معنای لغوی و حقوقی اعاده حیثیت: بازگرداندن آبرو و بعبارتی جبران تمامی ضرر های مادی و معنوی ناشی از ضربه ب آبروی افرادی ک بواسطه اشتباهات و قصور قضایی و افترا دیگران محکوم و ب نوعی قربانی شده اند.
زایل شدن حقوق در اعاده حیثیت میتواند شامل افترا، توهین و هر آنچه مثل آن باشد ک ب قصد تشویش اذهان عمومی ب محکوم نسبت داده میشود این توهین ها میتواند در نامه ها، شکوائیه ها و حتی اظهار نظر ها ایجاد شود.
__tel_banner
اعاده حیثیت نیاز به شاکی خصوصی دارد و شخص اعم از حقیقی و حقوقی بایستی در جهت دفاع از منافع مادی، حقوقی و معنوی زایل شده از خود دست ب شکایت از مراجع رسمی و ذیصلاح بزند
دو منبع اصلی در نظام حقوقی ایران ک ب توضیح و پیش بینی قوانین مربوط ب اعاده حیثیت میپردازد عبارتند از قانون اساسی و مصوبات قوه مقننه(مجلس شورای اسلامی)
در اعاده حیثیت باید ب طور حتم اشتباه و تقصیر در صدور حکم توسط قاضی و یا موارد دیگر منجر ب ایجاد ضرر و زیان مادی و معنوی برای محکوم شود
اگر قصور و یا اشتباه قاضی دلیل بر زبان وارده و هتک آبروی فرد نشود در اینصورت دولت ضامن و مسئول جبران خسارت های مادی و معنوی وارده است
اعاده حیثیت مختص افرادی است ک بی گناهی آنها در قبال محکومیت ثابت شده باشد و پس از اثبات بی گناهی حق اعاده حیثیت برای محکوم ثابت میشود
__online_banner
اعاده حیثیت ابتدا از طریق مراجعه به دادسرا و تنظیم دادخواست مطرح و مطالبه میشود
اعاده حیثیت از نظر تقاضا شامل اعاده حیثیت قانونی، قضایی و اداری میباشد
اعاده حیثیت قانونی آنست ک بدون مراجعه محکوم ب مراجع قضایی و بموجب قانون حقوق زایل شده از او مرتفع و جبران میگردد
در اعاده حیثیت قانونی محکوم برای اعاده حیثیت باید در مراجع ذیصلاح حضور یابد و با تنظیم دادخواست مطالبه اعاده حیثیت کند
اعاده حیثیت اداری شامل کارکنان ادارات و مستخدمین آنهاست ک بواسطه اشتباه و یا قصور متهم ب تخلف گشته و تنبیه شده اند
از لحاظ زایل شدن حق در اعاده حیثیت میتوان گفت ک گاهی شخص بواسطه دیگری مورد هتک آبرو قرار میگیرد(مثل اشتباه یا قصور قاضی و یا افترا دیگران) ک در اینصورت حتما صاحب حق اعاده حیثیت هست و زیان های مادی و معنوی به وی باید جبران و مرتفع گردد گاهی نیز شخص ی سبب عمد با تعرض ب حقوق دیگران و تخطی از قانون باعث کسر آبرو و اعتبار از خود میشود ک بایستی پس از گذراندن دوران محکومیت خود با ترمیم حیثیت و اعتبار خود(توبه) ب اجتماع بازگردد.
نکته: قانون دادرسی ایران در مورد چگونگی اعاده دادرسی در مورد اول (هتک شخص توسط دیگری و جبران زیان وارده) همچنان ساکت است.
