از آن جایی که بحث ضمانت از موضوعات بسیار مهم حقوقی است و افراد جامعه به دلایل مختلف با این موضوع یا در حال حاضر درگیر هستند و یا برای ضامن شدن از شخصی برای اخذ وام و تسهیلات از بانک یا موسسه اعتباری، ضامن شدن از شخصی برای انجام تعهدات وی و غیره، در آینده‌ای نزدیک با این موضوع درگیر می شوند.
بعضا مشاهده شده است که عدم آشنایی با این عقد خیلی مهم، چه تبعات بعضا سنگینی در پی دارد، لذا ما تصمیم گرفتیم در این نوشته ضمن تعریف ضمانت، به صورت کامل به موضوع انواع و اقسام و همچنین ارکان ضمانت بپردازیم که در ادامه مشاهده می‌فرمایید.
البته شما می توانید برای قبول ضمانت یا درج شرط ضمانت ضمن قرارداد از وکیل دادگستری مشورت های لازم را دریافت نمایید.
تعریف ضمانت
ضمانت قراردادی است که به منظور ایجاد اطمینان برای دائن (طلبکار) با او منعقد می گردد، مبنی براینکه شخصی انجام تعهدات متعهد (مدیون و بدهکار) را در برابر دائن (طلبکار) تقبل نماید.
هر عقدی ارکانی دارد و ضمانت نیز از این قائده مستثنی نیست، در ادامه به بحث ارکان ضمانت می‌پردازیم:
مضمون عنه
مدیون اصلی که شخص دیگری انجام تعهد او را در برابر طلبکار بر عهده می گیرد.
ضامن
شخصی که انجام تعهد مدیون اصلی در برابر طلبکار را برعهده می گیرد و خود را در برابر او متعهد می سازد.
مضمون له
شخص طلبکاری است که شخصی به نام ضامن، خود را در برابر او متعهد کرده است.
برای انعقاد این عقد، رضایت ضامن و مضمون له کافی است، چرا که به واسطه این عقد، مدیون اصلی (مضمون عنه) چیزی از دست نمی دهد، که رضایت او لازم باشد.
ماده ۶۸۵ قانون مدنی نیز اشاره کرده است: در ضمان رضای مدیون اصلی شرط نیست.
بنابراین طرفین این قرارداد، ضامن و طلبکار (مضمون له) هستند و اراده مضمون عنه در انعقاد آن دخالت و تاثیری ندارد.
در خصوص حدود اختیارات و تکالیف هر یک از این افراد می توانید همین حالا و با یک تماس با وکیل تلفنی برای رفع ابهامات خود اقدام نمایید.
بررسی انواع و اقسام ضمانت
این عقد ممکن است به یکی از دو صورت ذیل منعقد گردد:
- ضمان نقل ذمه به ذمه:
در این حالت بعد از آنکه ضمانت صورت می گیرد، مدیون اصلی بری الذمه می گردد و دیگر در برابر مضمون له تعهدی ندارد ولی نسبت به ضامن متعهد خواهد بود.
- ضمان ضم ذمه به ذمه:
در این حالت بعد از آن که ضمانت صورت می گیرد، مدیون اصلی همچنان متعهد باقی می ماند و علاوه بر او، ضامن نیز در برابر مضمون له مسئول و متعهد می شود.
اقسام ضمانت ضم ذمه به ذمه
ضمانت ذمه به ذمه به دو قسمت تقسیم می شود:
- ضمانت تضامنی: در این حالت، مضمون له می تواند برای دریافت طلب خود، به هر کدام از ضامن یا مضمون عنه که بخواهد رجوع کند.
- ضمانت وثیقه ای: در این حالت، مضمون له برای دریافت طلب خود، ابتدا باید به مضمون عنه رجوع کند و در صورتی که طلب او به هر دلیلی پرداخت نشود، به ضامن رجوع کند.
بنابراین در مجموع ما با سه نوع ضمانت مواجه هستیم:
- الف) ضمان نقل ذمه به ذمه
- ب) ضمان تضامنی
- پ) ضمان وثیقه ای
در حقوق ایران از بین اقسام مختلف ضمانت، اصل بر کدام یک است؟ در حقوق مدنی بنابر ماده ۶۹۸ قانون مدنی، اصل بر ضمان نقل ذمه به ذمه است، چرا که این ماده بیان می دارد: بعد از اینکه ضمان به طور صحیح واقع شد ذمه مضمون عنه بری و ذمه ضامن به مضمون له مشغول می شود.
بنابراین در حقوق مدنی، بعد از آن که عقد ضمان به صورت صحیح منعقد می شود، مضمون عنه بری الذمه می گردد و به جای او ضامن متعهد می گردد.
اطلاعات بیشتر در مشاوره حقوقی بنیاد وکلا آماده ارائه به شما می باشد.
تمامی جلسات مشاوره حقوقی ما با متخصصین و وکلای دادگستری به سه صورت حضوری، تلفنی و برخط در قالب وکیل آنلاین برقرار می باشد.
