یکی از مهمترین دعاوی که در دادگاه ها اقامه می شود، دعوای تصرف عدوانی است.
دعوای تصرف عدوانی به دنبال تصرف عدوانی و غیر قانونی مال غیر منقول از متصرف سابق آن مطرح می شود.
اقامه دعوای تصرف عدوانی به شیوه دعوای تصرف عدوانی حقوقی و دعوای تصرف عدوانی کیفری امکانپذیر است، اما آنچه که قصد داریم در این مقاله به آن بپردازیم آن است که دعوای تصرف عدوانی کجا اقامه می شود و مرجع و دادگاه صالح به رسیدگی دعوای تصرف عدوانی کجاست.
به همین مناسبت، در این مقاله به بررسی دعوای تصرف عدوانی، مرجع رسیدگی به دعوای تصرف عدوانی و شیوه اقامه دعوای تصرف عدوانی خواهیم پرداخت.
دعوای تصرف عدوانی چیست؟
در ماده ۱۵۸ قانون آیین دادرسی مدنی، دعوای تصرف عدوانی مورد بررسی قرار گرفته است.
بر اساس این ماده، "دعوای تصرف عدوانی عبارت است از ادعای متصرف سابق مبنی بر اینکه دیگری بدون رضایت او، مال غیر منقول را از تصرف وی خارج کرده و ادعای تصرف خود را نسبت به آن مال درخواست می نماید"؛ به همین دلیل، برای اثبات دعوای تصرف عدوانی سه مطلب باید برای دادگاه به اثبات برسد:
- نخست، تصرف سابق خواهان، (خواهان قبلا متصرف مال غیر منقول بوده است).
- دوم، تصرف فعلی خوانده، (خواهان فعلا متصرف است).
- سوم، تصرف به صورت عدوانی و غیر قانونی بوده باشد.
مرجع رسیدگی به دعوای تصرف عدوانی
به حکم قانون آیین دادرسی سابق، دعاوی تصرف به طور کلی در مرحله بدوی در صلاحیت دادگاه عمومی می باشد.
در ماده ۱۲ قانون آیین دادرسی نیز از نظر صلاحیت، مرجع رسیدگی به دعوای تصرف عدوانی را دادگاهی می داند که مال غیر منقول در حوزه آن واقع است.
بر این اساس، دادگاه صالح دعوای تصرف عدوانی، دادگاه عمومی محل وقوع مال غیر منقول است؛ البته، در محل هایی که شورای حل اختلاف وجود دارد، این امر در صلاحیت شورای حل اختلاف است.
شیوه اقامه دعوای تصرف عدوانی
ذی نفع دعوای تصرف عدوانی یعنی متصرف سابق می تواند اقامه دعوای تصرف عدوانی نماید.
بر اساس ماده ۱۷۷ قانون آیین دادرسی مدنی، رسیدگی به این دعاوی تابع تشریفات آیین دادرسی نیست و رسیدگی به آنها خارج از نوبت اجام می شود.
بعلاوه اینکه، اقامه دعوای تصرف عدوانی نیازمند پرداخت هزینه دادرسی دعاوی غیر مالی می باشد.
