فسخ در لغت به معنی باطل کردن و نقض کردن است. نکاح یا ازدواج عقدی است جهت شروع زندگی مشترک که بین زن و مرد در زمانی معین به وقوع میپیوندد. فسخ نکاح به راحتی امکان پذیر نیست بلکه شرایط خاص باید محرز گردد.
بدین ترتیب با وجود عیوبی که مرد در زن پس از عقد ازدواج مشاهده مینماید میتواند بلافاصله دادخواست فسخ نکاح را به دادگاه دارای صلاحیت تقدیم نماید. در این مقاله فقط به بررسی فسخ نکاح به دلیل وجود عیوب زوجه و ارائه مشاوره حقوقی فسخ نکاح میپردازیم.
عیوب زن برای فسخ نکاح
مرد پس از عقد و شروع زندگی مشترک چنانچه عیوبی به شرح ذیل در زن مشاهده نمود میتواند دادخواست فسخ نکاح داده و عقد را فسخ نماید:
- قرن: قرن به فتح قاف و راء است. به استخوان یا گوشت زائدی که در فرج زن رشد کرده و مانع از وقوع نزدیکی زوجین میشود.
- افضاء: افضا یعنی یکی شدن مجرای بول و حیض در زن میباشد.
- جنون: بیماری روان پریشی است بصورت ادواری و یا دائمی در یک فرد دیده میشود.
- جذام: بیماری عفونی است که باعث ایجاد زخمهای عفونی بر روی پوست بدن و آسیب جدی به عصب دست و پا میشود.
- پیسی(برص): بیماری پوستی که سبب از بین رفتن رنگ پوست در بخشهای مختلف بدن میشود.
- زمین گیری
- نابینایی از هر دو چشم
عیوب فوق الذکر در صورتی بعد از عقد ازدواج ایجاد گردد، زن مستحق فسخ نکاح از طرف مرد نمیباشد. به عنوان مثال اگر زنی بعد از ازدواج دچار نابینایی از هر دو چشم شد مرد نمیتواند عقد را فسخ نماید.
روال انجام دادخواست فسخ نکاح
فسخ نکاح دارای فوریت میباشد. به محض اینکه مرد از عیوب زن که شامل موارد فوق الذکر بود اطلاع یافت باید دادخواست را به دادگاه تسلیم نماید. در صورتی که زمان نقش مهمی در رای دادگاه دارد.
چنانچه از مدت زمان اطلاع مرد از عیب زن مطلع گردید و با گذشت زمان زیادی مثلا یک سال اقدام به ارائه دادخواست فسخ نمود رای دادگاه به موجب اتلاف وقت و گذراندن زمان زیاد موجب رد خواسته از طرف مرد به عنوان خواهان خواهد شد.
بنابراین مرد به محض اطلاع از عیب زن باید دادخواست فسخ نکاح را به همراه ضمیمه مدارک مبنی بر اثبات موضوع به دادگاه تقدیم نمید. دادگاه صالح به رسیدگی دادگاه محل وقوع عقد یا دادگاه محل سکونت خوانده میباشد.
مواد قانونی حاکم بر فسخ نکاح از طرف مرد به عنوان خواهان:
- ماده ۱۱۲۰ قانون مدنی : عقد نکاح به فسخ یا به طلاق یا به بذل مدت در عقد انقطاع منحل میشود.
- ماده ۱۱۲۱ قانون مدنی: جنون هر یک از زوجین به شرط استقرار اعم از این که مستمر یا ادواری باشد برای طرف مقابل موجب حق فسخ است.
- ماده ۱۱۲۳ قانون مدنی: عیوب ذیل در زن موجب حق فسخ برای مرد خواهد بود. (عیوب فوق الذکر)
- ماده ۱۱۲۴ قانون مدنی: عیوب زن در صورتی موجب حق فسخ برای مرد است که عیب مزبور در حال عقد وجود داشته است.
- ماده ۱۱۲۶ قانون مدنی: هر یک از زوجین که قبل از عقد عالم به امراض مذکوره در طرف دیگر بوده بعد از عقد فسخ نخواهد داشت.
- ماده ۱۱۲۷ قانون مدنی: هر گاه در یکی از طرفین صفت خاصی شرط شده و بعد از عقد معلوم شود که طرف مذکور فاقد وصف مقصود بوده برای طرف مقابل حق فسخ خواهد بود خواه وصف مذکور در عقد تصریح شده یا عقد متباینا بر آن واقع شده باشد.
فسخ نکاح به گفته وکیل تلفنی یک دادخواست حقوقی بوده که بررسی پرونده فسخ نکاح در دادگاه صورت میپذیرد. بحث فسخ نکاح با تدلیس (فریب در ازدواج) فرق میکند. زیرا تدلیس همانطور از معنی لغوی آن پیداست به معنی فریب میباشد. پرونده فریب در ازدواج در دادسرا باید مطرح گردد چون فریب در ازدواج شکایتی کیفری است.
فسخ نکاح فقط شامل بیماریهایی که در موارد فوق الذکر به آنها اشاره گردیده ولی تدلیس شامل صفاتی است که مرد یا زن در زمان وقوع عقد به خود نسبت داده اند مثل: کارمند بودن، دارا بودن مدرک تحصیلی، سالم بودن از نظر جسمی و غیره در حالی بعد از وقوع عقد این صفات را نداشتند.
مراحل انجام دادخواست جهت فسخ نکاح توسط مرد
ابتدا میتوان دادخواست خویش را با اطمینان از عیوب زن (برص، جنون، افضاء و غیره) را با مراجعه به دفاتر مرجع قضایی با ضمیمه کردن سایر مدارک جهت ارجاع به دادگاه مربوطه ارئه داد و سپس دادگاه رسیدگی پرونده ابلاغیه به طرفین جهت رسیدگی به پرونده ارسال مینماید.
در همان جلسه اول دادرسی مرد در صورت اطمینان از عیوب زن میتواند از دادگاه بخواهد زن را به پزشکی قانونی جهت انجام معاینات پزشکی و اثبات عیوب بفرستند.
دادگاه با بررسی پرونده اقدام به صدور رای مینماید. در دادخواست فسخ نکاح موضوع مدت زمان بسیار اهمیت دارد. اگر زمان زیادی از عقد ازدواج سپری شده باشد معمولا دادگاهها دادخواست خواهان را رد و اقدام به صدور رد خواهان حتی با وجود عیوب زن رای به نفع مرد صادر نخواهد گردید. در اینجاست مرد به عنوان خواهان متضرر میگردد.
برای دریافت اطلاعات تکمیلی با مشاوره حقوقی آنلاین بنیاد وکلا در ارتباط باشید.
بحث مهریه در فسخ نکاح
مهریه در صورت تائید خواسته فسخ نکاح از طرف مرد، چنانچه نزدیکی صورت نگرفته باشد مرد نباید مهریه پرداخت کند. ولی در صورت نزدیکی مرد باید مطابق قانون مهریه را به زن پرداخت نماید.
در صورت نیاز به وکیل فسخ نکاح در پروسه اثبات دلیل وجود عیوب و دریافت حکم از دادگاه میتوانید از طریق سامانه حقوقی بنیاد وکلا با ما در ارتباط باشید.