اقامه دعاوی حقوقی در مراجع قضایی، مستلزم رعایت تشریفات خاصی است و در صورت دادگاه‌ها به تقاضای خواهان رسیدگی می‌کند که دادخواستی در این زمینه تنظیم شده باشد.
تنظیم و ثبت دادخواست جز یکی از فرآیند اصلی طرح هر دعوایی محسوب می‌شود و طبق قانون تا زمانی که درخواستی به ثبت نرسیده باشد، دادگاه مکلف به رسیدگی به پرونده نیست.
در مورد دعاوی طلاق نیز به همین روال بوده و افرادی که قصد طلاق گرفتن را دارند، باید به این نکته توجه داشته باشند که باید درخواست طلاق را طی دادخواست به دادگاه صالح بدهند. در این مرحله نیاز به پرداخت هزینه دادخواست طلاق به وجود می‌آید.
البته در مورد طلاق، ارائه دادخواست تنها جزئی از مراحل کلی طلاق است و فرآیند دیگری نیز پیرامون طلاق وجود دارد. درخواست طلاق می‌تواند از طرف زوجه مطرح شود و این موضوع منافاتی با مقررات ندارد.
علی رغم این که زوج دارای حق طلاق بوده اما زن نیز می‌تواند تقاضای طلاق کند. در واقع صرفا حق طلاق برای مردان نمی‌باشد و زنان نیز می‌توانند درخواست طلاق کنند.
درخواست طلاق از طرف زن با شرکت در جلسات مشاوره طلاق، آغاز شده و سپس به مرحله دادرسی ورود پیدا می‌کند. زمانی که دادخواست طلاق ثبت شد، دادگاه تقاضای زوجه را مورد بررسی قرار می‌دهد.
در طلاق از طرف زوجه، موضوعی که بیشتر از نظر وکیل تلفنی و حضوری حائز اهمیت بوده، این است که طلاق باید همراه با دلیل باشد. امکان صدور حکم طلاق از طرف زوجه بدون دلیل امکان پذیر نیست و در این صورت رضایت شوهر برای طلاق نیز باید وجود داشته باشد.
به دلیل وجود مراحل مختلف در طلاق، متقاضیان باید در هر مرحله هزینه‌هایی را پرداخت کنند. در واقع هزینه تنظیم و ثبت دادخواست، تنها بخشی از هزینه‌های روال طلاق بوده و زوجه باید هزینه شرکت در جلسات مشاوره پیش از طلاق به همراه هزینه‌های دادرسی و همچنین ثبت طلاق در محضر را نیز انجام دهد. به علاوه این که در صورت داشتن وکیل، هزینه حق الوکاله نیز به هزینه‌های مزبور اضافه می‌شود.
البته در قانون برای آن دسته از افرادی که توان پرداخت هزینه دادرسی طلاق را ندارند، روش‌هایی پیش بینی شده است و می‌توانند در این زمینه درخواست اعسار بدهند.
در هر صورت هر ساله تعرفه جدیدی از هزینه‌های دادرسی از سوی قوه قضاییه تعیین می‌شود و توسط مشاوره حقوقی آنلاین یا حضوری به موکلین اطلاع داده می‌شود و با توجه به شرایط اقتصادی حاکم بر کشور، شاهد افزایش چنین خدماتی هستیم.
در مورد این که هزینه درخواست طلاق از طرف زوجه در سال ۱۴۰۱ به چه میزان است و زوجه برای این که بتواند حکم طلاق را از دادگاه دریافت کند و طلاق را به صورت رسمی در محضر ثبت کند، باید چه قدر هزینه پرداخت نماید، در ادامه مطلب با ما همراه باشید.
درباره هزینه مورد نیاز در طلاق به درخواست زوجه
طرح هر دعوا حقوقی در دادگاه، مستلزم پرداخت هزینه است و در مورد طلاق نیز این موضوع صدق می‌کند. در طلاقی که به درخواست زوجه می‌باشد، هزینه‌هایی که زوجه لازم است پرداخت کند، تنها شامل ثبت و تنظیم دادخواست نیست.
در بسیاری از دعاوی حقوقی، خواهان لازم است که دادخواستی را تنظیم نموده و بعد از ثبت آن، پرونده وارد مرحله رسیدگی می‌شود.
اما در طلاق پیش از آن که پرونده مستقیما در دادگاه رسیدگی شود، لازم است که زوجه، مراحلی را انجام دهد و انجام همه این مراحل مستوجب هزینه است.
البته هزینه‌های طلاق حتی با داشتن وکیل در مقایسه با سایر دعاوی حقوقی، چندان بالا نیست و از آن جهت که زن می‌خواهد هر چه سریع تر از همسر خود جدا شود، دیگر پرداخت هزینه‌های طلاق چندان برای او اهمیت ندارد.
کما این که زوجه در زمان طلاق می‌تواند مهریه خود را نیز به اجرا بگذارد و از این طریق، اموال مناسبی را می‌تواند تصاحب کند. هزینه‌هایی که در مورد طلاق مطرح می‌شود، تقریبا برای همه انواع طلاق یکسان است و در این صورت می‌توان گفت که تعرفه مربوطه به هزینه دادخواست طلاق از طرف زوجه با هزینه درخواست طلاق از طرف شوهر تقریبا یکسان است.
البته که هزینه ثبت و تنظیم دادخواست تنها بخشی از هزینه‌هایی است که زوجه باید در طول فرآیند طلاق آن‌ها را پرداخت کند. با توجه به این که درخواست طلاق از جانب زوجه است، پرداخت هزینه مورد نیاز باید از طرف او پرداخت شود و شوهر که خوانده دعوا می‌باشد، مکلف به پرداخت هزینه دادخواست طلاق و سایر هزینه مربوطه نیست.
حال در مورد این که هزینه‌های پرداختی طلاق به درخواست زوجه شامل چه مواردی است و زن جهت ثبت و تنظیم درخواست طلاق باید تا چه مقدار هزینه کند، در بخش بعد به بررسی این موضوع می‌پردازیم.
هزینه‌های پرداختی طلاق از طرف زن شامل چه مواردی می‌شود؟
پرداخت هزینه در دعاوی طلاق یک رویه کلی در خصوص تمام دعاوی حقوقی است. در واقع بدون پرداخت هزینه‌ای نمی‌توان از مرجع قضایی درخواست رسیدگی به پرونده را داشت.
البته در قانون، شرایطی پیش بینی شده است که افرادی که پرداخت هزینه‌های دادرسی از توان آن‌ها خارج است، بتوانند درخواست اعسار بدهند تا دادگاه شرایط مالی آن‌ها را مورد بررسی قرار دهد.
از زمانی که زوجه اقدام به انجام اولین مرحله طلاقی یعنی شرکت در جلسات مشاوره می‌کند تا زمان قطعی شدن حکم و اجرای آن و سپس مراجعه به محضر برای ثلت طلاق، مستلزم هزینه است.
در این صورت خانم‌هایی که به دنبال طلاق گرفتن هستند، باید به این موضوع توجه داشته باشند که پرداخت هزینه طلاق باید از طرف آن‌ها انجام شود، زیرا پرداخت هزینه دادرسی و سایر مراحل این نوع طلاق با زن است و نمی‌توانند شوهر را مکلف به پرداخت چنین هزینه‌هایی کنند.
در پاسخ به این سوال که هزینه پرداختی طلاق از طرف زن شامل چه مواردی است و در کل زوجه برای آن که بتواند از زوج شود، بایستی چه هزینه‌هایی را بپردازد، می‌توان به موارد زیر اشاره نمود:
هزینه شرکت در جلسات مشاوره خانواده
گام اول برای طلاق از طرف زوجه، شرکت در تمام جلسات مشاوره مرتبط با امور خانواده است. در طلاق یک طرفه و حتی طلاق توافقی طبق رویه قضایی، متقاضیان مجبور هستند که جلسات مشاوره قبل از طلاق را انجام دهند. در واقع اجباری شدن حضور در این جلسات باعث شده است تا افراد متقاضی هزینه بیشتری را در پروسه طلاق پرداخت کنند.
در این صورت تا زمانی که زوجه در این جلسات شرکت نکند و به نحوی اعلام حضور در مراکز مرتبط با طلاق نداشته باشد، نمی‌تواند مراحل بعدی طلاق را انجام دهد.
نحوه شرکت در جلسات مشاوره طلاق به این صورت است که زوجه ابتدا باید در سامانه تصمیم، ثبت نام کند. ثبت نام در این سامانه، رایگان است و نیازمند هزینه نیست.
بعه طور معمول، زوجه باید پنج جلسه را طی کند که پرداخت هرینه می‌تواند به صورت یک جا و یا جلسه به جلسه انجام شود. برخی افراد اینگونه تصور می‌کنند که علت اجباری شدن حضور در مراکز مشاوره پیش از طلاق به جهت داشتن منافع مادی برای ذی‌نفعان این عمل صورت گرفته است.
اما علت اصلی این که زوجین باید در جلسات مشاوره طلاق شرکت کنند، این است که به دلیل آن که تمام مشاوران فعال در مراکز مربوطه، همه آن‌ها جز روانشناسان و متخصصین حوزه طلاق هستند و می‌توانند توصیه‌هایی به زوجین داشته باشند که از تصمیم طلاق خود صرف نظر کنند.
هدف قانونگذار نیز از اجباری شدن این جلسات، تنها این است که از آمار طلاق در جامعه کم کند و در این صورت عاملی برای این باشد که زن و شوهر دیگر تصمیم به طلاق گرفتن نداشته باشند.
در این صورت نباید با این دیدگاه که حضور در جلسات مشاوره به صرف داشتن درآمد برای مراکز مشاوره خانواده است؛ بلکه زوجین باید با این هدف وارد جلسات مشاوره شوند که مشکلات و دلایل اختلاف خود را با مشاور در میان بگذارند.
بنابراین به جهت آن که طلاق از طرف زوجه می‌باشد، پرداخت هزینه جلسات مشاوره از طرف زوجه صورت می‌گیرد و بعد از اتمام این مرحله، در صورتی که مشاور تایید کند که زوجه قصد انصراف از تصمیم طلاق ندارد، گواهی عدم امکان انصراف از طلاق به آن‌ها داده می‌شود.
هزینه ثبت و تنظیم دادخواست طلاق
مرحله دیگر در طلاق از طرف زوجه، تنظیم و ثبت دادخواست است. با انجام مراحل مربوط به جلسات مشاوره پیش از طلاق و صدور گواهی عدم امکان انصراف از طلاق، زوجه می‌تواند مراحل مرتبط با رسیدگی پرونده طلاق در دادگاه را انجام دهد. به همین منظور باید ابتدا دادخواستی را تنظیم کند.
تنظیم دادخواست در صورتی که توسط وکیل انجام شود، دارای هزینه است. در واقع اگر خود زوجه، اقدام به نگارش متن دادخواست کند، نیازی به پرداخت هزینه بابت تنظیم دادخواست ندارد.
میزان دستمزدی که وکلا برای نگارش دادخواست طلاق دریافت می‌کنند، متفاوت است و در این صورت نمی‌توان هزینه ثابتی را در نظر گرفت.
بعد از اتمام فرآیند تنظیم دادخواست طلاق، حال باید این دادخواست ثبت شود. ثبت دادخواست طلاق باید در دفاتر خدمات الکترونیک قضایی انجام شود. ثبت دادخواست طلاق دارای هزینه می‌باشد که این هزینه مطابق با تعرفه خدمات قضایی صورت می‌گیرد.
نکته بسیار مهم در زمان ثبت دادخواست طلاق از طرف زوجه این است که باید گواهی صادره از مراکز مشاوره خانواده به همراه سایر مدارک مورد نیاز ضمبمه دادخواست مربوطه شود تا امکان ثبت دادخواست طلاق وجود داشته باشد. بدون گواهی مربوطه امکان این که بتوان دادخواست طلاقی را در دفاتر خدمات الکترونیک قضایی به ثبت رساند، وجود ندارد.
البته زوجه ابتدا می‌تواند دادخواست طلاق را تنظیم و ثبت نموده و سپس جلسات مشاوره طلاق را طی کند و از مراکز مشاوره، گواهی عدم امکان انصراف از طلاق مستقیما برای دفاتر خدمات قضایی ارسال می‌شود.
هزینه مربوط به ارائه مدارک لازم برای طلاق
زمانی که زوجه برای ثبت دادخواست طلاق به دفاتر خدمات قضایی مراجعه می‌کند، باید به همراه دادخواست، مدارکی را پیوست دادخواست نموده و به مسئول مربوطه ارائه دهد. در این مرحله لازم است که اصل مدارک طلاق مانند عقدنامه، کپی شود و ضمیمه پرونده طلاق گردد.
البته هزینه این مرحله بسیار ناچیز است و تنها هزینه مربوط به کپی کردن اصل مدارک از زوجه دریافت می‌شود که در هر صورت می‌توان جز هزینه‌های کلی درخواست طلاق در نظر گرفت.
هزینه دادرسی طلاق
در رابطه با هزینه های درخواست طلاق از طرف زوجه، مهم‌ترین مرحله مربوط به فرآیند دادرسی است. در این مرحله زوجه باید برای آن که به درخواست او در دادگاه رسیدگی شود، هزینه‌های مورد نیاز را که به آن هزینه دادرسی گفته می‌شود، پرداخت نماید.
هزینه دادرسی در تمامی دعاوی یکسان نیست و در این زمینه بسته به مالی یا غیر مالی بودن دعوا، هزینه‌های دادرسی طلاق متفاوت است. البته که زوجه در صورت عدم توانایی در پرداخت این هزینه می‌تواند تقاضای اعسار کند.
با توجه به این که معمولا هزینه دادرسی طلاق تقریبا مناسب است و در مقایسه با دعاوی مالی، چندان بالا نیست، زوجه اقدام به پرداخت آن‌ها می‌نماید، خصوصا در مواردی که زوجه تمایل به این دارد که هر چه سریع‌تر حکم طلاق را دریافت کند و موارد مالی و هزینه برای او چندان اهمیت ندارد.
هزینه داوری پرونده طلاق
در طلاق از طرف زوجه، لازم است که پرونده طلاق مورد داوری قرار گیرد. ارجاع پرونده طلاق به امر داوری تنها در طلاق از طرف زن مطرح نیست بلکه در طلاق از طرف شوهر و به طور کلی طلاق یک طرفه انجام می‌شود. اما در هر صورت انجام این مرحله از طلاق نیز مستلزم پرداخت هزینه مشخصی است.
تعیین نوع داور و این که تعیین آن از طرف دادگاه یا زوجه انجام شود، تاثیری در پرداخت هزینه ندارد. بسته به تعداد داوران، هزینه پرداختی متفاوت خواهد بود.
هزینه‌های پیرامون اعتراض به حکم طلاق
رسیدگی به پرونده طلاق از طرف زوجه به طور معمول در سه مرحله انجام می‌شود. مرحله اول همان مرحله بدوی است که با انجام مراحل، رسیدگی به پرونده توسط دادگاه خانواده انجام می‌شود. در صورتی که حکم طلاق صادر شود، هر یک از طرفین می‌توانند نسبت به مفاد رای دادگاه بدوی به صورت تجدید نظر خواهی، اعتراض کنند.
حکم دادگاه بدوی اگر به نحوی باشد که دادخواست طلاق زوجه مورد تایید قرار بگیرد، ممکن است شوهر نسبت به این رای اعتراض کند. اما در شرایطی که دادگاه درخواست طلاق از طرف زوجه را نپذیرد، می‌تواند تجدید نظر خواهی کند.
در صورتی که دادگاه تجدید نظر خواهی اقدام به صدور رای نمود و این رای هم از سوی یکی از طرفین، مورد اعتراض قرار گیرد، پرونده برای رسیدگی نهایی به دیوان عالی کشور فرستاده می‌شود.
مرجع تجدید نظر می‌تواند حکم پرونده طلاق صادره از طرف دادگاه خانواده را تایید کند و یا این که این حکم را نقض نماید. اعتراض به هر یک از مراحل طلاق، مستلزم پرداخت هزینه است. هزینه پرداختی در مرحله تجدید نظر با مرحله فرجام خواهی منفاوت است.
لازم به ذکر است که هر یک از طرفین دعوا که به حکم دادگاه، اعتراض کنند، موظف هستند که هزینه‌های مربوطه را پرداخت کنند.
در واقع زوجه تنها مکلف است که هزینه دادرسی مربوط به رسیدگی پرونده در مرحله بدوی را پرداخت کند و اگر شوهر بخواهد نسبت به حکم دادگاه خانواده، تجدید نظر خواهی کند، پرداخت هزینه دادرسی در مرحله تجدید نظر خواهی با شوهر است و در این مرحله زوجه نیازی به پرداخت هزینه ندارد.
هزینه ثبت طلاق در محضر
با انجام مراحل طلاق و زمانی که حکم قطعی دادگاه صادر شده و به تبع آن نیز گواهی عدم امکان سازش، صادر می‌شود، زوجه این امکان را دارد تا مرحله نهایی طلاق یعنی مراجعه به محضر جهت ثبت طلاق را انجام دهد.
خواندن صیغه طلاق و ثبت آن در محضر دارای هزینه است که به دلیل آن که درخواست طلاق از طرف زوجه می‌باشد، پرداخت هزینه محضر با زن است.
در دعاوی طلاق، درخواست طلاق از هر طرف که باشد، همان شخص باید هزینه‌های مرتبط با محضر را پرداخت کند. هزینه پرداخت ثبت طلاق در دفترخانه در طلاق از طرف شوهر با خود شخص شوهر است و در طلاق توافقی زوجین می‌توانند توافق کنند که چه کسی هزینه مربوطه را پرداخت کند اما به طور معمول شوهر هزینه ثبت طلاق را پرداخت می‌نماید.
لازم به ذکر است که هزینه ثبت طلاق در محضر در شهرهای بزرگ یا شهرستان های کوچک تفاوت دارد. در واقع هزینه این مرحله از طلاق بسته به این دارد که زوجه ثبت طلاق خود را در کدام دفترخانه انجام دهد و طبیعتا چنین هزینه‌هایی در شهر تهران و سایر کلان شهرها بیشتر از شهرهای دیگر کشور است.
میزان هزینه طلاق به درخواست زوجه در سال ۱۴۰۱
نرخ تعرفه دعاوی قضایی هر ساله میزان مشخصی دارد و در سال ۱۴۰۱ نیز شاهد آن هستیم که میزان هزینه‌های مربوطه دچار تغییراتی شده است. در بخش قبل در مورد کل هزینه‌های پرداختی مورد نیاز برای دعاوی طلاق اطلاعاتی بیان شد و در واقع زوجه برای طلاق باید در هر مرحله هزینه‌های مشخصی را بپردازد.
حال در این بخش فصد داریم که هزینه هر مرحله از دعاوی طلاق به درخواست زوجه در سال ۱۴۰۱ را شرح دهیم و در پایان نیز به طور تقریبا مجموع هزینه‌هایی که زوجه باید از زمان ارائه دادخواست طلاق تا اجرای حکم و ثبت در محضر پرداخت کند را مورد بررسی قرار دهیم.
- مرحله اول طلاق از طرف زوجه که همان جلسات مشاوره طلاق است که هزینه هر مرحله جلسات مشاوره طلاق در سال ۱۴۰۱، ۱۰۰ هزار تومان است که با احتساب ۵ جلسه، مجموع هزینه‌های پرداختی در این مرحله، حداقل پانصد هزار تومان می‌شود.
- هزینه تنظیم دادخواست طلاق توسط وکلا و یا متخصص حوزه نگارش اوراق قضایی، متفاوت است که معمولا از مبلغ پانصده هزار تومان شروع می‌شود و معمولا تا دو میلیون توامان متغییر است. ثبت دادخواست طلاق در دفانر خدمات قضایی نیز از حداقل ۱۰۰ هزار تومان شروع می‌شود که نرخ این هزینه‌ها در شهرهای بزرگ با دیگر استآن‌ها تفاوت دارد.
- هزینه دادرسی طلاق حدودا ۲۰۰ هزار تومن است که البته متغییرهایی در این زمینه وجود دارند و منجر به کاهش یا افزایش نرخ هزینه مربوطه می‌شود.
- هزینه داوری در پرونده طلاق نیز به طور معمولا به ازای هر داور، ۱۰۰ هزار تومان است.
- هزینه تجدید نظر خواهی در مهلت ۲۰ روزه از تاریخ صدور حکم دادگاه خانواده، ۳۰ هزار تومان است که این میزان در مرحله رسیدگی در دیوان عالی کشور نیز همان سی هزار تومان است.
- هزینه ثبت طلاق در محضر حدودا ۸۰۰ هزار تومان است که البته این میزان هزینه در شهر تهران با دیگر شهرهای کشور تفاوت دارد. البته برخی از دفترخانه‌ها معمولا اقدام به دریافت هزینه بیشتر از متقاضیان می‌کنند که انجام این کار بر خلاف قانون است.
هزینه درخواست طلاق از طرف زن در صورت داشتن وکیل
در دعاوی طلاق، معمولا متقاضیان برای آن که روند رسیدگی به پرونده در شرایط بهتری انجام شود، اقدام به گرفتن وکیل طلاق از طرف زن می‌کنند.
داشتن وکیل در رویه طلاق به دلیل آشنا بودن وکلا با روند انجام مراحل طلاق، باعث می‌شوند رسیدگی به درخواست خواهان با سرعت عمل بیشتری انجام شود.
گاهی برخی از خانم‌های متاهل برای طلاق گرفتن وکیل نمی‌گیرند که به جهت عدم آشنایی با فرآیند طلاق، برخی از مراحل طلاق را به درستی انجام نمی‌دهند و این موضوع باعث می‌شود تا روند رسیدگی به طلاق، طولانی‌تر شود.
در کل اگر زوجه به منظور ارائه درخواست طلاق و انجام کلیه مراحل مربوطه، وکیل گرفته باشد، باید هزینه مربوط به حق الوکاله وکیل را به تمام هزینه‌های مربوطه اضافه نمود. در این زمینه می‌توان گفت که از لحاظ هزینه بین شرایطی که طلاق بدون وکیل انجام می‌شود با شرایطی که طلاق با وکیل می‌باشد، دارای تفاوت است.
البته زوجه اجباری برای داشتن وکیل برای ارائه درخواست طلاق به دادگاه ندارد و بدون حتی وکیل می‌تواند برای طلاق اقدام کند. اما اگر زوجه می‌خواهد که در هیچ یک از مراحل طلاق حضور نداشته باشد و تمامی امور مربوطه توسط وکیل انجام شود، باید وکیل داشته و به نحوی وکالت در پرونده طلاق را به وکیل خود بدهد.
هزینه دستمزد وکلا در دعاوی طلاق، یکسان نیست و در این زمینه بیشتر معیارهای مختلفی چون میزان تجربه وکیل، توانایی او در رسیدگی به دعاوی طلاق و غیره در تعیین حق الوکاله، موثر است.
ناگفته نماند که در پرونده طلاق، انتخاب شما برای وکیل بایستی وکلا متخصص در دعاوی طلاق باشد تا بتوانند شما برای رسیدن به خواسته خود که صدور حکم طلاق از طرف دادگاه است، راهنمایی کند.
در مجموع هزینه مربوط به حق الوکاله وکلا در رسیدگی به پرونده طلاق معمولا از حدقل ۵ میلیون تومان شروع می‌شود و تا ۲۰ میلیون تومان هم ادامه پیدا می‌کند.
هزینه مشاوره حقوقی در درخواست طلاق از طرف زن
ممکن است که زوجه تمایلی برای گرفتن وکیل در مراحل طلاق نداشته باشد و در این صورت بخواهد که از خدمات مشاوره حقوقی استفاده کند.
استفاده از مشاوره حقوقی، یکی از بهترین روش‌ها در دعاوی طلاق است که زوجه می‌تواند طبق مشاوره و راهنمایی وکیل، مراحل طلاق را با شرایط بهتری انجام دهد.
در مورد هزینه مشاوره حقوقی در مورد دعاوی طلاق و سایر دعاوی قضایی باید گفت که تعیین هزینه مشاوره بر اساس مدت زمان ارائه این خدمات تعیین می‌شود و افزایش زمان مشاوره طبیعتا مستلزم هزینه بیشتری برای خدمات مشاوره حقوقی طلاق است.
در هر صورت به منظور دریافت مشاوره حقوقی پیرامون طلاق به درخولست زوجه با هزینه مناسب، می‌توانید با سامانه بنیاد وکلا در ارتباط باشید.
