وکیل قتل در حوزه تخصصی مربوط به پرونده‌های قتل و دفاع از قاتل یا مقتول فعالیت می‌کند.
از آنجایی که جلب توجه و دلسوزی قاضی و اولیای دم برای قاتل مهم است، وکیل کیفری باید فردی باتجربه و کاردان باشد.
وکیل قتل، فردی است که حوزه فعالیت خود را به دفاع از حقوق قاتل و یا مقتول و دعاوی مربوط به قتل اختصاص داده است.
وکیل قتل بدلیل داشتن تجارب ارزنده و مفید در این حوزه فعالیت، به فن بیان و مذاکره و جلب دلسوزی و نوع دوستی در دفاع از پرونده و در مواجه با قاضی یا اولیای دم برخوردار است.
وکیل قتل کیست؟
وکیل قتل فردی است که یا وکالت قاتل یا وکالت اولیای دم را قبول می‌کند.
یک وکیل کیفری خوب می‌بایست تمام ویژگی‌های لازم برای حل پرونده‌های حساس قتل را داشته باشد.
با ظرافت‌ها و حساسیت‌ها به خوبی آشنایی داشته باشد و با علوم روانشناسی، جامعه‌شناسی و حتی شناختن انواع شخصیت‌ها بیگانه نباشد.
در این صورت است که می‌تواند به خوبی از پس پرونده بربیاید و با ارائه دلایل کافی و لازم، برای گرفتن عفو، تخفیف یا اشد مجازات اقدام کند.
همچنین لازم است که با انواع رای‌های قضایی و قوانین و ماده‌های این حوزه آشنا باشد و سعی در گرفتن بهترین نتیجه را داشته باشد.
اگر یک وکیل قتل شایستگی کافی داشته باشد، توانایی این را دارد که قاتل را از اعدام و حتی با پرداخت دیه نجات دهد؛ زیرا ممکن است فرد واقعا بی گناه باشد و بدون داشتن وکیل به ناحق مجازات شود. همچنین برعکس این اتفاق هم امکان‌پذیر است.
یعنی اولیای دم نیز باید از یک وکیل خوب کمک بگیرند تا در صورت گناهکار بودن مجرم، او را به واقع به اشد مجازات محکوم کنند، زیرا ممکن است مجرم با داشتن یک وکیل بهت بتواند زیرکانه از دست قانون در برود!
ویژگی های وکیل قتل
یک وکیل عالی باید با لایحه دفاع از قاتل آشنایی داشته باشد تا در صورت نیاز بی گناهی او را به اثبات برساند.
همچنین آشنا بودن با قوانین و لایحه دفاع از مقتول برای گرفتن حق اولیای دم الزامی است. پس وکیل قتل را با دقت و تحقیق کافی انتخاب نمایید.
به همین دلایل هر وکیلی نمی‌تواند وکیل قتل باشد.
یک وکیل خوب در این حوزه باید حتما از قوانین مربوط به قتل، رویه دادگاه، شگردهای پلیسی و … آگاهی داشته باشد، پس انتخاب بهترین وکیل در اصفهان کار راحتی نیست و باید در این زمینه تحقیقات زیادی انجام شود.
قصاص نفس
طبق ماده ۲۰۴ قانون مجازات اسلامی ایران، قتل نفس بر سه نوع است که شامل، عمد، شبه عمد و خطا است.
در ماده ۲۰۵ گفته شده است که قتل عمد برابر مواد این قانون موجب قصاص است و اولیایی دم می‌توانند با اذن ولی امر قاتل را با رعایت شرایط قصاص کنند و ولی‌امر می‌تواند این امر را به رئیس قوه‌قضاییه یا دیگری تفویض کند.
قتل عمد
مواردی که قاتل با انجام کاری قصد کشتن شخص معین یا فرد یا افرادی غیرمعین از یک جمع را دارد خواه آن کار نوعا کشنده باشد خواه نه، ولی در عمل سبب قتل شود و قتل عمد گویند.
همچنین در مواردی که قاتل عملا کاری را انجام دهد که نوعا کشنده باشد هرچند قصد کشتن شخص را نداشته باشد نیز قتل عمد محسوب می‌شود.
در صورتی که قاتل قصد کشتن را ندارد و کاری را انجام می‌دهد نوعا کشنده نیست ولی نسبت به طرف براثر بیماری و یا پیری نا توانی یا کودکی و امثال آنها نوعا کشنده باشد قاتل نیز به آن آگاه باشد را قتل عمد می‌نامند.
در ماده ۲۰۷ قانون مجازات اسلامی آمده است که هرگاه مسلمانی کشته شود قاتل قصاص می‌شود و معاون در قتل عمد به ۳ سال تا ۵۱ سال حبس محکوم می‌شود.
همچنین در ماده ۲۰۸ این قانون آمده است هرکس مرتکب قتل عمد شود و شاکی نداشته یا شاکی داشته باشد ولی از قصاص گذشت کرده باشد و اقدام وی باعث اخلال در نظم جامعه یا خوف دیگران شود موجب حبس تعزیری از ۳ تا ۱۰ سال خواهد بود.
قانونگذار در ماده ۲۲۰ ق.م.ا. می گوید:پدر یا جد پدری که فرزند خود را بکشد قصاص نمی شود و به پرداخت دیه قتل به ورثه‌ی مقتول و تعزیر محکوم خواهد شد.
گفتنی است در تبصره ماده ۲۰۸ آمده است که در این مورد معاونت در قتل عمد موجب حبس از یک تا پنج سال است.
بنابر ماده ۲۰۹ این قانون، هرگاه مرد مسلمانی عمدا زن مسلمانی را بکشد محکوم به قصاص است؛ بنابراین باید ولی زن قبل از قصاص قاتل نصف دیه مرد را به او بپردازد.
در ماده ۲۱۰ آمده است که هرگاه کافر ذمی عمدا دیگر را بکشد قصاص می‌شود، اگر چه پیرو دو دین مختلف باشد اگر مقتول زن می باشد باید ولی او قبل از قصاص نصف دیه مرد ذمی را به قتل بپردازد.
اکراه در قتل
اکراه در قتل و یا دستور به قتل دیگری مجوز قتل نیست، بنابراین اگر کسی را وادار به قتل دیگری کنند یا دستور به قتل رساندن دیگری را بدهند مرتکب قصاص می‌شود و اکراه کننده، به حبس ابد محکوم می‌شود.
در تبصره یک و دو ماده ۲۱۱، آمده است که اگر اکراه شونده طفل غیر ممیز یا مجنون باشد فقط اکراه کننده محکوم به قصاص است و اگر اکراه شونده طفل ممیز باشد نباید قصاص شود بلکه باید عاقله او دیه را بپردازد و اکراه کننده نیز به حبس ابد محکوم است.
شرکت در قتل
هرگاه دو یا چند مرد مسلمان مشترکا مرد مسلمان را بکشند "ولی‌دم" می‌تواند با اذن ولی امر تمام آنها را قصاص کند و در صورتی که قاتل دو نفر باشند، باید به هرکدام از آنها نصف دیه و اگر سه نفر باشند باید به هرکدام از آنها دو ثلث دیه و اگر چهار نفر باشند، باید به هرکدام از آنها سه ربع دیه را بپردازد و به همین نسبت در افراد بیشتر ولی دم می‌تواند برخی از شرکای در قتل را با پرداخت دیه قصاص کند و از بقیه شرکا نسبت به سهم دیه اخذ کند.
درصورتی که قاتلان و مقتول همگی از کفار ذمی باشند همین حکم جاری است.
در هر مورد که باید مقداری از دیه را به قاتل بدهند و قصاص کنند باید پرداخت دیه قبل از قصاص باشد.
همچنین هرگاه دو یا چندنفر جراحتی بر کسی و ارد کنند که موجب قتل او شود چه در یک زمان و چه در زمان‌های متفاوت چنانچه قتل مستند به جنایت همگی باشد تمام آنها قاتل محسوب می‌شوند و کیفر آنان باید طبق مواد دیگر قانون مجازات اسلامی با رعایت شرایط تعیین شود.
هرگاه جراحتی که نفر اول وارد کرده مجروح را در حکم مرده قرار داده و تنها آخرین رمق حیات در او باقی بماند و در این حال دیگری کاری را انجام دهد که به حیات او پایان بخشد ولی قصاص می‌شود و دومی تنها دیه خیانت برمرده را می‌پردازد.
هرگاه ایراد جرح هم موجب نقص عضو شود و هم موجب قتل چنانچه با یک ضربت باشد قصاص قتل کافی است و نسبت به نقص عضو قصاص یا دیه نیست.
قتلهای عمدی که موجب قصاص نیست
این موارد مربوط به حالتی است که قانونگذار به علت وجود برخی ویژگی ها در قاتل یا مقتول، مرتکب قتل عمد را مستوجب قصاص نمی داند و از ابتدا با واکنشی متفاوت از قصاص با او مواجه می شود، لذا این موارد را باید از سقوط قصاص متمایز دانست.
مواردی که قتل عمدی متحقق شده ولی موجب قصاص نفس نیست:
- قاتل پدر یا جد پدری مقتول باشد (ماده ۲۲۰ ق. م. ا):
قانونگذار در ماده ۲۲۰ ق.م.ا. می گوید: پدر یا جد پدری که فرزند خود را بکشد قصاص نمی شود و به پرداخت دیه قتل به ورثه‌ی مقتول و تعزیر محکوم خواهد شد .
بنابر ماده ۲۰۹ این قانون، هرگاه مرد مسلمانی عمدا زن مسلمانی را بکشد محکوم به قصاص است؛ بنابراین باید ولی زن قبل از قصاص قاتل نصف دیه مرد را به او بپردازد.
- قاتل دیوانه یا نابالغ باشد (ماده ۲۲۱. ق.م.ا):
هر گاه دیوانه یا نابالغی عمدا کسی را بکشد خطا محسوب و قصاص نمیشود بلکه باید عاقله‌ی آنها دیه‌ی قتل خطا را به ورثه مقتول بدهند.
- مقتول دیوانه باشد (ماده ۲۲۲ ق.م.ا):
هرگاه عاقل دیوانه ای را بکشد قصاص نمی شود بلکه باید دیه ی قتل را به ورثه مقتول بدهد.
- (ماده ۲۲۴, ق . م . ا)قاتل مست بوده و بکلی مسلوب الاختیار شده و قبلا برای چنین کاری خود را مست نکرده باشد.
- (ماده ۲۲۵ ق.م .ا)هر گاه کسی در حال خواب یا بیهوشی شخصی را بکشد قصاص نمیشود فقط به دیه قتل به ورثه مقتول محکوم می شود.
- (تبصره ۲ ماده- ۲۹۵)قاتل به اعتقاد مهدورالدم بودن یا استحقاق قصاص عمدا دیگری را کشته باشد.
انواع قتل
قتل جزو سنگینترین جرم‌های شناخته شده به دست بشر است که برای آن در همه نظام‌های حقوقی دنیا مجازات در نظر گرفته شده است.
قتل به سه نوع عمد، شبه عمد و خطای محض تقسیم می‌شود و مجازات متفاوتی دارد. گرچه قتل جرم سنگینی است، اما باز هم قاتل می‌تواند به انتخاب خود یا به صورت تسخیری یک وکیل داشته باشد. به این دلیل، دفاع کردن از یک قاتل سخت است و شاید یکی از مشکل‌ترین پرونده‌های کیفری باشد.
قتل عمد از روی قصد انجام شود و شامل رساندن لطمه به حیات دیگری است.
حالا این لطمه می‌تواند با انجام یک کار مادی و فیزیکی یا با ترک یک فعل انجام شود؛ مثلا یک مادر به نوزادی که حضانت او را بر عهده دارد شیر ندهد تا بچه تلف شود؛ البته این کار باید به قصد انجام شود و در صورت نداشتن قصد، قتل غیرعمد خواهد بود.
توجه داشته باشید که سقط جنین شامل این موارد نمیشود.
مورد دیگر قتل شبه عمد است؛ این نوع قتل شرایط پیچیده‌ای دارد و در صورتی اتفاق می‌افتد که در یک دعوا یا درگیری فردی به صورت غیر عمد کشته می‌شود.
اکثر قتل‌ها در این دسته قرار می‌گیرند و در صورت نداشتن یک وکیل قتل باتجربه و کاربلد، شخص به اشد مجازات یعنی اعدام محکوم می‌شود.
البته گاهی اوقات شرایط خیلی پیچیده می‌شود و یک وکیل متبحر قتل موردنیاز خواهد بود. به طور مثال شخصی با تصور خالی بودن تفنگ، آن را به سمت کسی نشانه برود و شلیک کند.
در این حالت نیز ممکن است قتل عمد محسوب شود، حتی ممکن است یک نفر در میان دعوای جمعی کشته شود و فرد قاتل ادعای دفاع از خود داشته باشد. در این زمان وجود یک وکیل قتل مجرب کمک بسیار زیادی می‌کند؛ زیرا اگر به خوبی از فرد دفاع نشود، ممکن است اعدام شود.
طبقه بندی انواع قتل
- قتل با تصمیم قبلی: این نوع قتل با تصمیم قبلی انجام می‌شود و قصد و انگیزه جدی در آن وجود دارد.
- قتل عمد: این نوع قتل نیز از روی اراده انجام می‌شود.
- قتل غیر عمد: کشتن یک یا چند انسان بدون داشتن قصد قبلی و از روی بی احتیاطی، غفلت و عدم رعایت مقررات مانند مقررات رانندگی و … قتل غیر عمد تلقی می‌شود.
مجازات جرم قتل
قانون مجازات اسلامی می‌گوید که مجازات قتل عمد، قصاص نفس است.
در واقع این شخص به همان گونه‌ای که رفتار کرده است، برخورد می‌شود و در نهایت اعدام می‌شود، اما اگر کسی با خطای محض قتل انجام دهد، مجازات اعدام در پی نخواهد داشت.
به طور مثال شخصی که هنوز به سن قانونی نرسیده است و از لحاظ عقلی کامل نیست، در صورت انجام قتل به صورت سهوی، تنها مجبور به پرداخت دیه است؛ این دیه توسط فرد عاقله پرداخت می‌شود.
مزایای کمک گرفتن از یک وکیل دادگستری متخصص جرم قتل
- وکیل این توانایی را دارد که رضایت یا عدم رضایت شخص آسیب‌دیده یا شاکی را اعلام کند؛ بنابراین شاکی می‌تواند حضو فیزیکی نداشته باشد.
- زمانی که برای اثبات جرم لازم است، بسیار کاهش می‌یابد.
- شاکی می‌تواند در دادگاه حضور نداشته باشد.
- وکیل این توانایی را دارد که قاتل فراری را جلب کند.
- در صورتی که اولیای دم راضی باشند، وکیل دیه را از سمت شاکی پرداخت خواهد کرد.
یک وکیل عالی باید با لایحه دفاع از قاتل آشنایی داشته باشد تا در صورت نیاز بی گناهی او را به اثبات برساند.
همچنین آشنا بودن با قوانین و لایحه دفاع از مقتول برای گرفتن حق اولیای دم الزامی است. پس وکیل قتل را با دقت و تحقیق کافی انتخاب نمایید.
به همین دلایل هر وکیلی نمی‌تواند وکیل قتل باشد.
یک وکیل خوب در این حوزه باید حتما از قوانین مربوط به قتل، رویه دادگاه، شگردهای پلیسی و … آگاهی داشته باشد؛ پس انتخاب بهترین وکیل پایه یک دادگستری درایران کار راحتی نیست و باید در این زمینه تحقیقات زیادی انجام شود.
