بر اساس مقررات قانونی، پرداخت نفقه به فرزند در درجه اول به عهده پدر می باشد، ولی گاهی پدر از تمکن مالی برای پرداخت نفقه به فرزندان خود برخودار نبوده و یا اینکه در قید حیات نمی باشد؛ که در چنین شرایطی وظثفه پرداخت در برابر مطالبه نفقه از پدر بزرگ یا جد پدری قرار می گیرد.
البته گرفتن نفقه از جد پدری منوط به آن است که فرزند قادر به تامین نفقه خود نبوده و پدر بزرگ نیز توانایی مالی برای پرداخت نفقه را داشته باشد.
به همین مناسبت در این مقاله قصد داریم به بررسی نفقه فرزند، مطالبه نفقه فرزند از جد پدری و شرایط مطالبه نفقه از پدر بزرگ بپردازیم. دریافت مشاوره حقوقی در ابتدای این مسیر به شما کمک می‌کند تا در وقت و فرصت خود صرفه جویی نمایید.
نفقه فرزند به عهده کیست؟
در پاسخ به این سوال که از وکیل تلفنی پرسیده می‌شود که نفقه فرزند به عهده کیست، می توان به ماده ۱۱۹۹ قانون مدنی اشاره نمود که بر اساس این ماده: “نفقه اولاد بر عهده پدر است.
پس از فوت پدر یا عدم قدرت او به انفاق، به عهده اجداد پدری است؛ با رعایت الاقرب فالاقرب. در صورت نبودن پدر و اجداد پدری و یا عدم قدرت آنها، نفقه بر عهده مادر است.
هر گاه مادر هم زنده و یا قادر به انفاق نباشد، با رعایت الاقرب فالاقرب به عهده اجداد و جدات مادری و جدات پدری واجب النفقه است و اگر چند نفر از اجداد و جدات مزبور از حیث درجه اقربیت مساوی باشند، نفقه را باید به حصه متساوی تأدیه کنند”.
همانگونه که از این ماده مشخص است، پرداخت نفقه به فرزند در درجه اول به عهده پدر کودک است، اما در مواقعی که پدر زنده نباشد و یا توانایی مالی برای پرداخت نفقه به فرزند خود را نداشته باشد، در این صورت پرداخت نفقه فرزند بر عهده پدر بزرگ یا جد پدری کودک قرار می گیرد.
البته اگر پدر بزرگ هم زنده نباشد یا قادر به تادیه نفقه نوه خود نباشد، پرداخت نفقه فرزند به عهده مادر کودک قرار می گیرد. در صورت عدم تمکن مالی مادر یا فوت کردن او نیز پرداخت نفقه به عهده مادر بزرگ پدری و پدر بزرگ و مادر بزرگ مادری خواهد بود.
مطالبه نفقه فرزند از پدر بزرگ
در قسمت قبل به توضیح اینکه پرداخت نفقه فرزند به عهده چه کسانی است پرداختیم و همانگونه که اشاره شد، در صورت عدم تمکن مالی پدر و یا فوت شدن وی ، پرداخت نفقه فرزند به عهده پدر بزرگ کودک قرار می گیرد که منظور از پدر بزرگ، جد پدری یا پدرِ پدر می باشد.
بنابراین در صورت اینکه پدر فوت کرده باشد و یا از توانایی مالی برای پرداخت نفقه فرزندان خود (به دلیل معلولیت، بیماری و سایر) برخوردار نباشد، در این صورت پدر بزرگ یا جد پدری باید نفقه نوه خود را بپردازد.
البته گاهی جد پدری از پرداخت نفقه خودداری می کند که در این صورت می توان به دادگاه مراجعه نموده و مطالبه نفقه فرزند از پدر بزرگ را خواستار شد.
با این توضیح که معمولا دعوای مطالبه نفقه فرزند از پدر بزرگ یا گرفتن نفقه از پدر بزرگ توسط مادر در دادگاه مطرح می شود و دادگاه در صورت احراز شرایط قانونی، حکم به پرداخت نفقه توسط جد پدری صادر خواهد کرد.
لازم به ذکر است که دادگاه صلاحیت دار برای رسیدگی به دعوای مطالبه نفقه فرزند از پدر بزرگ، دادگاه خانواده می باشد و شخص ذی نفع (معمولا مادر کودک) باید به این دادگاه مراجعه کرده و ضمن تقدیم دادخواست مطالبه نفقه فرزند از جد پدری، تقاضای دریافت نفقه از پدر بزرگ را مطرح نماید.
شرایط مطالبه نفقه از جد پدری
در قسمت قبل توضیح داده شد که در صورت فوت پدر یا عدم قدرت وی برای پرداخت نفقه به فرزندان، انجام این تکلیف به عهده جد پدری یا پدر بزرگ قرار می گیرد؛ اما پرداخت نفقه به فرزندان یا پرداخت نفقه به نوه که در قانون مدنی تحت عنوان نفقه اقارب شناخته شده است، صرفا در صورت وجود شرایط قانونی امکان‌پذیر می باشد.
بنابراین بر اساس قانون مدنی از جمله شرایط مطالبه نفقه بچه از جد پدری و شرایط گرفتن نفقه از پدر بزرگ می توان به موارد زیر اشاره نمود:
- اولین شرط پرداخت نفقه توسط جد پدری آن است که پدر بزرگ تمکن مالی برای پرداخت نفقه به نوه های خود را داشته باشد. بنابراین اگر پدر بزرگ دارا نبوده و تمکن مالی برای پرداخت نفقه را نداشته باشد، تکلیفی از این بابت نخواهد داشت و پرداخت نفقه به عهده مادر قرار می گیرد.
- دومین شرط گرفتن نفقه از پدر بزرگ نیز آن است که فرزند مستحق نفقه باشد؛ یعنی اینکه توانایی مالی لازم برای تامین مخارج خود را نداشته و نتواند با اشتغال به کاری امرار معاش کند.
- سومین شرط مطالبه نفقه از جد پدری آن است که نفقه گذشته فرزند از پدربزرگ قابل مطالبه نیست و صرفا نفقه ایام آینده فرزند را می توان از پدر بزرگ مطالبه نمود.
لازم به ذکر است که در صورت وجود شرایط قانونی مذکور، پدر بزرگ یا جد پدری مکلف به تادیه نفقه نوه های خود می باشد و در صورت عدم پرداخت نفقه، می توان به جرم ترک انفاق از او به کمک وکیل شکایت کرد.
برای دریافت مشاوره حقوقی آنلاین اولیه از طریق پیام رسان بنیاد وکلا همین حالا رزرو وقت نمایید.
