از دیر باز حضور پلیس باعث ایجاد امنیت برای مردم و وهم برای مجرمان و متخلفان بوده است.
تشکیل نیروی انظامی یا پلیسی به شکل مدون تقریبا از زمان ناصر الدین شاه قاجار شکل گرفت و امروزه امنیت انسانی شاهد تحولی عظیم می باشد که با تغییر شیوه فعالیتهای مجرمانه، امنیت انسانی نیز با تغییر در مفهوم مواجه شده است.
امنیت پایدار همواره یکی از دغدغه های اصلی جوامع بشری از دوران باستان تاکنون بوده و هیچ جامعه ی فارغ از این دغدغه نبوده است.
امروزه مشخص شده است تنها راه جلوگیری از جرم، مجازات مجرمان نمی باشد، بلکه اقدامات پیشگیرانه یکی از طرق کاهش جرم و حتی کاهش باز مالی در خصوص مجازات می باشد.
شاید بتوان گفت پلیس اولین نماینده عدالت کیفری به ویژه در بخش پیشگیری از وقوع جرم دارد.
اقدامات پیشگیرانه در وقوع جرم دامنه گسترده ی دارد؛ لذا بخش مهمی از امر پیشگیری از وقوع جرم بر عهده پلیس یا نیروی انتظامی در سطوح مختلف می باشد.
حضور مستمر نیروی انتظامی در مکان های مستعد برای وقوع جرم یا حضوربه موقع در صحنه های که جرم در ان در حال جریان می باشد می تواند یا از وقوع جرم جلوگیری کند یا ادامه جرم را متوقف کند.
در اکثر شهرهای، بخش های وجود دارد به دلایل مختلف مانند حاشیه نشینی، بافت فرهنگی، ازدحام جمعیت، سبق وقوع جرم، دوری از نهادی پشیگیرانه همچون نیروی انظامی می تواند وقوع جرم را تسهیل کند؛ لذا حضور نیروی انظامی در محلات و محیط های مختلف از سطوح جامعه قطعا بازوی محرک و اصلی در پیشگیری از وقوع جرم دارد.
امروزه پلیس بعنوان گسترده ترین سازمان امنیتی کشور به بخشهای مختلف و البته تخصصی تبدیل شده است؛ مانند پلیس جرم شناسی، پلیس اداری، راهور، عملیات، مرزبانی، پلیس مبارزه با جرایم رایانه ای، پلیس مبارزه با موتاد مخدر و… که همین تخصصی شدن باعث کارای بیشتر نیروی انظامی در کنترل و ایجاد امنیت پایدار برای مردم و پیشگیری از وقوع جرم یا کشف جرم بعنوان یک ضابط دادگستری شده است.
اقتدار و اعتبار پلیس باید حفظ شود کما اینکه در صورت وجود این اقتدار، هم تاثیرگذاری آن بیشتر می شود و هم منجر به ترس و واهمه در مجرمان و متخلفان خواهد شد؛ لذا همین اقتدار باعث تاثیرگذاری روز افزون پلیس در بحث پیشگیری از وقوع جرم خواهد شد.
پلیس به عنوان بخش مهمی از بدنه حاکمیت کشور که بیشترین تاثیرگذاری را در روند گسترش نظم و امنیت و پیشگیری از وقوع جرم در جامعه دارد.
پیشگیری از وقوع جرم یا توقف وقوع جرم که جریان دارد مرهون تلاشهای و رسیدگی های این قشر زحمت کش می باشد.
امنیت جامعه یک رابطه دو سویه است که از یک طرف مشارکت شهروندان و از طرفی دیگر تلاش و سنگربانی پلیس منجر به ارمغان امنیت خواهد شد؛ لذا همجواری بیشتر پلیس با مردم می تواند کارایی بیشتر نیروی انتظامی را در پیشگیری از وقوع جرم را بیشتر کند.
تعامل و مشارکت مردم باعث تامین امنیت بیشتر در جامعه خواهد بود.
رفتار اسلامی و اخلاق محور و برخورد شایسته و حاکی از احترام و توام با مهربانی پرسنل خدوم نیروی انتظامی با شهروندان و همچنین کمک به بزه دیدگان و مظلومان و مبارزه و برخورد با بزهکاران که از توصیه های دین اسلام می باشد می تواند کارایی نیروی انتظامی را بیشتر کند.
