هر شرکتی دارای هیات مدیره است.
یکی از وظایف مهم هیات مدیره هر شرکت، انتخاب یک نفر به عنوان مدیرعامل است؛ یعنی یک شخص حقیقی نه حقوقی. اعضای هیات مدیره باید برابر اساسنامه شرکت، حدود و اختیارات و مدت تصدی و حق الزحمه مدیرعامل را تعیین کنند.
در مورد انتخاب مدیرعامل چه نکاتی را باید رعایت کرد که بعدها مشکلات حقوقی گریبان گیرمان نشود؟
لطفا مقاله ذیل را دقت بخوانید.
- مدیرعامل شرکت نمی تواند در عین حال رییس هیات مدیره همان شرکت باشد، مگر با تصویب سه چهارم آرای حاضر در مجمع عمومی.
- هیات مدیره در هر موقع می تواند مدیرعامل را عزل کند.
- اگر مدیرعامل از اعضای هیات مدیره انتخاب شده باشد، دوره مدیریت او نمی تواند از مدت عضویتش در هیات مدیره بیشتر باشد.
- انتخاب مدیرعامل باید در جلسه رسمی هیات مدیره انجام شود.
- یک شرکت می تواند بیش از یک مدیرعامل داشته باشد.
- مدیرعامل را می توان از بین اعضای هیات مدیره یا اشخاص حقیقی خارج از شرکت انتخاب کرد.
- هیچ کس نمی تواند در عین حال مدیرعامل بیش از یک شرکت باشد.
- مدیرعامل شرکت در حدود اختیاراتی که توسط هیات مدیره به او واگذار شده، نماینده شرکت محسوب می شود و حق امضا دارد.
- اوراق عادی و نامه های شرکت به امضای مدیرعامل می رسد ولی کلیه چکها و قراردادها و اسناد و اوراقی که برای شرکت تعهد ایجاد می کند مانند خرید و فروش اجناس و… به وسیله مدیرعامل و صاحب یا صاحبان امضای مجاز دیگر، امضا می شود.
- اگر بیش از یک نفر مدیرعامل شرکت هستند، لازم است که حدود اختیارات هر یک از آنها توسط هیات مدیره مشخص شود.
- هیات مدیره باید با مدیرعامل قرارداد استخدامی منعقد کند و بلافاصله نام و مشخصات و حدود اختیارات او را با ارسال نسخه ای از صورتجلسه هیات مدیره که حاکی از انتخاب وی به عنوان مدیرعامل است به مرجع ثبت شرکتها اعلام کند تا پس از ثبت، در روزنامه رسمی آگهی شود.
- مدیرعامل در حدود اختیاراتی که هیات مدیره برای او تعیین می کند، نماینده قانونی شرکت محسوب می شود.
- مدیرعامل و اعضای هیات مدیره در مقابل شرکت و اشخاص ثالث نسبت به تخلف از مقررات قانونی و اساسنامه شرکت یا مصوبات مجامع عمومی حسب مورد منفردا و یا مشترکا مسئول هستند و دادگاه حدود مسئولیت هر یک را برای جبران خسارت تعیین خواهد کرد.
- اگر ثابت شود ورشکستگی شرکت به نحوی از انحاء معلول تخلفات مدیرعامل است یا اعضای هیات مدیره، به حکم دادگاه منفردا یا متضامنا به پرداخت آن قسمت از بدهی که پرداخت آن از دارایی شرکت ممکن نیست، محکوم می شوند.
- هرگاه رییس و اعضای هیات مدیره و مدیرعامل بدون صورت دارایی و ترازنامه ساختگی، منافع بی اساس و خیالی را بین صاحبان سهام تقسیم کنند یا ترازنامه غیرواقع برای پنهان کردن وضعیت واقعی شرکت به صاحبان سهام ارائه کنند یا از انواع اعتبارات شرکت برخلاف منافع شرکت برای مقاصد شخصی خود استفاده کنند به حبس از یک تا سه سال محکوم می شوند.
- صاحبان امضای مجاز شرکت اعم از رییس و اعضای هیات مدیره و مدیرعامل هرکدام که باشند، هرگاه اقدام به صدور چک از حساب شرکت کنند و بانک از پرداخت ان خودداری کند، نامبردگان و شرکت متضامنا مسئول پرداخت وجه چک و خسارات قانونی مربوطه خواهند بود و دارنده چک می تواند علیه شرکت، امضا کنندگان چک و یا همگی آنها شکایت کند تا دادگاه حکم به جبران ضرر و زیان وارده نماید.
اما از حیث کیفری فقط امضاکنندگان چک مسئولیت کیفری دارند مگر اینکه ثابت کنند عدم پرداخت وجه چک ناشی از عمل آنها نبوده است و مثلا ناشی از عمل اعضای هیات مدیره یا مدیرعامل بعدی شرکت بوده است.
در اینصورت همان افراد مسئولیت کیفری دارند ولی از حیث مسئولیت مدنی همگی دارای مسئولیت تضامنی برای جبران ضرر و زیان ناشی از چک هستند.