یکی از شیوه های ارتکاب جرم کلاهبرداری که بسیار رایج است، کلاهبرداری از طریق پیامک می‌باشد. بدین صورت که شخص کلاهبردار با ارسال پیامک که حاوی لینک‌های مخرب است، از فرد مورد نظر درخواست می‌شود که وارد لینک مربوطه شده و با ورود به لینک جعلی، حساب بانکی افراد خالی می‌شود.
در کلاهبرداری، متوسل به ابزارهای متقلبانه در وقوع جرم بسیار اهمیت داشته و ارسال پیامک حاوی لینک‌های جعلی یکی از موارد آن می‌باشد.
کلاهبرداران متن پیامک را به نحوی طراحی می‌کنند که مخاطب احتمال فریب خوردن او بسیار بالا بوده و با توجه به این که لینک جعلی می‌باشد، سبب می‌شود تا فرد با ورود به آن، حساب بانکی خالی و یا این که گوشی موبایل به دلیل آلوده بودن لینک، در معرض هک شدن قرار گیرد.
کلاهبرداری پیامکی با عنوان سامانه ثنا به عنوان موارد متداول در ارتکاب جرم کلاهبرداری است که این موضوع در طی چند سال اخیر بسیار گسترش پیدا کرده است.
در واقع پیامک جعلی با عناوینی مانند طرح شکایت و احضار در دادگاه به شهروندان داده می‌شود و از این طریق نیز امکان عملیات فیشینگ وجود دارد. هدف اصلی کلاهبرداران از ارسال پیامک های جعلی، آن است که در نهایت بتوانند مالی را از دیگران بربایند که این عمل تنها با فریب خوردن مخاطب انجام می‌شود.
کلاهبرداری از طریق پیامک تنها با عنوان سامانه ثنا نمی‌باشد، بلکه می‌تواند با عناوین دیگری مانند برنده شدن در یک مسابقه و یا مواردی از این قبیل باشد.
در صورتی که مالباخته، فریب پیامک‌های جعلی شد و به نحوی ارتکاب کلاهبرداری علیه او صورت گرفت، برای ثبت شکایت، ابتدا باید اقدام به نگارش شکواییه نموده و با ثبت آن در دفاتر خدمات قضایی، در زمان تعیین شده به همراه اسناد و مدارک کافی به دادسرا مراجعه کند. البته امکان پیگیری کردن با مراجعه به پلیس فتا نیز وجود داشته که در نهایت باید تشکیل پرونده در مرجع قضایی انجام شود.
در این مقاله قصد داریم که پیرامون جرم کلاهبرداری با ارسال پیامک یا اس ام اس، ابعاد حقوقی آن را مورد بررسی قرار دهیم که در ادامه مطلب با ما همراه باشید. همین حالا شما می‌توانید برای مشاوره حقوقی تخصصی کلاهبرداری با وکیل تلفنی اقدام نمایید.
جرم کلاهبرداری از طریق پیامک
عنوان کلاهبرداری در محاورات و گفتگوها بسیار بین مردم رایج است و کمتر کسی را می‌توان یافت که تا به اکنون با اصطلاح کلاهبرداری مواجه نشده باشد. اما طبیعتا تعریف حقوقی کلاهبردار با آنچه که در عرف رایج است، تفاوت دارد. در این صورت قبل از آن که به بررسی جرم کلاهبرداری از طریق پیامک بپردازیم، لازم است که تعریف قانونی جرم کلاهبرداری را مورد بررسی قرار دهیم.
در ماده ۱ قانون تشدید مجازات مرتکبین ارتشا، اختلاس و کلاهبرداری، تعریف کلی از جرم کلاهبرداری بیان شده است که بر همین اساس، هر کس از طریق حیله و تقلب، مال دیگری را که متعلق به خود نیست، مرتکب جرم کلاهبرداری شده است. در این صورت می‌توان گفت که سه رکن اصلی در تحقق جرم کلاهبرداری چه از طریق پیامک و چه راه‌های یگر وجود دارد که در بخش‌های بعدی این موضوع را بررسی می‌کنیم.
با توجه به تعریف قانون جرم کلاهبردار می‌توان ارتکاب این جرم از طریق پیامک را به این شکل تعریف نمود که فرد کلاهبردار، با ارسال پیامک به دیگران، با توسل به مانورهای متقلبانه، اقدام به فریب دادن افراد نموده و در نهایت تمامی این کارها سبب می‌شود که مال شخص فریب خورده، برده شود. در این شرایط می‌توان گفت که ارتکاب جرم کلاهبرداری از طریق پیامک صورت گرفته و کلاهبردار به هدف خود یعنی بردن مال دیگران رسیده است.
پیامک یا اس ام اس، ابزاری است که کلاهبردار برای وقوع جرم از آن استفاده می‌کند و فریب دادن شهروندان با پیامک صورت می‌گیرد. کلاهبرداران، پیامک‌های ارسالی را به گونه‌ای طراحی می‌کنند که شهروندان با مشاهده آن‌ها فریب خورده و در این صورت طبق دستور العمل توضیح داده شده در پیامک اقدام نموده و در نهایت عمل فیشینگ متوجه آن‌ها خواهد شد.
در تمامی این پیامک‌ها، لینک‌های داده شده، تماما جعلی و فیک بوده و مخاطب با وارد شدن به لینک مربوطه، به درگاه پرداختی ارجاع داده می‌شود که آن هم جعلی است و با پرداخت مبلغ مورد نظر، در کسری از ثانیه، مقدار مشخصی وجه از حساب بانکی وی برداشت می‌شود.
در جرم کلاهبرداری با ارسال پیامک و به طور کلی فیشینگ، کلاهبرداران اقدام به برداشتن کل موجودی حساب بانکی مالباخته می‌کنند که در این صورت مالباخته برای پیگیری باید از طریق مراجعی مانند پلیس فتا و یا دادسرا جرائم رایانه ای اقدام نماید.
حال که با تعریف کلاهبرداری از طریق ارسال پیامک آشنا شدیم، لازم است که به موارد رایج این شیوه از کلاهبرداری بپردازیم که در بخش بعدی این موضوع را بررسی خواهیم کرد.
شیوه‌های رایج جرم کلاهبرداری از طریق پیامک
در بخش قبل، تعریف کلی از جرم کلاهبرداری پیامکی داشتیم و عنوان شد که کلاهبردار با ارسال کردن پیامک، مخاطب پیام را فریب داده و در نهایت تمامی اقدامات سبب می‌شود که مال او برداشته شود. با توجه به این موضوع، قصد داریم که به شیوه‌های رایج در ارتکاب جرم کلاهبرداری از طریق پیامک بپردازیم.
در ابتدا باید گفت که در جرم کلاهبرداری، وسیله متقلبانه که کلاهبردار از آن استفاده می‌کند، تنها ارسال پیامک نیست بلکه روش‌های دیگری نیز در این زمینه وجود دارد که جرم کلاهبرداری می‌تواند محقق شود. اما در هر صورت، قرار دادن لینک‌های جعلی در پیامک ارسالی و نحوه طراحی کردن متن اسم اس ام، به نحوی است که هر فردی با مشاهده آن‌ها برای بار اول، فریب خورده و به نحوی مطابق با میل کلاهبرداران صورت می‌گیرد.
گفتنی است که همیشه از طرف مراجع قانونی مانند پلیس فتا به شهروندان هشدار داده می‌شود که وارد هر لینک سایتی نشوند و به پیامک‌هایی که برایشان ارسال می‌شود، اعتماد نکنند.
برخی از موارد کلاهبرداری پیامکی مانند سامانه ثنا بسیار متداول بوده و اغلب مردم از این مسائل اطلاع کافی دارند، اما با این وجود باز هم افرادی هستند که از انواع کلاهبرداری پیامکی اطلاع نداشته و لازم است که با موارد شایع کلاهبرداری به این روش، مطلع باشند.
در هر صورت موارد رایج کلاهبرداری از طریق پیامک که در جلسات مشاوره حقوقی نیز مطرح می‌گردد، به شرح زیر است:
کلاهبرداری پیامک جعلی با عنوان سامانه ثنا
با قاطعیت می‌توان گفت که در طول چند سال اخیر، یکی از شایع‌ترین موارد کلاهبرداری با ارسال پیامک، کلاهبرداری با عنوان سامانه ثنا بوده است. از سال ۱۳۹۵، به منظور الکترونیکی شدن فرآیند مرتبط با امور قضایی، سامانه ثنا ایجاد شد و همین موضوع زمینه ارتکاب کلاهبرداری را فراهم کرد.
طبق آمارهای منتشر شده، کلاهبرداری با عناوین جعلی سامانه ثنا جز بیشترین موارد ارتکاب کلاهبرداری بوده است و بیشتر پرونده‌های کلاهبرداری در رابطه با همین موضوع می‌باشد. پیامک‌های جعلی که از طرف سامانه ثنا به شهروندان ارسال می‌شود، به گونه‌ای است که افراد را فریب داده و در این صورت متحمل کلاهبرداری می‌شوند.
علت آن که کلاهبرداران، سامانه ثنا را اغلب به عنوان ابزار ارتکاب جرم و مانور متقلبانه قرار می‌دهند، این است که با توجه به مرتبط با امور قضایی و شکایات، اغلب شهروندان تصور می‌کنند که فردی علیه آن‌ها شکایت نموده و در این صورت در دام فریب کلاهبرداری می‌افتند.
افرادی که قصد ثبت شکایت را دارند، باید ابتدا در این سامانه حساب کاربری تشکیل دهند و در مورد جزئیات فرآیند پرونده از قبیل زمان حضور دادگاه و غیره از طریق پیامک به آن‌ها اطلاع می‌شود. حال کلاهبرداران از این موضوع سوء استفاده نموده و پیام‌هایی با عنوانی چون علیه شما شکایت شده و باید در دادسرا حاضر شوید و مواردی از این قبیل ارسال می‌گردد.
با توجه به شایع شدن کلاهبرداری پیامکی جعلی از طریق سامانه ثنا، شهروندان تا حدودی از این مسائل مطلع هستند و به نحوی عمل می‌کنند که در دام اعمال فریبنده کلاهبرداران نیافتند. لازم به ذکر است که در اغلب مواقع، پیامک‌های جعلی سامانه ثنا برای افرادی ارسال می‌شود که در سامانه ثنا حساب کاربری دارند و این موضوع می‌تواند شرایط ارتکاب جرم کلاهبرداری را هموارتر کند.
حال شیوه کلاهبرداری با ارسال پیام جعلی سامانه ثنا و یا عدل ایران به این شکل است که از مخاطب درخواست می‌شود که وارد لینک سایت شده و با نصب نرم افزار، طبق توضیحات گفته شده عمل کند. لینک درج شده در پیامک و یا نرم افزار، در واقع بدافزار بوده و به نحوی موبایل فرد را آلوده به این سیستم‌ها می‌کند.
در هر صورت فرد فریب خورده، به لینک جعلی وارد می‌شود و با پرداخت مبلغی، تمامی اطلاعات حساب بانکی او در اختیار کلاهبرداران قرار گرفته و بلافاصله حساب بانکی خالی می‌شود. موضوع دیگری که سبب فریب افراد در کلاهبرداری پیامکی سامانه عدل ایران یا ثنا می‌شود، این است که لینک جعلی طراحی شده شباهت زیادی به لینک واقعی و اصلی سامانه دارد.
لازم به ذکر است که برای جلوگیری از وقوع کلاهبرداری از طریق پیامک سامانه ثنا، قوه قضاییه پیامک‌هایی را که به کاربران این سامانه ارسال می‌کند، همان سرشناسه عدل ایران را داشته و با شماره‌های دیگری در این زمینه اطلاع رسانی نمی‌کند.
کلاهبرداری پیامکی با محتوا خدمات دولتی
کلاهبرداران برای ارتکاب کلاهبرداری پیامکی همواره به دنبال موضوعاتی هستند که بیشتر در بین مردم رواج داشته و به نوعی مورد استفاده شهروندان است. به غیر سامانه ثنا، کلاهبرداری پیامکی می‌تواند در قالب ارائه خدمات دولتی نیز صورت گیرد.
خدماتی مانند سود سهام عدالت و یا بسته کمک معیشتی و غیره، مورد استفاده کلاهبردارن قرار گرفته و پیامک‌هایی را با این عناوین ارسال می‌کنند. پیامک های مزبور، بیشتر در زمان‌هایی ارسال می‌شود که مناسبت خاص در کشور بوده تا زمینه ارتکاب جرم را هموارتر کند.
در کلاهبرداری پیامکی با عنوان خدمات دولتی، به طور مثال حاوی این محتوا است که برای دریافت یارانه و یا سود سهام عدالت باید به وب سایت مورد نظر وارد شوید. لینک این وب سایت‌ها کاملا جعلی بوده و مخاطب با ورود به آن‌ها، یک سری اطلاعات هویتی از او درخواست می‌شود و در نهایت بایستی اقدام به پرداخت مبلغ تعیین شده نماید.
حال طبق شیوه معمول در عملیات فیشینگ، شخص فریب خورده، با پرداخت کردن مبلغ در لینک جعلی، اطلاعات حساب بانکی او مورد دستبرد قرار گرفته و بلافاصله حداکثر مبلغ وجه در حساب او برداشت می‌شود.
ذکر این نکته توسط وکیل آنلاین ضروری است که برای دریافت خدمات دولتی، تحت هیچ شرایطی از شهروندان وجهی درخواست نمی‌شود و با توجه به این که در کلاهبرداری پیامکی با این عناوین، لازم است که مبلغی پرداخت شود، می‌توان متوجه کلاهبرداری بودن قضیه شد.
کلاهبرداری پیامکی با عنوان برنده شدن در مسابقه
از دیگر موارد رایج در ارتکاب جرم کلاهبرداری از طریق پیامک می‌توان به برنده شدن در مسابقه اشاره نمود. محتوا پیام به این شکل است که شما برنده مسابقه شده اید و برای اطلاع و مشاهده از نتایج مسابقه و دریافت جایزه باید وارد لینک زیر شوید.
در این صورت باز هم شاهد قرار دادن لینک‌های جعلی هستیم که با ورود به آن‌ها عملیات برداشت پول از حساب بانکی انجام می‌شود. در مواردی نیز از مخاطب درخواست می‌شود که برای دریافت جایزه و ارسال آن درب منزل، باید مبلغی را به شماره کارت درج شده در پیامک واریز شود.
تمامی لینک‌های درج شده در محتوا پیامک‌های ارسالی با هدف دسترسی به اطلاعات بانکی افراد طراحی شده‌اند و با توجه به این که یکی از شرایط قانونی تحقق جرم کلاهبرداری، این است که طرف مقابل باید فریب ترفندهای فریبنده کلاهبردار را بخورد، در این صورت، مالباخته طبق خواسته کلاهبردار، اموری را انجام می‌دهد.
کلاهبرداری پیامکی با محتوا دریافت کد تخفیف
در مواقعی از سال خصوصا در زمان خرید اجناس در پایان سال و نزدیک به عید، کلاهبرداران شروع به ارسال پیامک‌هایی با عنوان دریافت کد تخفیف خرید محصولات نموده و باز هم لینک‌های جعلی را در اس ام اس قرار می‌دهند تا شهروندان از این طریق نیز اقدام به پرداخت وجهی کنند تا حساب بانکی آن‌ها خالی شود.
مجازات کلاهبرداری از طریق پیامک
بعد از بررسی موارد رایج در ارتکاب جرم کلاهبرداری از طریق ارسال پیامک، حال لازم است که با مجازات این جرم آشنا شویم. ذکر این موضوع ضروری است که مجازات کلاهبرداری بسته به این که از نوع ساده و یا مشدد باشد، متفاوت است.
کلاهبرداری ساده، در واقع ارتکاب کلاهبرداری توسط افراد عادی و فاقد مقام رسمی انجام می‌شود اما کلاهبرداری مشدد توسط افرادی صورت می‌گیرد که یک مقام دولتی و یا رسمی در کشور هستند.
در رابطه با این که کلاهبرداری از طریق پیامک، ساده یا مشدد است باید گفت که غالبا این شیوه از کلاهبرداری به صورت ساده بوده و در این صورت باید مجازات کلاهبرداری ساده را برای کلاهبرداری پیامکی در نظر گرفت.
در ماده ۱ قانون تشدید مرتکبین ارتشا، اختلاس و کلاهبرداری، مجازات کلاهبرداری از طریق پیامک، حبس از ۱ تا ۷ سال، رد مال به صاحب و پرداخت جزای نقدی است. البته مجازات جرم کلاهبرداری با تصویب قانون کاهش حبس تعزیری، تغییراتی پیدا نمود و مجازات مزبور در حال حاضر قابلیت اجرایی ندارد.
به موجب تبصره ماده ۱۱ قانون کاهش حبس تعزیری، حداقل و حداکثر مجازات حبس درجه ۴ تا درجه ۸ مقرر در قانون برای جرایم قابل گذشت به نصف تقلیل می‌یابد. از طرفی نیز در صدر ماده قانونی مزبور عنوان شده است که اگر مبلغ کلاهبرداری شده از مبلغ صد میلیون تومان بیشتر نباشد، کلاهبرداری از طریق پیامک به عنوان یک جرم قابل گذشت می‌باشد.
در این صورت می‌توان گفت که مجازات ارتکاب کلاهبرداری پیامکی با اعمال قانون جدید، حبس از شش ماه تا دو سال نیم می‌باشد. در واقع طبق قانون جدید، دیگر مجازات حبس از یک تا هفت سال اجرا نمی‌شود و حبس کلاهبرداری پیامکی برابر با میزان فوق الذکر می‌باشد.
نحوه شکایت از جرم کلاهبرداری پیامکی
در رابطه با این که شکایت از جرم کلاهبرداری پیامکی به چه نحوی انجام می‌شود، باید گفت که شاکی باید روال عادی طرح دعاوی کیفری در مراجع قضایی را انجام دهد. در ابتدای امر لازم است که تنظیم شکواییه با عنوان کلاهبرداری از طریق پیامک صورت گیرد و سپس باید متن شکایت نامه با مراجعه به دفاتر خدمات قضایی ثبت شود.
البته لازم است که برای ثبت شکایت کلاهبرداری، شخص شاکی، حساب کاربری در سامانه ثنا داشته باشد تا مواردی مانند زمان و مکان حضور در دادسرا به اطلاع او برسد. رسیدگی به جرم کلاهبرداری ابتدا در دادسرای جرائم رایانه ای انجام می‌شود و طبق قانون باید تحقیقات مقدماتی جرم تکمیل شود.
در این گونه جرائم، مرجع قضایی، تحقیقات پرونده را با کمک پلیس فتا انجام می‌دهد و به تبع آن به منظور تحقیقات مقدماتی، پرونده به پلیس فتا ارجاع داده می‌شود. با انجام تحقیقات مقدماتی و اثبات وقوع جرم کلاهبرداری از طریق پیامک، قرار جلب به دادرسی صادر شده و پرونده با کیفرخواست تحویل دادگاه کیفری می‌شود.
دادگاه نیز از طریق کیفرخواست صادره، اقدام به بررسی پرونده نموده و بعد از چند جلسه دادرسی، در نهایت حکم مقتضی را صادر می‌کند. مجازات حبسی که دادگاه برای جرم کلاهبرداری از طریق پیامک صادر می‌کند، می‌توان از ۶ ماه تا ۲ سال و نیم باشد.
وکیل کیفری متخصص در امور کلاهبرداری
دعاوی کیفری به دلیل حساسیت بالایی که دارند، لازم است تا اصحاب دعوا برای رسیدگی به این دعاوی حتما وکیل بگیرند. شاکی که قصد شکایت از کلاهبرداری پیامکی را دارد، می‌تواند وکیل خوب و کاربلد گرفته تا در فرآیند شکایت با او همراه باشد. در این صورت اگر به دنبال وکیل متخصص کیفری در امور کلاهبرداری هستید، توصیه می‌شود که از طریق سامانه بنیاد وکلا اقدام نمایید.
بهترین وکلای دادگستری حال حاضر در این سامانه فعالیت دارند و با توجه به این که متخصص در دعاوی کلاهبرداری هستند، می‌توانند شما را در این زمینه راهنمایی کنند.
خدمات مشاوره حقوقی تلفنی ما با پاسخگویی فوری آماده کمک به شما می‌باشد.
