ما در عالم واقع وقتی درباره شخص حرف می زنیم، منظور مشخصی داریم و منظور از سخنمان فرد یا افراد مشخصی هستند، اما در عالم حقوقی شخص، تنها بر انسان اطلاق نمی شود.
در واقع شخص در عالم حقوق عام تر از آنچه ما تصور می کنیم هست.
شخص در حقوق هم انسان و هم غیر انسان را در نظر می گیرد.
برای اینکه انواع شخصیت را در حقوق بشناسیم، ابتدا باید تعریف شخصیت را بدانیم.
شخصیت مجموعه ای از توانایی ها قابلیت افراد است برای اینکه به واسطه آن بتوانند، مسئولیت ها و امتیازاتی را شامل شوند.
با توجه به تعریف شخصیت، در این مقاله به بررسی انواع شخصیت در حقوق از جمله تعریف شخص حقوقی و تعریف شخص حقیقی می پردازیم.
تعریف شخص حقیقی
اولین قسم از اقسام شخصیت در حقوق، شخص حقیقی است.
در تعریف شخص حقیقی می توان به زبان ساده گفت که شخص حقیقی یا شخصیت حقیقی خود ما هستیم.
در واقع همه افراد بشر، شخص حقیقی محسوب می شوند.
انسان از زمانی که متولد می شود تا زمانی که از دنیا می رود دارای شخصیت حقیقی است؛ یعنی طبق تعریفی که از شخصیت کردیم، قانون به او شایستگی این را داده است تا بتواند صاحب یک سری حقوق و تکالیف شود.
تعریف شخص حقوقی
حال با توجه به تعریفی از شخص حقیقی کردیم، تعریف شخص حقوقی سخت به نظر نمی رسد.
دومین نوع از انواع شخصیت در حقوق، شخصیت حقوقی است.
فرض کنید تعدادی از افراد با یک هدف مشخص اقدام به تاسیس یک شرکت یا موسسه می کنند؛ مثلا یک شرکت تضامنی یا یک شرکت مسئولیت محدود یا یک موسسه انتفاعی.
این شرکت یا موسسه ایجاد شده، انسان نیستند تا بتوانند صاحب حق و حقوق شوند و مانند انسان ها وجود طبیعی هم ندارند اما از نظر اعتباری دارای شخصیت هستند؛ یعنی حقوق آنها را شایسته داشتن یک سری حقوق و تکالیف می داند.
بنابراین می توانند دارای شخصیت باشند که به آن، شخصیت حقوقی می گویند.
طبق ماده ۵۸۸ قانون تجارت، شخص حقوقی می تواند دارای کلیه حقوق و تکالیفی شود که قانون برای (اشخاص حقیقی) قائل شده است، مگر حقوق و وظایفی که بر اساس طبیعت انسانی، فقط انسان می تواند دارای آن حقوق باشد.
بنابراین شخصیت حقوقی هم تولد و خاتمه دارد و می تواند اقامتگاه و تابعیت داشته باشد اما نمی توانند مانند اشخاص حقیقی دارای حقوق ناشی از روابط انسانی مثل حق زوجیت باشند.
