گاهی ممکن است بعد از انعقاد عقد وکالت، وکیل مرتکب تخلف شود و موکل را با مشکل مواجه کند.
در چنین مواردی افراد سعی می‌کنند برای حقوق از دست رفته خود بر علیه وکیل شکایت کنند.
در این نوشتار به اشنایی بیشتر با جرائم وکلا و نحوه شکایت از آن ها می‌پردازیم.
تخلفات وکیل نسبت به موکل
تخلفات وکلا همیشه به یک صورت نیست، این تخلفات در شش گروه دسته‌بندی می‌شوند.
تخلفات متعدد باعث می‌شود تا مجازات بیشتری برای وکیل متخلف در نظر گرفته شود.
باید در نظر داشت اگر یک وکیل، پروانه وکالت خود را تمدید نکند، حق کانون وکلا را نپردازد یا در شهری که پروانه وکالت او برای آنجا صادر نشده دفتر وکالت دایر کند، مرتکب تخلف انتظامی شده است.
اما هیچ کدام از این تخلفات ارتباطی به موکل پیدا نمی‌کند و برای وی مشکلی ایجاد نمی‌شود؛ ولی برخی تخلفات در ارتباط با موکل است و او را متضرر می‌کند:
- اگر موکل سند یا وجهی به وکیل خود می‌دهد، باید از وی رسید دریافت کند؛ بنابراین در صورت خودداری وکیل از دادن رسید، مرتکب یکی از تخلفات انتظامی شده است.
- یکی دیگر از تخلفات وکیل که می‌تواند به ضرر موکل تمام شود، خودداری وی از شرکت در جلسات دادگاه است.
افراد باید بدانند وکیل می‌تواند هر زمان که بخواهد از وکالت آن ها انصراف دهد، اما اگر این کار را زمانی انجام دهد که موکل وقت کافی برای معرفی وکیل جدید نداشته باشد، مرتکب تخلف انتظامی شده است.
اما موارد فوق، تخلفات سنگینی به شمار نمی‌روند.
جرائم سنگین‌تر وکلا می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
- افشای اسرار موکل
- عدم تحویل یک نسخه از وکالتنامه به موکل
- تبانی با طرف دعوا و خیانت به موکل (این سنگین‌ترین تخلف یک وکیل است و او را برای همیشه از وکالت محروم می‌کند)
- قبول وکالت علیه موکل سابق در همان موضوعی که وکالت آن را بر عهده داشته است.
- انتقال قرارداد حق‌الوکاله به دیگری (یعنی وکیل، طلب خود را به شخص دیگری انتقال دهد تا وی از موکل، طلب مذکور را دریافت کند).
مجازات‌های انتظامی وکلا
مجازات‌های انتظامی به قرار زیر است:
- اخطار کتبی
- توبیخ با درج در پرونده
- توبیخ با درج در روزنامه رسمی و مجله کانون:
این مجازات وکلایی است که مثلاً در جلسه رسیدگی حاضر نشده‌اند یا رسید اسناد موکل را به او تحویل نداده‌اند.
- تنزل درجه:
به طور مثال اظهارات غیرمحترمانه نسبت به موکل، طرف دعوا، وکیل طرف دعوی و قاضی و کارمندان دادگستری، موجب می‌شود وکلا از وکیل پایه یک به وکیل پایه دو تنزل درجه بگیرند و دیگر نمی توانند وکالت تمام پرونده ها را برعهده گیرند.
- ممنوعیت از سه ماه تا سه سال:
در این مدت در صورتی که نیاز باشد وکیل به دادگاه رجوع کند باید از سمت خود استعفا دهد. این مجازات برای افشای اسرار موکل و چند تخلف دیگر در نظر گرفته شده است.
- محرومیت دائم از شغل وکالت:
این مجازات برای شدیدترین تخلفات در نظر گرفته شده که مهم‌ترین آنها خیانت وکیل به موکلش است.
نحوه شکایت از وکیل
افراد برای شکایت از وکیلی که مرتکب تخلف شده باید به دادسرای انتظامی کانون وکلای دادگستری مراجعه کنند.
در واقع بر حسب اینکه پروانه وکالت وکیل متعلق به کدام شهر است، باید به دادسرای کانون وکلای همان شهر شکایت شود تا دادسراانتظامی کانون، رسیدگی و پس از احضار وکیل و بررسی دلایل هر دو طرف، رأی صادر کند.
این رأی قابل تجدیدنظر در دادگاه انتظامی قضات است.
