقوقی که طبق بند «ب» این ماده منحل میشود، تا سه سال حق تاسیس یا نمایندگی یا تصمیم‌گیری یا نظارت بر شخص حقوقی دیگر را نخواهد داشت.
نحوه ارائه شکایت به پلیس فتا
زمانی‌که در فضای مجازی با جرایم رایانه‌ای مانند هک شدن اکانت‌های مجازی مواجه می‌شوید، باید از طریق پلیس فتا شکایت خود را مطرح کنید و از این طریق از حقوقتان دفاع کنید و خواهان مجازات فرد خاطی باشید. از دو راه می‌توانید شکایتتان را به پلیس فتا ارائه دهید:
- ارائه شکایت از طریق مراجعه حضوری
- ارائه شکایت از طریق وبسایت پلیس فتا. در ادامه به بررسی این موارد می‌پردازیم.
شکایت از طریق مراجعه حضوری
در صورتی که در فضای مجازی با مشکلی مواجه شدید، می‌توانید به صورت حضوری به دادسرای جرایم رایانه‌ای مراجعه کنید و شکایت خود را مطرح و پیگیری کنید.
برای انجام این‌کار باید علاوه بر مدارک شخصی، مدارک و مستنداتی را که نشان دهنده تعرض به شما در فضای مجازی هست را جهت تشکیل پرونده به دادسرا ارائه کنید.
دادسرا بعد از ثبت شکایت و بررسی موضوع، پرونده شما را برای انجام پیگیری‌های لازم به پلیس فتا ارجاع خواهد داد. در صورتی که شما افراد مجرم را بشناسید پرونده‌تان با سرعت بیشتری پیش خواهد رفت. اما اگر مورد حمله سایبری و اشخاص ناشناس قرار گرفته باشید، روند حل شدن پرونده کندتر خواهد بود.
شکایت از طریق وبسایت پلیس فتا
راه ساده‌تر برای ثبت شکایت در صورت بروز مشکلات در فضای مجازی این است که به وبسایت رسمی پلیس فتا مراجعه کنید و شکایت خود را از طریق بخش ارتباطات مردمی مطرح کرده تا به آن رسیدگی شود.
برای انجام این‌کار کافی است که مشخصات شخصی و توضیحات مورد نیاز که مربوط به مشکل و شکایت خود است را در این سایت ثبت کرده و منتظر باشید که پیگیری‌های لازم در خصوص پرونده شما صورت بگیرد.
ما سعی بر این داشتیم که هر آنچه که باید در رابطه با جرایم رایانه‌ای، پلیس فتا، وظایف آن و نحوه شکایت به پلیس فتا بدانید را در این متن بیان کنیم.
همچنین شما می‌توانید برای کسب اطلاعات بیشتر و دریافت مشاوره در این زمینه و نحوه پیگیری صحیح شکایات خود از طریق سایت بنیاد وکلا با وکیل آنلاین و مشاوران حقوقی ما در ارتباط باشید.
با سلام
معرفی مفسدان اقتصادی جدید با جرایم پولشویی با ظاهر و مجوز قانونی:
شرکتهای واسط پرداخت اینترنتی که تجربه امتحان دو مورد از انها را داشته ام مانند نکست پی و سیز پی در سایت خود پیش از ثبت نام وعده ایجاد درگاه بدون داشتن اینماد و فقط با مشخصات شخصی را با کارمزد پایین میدهند اما پس از ثبتنام و دریافت تمام مدارک شناسایی متقاضیان با بهانه نداشتن اینماد تقاضای کارمزدهای بسیار بالاتر از مبلغ اعلام شده را میکنند که مشخصا فقط مفسدان اقتصادی و کسبهای غیرمجاز توان پرداخت ان مبالغ را دارند و کسب و کارهای کوچک اینترنتی امکان پرداخت چنان مبالغی را ندارند. شنیده شده که این شرکتهای پرداخت واسط از اطلاعات هویتی و مشخصات و مدارک دریافتی از افرادی که پس از ثبت نام بعلت مغایرت در قرارداد انصراف میدهند به شیوه های زیر سو استفاده کرده اند:
– دریافت پول برای سایتهای قمار و شرطبندی
– جابجایی پول به خارج از کشور برای مهاجرت بعنوان خرید خانه و غیره
– دریافت انواع ارز مسافرتی و سوپسیددار که سهمیه سالیانه هر فرد ایرانی است.
– و غیره
از شما درخواست میشود در صورت اشنایی با مقامات مربوطه که خود را مسئول میدانند این مطالب را در اختیار ایشان قراردهید تا اقدام به بستن این شرکتهای واسط کلاهبردار که عموما دارای روابط و یا از فامیل از ما بهتران هستند نمایند. و پیشنهاد میشود در جهت اجرای شعار برابری اجتماعی با ساده سازی دریافت اینماد و درگاه مستقیم بانکی برای تمام جامعه از سوئ استفاده این اشخاص و شرکتهای واسط که قصد کسب درامد از پول را دارند جلوگیری نمایید.
یک شهروند مسئول