تعریف قانونی توهین، از تعریف عرفی آن چندان دور نیست.
توهین از نظر قانون، عبارت است از هر رفتاری که موجب شود حیثیت یک فرد در نظر افراد متعارف و معمولی خدشه‌دار شده و لطمه ببیند.
برای تحقق توهین، همانند هر جرم دیگر، وجود دو عنصر ضروری است: عنصر مادی جرم توهین، همان گفتار، نوشتار یا کرداری است که سبب تحقیر می‌شود.
عنصر معنوی آن نیز وجود قصد و اراده برای انجام عمل پیش‌گفته است، و در مقام اثبات این رکن، کافی است ثابت شود رفتار مرتکب از روی اراده بوده و در خواب یا مستی انجام نشده است.
شرایط تحقق توهین
شرایطی که برای توهین‌آمیز تلقی شدن رفتار مرتکب ضرورت دارد، به‌طور خلاصه به‌شرح زیر است:
- توهین غالبا به‌صورت گفتار (شفاهی یا مکتوب) است، اما گاهی نیز از طریق انجام دادن یک فعل، بدون استعمال لفظ محقق می‌شود؛ مانند پرتاب کردن آب دهان به صورت شخص دیگر یا انجام دادن حرکاتی که در اصطلاح عامیانه، به آن شکلک درآوردن می‌گویند.
- توهین‌آمیز بودن رفتار با توجه به عرف (از لحاظ زمان و مکان و طبقه‌ی اجتماعی مخاطب) سنجیده می‌شود.
- مخاطب توهین باید فرد معینی باشد و در‌صورتی‌که به جمعی توهین شود، باید به‌گونه‌ای باشد که بتوان آن را به تک‌تک افراد جمع قابل انتساب دانست.
- مخاطب توهین باید زنده باشد.
استثناء در توهینی که موجب قذف می‌شود، حیات مخاطب شرط نیست.
- توهین باید صریح باشد و نمی‌توان بر اساس تفسیرپذیر بودن یک کلام، گوینده یا نویسنده‌ی آن را به اتهام توهین تعقیب نمود.
با کنایه سخن گفتن، اصولا موجب تحقق بزه توهین نمی‌شود، مگر آن‌که کنایه به‌وضوح بیان‌کننده‌ی مقصود گوینده باشد و شنوندگان به‌سرعت و بی‌واسطه متوجه شوند که گوینده چه کسی را طرف اهانت قرار داده است.
- برای تحقق جرم توهین لازم نیست که مخاطب حتما ناراحت شود و احساس تحقیر کند، همین که رفتار یا گفتار توهین‌آمیز، شرایط ذکرشده را داشته باشد، موجبات محکومیت توهین‌کننده فراهم است.
اگر پس از خواندن این مقاله هنوز هم ابهاماتی در مورد این موضوع حقوقی دارید، میتوانید با وکلا و مشاورین به صورت تلفنی و آنلاین ارتباط بگیرید.
