یکی از مهم ترین قرارهای قاطع دعوا که از طرف دادگاه صادر می شود، قرار ابطال دادخواست می باشد که به معنای ابطال و از بین رفتن دادخواست خواهان به دلیل آن است که اقدامات لازم برای ادامه جریان رسیدگی به پرونده را انجام نداده است.
با اینکه بر اساس قانون آیین دادرسی مدنی قرار ابطال دادخواست اعتبار امر مختومه را ندارد و در صورت صدور قرار ابطال دادخواست، خواهان می تواند همان دعوا را با همان شرایط قبلی مجددا در دادگاه مطرح کند، اما به حکم قانون آیین دادرسی مدنی، اعتراض به قرار ابطال دادخواست نیز امکان پذیر خواهد بود و خواهان پس از صدور قرار ابطال دادخواست ظرف مهلت مشخص می تواند نسبت به آن طرح اعتراض کند.
به همین مناسبت در این مقاله قصد داریم به بررسی این موضوع بپردازیم که آیا قرار ابطال دادخواست قابل اعتراض است؟ نحوه اعتراض به قرار ابطال دادخواست چیست و با چه روش هایی می توان نسبت به قرار ابطال دادخواست اعتراض کرد؟
به همین مناسبت در ادامه این مقاله ابتدا به بررسی ابطال دادخواست و موارد آن پرداخته و سپس اعتراض به قرار ابطال دادخواست و روش های آن را بررسی می کنیم.
ابطال دادخواست و موارد آن
یکی از انواع قرارهایی که توسط دادگاه صادر می شود، قرار ابطال دادخواست می باشد.
قرار ابطال دادخواستی که توسط دادگاه صادر می شود معمولا به دلیل آن است که خواهان دعوا باید اموری را در خصوص پرونده مطروحه در دادگاه انجام می داده تا دادگاه بتواند به دعوا رسیدگی کند؛ اما امتناع از انجام امور مذکور توسط خواهان سبب می شود که دادگاه نتواند به ماهیت دعوا رسیدگی کرده و حکم مقتضی را صادر کند و به همین دلیل، دادخواست خواهان را ابطال می کند.
در برخی از مواد قانون آیین دادرسی مدنی حالات مختلفی که سبب ابطال دادخواست در دادگاه می شود مورد پیش بینی قرار گرفته است که با توجه به آنها موارد ابطال دادخواست را می توان به شرح زیر بررسی نمود:
- اگر خواهان برای اخذ توضیح به دادگاه احضار شود و علی رغم نیاز در دادگاه حاضر نشود، دادگاه قرار ابطال دادخواست خواهان را صادر می نماید.
- اگر با احضار قبلی از طرفین دعوی، هیچ یک در دادگاه حاضر نشوند و یا خواهان حاضر نشود و دادگاه هم نتواند با اخذ توضیح از خوانده که در دادگاه حضور دارد رای دهد، در نتیجه دادگاه نتواند در ماهیت دعوی بدون اخذ توضیح رای صادر کند، قرار ابطال دادخواست صادر می شود.
- اگر دادگاه قرار معاینه محل و قرار تحقیق محلی صادر نموده و خواهان دعوا وسیله اجرای قرارهای مذکور را فراهم نكند و به علت عدم تهیه وسایل، اجرای قرار ممكن نباشد، دادگاه قرار ابطال دادخواست صادر می كند.
- اگر بنا به نظر دادگاه قرار كارشناسی صادر شود و خواهان هزینه كارشناسی رادر موعد مقرر نپردازد و دادگاه نیز نتواند حتی با سوگند حكم صادركند، دادخواست ابطال می گردد.
- اگر ارائه اصل اسناد و مدارك در جلسه اول دادرسی صورت نگیرد، قرار ابطال دادخواست صادر می گردد.
اعتراض به قرار ابطال دادخواست و روش های آن
در قسمت قبل به بررسی موارد صدور قرار ابطال دادخواست از سوی دادگاه پرداخته شد و گفتیم که در صورتی که یکی از موارد ابطال دادخواست وجود داشته باشد، دادگاه قرار ابطال دادخواست صادر می کند؛ اما قرار ابطال دادخواست بر اساس قانون آیین دادرسی مدنی نوعی قرار قاطع دعوا است و از جمله آثار قرار ابطال دادخواست آن است که خواهان پس از صدور قرار ابطال دادخواست باز هم می تواند همان دادخواست را با همان شرایط قبلی به دادگاه ارائه کند و به اصطلاح حقوقی می گویند قرار ابطال دادخواست اعتبار امر مختومه شده ندارد.
با این وجود در قانون آیین دادرسی مدنی اعتراض به قرار ابطال دادخواست مورد پیش بینی قرار گرفته است و اعتراض به قرار ابطال دادخواستی که توسط دادگاه صادر شده است به صورت تجدید نظر خواهی از قرار ابطال دادخواست و فرجام خواهی از قرار ابطال دادخواست امکان پذیر شده است.
لذا اگر قرار ابطال دادخواستی از دادگاه بدوی صادر شد، خواهان تحت شرایطی می تواند نسبت به قرار ابطال دادخواست اعتراض تجدید نظر کند.
علاوه بر این تقاضای فرجام خواهی از قرار ابطال دادخواست نیز وجود دارد که طبق تشریفات قانون آیین دادرسی مدنی به عمل خواهد آمد؛ بنابراین به این سوال که آیا قرار ابطال دادخواست قابل اعتراض است یا خیر، باید پاسخ مثبت داد.
