زنا از جمله جرایمی است که ذیل جرایم مربوط به روابط نامشروع قرار می‌گیرد و حسب مورد موجب مجازات‌های مقرر در قانون مجازات اسلامی خواهد بود. با این حال گاهی وضعیت فردی که جرمی را انجام می‌دهد بر حکمی که برای او صادر می‌شود تاثیر می‌گذارد.
برای مثال ممکن است فردی که زنا می‌کند به بلوغ نرسیده باشد. همانطور که مسئولیت فرد نابالغ از نظر شرعی با فرد بالغ یکسان نیست قانونگذار نیز این دو را یکسان در نظر نگرفته است.
در این مقاله می‌خواهیم با کمک وکیل کیفری به این پرسش پاسخ دهیم که حکم زنای فرد نابالغ چیست؟ اگر قاضی با پرونده‌ای مواجه شود که فرد نابالغ یکی از طرفین زنا بوده است چه حکمی برای او صادر خواهد کرد؟ پیش از پاسخ به این سوال، در ابتدای امر بهتر است با مفهوم دقیق فرد نابالغ آشنا شویم.
فرد نابالغ به چه کسی گفته می‌شود؟
برای درک مفهوم فرد نابالغ باید با مفاهیمی مانند بلوغ و صغر و کبر آشنا شویم. فرد نابالغ که به او صغیر نیز گفته می‌شود فردی است که به سن بلوغ نرسیده است و در مقابل، فرد بالغ یا کبیر شخصی است که به سن بلوغ رسیده است.
سن بلوغ دختران و پسران در قانون مدنی ما تعیین شده است. مطابق این قانون، سن بلوغ پسران ۱۵ سال تمام قمری و سن بلوغ دختران ۹ سال تمام قمری است. بلوغ یکی از شرایطی است که با داشتن آن، تکالیف و مسئولیت‌های حقوقی و کیفری بر شخص بار می‌شود.
فرد با رسیدن به بلوغ می‌تواند در امور غیرمالی خودش تصمیمات خودش را بگیرد. برای تصمیم‌گیری در امور مالی شرط رشد نیز لازم است. رشید به کسی می‌گویند که سفیه نیست و می‌تواند صلاح و ضرر خودش را در امور مالی تشخیص دهد. به طور کلی کسی که به سن ۱۸ سالگی می‌رسد رشید فرض می‌شود اما قبل از آن نیز افراد می‌توانند به دادگاه مراجعه کرده و حکم رشد بگیرند.
در واقع قانونگذار با ذکر این شرایط به صلاح فرد نابالغ یا غیررشید عمل کرده است چراکه فرد نابالغ یا غیررشید عموما ممکن است تصمیماتی بگیرد که بعدها پشیمان شود.
حال که قانونگذار در امور حقوقی و مالی تا این حد از افرادی که سن و سال کمتری دارند حمایت کرده است، این پرسش مطرح می‌شود که آیا در امور کیفری چنین حمایتی نکرده است؟ آیا صرف رسیدن دختران به ۹ سال و پسران به ۱۵ سال برای مسئولیت کامل کیفری آن‌ها کافی است و مثل بزرگسالان مجازات می‌شوند؟ پاسخ این سوال منفی است.
قانونگذار در امور کیفری نیز مقرراتی را پیش‌بینی کرده است تا با افراد کم سن و سال مدارای بیشتری صورت گیرد. برای مثال قانونگذار برای برخی جرایم اقدامات تامینی و تربیتی را پیش‌بینی کرده است که قاضی به جای حکم به مجازات حکم به این اقدامات می‌دهد.
جرم زنا چیست و مجازات آن کدام است؟
قانونگذار به جهت مصالح اجتماعی و حفظ عفت عمومی اقدام به جرم‌انگاری روابط نامشروع کرده است. زنا نیز یکی از انواع جرایم ذیل رابطه نامشروع است که از نظر شرعی نیز زشت و قبیح تلقی می‌شود.
جرم زنا به معنای جماع، نزدیکی، یا همان سکس میان زن و مردی است که رابطه زوجیت میان آن‌ها وجود ندارد. لازم به ذکر است که چه سکس مقعدی و چه سکس واژینال هریک موجب تحقق جرم زنا می‌شوند و مجازات زنا را در پی خواهند داشت.
مجازات زنا تحت شرایط مختلف متفاوت است. این مجازات حسب شرایط مختلف می‌تواند اعدام، سنگسار یا صد ضربه شلاق باشد. در ذیل به بررسی هر کدام از این موارد می‌پردازیم و بیان می‌کنیم که کدام مجازات تحت کدام شرایط اعمال خواهد شد:
مجازات اعدام برای زنا
هرگاه مردی یا زنی با خویشاوند خونی خودش زنا کند به اعدام محکوم می‌شود. همچنین اگر مردی با همسر پدرش زنا کند، اگر مرد غیرمسلمانی با زن مسلمان زنا کند، اگر مردی زن را مجبور به زنا کند، در تمام این موارد مجازات مرد اعدام خواهد بود.
مجازات سنگسار برای زنا
مجازات سنگسار در زنای محصنه جاری خواهد بود. این یعنی مرد یا زنی متاهل هستند و به همسر دائمی خود دسترسی داشته و امکان رابطه جنسی با او را دارند اما سراغ رابطه جنسی با فرد دیگر می‌روند و با آن فرد زنا می‌کنند. در این حالت مجازات این زن یا مرد متاهل سنگسار خواهد بود.
البته اگر امکان اجرای سنگسار وجود نداشته باشد با پیشنهاد دادگاه و موافقت رییس قوه قضاییه حکم اعدام اجرا می‌شود.
مجازات صد ضربه شلاق برای زنا
مجازات صد ضربه شلاق در زنای غیرمحصن جاری می‌شود. از تعریفی که در بالا ارائه دادیم می‌توان معنای زنای غیرمحصن را حدس زد. این در جایی است که فردی که زنا می‌کند مجرد است یا به همسرش دسترسی و امکان رابطه جنسی با او را ندارد. در این موارد مجازات اعدام یا سنگسار اجرا نمی‌شود.
شایان ذکر است که اثبات زنا با چهار شاهد مرد صورت می‌گیرد. هرگاه چهار شاهد مرد وجود نداشته باشد قاضی با بررسی دلایل موجود و نظر پزشکی قانونی و غیره حکم صادر خواهد کرد. در دادگاه کیفری علم قاضی می‌تواند مبنای صدور حکم قرار گیرد یعنی ممکن است چهار شاهد مرد وجود نداشته باشد اما دلایلی که در پرونده وجود دارد به حدی باشد که قاضی قانع شود.
حال که با مفهوم فرد نابالغ و جرم زنا و مجازات آن آشنا شدیم به پرسش اصلی این مقاله خواهیم پرداخت.
حکم زنای فرد نابالغ چیست؟
پرسش این است که اگر دختر زیر ۹ سال و پسر زیر ۱۵ سال یکی از طرفین زنا باشند چه حکمی برای آن‌ها صادر خواهد شد؟
همانطور که در ابتدا اشاره کردیم فرد نابالغ مسئولیت کیفری ندارد و مجازات‌هایی که در بخش زنا توضیح دادیم برای فرد نابالغ صادر نخواهد شد.
تبصره ماده ۲۲۱ قانون مجازات اسلامی که درباره زنا است در این باره مقرر می‌دارد:« نابالغ مجازات نمی‌شود و حسب مورد به اقدامات تامینی و تربیتی مقرر در کتاب اول این قانون محکوم می‌گردد.»
اما شخص نابالغ به چه نوع اقدامات تامینی و تربیتی محکوم خواهد شد؟ پاسخ وکیل آنلاین ما به این سوال بسته به سن فرد نابالغ متفاوت خواهد بود:
فرد نابالغی که زیر ۱۲ سال باشد
هرگاه فرد نابالغی که طرف زنا بوده است زیر ۱۲ سال باشد دادگاه می‌تواند او را به یکی از سه دسته اقدامات تامینی و تربیتی زیر محکوم کند:
- دادگاه کودک را به والدین یا سرپرست قانونی‌اش می‌سپارد و از آن‌ها تعهد به تربیت و محافظت از کودک می‌گیرد.
دادگاه می‌تواند در تعهدی که می‌گیرد امور دیگری را صلاح می‌بیند نیز اضافه کند. مثلا دادگاه از والدین تعهد می‌گیرد که کودک را به روانشناس یا مشاور معرفی کنند، یا تعهد می‌گیرد که کودک را در یک موسسه فرهنگی ثبت نام کنند.
تمام انواع تعهداتی که قاضی می‌تواند از والدین یا سرپرست قانونی کودک بگیرد در قانون شمرده نشده است. بنابراین دادگاه می‌تواند با صلاحدید و خلاقیت خود و بسته به شرایط کودک و خانواده‌اش تصمیم مناسب را بگیرد. بدین ترتیب راه برای تربیت و محافظت از کودک گشوده می‌شود و دادگاه و اولیای کودک در این کار ایفای نقش می‌کنند.
- اگر به والدین یا سرپرست قانونی کودک دسترسی وجود نداشته باشد یا آن‌ها صلاحیت لازم را نداشته باشند دادگاه کودک را به اشخاص حقیقی یا حقوقی صالح می‌سپارد و تعهدات مذکور در بند قبل را از آن‌ها می‌گیرد.
برای مثال اگر کودک بدسرپرست باشد دادگاه کودک را به سرپرستش بازنمی‌گرداند و او را به شخص یا موسسه صالح می‌سپارد. در این مورد نیز دادگاه می‌تواند به صلاحدید خودش تعهدات لازم را بگیرد.
- نصیحت به وسیله قاضی نیز از احکامی است که ممکن است برای فرد نابالغ صادر شود.
اگر قاضی صلاح ببیند می‌تواند بدون اینکه تعهدی از اولیای کودک بگیرد فقط او را نصیحت کند. در اینجا طرز بیان و آشنایی قاضی با نحوه برخورد موثر با کودکان می‌تواند بسیار مفید باشد.
فرد نابالغی که از ۱۲ تا ۱۵ سال سن داشته باشد
در این حالت همانطور که می‌بینید سن فرد نابالغ بیشتر است و در نتیجه اقدامات تامینی و تربیتی سفت و سخت‌تری نیز برای او در نظر گرفته خواهد شد. در واقع قانونگذار از نوجوانی که ۱۲ تا ۱۵ سال سن دارد بیشتر از کودک زیر ۱۲ سال انتظار دارد.
بدین ترتیب اگر فرد نابالغی که بین ۱۲ تا ۱۵ سال دارد مرتکب جرم زنا شود به یکی از اقدامات تامینی و تربیتی زیر محکوم خواهد شد:
- اخطار و تذکر یا گرفتن تعهد کتبی: قاضی بنا به صلاحدید خودش می‌تواند فقط تذکر بدهد یا اینکه هم تذکر بدهد و هم تعهد کتبی بگیرد. در این صورت نوجوان تعهد می‌دهد که دیگر این جرم را تکرار نخواهد کرد.
- نگهداری در کانون اصلاح و تربیت از سه ماه تا یک سال: کانون اصلاح و تربیت نهاد بسیار مفیدی است که می‌تواند در تادیب و تربیت نوجوان اثر داشته باشد. با وجود کانون اصلاح و تربیت، نوجوان به جای اینکه به زندان فرستاده شود و با افراد مجرم دیگر هم صحبت شود، وارد فضای اصلاحی و تربیتی کانون می‌شود. نگهداری در کانون اصلاح و تربیت سنگین‌ترین حکمی است که دادگاه کیفری می‌تواند برای فرد نابالغ صادر نماید.
اینکه دادگاه به کدام اقدام تامینی یا تربیتی حکم دهد و یا حکم به نگهداری در کانون را برای چه مدتی صادر کند در هر مورد خاص متفاوت خواهد بود. قاضی در هر مورد با بررسی شرایط و اوضاع و احوال ارتکاب جرم و وضعیت زندگی نوجوان و یا جلب نظر روانشناس، تصمیم مناسب را خواهد گرفت.
بدین ترتیب با انواع اقدامات تامینی و تربیتی که در صورت ارتکاب جرم زنا ممکن است برای فرد نابالغ تعیین شود آشنا شدیم.
مشاوره حقوقی درباره حکم زنای فرد نابالغ
در این مقاله به مبحث حکم زنای فرد نابالغ پرداختیم. در ابتدای مقاله مفهوم فرد نابالغ و جرم زنا را بررسی کردیم و پس از درک این دو موضوع به حکم زنای فرد نابالغ پرداختیم. نهایتا نتیجه‌گیری کردیم که با فرد نابالغ مانند بزرگسال برخورد نمی‌شود و او به مجازات زنا محکوم نخواهد شد بلکه دادگاه حکم به اقدامات تامینی و تربیتی خواهد داد.
با توجه به پیچیدگی مباحث حقوق کیفری و آیین رسیدگی آن، توصیه می‌شود برای کسب اطلاعات بیشتر و دریافت مشاوره حقوقی تلفنی درباره حکم زنای فرد نابالغ از کمک وکلای متخصص استفاده کنید.
وکلای متخصص ما در بنیاد وکلا آماده ارائه خدمات مشاوره حقوقی حضوری، تلفنی و آنلاین هستند.
سلام علیکم
اگر پسر ۱۲ ساله ای که منی داشته باشه یعنی محتلم شده باشه و زنا با محارم کنه حکمش چیه؟؟
منظپرم انه در زنا با محارم با نابالغ منظور از نابالغ فردی هستش که زیر ۱۵ ساله یا کسیه که هنوز منی نداشته باشه
اگر منی داشته باشه و زیر ۱۵ ساله باشه چی مثل همین مثالی که گفتم پسر ۱۲ ساله
حکمش چیه در اسلام و در کشور