ترتیب و میزان سهم الارث

در این مقاله سعی گردیده تا سهم الارث طبقات مختلف و میزان آن بصورتی کاربردی و مختصر ارایه گردد و امید است که مقبول نظر مخاطبان محترم قرار گیرد.

سهم الارث طبقه اول

۱- کسانی که یعنی نصف می برند، عبارتند از:

• الف) دختر منحصر به فرد
• ب) زوج با نبودن اولاد
• ج) خواهر منحصر به فرد ابوینی یا ابی ماده ۸۹۹ ق.م بند ۳

۲ – کسانی که یعنی ربع می برند، عبارتند از:

• الف) زوجه یا زوجات با نبودن اولاد
• ب) زوج در صورت فوت زوجه با بودن اولاد ماده ۹۰۰ ق.م

__tel_banner

۳ – کسی که یعنی ثمن می برد:

الف زوجه با بودن اولاد ماده ۹۰۱

۴ – کسانی که یعنی ثلثان می برند عبارتند از:

• الف) دو خواهر یا بیشتر با نبودن برادر
• ب) دو دوختر یا بیشتر با نبودن اولاد ذکور : ماده ۹۰۲ ق.م

۵ – کسانی که ثلث می برند عبارتند از:

• الف) کلاله امی اگر بیش از یک نفر باشد
• ب) مادر به شرط نبودن اولاد و اخوه: ماده ۹۰۳ ق .م

۶ – کسانی که سدس یعنی می برند عبارتند از:

• الف) کلاله امی اگر تنها باشد
• ب) ابی به شرط وجود اولاد
• ج) مادر به شرط وجود اولاد: ماده ۹۰۴ ق.م

حالت انفراد

• پدر تمام ترکه را می برد به قرابت: ماده ۹۰۶ ق.م
• مادر تمام ترکه را می برد، بفرض و به عنوان رد ماده: ۹۰۶ ق.م
• پدر تمام ترکه را می برد بقرابت: ماده ۹۰۷ ق.م
• دختر تمام ترکه را می برد بفرض بقرابت : ماده ۹۰۷ ق.م

ابوین

1. در صورتیکه مادر حاجب داشته باشد مادربفرض و ابی بقرابت ماده ۹۰۶ ق.م
2. در صورتیکه مادر حاجب نداشته باشد مادربفرض و پدر بقرابت ماده ۹۰۶ ق.م

سهم الارث طبقه اولی

اولاد

1. ذکور تمام ترکه بالتساوی، ماده ۹۰۷ ق.م
2. اناث تمام ترکه را می برند = بفرض و بقرابت ماده ۹۰۷ ق.م
3. ذکور و اناث وللذکر مثل خط الانثیین = تمام ترکه با رعایت قاعده ماده ۹۰۷ ق.م

پدر و اولاد

1. پدر با یک دختر پدر و دختر و بقیه به نسبت فرض تقسیم می شود ماده ۹۰۸ ق.م
2. پدر با چند دختر پدر و دخترها به تساوی و بقیه به نسبت فرض تقسیم می شود ماده ۹۰۹ ق.م
3. پدر با اولاد پدر و بقیه بین اولاد با رعایت قاعده. ماده ۹۰۶ ق.م

مادر و اولاد

1. مادر و یک دختر مادر و دختر و بقیه به نسبت فرض تقسیم می شود ماده ۹۰۸ ق.م
2. مادر و چند دختر مادر و دخترها و بقیه به نسبت فرض ماده ۹۰۹ ق.م
3. مادر با اولاد مادرو بقیه بین اولاد با رعایت قاعده ماده ۹۰۶ ق.م

__tel_banner

ابوین و اولاد

1. ابوین یا یک دختر پدر و مادر هریک و دختر و بقیه به نسبت فرض تقسیم می شود
   مگر اینکه مادر حاجب داشته باشد. ماده ۹۰۸ ق.م
2. ابوین با چند دختر مادرو پدر و دخترها به التساوی، ماده ۹۰۹ ق.م
3. ابوین با اولاد مادر و پدر و بقیه بین اولاد با رعایت قاعده.

سهم الارث خنثی

1. در صورتیکه علائم رجولیت غالب باشد سهم الارث یک پسر را می برد. ماده ۹۳۹ ق.م
2. در صورتیکه علائم اناثیت غالب باشد سهم الارث یک دختر را می برد. ماده ۹۳۹ ق.م
3. در صورتیکه علائمی نباشد نصف مجموع سهم یک دختر و یک پسر. ماده ۹۳۹ ق.م

میراث زوج و زوجه

• زوج:

1. زوج با اولاد بفرض می برد. ماده ۹۱۳ و ۹۴۱ ق.م
2. زوج بدون اولاد تمام ترکه را می برد، ماده ۹۲۷ و ماده ۹۴۱ ق.م
3. زوج بدون و ارث دیگر تمام ترکه را می برد ماده ۹۴۹ ق.م

• زوجه:

1. زوجه با اولاد از منقول و قیمت ابنیه و اشجار ، ماده ۹۲۷ و ۹۴۱ ق.م
2. زوج بدون اولاد از منقول و قیمت ابنیه و اشجار، ماده ۹۲۷ و ۹۴۱ ق.م
3. زوجه با بودن و ارث دیگر از منقول و قیمت ابنیه و اشجار و بقیه متعلق به حاکم است مواد ۸۶۶ و ۹۴۹ ق.م

سهم الارث طبقه دوم

حالت انفراد

1. برادر ابوینی – ابی تمام ترکه را به قرابت می برد. ماده ۹۱۷
2. خواهر ابوینی- ابی را بفرض و بقیه را برد می برد ماده ۹۱۷
3. برادر امی فرض و بقیه را برد می برد ماده ۹۱۷
4. خواهر امی بفرض و بقیه را برد می برد. ماده ۹۱۷
5. جد ابی – امی تمام ترکه را می برد، ماده ۹۲۳
6. جده ابی – امی تمام ترکه را می برد، ماده ۹۲۳

اجتماع برادران یا خواهران

1. براداران ابوینی تمام ترکه را بالسویه می برند = به قرابت ماده ۹۱۹
2. خواهران ابوینی تمام ترکه را بالسویه می برند = بفرض و برد، ماده ۹۱۹
3. برادران ابی تمام ترکه را بالسویه می برند = بقرابت، ماده ۹۱۹
4. خواهران ابی تمام ترکه را بالسویه می برند = بفرض و برد، ماده ۹۱۹
5. برادران یا خواهران امی تمام ترکه را بالسویه می برند = بفرض و برد، ماده ۹۲۱

__online_banner

اجتماع برادران یا خواهران

1. برادر ابوینی تنها و اخوه امی تنها ابوینی بقرابت و امی بفرض می برند، ماده ۹۲۲
2. برادر ابوینی تنها اخوه امی متعدد و مختلف امیها بفرض و بالسویه و ابوین بقرابت می برند، ماده ۹۲۲
3. اخوه ابوینی متعدد و مختلف و اخوه امی تنها امی بفرض و ابویها بقرابت و طبق قاعده، ماده ۹۲۲
4. اخوه ابوینی متعدد و مختلف و اخوه امی متعدد و مختلف امی ها بفرض و بالسویه و ابویها بقرابت و طبق قاعده، ماده ۹۲۲.
5. خواهر ابوینی تنها و اخوه امی تنها ابوینی بفرض و امی بفرض و بقیه به نسبت فرض تقسیم می شود.
6. دو خواهر ابوینی و اخوه امی متعدد و مختلف ابوینی بفرض و امی بفرض بالسویه می برند، ماده ۹۲۲
7. دو خواهر ابوینی و اخوه امی تنها ابوینی بفرض و امی بفرض و بقیه به نسبت فرض تقسیم می شوند
8. برادر ابی تنها و اخوه امی تنها ابی بقرابت و امی بفرض می برند، ماده ۹۲۲
9. برادر ابی تنها و اخوه امی متعدد و مختلف ابی بقرابت و امیها بفرض و بالسویه می برند ، ماده ۹۲۲
10. اخوه ابی متعدد و مختلف و اخوه امی تنها ابیها بقرابت و طبق قاعده و امی بفرض می برند، ماده ۹۲۲
11. اخوه ابی متعدد و مختلف و اخوه امی متعدد و مختلف ابیها بقرابت و طبق قاعده و امی بفرض و بالسویه، ماده ۹۲۲
12. خواهر ابی تنها و اخوه امی تنها ابیبفرض و امی بفرض و بقیه به نسبت فرض تقسیم می شوند.
13. دو خواهر ابی و اخوه امی متعدد و مختلف ابیها بفرض و بالسویه و امیها بفرض و بالسویه می برند، ماده ۹۲۲
14. دو خواهر ابی و اخوه امی تنها ابیها بفرض و امی بفرض و بقیه به نسبت فرض تقسیم می شوند.
15. اخوه ابوینی و اخوه ابی ابوینی ارث می برند و ابی ارث نمی برد، ماده۹۱۸

اجتماع اجداد و جدات

1. جد پدری و جد مادری بقرابت و مادر بفرض می برند، ماده ۹۲۳
2. جده پدری و جده مادری پدری به قرابت و مادری بفرض می برند، ماده ۹۲۳
3. اجداد پدری و اجداد مادری پدریها بقرابت و بالسویه و مادری بفرض می برند، ماده۹۲۳
4. جدات پدری و جد مادری پدریها بقرابت و بالسویه و مادری بفرض می برندماده۹۲۳
5. اجداد پدری و اجداد مادری پدریها بقرابت و طبق قاعده و مادریها بفرض و بفرض می برند، ماده۹۲۳
6. جدات پدری و جدات مادری پدریها بقرابت و بالسویه و مادریها بفرض و بالسویه می برند، ماده۹۲۳
7. اجداد پدری و جده مادری پدریها بقرابت و بالسویه و مادری بفرض می برند ماده۹۲۳
8. اجداد و جدات پدری و اجداد و جدات مادری پدریها و طبق قاعده و مادریها بالسویه می برند، ماده۹۲۳
9. جدات پدری و جد مادری پدریها بقرابت و بالسویه و مادری می برند، ماده۹۲۳

اجتماع اجداد و جدات و کلاله

1. خویش مادری فقط یک خواهر یا برادر است خویش مادری ترکه را می برد و اقوام پدری و طبق قاعده و للذکر، ماده۹۲۴
2. خویش مادری بیش از یک نفر است اقوام مادری بفرض و بالسویه و اقوام پدری و طبق قاعده للذکر، ماده۹۲۴

سهم الارث طبقه سوم

حالت انفراد:

1. عمو یا عمه ابی – ابوینی – امی تمام ترکه را می برد، ماده۹۲۹
2. خال یا خاله ابی – ابوینی – امی تمام ترکه را می برد، ماده۹۲۹

حالت اجتماع ساده:

1. اعمام یا عمات ابی – ابوینی – امی تمام ترکه را بالسویه می برند، ماده۹۳۱
2. اخوال یا خالات ابی – ابوینی – امی تمام ترکه را بالسویه می برند، ماده۹۳۱

حالت اجتماع اعمام و عمات:

1. همه امی هستند، تمام ترکه بالسویه می شود، ماده۹۳۱
2. همه امی هستند، ترکه طبق قاعده تقسیم می شود و للذکر مثل خط الانثیین، ماده۹۳۵
3. همه ابوینی یا ابی هستند ترکه بالسویه تقسیم می شود، ماده۹۳۱
4. امی تنها و ابوینی متعدد و مختلف امی و ابوینیها و طبق قاعده، ماده۹۳۲
5. امی متعدد و مختلف و ابی متعدد و مختلف امیها و بالسویه و ابوینی ها ترکه و طبق قاعده ماده۹۳۲
6. امی متعدد و مختلف و ابوینی تنها امی ها و بالسویه و ابوینی ها ترکه و طبق ماده۹۳۲
7. امی تنها و ابی متعدد و مختلف امی و ابیهاو طبق قاعده، ماده۹۳۲
8. امی متعدد و مختلف و ابی متعدد و مختلف امی ها و بالسویه و ابیها و طبق قاعده، ماده۹۳۲
9. امی متعدد و مختلف و ابی تنها امی ها و بالسویه و ابیها ترکه، ماده۹۳۲
10. ابوینی و ابی ابوینی ارث می برد و ابی ارث نمی برد، ماده۹۳۰

__online_banner

حالت اجتماع اخوال و خالات:

1. همه امی یا ابوینی هستند تمام ترکه بالسویه تقسیم می شود، ماده۹۳۳
2. همه تنها و ابوینی متعدد و مختلف امیو ابوینی ها و بالسویه، ماده۹۳۴
3. امی متعدد و مختلف و ابوینی متعدد و مختلف امی ها و بالسویه و ابوینی ها و بالسویه، ماده۹۳۴
4. امی متعدد و مختلف و ابوینی تنها امی ها و بالسویه و ابوینی ترکه، ماده۹۳۴
5. امی تنها و ابی متعدد و مختلف امی و ابی ها و بالسویه، ماده۹۳۰
6. امی متعدد و مختلف و ابی متعدد و مختلف امی ها و بالسویه و ابی ها و بالسویه، ماده۹۳۳
7. امی متعدد و مختلف و ابی تنها امی ها و بالسویه و ابی ترکه، ماده۹۳۴
8. ابوینی و ابی ابوینی ارث می برد و ابی ارث نمی برد، ماده۹۳۰

حالت کلی یا اجتماع اعمام و عمات و اخوال و خالات

سهم الارث اعمام و عمات:

1. همه امی یا ابی یا ابوینی هستند ترکه را طبق قاعده می برند و للذکر مثل خط الاثنیین، ماده۹۳۵
2. امی تنها و ابوینی متعدد و مختلف امی ترکه و ابوینی ترکه و طبق قاعده، ماده۹۳۵
3. امی متعدد و مختلف و ابوینی متعدد و مختلف امی ها و بالسویه وابوینی ها ترکه و طبق قاعده، ماده۹۳۵
4. امی متعدد و مختلف ابوینی تنها امی ها و بالسویه و ابوینی ترکه، ماده۹۳۵
5. امی تنها و ابی متعدد و مختلف امی و ابی ها ترکه و طبق قاعده، ماده۹۳۵
6. امی متعدد و مختلف و ابی متعدد و مختلف امی ها ترکه و بالسویه وابی ها ترکه و طبق قاعده، ماده۹۳۵
7. امی متعدد و مختلف و ابی تنها امی ها ترکه و ابی ترکه، ماده۹۳۵

سهم الارث اخوال و خالات:

1. همه امی یا ابی یا ابوینی هستند ترکه و بالسویه، ماده۹۳۵
2. امی تنها و ابوینی متعدد و مختلف امی ترکه و ابوینی ها ترکه و بالسویه، ماده۹۳۵
3. امی متعدد ومختلف وابوینی متعددو مختلف امی ها ترکه وبالسویه وابوینی ها ترکه و بالسویه، ماده۹۳۵
4. امی متعدد و مختلف و ابوینی تنها امی هاترکه و بالسویه و ابوینی ها ترکه، ماده۹۳۵
5. امی تنها و ابی متعدد و مختلف امی ترکه و ابی ها ترکه و بالسویه، ماده۹۳۵
6. امی متعدد ومختلف و ابی متعدد و مختلف امی ها ترکه و بالسویه و ابی ها ترکه و بالسویه، ماده۹۳۵
7. امی متعدد و مختلف و ابی تنها امی ها ترکه و بالسویه و ابی ترکه، ماده۹۳۵

حالت مخصوص:

عموی ابی و پسر عموی ابوینی عمو ارث نمی برد ولی پسرعمو ارث می برد، ماده ۹۳۶

به منظور انجام مراحل انحصار وراثت می­توانید درخواست حقوقی خود را از طریق دفاتر خدمات الکترونیکی قضایی ثبت کنید.