طرحهای هادی روستای از جمله پروژه هایی محسوب می شوند که در راستای فراهم سازی زمینه توسعه و عمران نقاط روستایی تهیه و اجرا می شوند.
پایه چنین طرحهایی در کشور ما از سال ۱۳۶۲ و تحت عنوان، روان بخشی روستاها، در یکی از نقاط روستایی شهرستان شهرکرد و توسط وزیر مسکن و شهرسازی وقت به مورد اجرا گذاشته شد، و در سالهای بعد به خصوص از سال ۱۳۶۶ توسط بنیاد مسکن انقلاب اسلامی با جدیت تمام پی گیری شد.
تجدید حیات و هدایت روستاها از ابعاد کالبدی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی از جمله، اهداف مورد نظر در طرحهای مذکور است.
بر اساس آئین نامه نحوه بررسی و تصویب طرحهای توسعه عمران محلی، ناحیهای، منطقهایی، و ملی و مقررات شهرسازی و معماری کشور مصوب مورخه ۱۲/۱۰/۷۸ هیات دولت، طرح هادی روستایی عبارت از:
طرح هادی روستایی طرحی است که ضمن ساماندهی و اصلاح بافت موجود، میزان و مکان گسترش آتی و نحوه استفاده از زمین برای عملکرد های مختلف از قبیل مسکونی، تولیدی، تجاری و کشاورزی، و تاسیسات و تجهیزات و نیازمندیهای عمومی روستایی را بر حسب مورد در قالب مصوبات طرحهای ساماندهی فضا و سکونتگاههای روستایی یا طرحهای جامع ناحیه ای تعیین مینماید.
مراحل تهیه طرح هادی
- مرحله اول: تهیه نقشه پایه و وضع موجود روستا
- مرحله دوم: مطالعات پایه و تشخیص وضعیت
- مرحله سوم: تحلیل و استنتاج از بررسیها و تدوین چشم اندازها
- مرحله چهارم: تعیین پروژه های پیشنهادی و تهیه طرح هادی
اهداف تهیه و اجرای طرح هادی روستایی
- الف: در نخستین فصل آئین نامه اجرایی تهیه و تصویب طرحهای هادی روستایی اهداف مورد نظر به شرح زیر عنوان شده است:
- ایجاد زمینه توسعه و عمران روستاها با توجه به شرایط فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی
- تامین عادلانه امکانات از طریق ایجاد تسهیلات اجتماعی ، تولیدی و رفاهی
- ایجاد تسهیلات لازم جهت بهبود مسکن روستائیان و خدمات بهزیستی و عمومی
- ایجاد شبکه ارتباطی منظم، و ساماندهی منطقی نظام توزیع خدمات در سطح روستاهای دهستان
- ایجاد زمینه بهبود وضعیت اقتصادی روستاها از طریق تسهیلات تولیدی، اشتغال، و ارتقاء درآمد روستائیان
- هدایت وضعیت فیزیکی (کالبدی) روستا.
- بطور کلی و براساس اهداف فوق الذکر، طرح هادی روستایی در راستای فراهم سازی توسعه و عمران روستاها می بایستی از رویکرد های متفاوت و جامعی برخوردار باشد.
- اولویت واژه توسعه برعمران که دارای بارمعنایی وسیع و متشکل از نظامی جامع و چند بعدی، به لحاظ ساختارها و زیر ساختهای اقتصادی – اجتماعی، فرهنگی و کالبدی می باشد، خود گواه این موضوع است که تنها هدف طرح هادی، عمران یا رشد زیر ساختهای فیزیکی و کالبدی روستا نمی باشد، بلکه توسعه روستا به عنوان یک فرایند جامع و جند بعدی از اساسی ترین اهداف مورد نظر تلقی شده است.
اهداف عمومی از اجرای پروژه های عمران روستایی به شرح زیر است:
- افزایس راندمان کار روستائیان بهبود معیشت و رفاه سط زندگی در روستاها
- جلب سرمایه گذاری در روستاها
- تکمیل و اصلاح چرخه تولید – مصرف روستایی
- پیشگیری از مهاجرت بی رویه روستاییان به شهرها
مشکلات عمران روستاها
بطور کلی عمران روستاها با مشکلاتی مواجه است که اهم آنها عبارتند از:
- پراکندگی روستاها
- عدم دسترسی به مصالح مرغوب ساخت وساز
- محدودیت بودجه و اعتبارات
- سبک انگاری پروژه های عمران روستایی از طرف بعضی مسئولین و سازمانها
- عدم جدیت قانونی
- ماندگاری کم مردم در روستاها
مراجع بررسی و تصویب طرحهای هادی روستایی
براساس این گزارش تا پیش از ابلاغیه مورخ ۱۶/۱۱/۷۹ هیئت محترم وزیران، روند بررسی و تصویب طرح هادی به گونه ای بود که پس از کنترل و تائید مطلاعات انجام شده توسط بنیاد مسکن انقلاب اسلام یطرح تهیه شده درکمیته فن یطرحهای هادی روستایی مطرح می شد.
همچنین کمیته مذکور مرکب از نمایندگانی از سازمان مدیریت و برنامه ریزی، سازمان جهاد کشاورزی، مسکن و شهرسازی، دفتر فنی استانداری محیط زیست، شرکت آبفای روستایی ف بنیاد مسکن انقلاب اسلام استان و رئیس شورای اسلامی روستا و در صورت نیاز بخشدار مربوطه بوده و در محل بنیاد مسکن استان تشکیل می گردید.
براساس این گزارش ضمن اینکه پیش از برگزاری جلسه کمیته فنی طرح، یک مرحله بازدید از روستا توسط کارشناسان واحد فنی بنیاد جهت انطباق مطالعات و نقشه های مشاور با واقعیات محل انجام میگرفت که در حال حاضر نیز روند مذکور پیش از برگزاری جلسه گروه کارشناسی کمیته عمران پیگیری می شود.
همچنین متعاقب اصلاح موارد مندرج در صورتجلسه کمیته فنی توسط مشاور، به منظور تصویب نهایی، طرح تهیه شده در شورای تصویب که متشکل از مدیران و رؤسای هر یک ازادارت و سازمانهای ذیربط بود، مطرح و پس از تصویب جهت اجرا ابلاغ می شد.
شایان ذکر است که هم اکنون در پی ابلاغ مصوبه فوق الذکر هیئت وزیران، کار گروه عمران و زیر بنایی عمران با دبیری سازمان مدیریت و برنامه ریزی و ریاست معاونت عمرانی استانداری جایگزین شورای تصویب پیشین گردیده است.
در صورت نیاز می‌توانید از قسمت پرسش و پاسخ حقوقی، به طور رایگان و آنلاین با مشاورین و وکلای درجه یک ارتباط بگیرید و ابهامات و مشکلات خود را در زمینه‌های مختلف برطرف کنید.
