واقعه طلاق در داخل کشور صرفا برای زن و شوهر ایرانی مطرح نیست، بلکه این امکان وجود دارد که زوجین با تابعیت خارجی بخواهند از هم طلاق بگیرند. افراد زیادی در داخل ایران هستند که تبعه کشورهای دیگر بوده و در این صورت غالبا بحث احوال شخصیه مطرح می‌شود.
در واقع این که فردی با تابعیت خارجی در ایران سکونت داشته و به تبع آن قصد ثبت ازدواج و یا طلاق را دارد، باید بررسی شود که مطابق قانون کدام کشور لحاظ می‌شود.
قانون کشور ما برگرفته از شریعت اسلام است و در رابطه با طلاق نیز این موضوع صدق می‌کند. افراد خارجی که دین آن‌‌ها اسلام باشد، در اغلب مواقع قانون کشور آن‌‌ها در مورد طلاق تا حد زیادی به قانون داخلی شباهت دارد.
در قانون عنوان شده است که مسائل مرتبط با طلاق، تابع مقررات کشور متبوع طرفین بوده که البته اجرای قانون اتباع خارجی در ایران شرایط خاصی دارد. در صورتی که قانون کشور زن و مرد با تابعیت خارجی، بر خلاف مقررات قانون کشور ما بوده و به نحوی بر خلاف عفت عمومی جامعه باشد، امکان اجرا شدن آن وجود ندارد.
طبق بررسی‌های صورت گرفته، بیشتر اتباع خارجی مقیم ایران، تابعیت افغانی دارند و با توجه به شباهت بین قوانین این دو کشور، امکان اجرا کردن قانون ایران برای دعاوی طلاق وجود دارد. در این صورت می‌توان گفت که شرایط طلاق گرفتن که در ایران اجرا می‌شود، می‌توان برای طلاق اتباع خارجی در نظر گرفت.
روال کلی طلاق اتباع خارجی در این به این شکل است که در ابتدا دادخواست طلاف تقدیم دادگاه خانواده می‌شود. سپس مراجع قضایی بر حسب قانون کشور متبوع زوجین، اقدام به بررسی پرونده و صدور رای می‌کند. در مواردی نیز این امکان برای دادگاه وجود دارد که همان شرایط و مقررات قانون کشور ما برای طلاق طرفین اجرا گردد.
با صدور رای طلاق از طرف دادگاه که اگر مجوز قانونی جدایی زوجین صادر شده باشد، اتباع خارجی لازم است که اقدام به ثبت واقعه طلاق کنند.
لازم به ذکر است که آن دسته از اتباع خارجی اقدام به طرح دعوا طلاق در ایران می‌کنند که مقیم داخل کشور بوده و در این صورت، می‌توان طبق قانون کشور آن‌‌ها، واقعه طلاق را جاری کرد. البته در این زمینه نوع معاهدات بین دو کشور و سایر شرایط مورد بحث قرار می‌گیرد.
با توجه به اهمیت موضوع شرایط طلاق اتباع خارجی در ایران، توصیه می‌شود که در ادامه مطلب با ما همراه باشید. علاوه بر این که امکان مشاوره حقوقی تلفنی فوری با وکلا متخصص در حوزه طلاق از طریق سامانه بنیاد وکلا برای شما فراهم است.
درباره طلاق اتباع خارجی در ایران
طلاق واقعه‌ای مهم و البته جهانی محسوب می‌شود و صرفا در کشور ما به وقوع نمی‌پیوندد. در تمام کشورهای دنیا، طلاق وجود دارد اما طبیعتا شرایط و مقررات برای جدا شدن زن و مرد در هر کشور متفاوت بوده و در این صورت نمی‌توان قانون طلاق در ایران را با کشورهای دیگر یکسان تلقی نمود.
البته قانون طلاق در کشور ما منطبق با مسائل شرعی بوده که از این حیث، مقررات طلاق در کشورهای اسلامی، شباهت قابل توجهی به قانون ایران دارد.
در حال حاضر در داخل ایران، طبق بررسی‌های صورت گرفته، اشخاص زیادی با تابعیت خارجی سکونت دارند که در این صورت باید قانون ایران را به درستی رعایت کنند.
با توجه به این موضوع، ممکن است که زن و مرد خارجی بخواهند در داخل ایران از هم جدا شوند. طلاق گرفتن در داخل کشور تنها برای ایرانیان مطرح نیست بلکه افرادی با تابعیت کشورهای دیگر می‌توانند بر اساس شرایط ذکر شده در قانوناز هم طلاق گرفته و سپس طلاق خود را به ثبت برسانند.
در واقع دعاوی مختلفی در مورد اتباع خارجی در ایران مورد بحث قرار می‌گیرد که مهم‌ترین آن، طلاق است. به طور کلی مسائل مرتبط با احوال شخصیه افراد با تابعیت غیر ایرانی، همواره جو موضوعات مهم بوده و لازم است که از ابعاد بین المللی به آن توجه شود.
این احتمال وجود دارد که زن و مرد غیر ایرانی که در داخل کشور سکونت دارند، به دلایل مختلف با هم اختلاف پیدا کرده و در این صورت قصد طلاق گرفتن از هم داشته باشند. در واقع موضوع جدایی تنها برای زوجین ایرانی مطرح نیست بلکه امکان طلاق گرفتن بین اتباع خارجی در داخل ایران نیز وجود دارد.
در طول چند سال اخیر، افراد زیادی با تابعیت خارجی در ایران طلاق گرفته‌اند و لازم است که شرایط طلاق گرفتن این افراد مورد بررسی قرار گرد.
علاوه بر این که موضوع تطبیق قوانین کشور ایران با کشور دولت متبوع زوجین نیز نیاز به بررسی دارد که در بخش بعدی به بررسی همه این موضوعات، می‌پردازیم.
آیا امکان طلاق گرفتن اتباع خارجی در ایران وجود دارد؟
گاها این پرسش مطرح می‌شود که زن و مردی که تابعیت ایرانی ندارند، آیا می‌توانند طلاق خود را در ایران به ثبت برسانند؟ در واقع امکان طلاق گرفتن اتباع خارجی در ایران وجود دارد؟
در نظام حقوقی ایران، تحت هیچ شرایط منعی برای اجرا و ثبت احوال شخصیه افراد وجود ندارد. در واقع قانونگذار به اشخاص خارجی نیز اجازه داده تا احوال شخصیه مانند ازدواج و طلاق را در داخل ایران به ثبت برسانند. بنابراین می‌توان گفت که زن و مرد با تابعیت خارجی نیز امکان طلاق گرفتن در داخل ایران را خواهند داشت.
در تمامی کشور، مقررات و ضوابط به خصوصی در رابطه با طلاق گرفتن زوجین وجود دارد و در قانون ایران برای آن که زن و مرد خارجی از هم جدا شوند، لازمه آن اجرا تشریفات قانونی طلاق است.
می‌توان اینگونه بیان کرد که وقوع طلاق در ایران تنها برای زن و مرد ایرانی، در قانون تعریف نشده است، بلکه اشخاصی با تابعیت خارجی نیز می‌توانند برای طلاق گرفتن اقدام کنند.
یقینا زن و مردی با تابعیت خارجی که در ایران سکونت دارند، باید قبل از آن که اقدامات قانونی طلاق را انجام دهند، شرایط و مقررات لازم در خصوص طلاق در داخل کشور را مورد بررسی قرار دهند.
گاها شرایطی در قانون ایران برای طلاق وجود دارد که جدا شدن زوجین را با دشوارهایی مواجه نموده و در این صورت این افراد می‌توانند در کشور خود، صیغه طلاق را اجرا کنند.
در صورتی که درخواست طلاق از سوی فرد یا افرادی ارائه شود که تابعیت خارجی داشته باشند، سوالات مختلفی مطرح می‌شود و در هر صورت، دادگاه بایستی قانون کشور متبوع زوجین را ملاحظه نموده و در موارد ضروری نیز با قانون ایران مطابقت دهد.
درخواست طلاق اتباع خارجی در ایران عمدتا به صورت توافقی بوده اما در مواردی نیز هر یک از زن و مرد می‌توانند در صورت ناسازگاری با هم برای طلاق اقدام کنند.
علی القاعده، زن و مرد خارجی اگر تقاضای ثبت طلاق در ایران را داشته باشند، مراجع قضایی در داخل کشور حسب صلاحیتی که دارند، می‌توانند برای طلاق و جدایی اقدام کنند.
طلاق اتباع خارجی در ایران و شرایط آن
با توجه به این که منع قانونی به منظور طلاق زن و مرد غیر ایرانی در ایران وجود ندارد، اما باید به این پرسش پاسخ داده شود که در این شرایط، قانون کدام کشور برای طلاق اجرا می‌شود؟ آیا قانون کشور ایران در رابطه با طلاق اجرا شده و یا قوانین کشور متبوع طرفین قابلیت اجرایی دارد؟
در حالت کلی باید گفت که واقعه طلاق، شرایط کلی و همچنین شرایط خاصی دارد که باید زن و مردی که تمایل به جدایی از هم داشته، آن‌‌ها را اجرا کنند.
طبق ماده ۷ قانون مدنی، اتباع کشورهای خارجی که در ایران سکونت دارند، در رابطه با احوال شخصیه، در حدود معاهدات منعقد شده بین کشورهای خود و کشور ایران، تابع مقررات دولت متبوع خود خواهند بود. در این صورت در رابطه با دعاوی آن‌‌ها طبق قانون کشورشان عمل می‌گردد.
قانونگذار صراحتا اعلام کرده است که در مورد مسائل مرتبط با احوال شخصیه، قانون کشور متبوع افراد متقاضی اجرا می‌شود. در این صورت اگر اتباع خارجی بخواهند در ایران از هم طلاق بگیرند، قانون کشور آن‌‌ها در خصوص طلاق جاری خواهد شد.
در این صورت زن و مردی که خارجی بوده و همچنین دین آن‌‌ها با دین ایران متفاوت باشد، برای ثبت طلاق در داخل کشور، بایستی مطابق با قانون کشور آن‌‌ها عمل شود.
با توجه به این که اتباع خارجی، امکان اجرا کردن احوال شخصیه در داخل ایران را دارند، در این صورت اگر تمایل به جدایی و طلاق گرفتن باشند، دیگر لازم نیست برای این کار به کشور خود مراجعه کنند، بلکه بر اساس شرایط تعیین شده، ثبت طلاق آن‌‌ها در داخل ایران انجام می‌شود.
این موضوع برای ایرانیان خارج از کشور نیز صدق می‌کنند که امکان طلاق گرفتن از هم در همان کشور محل سکونت خود را داشته و الزامی برای بازگشت به داخل ایران جهت ثبت واقعه طلاق را ندارند.
علی رغم این که در رابطه با طلاق اتباع خارجی، قانون کشور آن‌‌ها قابلیت اجرایی دارد، اما ذکر این نکته ضروری است که قانون کشور متبوع با کشور ایران در بسیاری از مسائل، منافات نداشته باشد.
در واقع یکی از مهم‌ترین شرایطی که برای طلاق اتباع خارجی در ایران وجود دارد، این است که قوانین کشور متبوع طرفین، متضاد با عفت عمومی و اخلاق حسنه نباشد.
در این صورت اگر قانون کشور مورد تابعیت زن و مرد مخالف با شرایط عمومی ایران و سایر مقررات مربوطه باشد، نمی‌توان قوانین این کشورها را برای طلاق جاری ساخت و لازمه آن اجرا قانون ایران در مورد طلاق است.
کشورهای اسلامی نظیر افغانستان، مقررات طلاق آن‌‌ها با قانون طلاق در ایران، شباهت دارد و در این راستا مراجع قضایی می‌توانند در صورتی که درخواست طلاق از طرف زن و مرد افغانی باشد، قانون داخلی را برای طلاق اجرا کنند.
از این حیث، رای وحدت رویه از طرف دیوان عالی کشور در خصوص طلاق اتباع خارجی در ایران صادر شده است که می‌تواند تا حد زیادی تعارض بین قوانین کشورهای مختلف با قانون کشور ایران را در راستای اجرا موضوعات احوال شخصیه کاهش دهد.
طبق این رای، زوجین با تابعیت افغانستانی، در رابطه با احوال شخصیه، از قانون کشور خود تبعیت می‌کنند، اما به دلیل آن که قوانین مربوط به احوال شخصیه دولت متبوع خود را برای رسیدگی به دعوا طلاق ارائه نکرده‌اند، در این صورت رسیدگی به درخواست طلاق آن‌‌ها طبق قوانین کشور ایران، منعی ندارد.
در این صورت می‌توان گفت که در مورد طلاق گرفتن زن و مرد افغانی در ایران، در شرایطی این امکان وجودد دارد که همان شرایط و مقرراتی که در قانون ایران برای طلاق عنوان شده است، نیز اجرا گردد و این موضوع از لحاظ قانونی، منعی ندارد.
مراحل طلاق اتباع خارجی در ایران
طبق توصیحاتی که ارائه شد، در وهله اول برای طلاق زن و مرد خارجی در ایران، مطابق با قانون کشور آن‌‌ها عمل می‌شود و در صورتی که قانون کشورشان با قانون ایران در مسائلی تفاوت داشته و بر خلاف مقرات شرعی و یا عفت عمومی باشد، لازم است که قانون داخلی با یا بدون وکیل طلاق اجرا گردد.
همچنین به بررسی رای وحدت رویه صادره از دیوان عالی کشور پرداخته شد که بر اساس آن، دادگاه‌های ایران می‌توانند در طلاق زن و شوهر افغانی، در شرایطی نیز طبق قانون ایران، عمل کنند. در واقع باید بر اساس معاهدات و توافق‌نامه‌های بین ایران و کشورهای مورد تابعت افرادی که متقاضی طلاق هستند، مقررات طلاق جاری شود.
در هر صورت اگر زن و مرد خارجی قصد طلاق گرفتن در داخل ایران را داشته باشند، باید یک سری مراحلی را طی کنند که به تبع آن بایستی درخواست طلاق به دادگاه ایران، ارائه شود.
در این صورت اگر هر یک از زوجین تقاضای طلاق داشته باشد، لازم است که درخواست طلاق را مطابق با قانون کشور خود تنظیم نموده و برای بررسی به دادگاه ایران ارسال کند.
اصل و مبنای طلاق گرفتن اتباع خارجی در ایران، اجرای قوانین کشور آن‌‌ها است و دادگاه نیز ابتدا قانون کشور متبوع زوجین را بررسی نموده و در صورتی که تضادی در این زمینه وجود نداشته باشد، صدور حکم طلاق انجام می‌شود.
به منظور رسمیت بخشیدن به طلاق اتباع خارجی در ایران، بایستی مانند شرایطی که درخواست طلاق از طرف زن و مرد ایرانی است، اقدامات لازم برای ثبت درخواست طلاق انجام شود.
در هر صورت مراحل طلاق گرفتن اتباع خارجی در ایران به شرح زیر است:
- مراحل طلاق گرفتن زوجین خارجی در ایران از طریق سامانه میخک صورت می‌گیرد. بدین صورت که زوجین ابتدا به سامانه میخک که تحت نظارت وزارت کشور است، مراجعه نموده و برای ایجاد حساب کاربری، اقدام کنند. برای ایجاد حساب کاربری، لازم است که اطلاعات شخصی آن‌‌ها در سامانه وارد شود و در نهایت نام کاربری و رمز عبوز به متقاضیان داده می‌شود که از طریق آن می‌توانند برای ثبت واقعه طلاق اقدامات لازم را انجام دهند.
- بعد از ورود به سامانه میخک و تشکیل حساب کاربری، حال در مرحله بعدی، لازم است که گزینه ای با عنوان سجلات را در سامانه انتخاب نماید. پس از انتخاب این گزینه، قسمت مربوط به ثبت درخواست طلاق را کلیک نموده و وارد صفحه‌ای می‌شوید که در آن باید اطلاعات مورد نیاز را در کادرهای تعیین شده، وارد کنید.
- با تکمیل مراحل مزبور، اطلاعات شخص متقاضی نمایش داده که در این صورت اگر اطلاعات وارد شده صحیح باشد، باید اقدام به تایید آن نمایید. با تایید اطلاعات ثبت شده، حال می‌بایست اقدام به بارگذاری مدارک مربوطه کنید.
- با انجام دادن مراحل مربوط به ثبت درخواست طلاق در سامانه میخک، حال اتباع خارجی باید با تهیه فرم کتبی تقاضای طلاق و همچنین حکم دادگاه و سایر مدارک مربوطه از قبیل اسناد و مدارک محل سکونت، به سفارت کشور متبوع در داخل ایران مراجعه نموده و در کنسولگری مربوطه، سایر اقدامات طلاق طرفین انجام می‌شود.
لازم به ذکر است که با ثبت درخواست در سامانه میخک، بایستی زن و شوهر اقدام به تنظیم دادخواست طلاق برای رسیدگی به این موضوع در دادگاه خانواده صورت گیرد. دادگاه نیز با بررسی شرایط مختلف، در نهایت اگر مانع قانونی وجود نداشته باشد، اقدام به صدور حکم طلاق می‌کند.
قبل از آن که اتباع خارجی برای انجام مراحل طلاق به سفارت کشور خود مراجعه کنند، باید مراحل دادرسی را انجام داده و به تبع آن نیز از دادگاه، حکم طلاق را دریافت کرده باشند.
طلاق اتباع خارجی در ایران چه آثاری دارد؟
مراحل و شرایط طلاق اتباع خارجی در ایران بررسی شد اما گاها در این زمینه سوال می‌شود که طلاق گرفتن زوجین با تابعیت خارجی در ایران، چه آثاری می‌تواند داشته باشد؟ هر واقعه حقوقی، دارای آثار به خصوصی است و طلاق زن و مرد خارجی ساکن ایران نیز مستثنی از قاعده مزبور نیست.
در مورد ایجاد آثار طلاق گرفتن زوجین غیر ایرانی در ایران باید گفت که قانون کشور متبوع آن‌‌ها برای طلاق اجرا می‌شود ولی منوط به این است که قانون آن‌‌ها بر خلاف مقررات ایران و یا اخلاق حسنه نباشد. آثار طلاق اتباع خارجی همان آثاری است که برای طلاق گرفتن افراد ایرانی در نظر گرفته می‌شود.
واقعه طلاق در هر صورتی، سبب از بین رفتن رابطه زوجیت و رابطه نسبی بین زوجین می‌شود که این موضوع جز آثار مهم طلاق خارجی‌ها در ایران است.
طلاق یکی از راه‌هایی است که باعث می‌شود تا رابطه زوجیت بین طرفین نیز از بین رود. از دیگر آثار این نوع طلاق می‌توان به حقوقی که به زن بعد از طلاق تعلق می‌گیرد، اشاره نمود.
البته حق و حقوق مالی زوجه که بعد از طلاق متعلق به او می‌باشد، بر اساس قانون کشور اتباع خارجی صورت می‌گیرد. مثلا اگر شوهر باید اقدام به پرداخت مالی به عنوان مهریه و یا نفقه طبق قانون کشور متبوع خود به همسر کند، باید این امر را انجام دهد.
بر اساس رای وحدت رویه دیوان عالی کشور، برای زن و مرد با تابعیت افغانی می‌تواند در مواردی نیز قانون ایران را جاری کرد. حال تصور کنید که قانون ایران برای طلاق گرفتن زوجین افغانی لازم الاجرا شده که در این صورت بایستی تکلیف حقوق مالی زن در زمان طلاق مشخص شود.
با این فرض، اگر تقاضای طلاق از طرف شوهر افغانی باشد، طبق قانون مدنی ایران، زوج موظف است که قبل از طلاق و جدایی، حقوق مالی همسر نظیر مهریه، نفقه، اجرت المثل و غیره را تعیین تکلیف کند تا دادگاه بتواندحکم طلاق را صادر نماید.
همچنین در طلاق از طرف زن افغانی، ضروری است که ادله محکمه پسند در درخواست طلاق ذکر شود. دلایلی مانند عسر و حرج می‌تواند در این نوع طلاق مطرح شده که با اثبات آن امکان طلاق گرفتن زوجه از شوهر وجود دارد.
بنابراین می‌توان گفت که در وهله اول، برای طلاق گرفتن زن و شوهر اتباع خارجی در ایران، ملاک قوانین کشور آن‌‌ها است و در شرایطی که امکان اجرا کردن قانون کشور متبوع زن و مرد بیگانه وجود نداشته باشد، قانون ایران برای طلاق لازن الاجرا می‌گردد.
مشاوره حقوقی طلاق اتباع خارجی در ایران
اجرا کردن احوال شخصیه اتباع بیگانه در ایران، شرایط خاصی دارد و در این صورت اگر زن و مرد خارجی که مقیم ایران هستند، بخواهند برای طلاق اقدام کنند، می‌بایست بر اساس قانون آن‌‌ها صدور حکم طلاق از طرف دادگاه‌های ایران انجام شود.
در رابطه با شرایط طلاق اتباع خارجی در ایران و مراحل آن در متن این مقاله، توضیحاتی بیان شد اما باز هم اگر نیاز به کسب اطلاعات بیشتر دارید، استفاده از خدمات سامانه بنیاد وکلا در بخش وکیل آنلاین پیشنهاد می‌شود.
ارائه مشاوره حقوقی طلاق پیرامون مقررات طلاق اتباع خارجی در ایران، به صورت تخصصی و از طرف وکلای با سابقه در حوزه طلاق صورت می‌گیرد. در این زمینه برای ثبت نوبت مشاوره با کارشناسان حقوقی ما در تماس باشید.
