پیش از پرداختن به مبحث تنظیم شکایت نامه اینترنتی باید بدانیم طرح دعوا در قانون ایران شرایط خاص خود را دارد و اشخاصی که قصد اقامه دعوا را داشته باشند، باید طبق تشریفات قانونی اقدامات لازم را انجام دهند. مبنای شکایت می‌تواند حقوقی یا کیفری باشد و شاکی باید بر اساس موضوع اختلاف، شکایت خود را در مراجع ذی صلاح مطرح کند.
شکایت نامه که در اصطلاح به آن شکواییه نیز گفته می‌شود، اختصاصا برای طرح دعاوی کیفری کاربرد دارد. به عبارت دیگر، ثبت شکایت کیفری از طریق شکواییه انجام می‌شود و برخلاف دعاوی حقوقی، نیازمند ارائه و تنظیم دادخواست نیست.
شاید بتوان گفت که تنظیم شکایت نامه کیفری به اندازه دادخواست، مقررات و تشریفات خاصی نداشته باشد اما در هر صورت نگارش آن نیز مستلزم برخوداری از دانش و مهارت حقوقی است که طبیعتا هر کسی نمی‌تواند به بهترین شکل ممکن اقدام به تنظیم شکواییه نماید.
زمانی نیاز به تنظیم شکواییه است که شخصی قصد طرح طرح دعوا کیفری علیه شخص یا اشخاص دیگر را داشته باشد. در واقع به دلیل وقوع جرائم مختلف، اشخاص ذی نفع برای دفاع از حق و حقوق خود، برای ثبت شکایت کیفری اقدام می‌نمایند.
واضح است که در صورت عدم وقوع جرم، امکان طرح شکایت کیفری وجود ندارد. شکایت نامه یا همان شکواییه، ارتباطی با دعوا حقوقی نداشته و مستقیما با وقوع جرم و اقامه دعوا کیفری در ارتباط است.
رسیدگی به شکایات کیفری با شکایات حقوقی متفاوت است و قبل از آن که پرونده توسط دادگاه مورد بررسی قرار گیرد، تحقیقات مقدماتی جرائم به وقوع پیوسته توسط دادسرا انجام می‌شود. در واقع می‌توان گفت که رسیدگی به شکایات کیفری پروسه طولانی‌تر دارد و دلیل این امر هم اهمیت بالای موضوعات جرم و مجازات است.
اولین مرحله در طرح دعاوی کیفری، تنظیم شکایت نامه است. برای آن که به شکایت شاکی در مراجع قضایی رسیدگی شود، نیازمند ارائه شکایت نامه به مرجع صالح رسیدگی کننده است. بدون ارائه شکواییه عملا امکان رسیدگی به شکایت شاکی وجود ندارد.
البته در جرائم غیر قابل گذشت، رسیدگی به جرم صورت گرفته بدون طرح دعوا از طرف شاکی انجام می‌شود و در ایبن شرایط دیگر لزومی برای تنظیم شکواییه نیست.
بعد از تنظیم و نگارش کلی شکواییه، برای ثبت آن باید به یکی از دفاتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه شود. اولین قدم در طرح شکایت کیفری، تنظیم شکواییه است و در این صورت باید این مرحله به درستی انجام شود تا در ادامه و در جریان رسیدگی به شکایت مشکل قانونی به وجود نیاید.
امکان تنظیم شکایت نامه کیفری به صورت اینترنتی با کمک وکیل آنلاین وجود دارد و این روش می‌تواند برای افراد شاکی، مزایای زیادی نیز داشته باشد.
منظور از شکایت نامه یا شکواییه چیست؟
قبل از آن که با مفهوم شکواییه آشنا شویم، باید به این موضوع اشاره کرد که طرح دعاوی حقوقی، ارتباطی با شکواییه ندارد و شکایت نامه در خصوص ثبت دعاوی کیفری ارتباط دارد.
شکایت نامه که تحت عنوان شکواییه نیز شناخته می‌شود، برای اقامه دعاوی کیفری مورد استفاده قرار گرفته و تقدیم مراجع قضایی واجد صلاحیت می‌شود.
شکواییه برگه‌های چاپی مخصوصی هستند که به منظور ثبت شکایت کیفری، کارایی داشته و شاکی از این طریق رسیدگی به شکایت خود را از مراجع قضایی درخواست می‌کند.
فرمت و شکل ظاهری شکواییه توسط قوه قضاییه تنظیم شده و این اوراق برای تنظیم شکایت کیفری در اختیار شاکیان و وکلای آن‌ها قرار می‌گیرد.
شکایت نامه توسط افرادی که قصد طرح دعوا کیفری را دارند یا همان شاکی، تنظیم می‌گردد. بنابراین شاکی موظف است که مندرجات مربوطه در شکواییه را تکمیل نموده و آن را برای ارجاع به دادسرا صالح، در دفاتر خدمات الکترونیک قضایی به ثبت برساند.
تنظیم شکواییه مانند دادخواست مستلزم درج مشخصات طرفین دعوا است اما با این تفاوت که در شکایت کیفری، دیگر اصحاب دعوا تحت عنوان خواهان و خوانده مطرح نیستند و در این دعاوی، شاکی و متشکی عنه مطرح است.
شکواییه را نباید با دادخواست اشتباه گرفت و از جهات مختلف اینگونه اوراق قضایی تفاوت‌هایی باهم دارند. اطلاعات درج شده در شکواییه از قبیل مشخصات شاکی و متشکی عنه باید به درستی نوشته شده و تکمیل گردد. عدم تکمیل هر یک از اطلاعات شکواییه منجر به عدم رسیدگی در دادسرا و دادگاه کیفری می‌شود.
در متن شکواییه باید مستقیما به عنوان مجرمانه اشاره شود و از ذکر نکات غیر ضروری پرهیز شود. نحوه تنظیم شکایت نامه و به طور کلی شکوائیه نویسی، طبق قانون آیین دادرسی کیفری صورت می‌گیرد.
البته ناگفته نماند که برای تنظیم شکایت حقوقی یا دادخواست، مقررات و نکات بیشتری وضع شده است و از این حیث نمی‌توان تنظیم شکواییه را با دادخواست مقایسه نمود.
در صورتی که شاکی، وکیل کیفری داشته باشد، تنظیم شکایت نامه کیفری توسط وکیل او انجام شده و در این صورت باید مشخصات وکیل نیز در شکواییه درج شود. در غیر این صورت، شاکی باید شخصا برای نگارش و تنظیم شکواییه اقدام نماید.
نگارش شکواییه بدون بهره مندی از وکلا دادگستری می‌تواند سبب بروز مشکلاتی در این زمینه شود و تنظیم غیر اصولی شکایت نامه کیفری، تبعات مختلفی را برای شاکی در پی خواهد داشت.
چه زمانی نیاز به تنظیم شکواییه است؟
در بخش قبل، به بررسی عنوان شکواییه یا شکایت نامه چیست، اشاره شد. حال در این بخش قصد داریم به این موضوع بپردازیم که چه زمانی نیاز به تنظیم شکواییه است و شاکی باید در چه مواقعی برای تنظیم شکایت نامه اقدام کند.
طبق توضیحات ارائه شده، تنظیم شکواییه به منظور ارائه شکایت کیفری انجام می‌شود و بهتر است بگوییم که رسیدگی در مراجع قضایی کیفری اعم از دادسرا و دادگاه کیفری، مستلزم تقدیم شکایت نامه مرتبط با موضوع دعوا است.
زمانی نیاز به تنظیم شکواییه است که فردی به عنوان شاکی بخواهد علیه اشخاص دیگر، شکایت کیفری کند. در واقع نگارش شکایت نامه در ارتباط با با طرح دعاوی کیفری است.
طرح دعاوی کیفری نیز زمانی انجام می‌شود که جرمی صورت گرفته و شاکی در قبال جرم صورت گرفته از طریق شکواییه، شکایت خود را در مرجع قضایی مطرح می‌نماید.
همانطور که رسیدگی به دعاوی حقوقی، مستلزم ارائه دادخواست است، رسیدگی به دعاوی کیفری نیز نیازمند تقدیم شکواییه می‌باشد. شاکی برای آن که ادعای خود را در مراجع قضایی کیفری ارسال کند، باید شکایتی را در این زمینه تنظیم کرده تا دادسرا در اسرع وقت نسبت به رسیدگی آن اقدام کند.
شاکی مدعی وقوع جرم علیه خود است و تشریفات رسیدگی به این ادعا در دادسرا و یا دادگاه کیفری، با تنظیم شکایت در فرم چاپی مخصوص تحت عنوان شکواییه صورت می‌گیرد. از آن جهت که در تنظیم دادخواست باید مشخصات طرفین طبق تشریفات ذکر شده در قانون صورت گیرد، در تنظیم شکواییه نیز می‌بایست مشخصات طرفین و سایر اطلاعات مورد نیاز نوشته شود.
بنابراین می‌توان گفت که زمانی نیاز به تنظیم و نگارش شکواییه است که جرمی به وقوع پیوسته و به تبع آن فردی قصد طرح شکایت کیفری را داشته باشد. در این صورت اگر شاکی بخواهد به دلیل وقوع جرم از فرد دیگر شکایت کند، ابتدا باید به تنظیم شکواییه اقدام کند.
ثبت شکایت نامه اینترنتی در دفاتر خدمات الکترونیک قضایی
اولین گام در طرح هر نوع دعوا قضایی، تهیه و تنظیم شکایت مرتبط با موضوع دعوا است. با توجه به این که طرح دعوا کیفری از طریق شکواییه انجام می‌شود، بعد از آن که تنظیم شکایت نامه انجام شد، باید مراحل مربوط به ثبت آن از سر گرفته شود. امروزه ثبت انواع اوراق قضایی مانند شکواییه به صورت اینترنتی انجام می‌شود و مانند سابق دیگر نیازی به مراجعه حضوری به مراجع قضایی نیست.
در واقع به ثبت رساندن شکایت نامه کیفری در دفاتر خدمات الکترونیک قضایی به صورت اینترنتی انجام می‌شود. کار اصلی این دفاتر نیز ثبت انواع اوراق قضایی به روش الکترونیک است و با به ثبت رسیدن شکایت، پرونده برای رسیدگی به مرجع قضایی صالح فرستاده می‌شود.
ثبت شکایت نامه در دفاتر خدمات الکترونیک قضایی، نوعی مزیت محسوب می‌شود و منجر به صرفه جویی در زمان افراد شاکی برای ارائه شکواییه و همچنین تسریع در روند رسیدگی به پرونده می‌شود.
در زمان ثبت شکواییه، باید کلیه مدارک و مستندات مورد نیاز، پیوست شکایت نامه گردد، زیرا پرونده مستقیما به دادسرا صالح برای رسیدگی فرستاده می‌شود.
البته می‌توان در زمان مراجعه به دادسرا یا دادگاه، مدارک لازم را تقدیم مرجع مربوطه نمود و از این حیث مشکلی برای روند رسیدگی به وجود نخواهد آمد.
زمانی که شما شکایتی را تنظیم کرده و برای ثبت آن به دفاتر خدمات قضایی مراجعه می‌کنید، پرونده از طریق این مراکز به دادسرا ارسال شده و تعیین و زمان حضور نیز به شما ابلاغ خواهد شد.
در واقع دفاتر خدمات قضایی، ثبت شکایت را به صورت آنلاین انجام داده و در نهایت به همین روش نیز تقدیم مرجع قضایی صالح می‌شود. بنابراین برای تنظیم و ثبت شکایت، نیازی به حضور فیزیکی در مراجع قضایی نیست و تمامی این فرآیند به صورت اینترنتی صورت می‌گیرد.
تبعات عدم تنظیم شکواییه طبق اصول قانونی
تنظیم هرگونه اوراق قضایی، شرایط خاص خود را دارد و باید طبق تشریفات صورت گرفته نگارش شود. مقرراتی که به طور مثال برای تنظیم دادخواست در نظر گرفته شده است را نمی‌توان برای شکایت نامه اعمال کرد و بالعکس. برای تنظیم شکایت نامه نیز قوانین خاصی در قانون ذکر شده است و باید بر همان اساس صورت گیرد.
مراجع قضایی علی الاصول به شکایاتی رسیدگی می‌کنند که طبق اصول قانونی تنظیم شده باشد. این شرایط برای شکواییه نیز مطرح است و باید تمامی اطلاعات مربوطه برای شکواییه به صورت کامل نگارش گردد.
رد شکواییه در صورتی که شکایت نامه بدون تشریفات قانونی تنظیم شده باشد، صورت می‌گیرد. از این حیث، شاکی باید نسبت به اصلاح شکواییه اقدام نموده و در صورت لزوم مجددا شکایت نامه دیگری را نیز تنظیم کند. برای دریافت اطلاعات بیشتر با مشاوره حقوقی تلفنی بنیاد وکلا تماس حاصل نمایید.
در ماده ۶۸ قانون آیین دادرسی کیفری به نحوه نگارش شکواییه و نکات مربوطه پرداخته شده است که عدم رعایت موارد مزبور، ممکن است سبب رد شکایت نامه ارسال شده گردد. عدم تنظیم شکواییه طبق اصول قانونی نیز تبعات منفی برای ذی نفع در پرونده خواهد داشت.
تبعات تنظیم نکردن شکواییه طبق تشریفات قانونی برای شاکی می‌باشد و طرف مقابل دعوا یا همان متشکی عنه ضرری در این زمینه نمی‌بیند و چه بسا چنین شرایط به نفع او خواهد شد. قاعدتا تنظیم غیر اصولی شکواییه باعث می‌شود تا دادسرا اقدامی را جهت رسیدگی به شکایت مطرح شده انجام ندهد.
اینگونه مسائل منجر به هدر رفتن زمان برای شاکی شده و نتواند به خواسته خود نیز برسد. در صورتی که شکایت نامه طبق اصول قانونی تنظیم نشود، به احتمال فراوان توسط مرجع مربوطه رد می‌شود.
در این شرایط این امکان وجود دارد که متهم فرار کند و دیگر دسترسی به او دشوار شود. تمامی این تبعات منفی برای شاکی است و به شکایت خود در این زمینه نخواهد رسید.
موارد مندرج در شکایت نامه یا شکواییه
نگارش شکواییه باید طبق تشریفات و اصول قانونی انجام شود و طبق آنچه که ارائه شد، تنظیم نکردن شکایت نامه بر اساس مقررات مربوطه، تبعات جران ناپذیری برای ذی نفعان طرح دعاوی کیفری خواهد داشت.
برای آشنایی با نحوه نگارش شکواییه و مواردی که در شکایت نامه عنوان می‌گردد، باید به قانون آیین دادرسی کیفری رجوع کرد.
طبق ماده ۶۸ این قانون، در شکواییه طبق اصول زیر باید تهیه گردد:
- ذکر مشخصات اصحاب دعوا
- موضوع شکایت
- ضرر و زیان وارده به مدعی و مطالبه آن
- تاریخ و محل وقوع جرم
- ذکر دلایل و ضمائم
- ادله وقوع جرم، اسامی، نشانی شهود و مطلعین در صورت امکان
موارد مزبور باید در شکواییه مورد بررسی قرار گرفته و در متن شکایت نامه عنوان شود. مشخصات و اسامی شاکی و متشکی عنه به همراه سایر موارد نظیر موضوع اتهامی وارده به متشکی عنه، تاریخ و مکانی که جرم در آن رخ داده و همچنین ذکر دلایل و ضمائم جهت اثبات طرح دعوا جز موارد مهم و مورد نیاز جهت درج آن در شکواییه انجام می‌شود.
نکات مهم در تنظیم شکواییه
اگر به برگه‌های مخصوص شکواییه توجه کنید، در ابتدا با مشخصات طرفین آغاز می‌شود. طرفین اصلی اصحاب دعاوی کیفری، شاکی و مشتکی عنه است.
نام و نام خانوادگی، نام پدر، شغل و محل اقامت طرفین باید در فرم شکواییه پر شود. اطلاعات مربوط به شاکی باید به صورت کامل و با ذکر جزئیات دقیق اشاره شود.
در ماده مزبور عنوان شده است که مشخصات و نشانی مشتکی عنه یا مضنون در صورت امکان در شکواییه نوشته شود. در واقع اگر شاکی، مشخصات متشکی عنه را نداشته باشد، مانعی برای رسیدگی به طرح شکایت مطرح شده در مراجع قضایی نخواهد شد، اما ذکر آن منجر به تسریع در روند پرونده خواهد شد.
واضح است که در تمامی شکایات کیفری، شاکی مشخصات کاملی از متشکی عنه نداشته باشد. در این صورت مرجع قضایی با پیگیری‌های لازم، مشخصات طرف دیگر دعوا را بدست می‌آورد. لازم به ذکر است که عدم درج مشخصات کامل شاکی در شکایت نامه ممکن است به رد شکواییه منتهی گردد.
موضوع شکایت از دیگر مواردی است که باید در شکواییه ذکر گردد. در خصوص موضوع شکایت باید گفت که شاید، الزامی برای تعیین عنوان مجرمانه طبق قانون نیست.
همچنین موضوع شکایتی که شاکی در شکواییه درج می‌کند، جنبه الزام آور برای مرجع قضایی ندارد. مرجع قضایی این امکان را دارد که با انجام تحقیقات لازم، عنوان مجرمانه‌ای غیر از آن چه که در بخش موضوع شکایت در شکواییه درج شده است را برای پرونده مربوطه در نظر بگیرد.
به طور مثال، موضوع شکایت توسط شاکی، کلاهبرداری عنوان شده است اما دادسرا طبق بررسی‌ها و تحقیقات مقدماتی جرم، در خصوص شکایت مطرح شده عنوان تحصیل مال نامشروع را در نظر می‌گیرد.
در واقع بازپرس یا دادیار، پرونده شکایت را بر اساس همان موضوعی که شاکی عنوان کرده است، رسیدگی نمی‌کنند. بلکه ممکن مقام قضایی خود بر اساس تحقیقاتی که انجام می‌دهد، می‌تواند تشخیص دهد که برای شکایت ثبت شده چه عنوانی را می‌توان تعیین نمود.
مورد دیگری که عموما در شکایت نامه کیفری مطرح می‌شود، بحث ضرر و زیان وارده به شاکی است. چنانچه به واسطه جرم به وقوع پیوسته، شاکی متحمل ضرر و زیان گردد، می‌تواند آن را در شکواییه قید کرده و مطالبه ضرر و زیان را از مرجع قضایی درخواست کند.
در صورتی که شاکی به چنین موضوعی اشاره نکند، طبیعتا رسیدگی به شکایت بدون در نظر گرفتن مطالبه ضرر و زیان وارده صورت می‌گیرد. البته شاکی می‌تواند طی شکایت جداگانه، خسارتی که طی جرم به وقوع پیوسته متحمل شده است را مطالبه کند.
ذکر تاریخ و محل وقوع جرم نیز می‌بایست در شکواییه قید شود. ذکر محل وقوع جرم برای انجام معاینات قانونی و انجام بررسی‌های لازم توسط ضابط دادگستری ضروری است.
شاکی که مدعی وقوع جرم است، باید از طریق روش‌های مختلف ادعای خود را به اثبات برساند. در واقع اثبات ادعای شاکی از طریق ادله اثبات دعوا کیفری نظیر شهادت شهود انجام می‌شود و در این صورت باید مشخصات شهود نیز در شکایت نامه عنوان گردد.
لازم به ذکر است که تا زمانی که شاکی نتواند وقوع جرم و ادعای خود مبنی بر ارتکب رفتار مجرمانه از طرف متهم را به اثبات برساند، اصل بر عدم مجرم بودن متهم است.
در واقع در این شرایط، اصل برائت جاری شده و طبق این اصل، تا زمان عدم اثبات جرم، اصل بر بی‌گناهی متهم بوده و قانون چنین افرادی را مجرم تلقی نمی‌کند.
نگارش شکواییه اینترنتی توسط وکیل
طبق ماده ۶۸ قانون آیین دادرسی کیفری، طرح دعوا کیفری می‌تواند توسط شاکی خصوصی یا وکیل انجام شود. در واقع شاکی این امکان را دارد که شخصا و بدون کمک از وکیل برای ثبت شکایت اقدام نماید یا در این زمینه وکیل بگیرد.
برای نگارش شکواییه، مهارت و فنون خاص حقوقی مورد نیاز است و طبیعتا افراد شاکی که شخصا برای تنظیم شکایت اقدام می‌کنند، به احتمال فراوان شکواییه آن‌ها دچار نواقصی خواهد بود.
نحوه نگارش شکایت نامه اینترنتی توسط وکلا به این صورت است که فرد شاکی، موضوع شکایت و مدارک لازم برای طرح شکایت را در اختیار وکیل قرار داده و در نهایت طبق تخصص و مهارت وکیل، شکایت نامه تنظیم می‌شود.
تنظیم شکواییه توسط وکیل برای شاکی یک سری مزایایی دارد و با توجه به توانایی بالا وکلا در نگارش اینگونه اوراق قضایی، شکایت مربوطه در اسرع وقت تنظیم گردیده و تقدیم مقام قضایی خواهد شد.
تنظیم شکواییه اینترنتی توسط وکیل طبق مقررات مندرج در قانون انجام شده و تمامی تشریفات لازم در شکایت نامه رعایت می‌گردد.
تنظیم شکواییه اینترنتی چگونه انجام می‌شود؟
در پاسخ به این سوال که تنظیم شکات نامه اینترنتی چگونه انجام می‌شود، باید گفت که برای نگارش اینگونه اوراق قضایی می‌توانید به صورت حضوری به دفتر کار وکیل مراجعه نموده یا این که بدون نیاز به حضور، به روش آنلاین برای نگارش شکواییه اقدام کنید.
برای تنظیم شکایت نامه اینترنتی طبق اصول و ضوابط قانونی، می‌توانید آن را بر عهده مجموعه بنیاد وکلا قرار دهید. در واقع از هر کجای ایران که باشید، بنیاد وکلا به بهترین شکل ممکن و به صورت آنلاین، شکواییه مورد نظر شما را تنظیم می‌کند.
بنابراین برای نگارش انواع شکواییه نیازی به مراجعه به دفاتر کار وکلا نداشته و با شرایط مناسب و در کوتاه‌ترین زمان ممکن، شکایت نامه خود را تحویل خواهید گرفت.
در صورتی که قصد دارید شخصا اقدام به تنظیم شکواییه کنید و در این زمینه نیاز به راهنمایی دارید، مجموعه بنیاد وکلا در کنار شما است و با ارائه مشاوره حقوقی تخصصی، شما را در این زمینه راهنمایی کرده و اطلاعات لازم را برای تنظیم شکواییه در اختیارتان قرار می‌دهد.
در هر صورت برای تهیه و تنظیم اصولی شکواییه کافی است از طریق راه‌های ارتباطی درج شده در سایت با کارشناسان ما در ارتباط باشید.
