پیگیری کلاهبرداری تلفنی

کلاهبرداری، از جمله جرایمی است که از گذشته تا به امروز، در جامعه وجود داشته است و به واسطه آن، اموال افراد از دستشان خارج می­‌گردد. یکی از مصادیق جرم کلاهبرداری، کلاهبرداری تلفنی می‌­باشد.

در کلاهبرداری تلفنی، کلاهبردار از طریق تماس تلفنی سعی بر آن دارد که شما را فریب دهد یا به اطلاعات حساب شما دسترسی پیدا کند. برای این جرم در قانون مجازات‌­هایی تعیین شده است.

در این مقاله با بنیاد وکلا همراه باشید تا جزییات جرم کلاهبرداری تلفنی و مجازات‌­های آن را بررسی کنیم. خدمات حقوقی ما به صورت مشاوره حقوقی تلفنی و حضوری نیز در کنار شما خواهد بود.

جرم کلاهبرداری

کلاهبرداری به اقداماتی گفته می­‌شود که بر پایه­ی فریب و تقلب و به قصد سود و منفعت صورت می­‌گیرد و جزء جرایم علیه اموال است. به زبان ساده در کلاهبرداری فرد یا افرادی تلاش می­‌کنند که با حیله و نیرنگ اموال فرد دیگری را با رضایت از او بگیرند.

کلاهبرداری مطابق ماده یک قانون تشدید مجازات مرتکبین ارتشاء، اختلاس و کلاهبرداری اینگونه تعریف شده است:

کسی که مردم را از راه تقلب و حیله، به وجود شرکت‌­ها، تجارت­خانه­‌ها، کارخانه‌­ها، موسسات موهومی و یا به داشتن اموال و اختیارهای واهی فریب دهد، به امور غیر واقعی امیدوار نماید یا از اتفاق‌­ها و پیش‌آمدهای غیر واقعی بترساند، یا اسم یا عنوان جعلی اختیار کند و اموال یا اسناد و امثال آن‌­ها را بگیرد و از این راه مال دیگری را ببرد کلاهبردار حساب می‌­شود.

تفاوت اصلی که بین کلاهبرداری و بقیه­ جرایم مالی وجود دارد آن است که در کلاهبرداری فرد اموالش را با اختیار و رضایت خودش و به امید کسب منفعت، به کلاهبردار می‌­دهد، اما در سایر جرایم مالی مانند سرقت، اموال مالباخته بدون رضایت و به زور از او گرفته می‌­شود.

جرم کلاهبرداری بسیار متنوع و گسترده است، چرا که برای فریب و تقلب، تعاریف و مصادیق بی ­شماری وجود دارد، بنابراین تشخیص کلاهبرداری کار دشواری می­‌باشد.

وکلا و کارشناسان حقوقی با تجربه در بنیاد وکلا آماده‌اند تا به سوالات شما در مورد جرم کلاهبرداری و عناصر تشکیل­ دهنده آن پاسخ دهند.

عناصر جرم کلاهبرداری

عناصر تشکیل­دهنده جرم کلاهبرداری، مانند سایر جرایم، عبارتند از: عنصر قانونی، عنصر مادی و عنصر معنوی.

عنصر قانونی جرم کلاهبرداری

عنصر قانونی جرایم، ماده قانونی می­‌باشد که در آن جرم تعریف شده و مجازات­‌های آن تعیین شده است. بر این اساس عنصر قانونی جرم کلاهبرداری، ماده یک قانون تشدید مجازات مرتکبین ارتشا، اختلاس و کلاهبرداری می­‌باشد.

عنصر مادی جرم کلاهبرداری

عنصر مادی جرم، اعمالی می‌­باشد که بر اساس قانون، جرم محسوب ­می­‌شود و قانون­گذار برای آن‌­ها مجازات تعیین کرده است. برای تحقق جرم کلاهبرداری، مجرم باید یک فعل مثبت را انجام دهد و با ترک فعل تحقق نمی‌­یابد.

عنصر معنوی جرم کلاهبرداری

عنصر معنوی یا عنصر روانی جرم، در واقع همان اراده و سوء نیت مجرمانه در مجرم است. به عبارت دیگر عنصر معنوی یعنی مجرم آگاهانه و با انتخاب خود جرم را مرتکب شود. این عنصر در کلاهبرداری به معنای وجود سوء نیت در فاعل جرم است.

انواع جرم کلاهبرداری

مطابق آنچه در ماده یک قانون تشدید مجازات مرتکبین ارتشاء، اختلاس و کلاهبرداری آمده است، دو نوع کلاهبرداری داریم: کلاهبرداری ساده و کلاهبرداری مشدد.

کلاهبرداری ساده

اگر فردی با تقلب و حیله سعی کند اموال یا اسناد فرد دیگری را بگیرد، کلاهبرداری ساده اتفاق می‌­افتد.

کلاهبرداری مشدد

این نوع کلاهبرداری مربوط به افرادی است که در اداره‌ها و موسسات دولتی، مقام و منصب دارند و از این طریق مرتکب کلاهبرداری می­‌شوند. مانند اختلاس کردن.

کلاهبرداری از راه‌­های مختلفی انجام می­‌شود و صورت­‌های مختلفی دارد. برخی از مواردی که قانون­گذار آن‌­ها را در حکم کلاهبرداری می‌داند و برای آن­‌ها مجازات تعیین کرده، عبارتند از: کلاهبرداری در شرکت‌­های تجاری، ثبت ملک دیگری برخلاف واقعیت، تبانی برای بردن و انتقال مال غیر، دریافت گواهی انحصار ورثه بر خلاف واقع و غیره.

مجازات انواع کلاهبرداری

مطابق ماده یک قانون تشدید مجازات مرتکبین ارتشا و اختلاس و کلاهبرداری، با توجه به میزان شدت کلاهبرداری مجازات آن متفاوت است.

مجازات کلاهبرداری ساده

در کلاهبرداری­‌های ساده، بین یک تا هفت سال حبس و جریمه نقدی معادل مقداری که اخذ شده است.

مجازات کلاهبرداری مشدد

مجازات تعیین شده برای کلاهبرداری­­‌های مشدد، حبس از دو تا ده سال، جریمه نقدی معادل مقداری که اخذ کرده و همچنین انفصال دائمی از خدمات دولتی می­‌باشد.

مجازات شروع به جرم کلاهبرداری

مطابق تبصره دو ماده یک قانون تشدید مجازات مرتکبین ارتشا و اختلاس و کلاهبرداری، مجازات شروع به جرم کلاهبرداری مطابق با حداقل مجازات مقرر در همان مورد خواهد بود و در صورتی که عمل جرم هم انجام شده باشد، به مجازات آن جرم نیز محکوم می‌شود.

به عبارت دیگر در صورتی که مجرم مرتکب شروع به کلاهبرداری ساده شده باشد، به یک سال حبس و اگر مرتکب شروع به کلاهبرداری مشدد شده باشد به دو سال حبس محکوم می­‌شود.

کلاهبرداری تلفنی

امروزه با پیشرفت تکنولوژی، انواع جدیدی از جرم کلاهبرداری اتفاق می­‌افتد و کلاهبرداران از روش‌­ها و تکنولوژی­‌های جدید برای این کار استفاده می‌کنند.

یکی از این روش‌­ها که امروزه بسیار اتفاق می­‌افتد، کلاهبرداری تلفنی می­‌باشد، به همین جهت در قانون برای آن مجازات­‌های سنگینی در نظر گرفته شده است. البته این مجازات در صورتی اجرا می­‌شود که ارکان جرم کلاهبرداری تلفن اثبات شود.

کلاهبرداری تلفنی، جرمی است که از طریق تماس تلفنی انجام می­‌شود و با حرف­‌ها و افعال متقلبانه در تلفن، شما را فریب می‌­دهند و شما را متقاعد می‌­کنند که مبلغی را کارت به کارت کنید یا اطلاعات حساب بانکی و دسترسی به رمز پویای خود را در اختیار آن­‌ها قرار دهید و از این طریق مال شما را می‌­برند. در چنین شرایطی، می‌­توان گفت که جرم کلاهبرداری تلفنی محقق شده است و قابل پیگیری در مراجع قضایی می­‌باشد.

جرم کلاهبرداری تلفنی در قالب‌­ها و مصادیق مختلفی محقق می‌­شود، در صورتی که در خصوص انواع کلاهبرداری تلفنی و میزان مجازات آن نیاز به راهنمایی دارید می­‌توانید از مشاوران حقوقی ما در بنیاد وکلا به صورت تلفنی و اینترنتی کمک بگیرید.

انواع کلاهبرداری تلفنی

کلاهبرداری تلفنی در حالت‌­های مختلفی محقق می­‌شود که متداول‌­ترین آن‌­ها به شرح زیر است:

جعل عنوان کارمند بانک

در این شیوه از کلاهبرداری تلفنی، فرد کلاهبردار با شما تماس می‌­گیرد و تظاهر می‌­کند که کارمند بانک است و از این طریق به بهانه­‌هایی مانند وجود مشکل و نقص در اطلاعات حساب شما، برخی از اطلاعات حسابتان را نظیر شماره کارت، از شما می­‌گیرد، سپس پیامکی ارسال می‌­کند و از شما می‌خواهد که کد پیامک شده به تلفن همراهتان را بخوانید.

معمولا در این نوع کلاهبرداری، بعد ا آن که کلاهبردار اطلاعات حساب شما را دریافت کرد، اقدام به خرید اینترنتی از طریق حساب شما می­‌کند و به این طریق به رمز پویای شما دسترسی پیدا می‌­کند و در زمان کمی حسابتان را خالی می‌­کند.

جعل عنوان سازمان‌های دولتی

در این شیوه از کلاهبرداری تلفنی، کلاهبردار با شما تماس می­‌گیرد و تظاهر می­‌کند که کارمند یکی از ارگان­‌های دولتی مانند دانشگاه، بنیاد شهید، اداره برق، مخابرات و غیره می‌­باشد.

به این ترتیب کلاهبردار خودش را نماینده این ارگان­‌ها اعلام می‌­کند و به بهانه بهره‌­مندی از امتیازات این سازمان، اطلاعات شخصی شما را دریافت می‌کند، سپس شما را متقاعد می­‌کند که باید اطلاعات حساب بانکی خود را برای تکمیل پرونده در اختیار این ارگان قرار دهید یا این­ که باید مبلغی را به حساب بانکی این ارگان واریز کنید و از این طریق از حساب شما پول برداشت می‌­کنند.

 برنده شدن جایزه در مسابقات یا قرعه­ کشی

در این شیوه از کلاهبرداری تلفنی، کلاهبردار با شما تماس می­‌گیرد و خودش را به عنوان کارمند بانک، کارمند یک سایت فروش کالای اینترنتی، برگزار کننده مسابقه تلویزیونی یا قرعه ­کشی معرفی می­‌کند و به شما می­‌گوید که برنده جایزه مشتری خوش حساب شده‌­اید یا به واسطه خرید اینترنتی از یک سایت، جوایز نقدی به شما تعلق گرفته یا این که در قرعه کشی برنده شده­‌اید.

به این ترتیب بعد از آن که اعتماد شما را جلب کردند، اطلاعات حساب شما را می‌­گیرند و با استفاده از روش‌­هایی مانند خرید اینترنتی، به رمز دوم شما دسترسی پیدا می‌کنند و حسابتان را خالی می‌­کنند، یا اینکه از شما می‌­خواهند تا مبلغی را برایشان کارت به کارت کنید.

درخواست پول برای یکسان‌سازی تعرفه‌ی اپراتورها

درخواست پول برای یکسان‌ سازی تعرفه‌ی اپراتورها، یکی دیگر از انواع کلاهبرداری‌های تلفنی است. یکسان‌سازی تعرفه‌ اپراتور­ها و تک ‌نرخی شدن تماس‌های درون‌شبکه یا برون‌شبکه جز خدمات اپراتورها می‌­باشد و برای مشترکان هزینه‌ای ندارد.

با این حال افرادی هستند که از این موضوع سوء استفاده می­‌کنند و با شما تماس می­‌گیرند و هزین‌ه­ای را بابت یکسان‌سازی تعرفه‌ها طلب می‌­کنند.

امور مالیاتی و هیئت منصفه

یکی دیگر از انواع کلاهبرداری تلفنی آن است که به بهانه امور مالیاتی و هیئت منصفه از شما پول می‌­گیرند. در این دو مورد فردی با شما تماس می­‌گیرد و شما را به شکل­‌های مختلفی از اقدامات قانونی مانند دستگیری قریب الوقوع تهدید می‌کند و به شما راه‌حل­‌هایی مانند پرداخت جریمه سنگین پیشنهاد می‌دهند و به این بهانه از شما کد ملی یا شماره کارت را می­‌گیرند و حسابتان را خالی می­‌کنند. در چنین مواردی باید سریع تلفن را قطع کنید.

تماس از طرف مایکروسافت

در این مورد کلاهبردار با شما تماس می‌­گیرد و ادعا می­‌کند که از طرف مایکروسافت با شما تماس می­‌گیرد و از شما می‌خواهد که خطایی را در رایانه خود برطرف کنید.

به این ترتیب باعث می‌­شود که بدافزارهایی را روس سیست خود نصب کنید و به کمک آن داده‌های شخصی شما را به سرقت می­‌برد. همچنین ممکن است پنجره‌های خطای جعلی ایجاد کند و برای حل این مشکل از شما درخواست هزینه کند.

فروش کالا

در این نوع کلاهبرداری فردی با شما تماس می­‌گیرد و سعی می‌کند که به شما کالایی را بفروشند و ممکن است به شما وعده دهند که با خرید این کالا یک سفر دریایی رایگان یا بیمه درمانی ارزان هم دریافت خواهید کرد و تمام تلاششان را می­‌کنند که  شما را مجبور به خرید کنند و از شما پول دریافت کند.

جعل عنوان موسسه خیریه

در این شیوه شخصی با شما تماس می‌­گیرد و ادعا می­‌کند که از طرف موسسه خیریه یا جمع آوری کمک مالی تماس می‌گیرد و  شما را وادار می‌کند که برای طرح کمک به بلایا به یک موسسه خیریه ناشناخته پول دهید. گاهی برای این­ که نشان دهد این امر واقعی است، یک وب سایت جعلی نیز ایجاد می‌کند.

مجازات کلاهبرداری تلفنی

در صورت اثبات جرم کلاهبرداری، مرتکب آن مطابق ماده یک قانون تشدید مجازات مرتکبین ارتشا و اختلاس و کلاهبرداری مشمول مجازات‌هایی خواهد شد. این مجازات­‌ها بنا بر نظر وکیل آنلاین و حضوری عبارتند از:

• در صورتی که مبلغ کلاهبرداری شده، بیش از صد میلیون تومان باشد، یک تا هفت سال حبس و در مواردی که مبلغ کلاهبرداری شده کمتر از صد میلیون تومان باشد مجازاتش شش ماه تا سه سال و نیم حبس می‌­باشد. همچنین باید مال کلاهبرداری شده را به مالباخته برگرداند و مبلغی معادل مالی که در جریان کلاهبرداری به دست آمده را  به عنوان جریمه به صندوق دولت بدهد.
• در صورتی که مرتکب از مستخدمین دولت باشد یا خود را به این شکل معرفی کند و از این طریق اقدام به کلاهبرداری تلفنی کند، در صورتی که مبلغ کلاهبرداری بالای ۱۰۰ میلیون تومان باشد به حبس از دو تا ده سال و اگر مبلغ کلاهبرداری کمتر از صد میلیون تومان باشد، به یک تا پنج سال، محکوم خواهد شد. همچنین از سمت خود، انفصال دائم خواهد یافت و باید مال کلاهبرداری شده را به مالباخته برگرداند و مبلغی معادل مالی که در جریان کلاهبرداری به دست آمده را  به عنوان جریمه به صندوق دولت بدهد.

مراحل شکایت از کلاهبرداران تلفنی

در صورتی که می‌­خواهید از جرم کلاهبرداری تلفنی شکایت کنید باید روند زیر را طی کنید:

• ابتدا بایستی در سامانه ثنا حساب کاربری تشکیل دهید. این کار را می‌­توانید با مراجعه حضوری به دفاتر خدمات قضایی انجام دهید یا این که به صورت اینترنتی به آدرس sana.adliran.ir مراجعه کنید و در سامانه ثنا ثبت نام کنید، سپس احراز هویت را انجام دهید.
• بعد از تشکیل حساب کاربری در سامانه ثنا، باید شکوائیه را تنظیم کنید. برای این کار بهتر است از یک وکیل کلاهبرداری یا مشاوره حقوقی که در این زمینه تجربه دارد راهنمایی بگیرید. سریع­‌ترین راه آن است که از مشاوران حقوقی اینترنتی یا تلفنی در بنیاد وکلا با کم‌ترین هزینه کمک بگیرید.
• بعد از تنظیم شکوائیه با مراجعه به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی، آن را ثبت و ارسال نمایید.
• در انتها بعد از آن که شکوائیه ثبت شد، پرونده جرم کلاهبرداری تلفنی، تشکیل می­‌شود و دادسرا اقداماتی را برای شروع تحقیقات مقدماتی در خصوص جرم رخ داده انجام می­‌دهد. در صورتی که دلایل کافی برای جرم وجود نداشته باشد،  قرار منع تعقیب در دادسرا صادر خواهد شد و پرونده مختومه می‌­شود. اما اگر دلایل کافی برای اثبات جرم وجود داشته باشد دادسرا قرار جلب به دادرسی  را صادر می‌­کند و پس از آن که کیفر خواست از سوی دادستان صادر شد، پرونده به دادگاه کیفری دو، ارسال می­‌شود.

وکیل کلاهبرداری تلفنی

از آن جایی که کلاهبرداری تلفنی از جمله جرائم کیفری که مصادیق بی­شماری دارد، اثبات آن بدون تخصص و اطلاعات کافی کار دشواری می­‌باشد.

بنابراین برای مطرح کردن شکایت­‌های مربوط به کلاهبرداری تلفنی مطمئن‌­ترین راه آن است که در ابتدا از وکیل مجرب یا مشاوره حقوقی کلاهبرداری در این زمینه مشورت شود.

به همین جهت مشورت با کارشناسان در طرح این نوع شکایت‌­ها کمک زیادی می­‌کند و به نفع شما است.

در بنیاد وکلا، کارشناسان حقوقی و وکلای با تجربه در زمینه کلاهبرداری تلفنی به صورت حضوری، تلفنی و اینترنتی در کنار شما هستند و شما می‌­توانید در تمام مراحل شکایت خود با کارشناسان ما در ارتباط باشید.