مجازات هایی که در قانون برای جرایم مختلف در نظر گرفته شده است به سه دسته مجازات اصلی، مجازات تکمیلی و مجازات تبعی تقسیم می شود.
انواع مجازات دارای زیر مجموعه و قواعد منحصر به خود است.
یکی از انواع مجازات که تحت عنوان مجازات تکمیلی و تبعی که در قانون به آن اشاره شده است، مجازات محرومیت از حقوق اجتماعی است.
قانون گذار در ماده ۲۶ قانون مجازات اسلامی سال ۱۳۹۲، به مجازات محرومیت از حقوق اجتماعی پرداخته شده است، از این رو در این مقاله به بررسی مصادیق مجازات محرومیت از حقوق اجتماعی و مدت زمان اعمال مجازات محرومیت از حقوق اجتماعی می پردازیم.
مصادیق مجازات محرومیت از حقوق اجتماعی
مجازات محرومیت از حقوق اجتماعی یعنی منع شدن از داشتن برخی حقوق برای افراد.
این حقوق اجتماعی طبق ماده ۲۶ قانون مجازات از قرار زیر است:
- داوطلب شدن در انتخابات ریاست جمهوری، مجلس خبرگان رهبری، مجلس شورای اسلامی و شوراهای اسلامی شهر و روستا
- عضویت در شورای نگهبان، مجمع تشخیص مصلحت نظام یا هیأت دولت و تصدی معاونت رئیس جمهور
- تصدی ریاست قوه قضائیه، دادستانی کل کشور، ریاست دیوان عالی کشور و ریاست دیوان عدالت اداری
- انتخاب شدن یا عضویت در انجمن ها، شورا ها، احزاب و جمعیت ها به موجب قانون یا با رأی مردم
- عضویت در هیأت های منصفه و امناء و شوراهای حل اختلاف
- اشتغال به عنوان مدیر مسؤول یا سردبیر رسانه های گروهی
- استخدام و یا اشتغال در کلیه دستگاه های حکومتی اعم از قوای سه گانه و سازمان ها و شرکت های وابسته به آنها، صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران، نیروهای مسلح و سایر نهادهای تحت نظر رهبری، شهرداری ها و مؤسسات مأمور به خدمات عمومی و دستگاه های مستلزم تصریح یا ذکر نام برای شمول قانون بر آنها
- اشتغال به عنوان وکیل دادگستری و تصدی دفاتر ثبت اسناد رسمی و ازدواج و طلاق و دفتریاری
- انتخاب شدن به سمت قیم، امین، متولی، ناظر یا متصدی موقوفات عام
- انتخاب شدن به سمت داوری یا کارشناسی در مراجع رسمی
- استفاده از نشان های دولتی و عناوین افتخاری
- تأسیس، اداره یا عضویت در هیأت مدیره شرکت های دولتی، تعاونی و خصوصی یا ثبت نام تجارتی یا مؤسسه آموزشی، پژوهشی ، فرهنگی و علمی.
مدت زمان اعمال مجازات محرومیت از حقوق اجتماعی
مجازات محرومیت از حقوق اجتماعی با توجه به نوع جرم برای مجرم تعیین می شود . این مجازات که از ۲ تا ۷ سال را در بر می گیرد، بعد از این مدت از بین می رود، مگر در مورد محرومیت هایی مانند داوطلب شدن در انتخابات ریاست جمهوری، مجلس خبرگان رهبری، مجلس شورای اسلامی، شوراهای اسلامی شهر و روستا، عضویت در شورای نگهبان، مجمع تشخیص مصلحت نظام یا هیأت دولت و تصدی معاونت رئیس جمهور، تصدی ریاست قوه قضائیه، دادستانی کل کشور، ریاست دیوان عالی کشور و ریاست دیوان عدالت اداری که به طور دائمی فرد از آنها محروم می شود.
