انتخابات مهم ترین مجرای عملی شدن دموکراسی و معیاری برای ارزیابی جایگاه و میزان نقش آفرینی مردم در نظام های سیاسی امروزی است.
همزمان با مطرح شدن موضوع برگزاری انتخابات،مسئله ای که ذهن هر شخص آزاد اندیشی را به خود مشغول می نماید مسئله سلامت برگزاری انتخابات و دوری از جرایم انتخاباتی است.
اصل حاکمیت قانون در انتخابات، اصل عدم تبعیض در انتخابات، اصل شفافیت و منصفانه بودن انتخابات، همچنین اصل رقابتی بودن از اصول ضروری هستند که برای سلامت یک انتخابات باید وجود داشته باشند.
تضمین این اصول پای قوانین و مقررات را به میان می‌آورد. قوانین و مقررات با پیش‌بینی بایدها و نبایدهای لازم تخلفات و جرایم انتخاباتی را مشخص می کنند.با این مقدمه به این می پردازیم که منظور از جرم یا تخلف انتخاباتی چیست؟
جرم یا تخلف انتخاباتی
جرایم انتخاباتی، جرایمی هستند که توسط کاندیدای ریاست جمهوری یا اشخاص دیگر، از زمان شروع فرآیند انتخابات تا پایان آن و اعلام نتایج صورت می گیرد. به عبارت دیگر جرایم انتخاباتی به مجموعه اعمالی گفته می شود که در مجموعه قوانین و رفتارهای مجاز انتخاباتی قرار نمی گیرند.
ممکن است بپرسید که این اعمال کدامند؟ در پاسخ به این پرسش مشاوره حقوقی تلفنی ما می‌گوید:
هر گونه خرید و فروش رای، رای دادن با شناسنامه دیگری یا شناسنامه جعلی، تحریف آراء، تقلب در رای گیری، تهدید مردم جهت رای دادن به یک فرد مشخص، نشر اکاذیب و افترا و همچنین سوءاستفاده از اموال عمومی و بیت المال به له یا علیه کاندیداها، سوءاستفاده از مقام و موقعیت اعم از لشکری و کشوری به له یا علیه کاندیداها تخریب چهره و وجهه کاندیداها توسط یکدیگر، تخریب چهره و وجهه نظام و سیاه نمایی از دستاوردهای مهم نظام، سوءاستفاده و بهره گیری ابزاری از اقوام، فرق و مذاهب در جهت اهداف انتخاباتی و همچنین تبلیغات زود هنگام انتخاباتی به عنوان مهم‌ترین جرایم انتخاباتی تعیین شده اند.
مهم ترین مقررات مرتبط با جرایم و تخلفات انتخاباتی ریاست جمهوری
- قانون انتخابات ریاست جمهوری مصوب ۱۳۶۴
- قانون نظارت شورای نگهبان بر انتخابات ریاست جمهوری مصوب ۱۳۶۴ مطابق اصل قانونی بودن جرایم و مجازات ها و تعریف قانونگذار از جرم در ماده ۲ قانون مجازات اسلامی به عنوان هر فعل یا ترک فعلی که قانون برای آن مجازات تعیین کرده است.
به نظر مشاوره حقوقی ما تنها عملی را می توان جرم کیفری دانست که قانون آن را جرم اعلام کرده و برای آن مجازات تعیین کند. اما تخلف، تصریح قانونی همانند جرم را نداشته و تخلف از مقررات و قوانین به طور صریح پیش بینی نشده است که این حاکی از اختلاف اساسی جرم با تخلف است، علی ایحال در تعریف تخلف باید گفت که: تجاوز مامور دولت یا دیگر نهادهای حاکمیتی از مقررات اداری در حین انجام وظیفه است.
ضمن اینکه هدف از مقابله با جرم دفاع از نظم عمومی است و هدف از وضع تخلفات اداری صیانت از حقوق دولت و حفظ نظم سازمان مطبوعه مامور دولت می باشد.
ضمن اینکه جرم از طریق محاکم دادگستری (دادگاه های بدوی و کیفری استان تهران) رسیدگی می شود در حالی که رسیدگی به تخلفات در صلاحیت هیات های رسیدگی به تخلفات اداری می باشد.
با این توضیح به بیان چند مورد از تخلفات خاص انتخاباتی می پردازیم؛ تخلفاتی که در زمان برگزاری انتخابات ارتکاب می یابند و مربوط به امر انتخابات هستند:
برای مثال عدم حضور اعضای هیات نظارت در جلسات، عدم همکاری نهاد ها و سازمان ها با شورای نگهبان، تغییر محل شعب ثبت نام و یا اخذ رای و یا عدم اعلام نتایج انتخابات و انتشار آگهی نتیجه انتخابات توسط فرمانداران و بخشداری و غیره.
از آنجا که کاربرد بیشتر تخلف، در حوزه ی حقوق اداری و اصناف که همان تخلفات اداری و انضباطی است می باشد و عمدتا توسط یک فرد یا نهاد صورت می‌گیرد؛ در نتیجه انتخابات تاثیرگذار نیست.
پرونده‌های شکایت از جرایم انتخاباتی معمولا پرونده‌های سنگین و تخصصی است که نیازمند اعطای وکالت به گروهی از وکیل های دادگستری متخصص می باشد.
پیام رسان حقوقی بنیاد وکلا به طور تخصصی جهت ارتباط موکلین با وکیل آنلاین طراحی شده است و آماده پاسخگویی ۲۴ ساعته به شما می باشد.
