دانش اموختگان علم حقوق در سرتاسر جهان انسانهایی فرهیخته ونجیب هستند و همواره اثاری مثبت بر جوامع خود نهاده اند سرامددانش اموختگان حقوق وکلای دادگستری میباشند که همواره مروج ازاد اندیشی و مدافع ازادیهای مشروع بشر بوده وهستند و در این زمینه هزینه های زیادی را متحمل شده اند بهمین علت است که بسیاری از حکام همواره وکلا را تحت فشار قرار میدهند و تلاش میکنند که فعالیت این قشر فرهیخته را محدود نمایند و متاسفانه در کشور ما نیز سالهاست که عده ای با کوبیدن بر طبل ادعای کذب انحصارطلبی کانون و وارونه نشان دادن واقعیتها تمام تلاش خود را مینمایند تا استقلال وکلا را خدشه دار نمایند ودر اینمورد اقدام به تصویب ایین نامه هایی فراتر از قانون و متضاد با قانون اصلی تصویب میکنند در حالی که تصویب ایین نامه بایستی برای اجرای قانون باشد نه اینکه خود قانونی مجزا و موسع باشد اما همانگونه که استاد معظم جناب اقای دکتر مالکی ریاست محترم کانون وکلای مرکز فرمودند اگر قرار است کانونهای وکلا بمیرند بهتر است که ایستاده و شرافتمندانه بمیرند و استقلال خود را با بقای ظاهری خود معامله نکنند. در دنیای امروز یک وکیل کارامد بایستی به فلسفه و منطق و همچنین روانشناسی اجتماعی تسلط داشته باشد و تسلط به حقوق بتنهایی کافی نیست اشنایی با سیاستهای جهانی و سیاست حاکم بر کشور نیز لازم است و موجب میشود که وکیل مسیر درستی را برای دفاع انتخاب نماید هدف دفاع در مواقعی که وکیل خواهان باشیم استیفا حقوق وی است و اگر وکیل خوانده باشیم دفاع از حقوق او است و برای هر دو مورد نیز باید تکنیک و هنر دفاع داشته باشیم برای درک مطلب به یک مورد تاریخی اشاره مینمایم.
دعوی تاریخی و سرنوشت ساز
پس از ملی شدن صنعت نفت به همت و تلاش مرحوم دکتر مصدق، که خود یکی از نوابغ علم حقوق بود دولت انگلستان که منافع خود در ایران را بر باد رفته میدید از ایران در دادگاه لاهه شکایت کرد دکتر مصدق با وجود اینکه نخست وزیر ایران بود در این جلسه شخصا شرکت کرد و وکالت ایران را در این دعوی تاریخی و سرنوشت ساز برعهده گرفت استراتژی او در این دادگاه این بود که ایراد عدم سمت نماید چون طرف قرارداد ایران شرکت نفت بریتانیا بود نه دولت بریتانیا،و دولت بریتانیا طرح شکایت نموده بود و تکنیکی که اجرا نمود نشستن برروی صندلی نماینده انگلستان بود که در جواب اعتراض نماینده انگلستان مبنی بر بلند شدن از روی صندلی نماینده انگلستان به سالها نشستن انگلستان بر روی منابع ملی ایران و عدم تحمل چند دقیقه نشستن بر روی صندلی خودشان اشاره کرد ودر حقیقت با این رفتار خود ذهنیتی علیه بریتانیا ایجاد نمود که در نهایت پیروزی ایران را بر بریتانیا در این دعوی بهمراه داشت . برای رسیدن به استراتژی و تاکتیک و تکنیک لازم است که از جریان سیال ذهن کمک بگیریم و به جوانب امر عمیقا دقت نماییم در جریان دفاع باید از رفتار سنتی پرهیز نمود و دارای سبک و روش منحصر به فرد بود متاسفانه برخی از وکلا بزعم اینکه لوایح انها توسط مقامات قضایی مطالعه نمیشود دقت و وسواس لازم را برای نوشتن لوایح بکار نمیگرند درحالیکه باید در نوشتن لوایح به گونه ای عمل نمود که مقام قضایی را علاقه مند به مطالعه کند و صرفنظر از اینکه وکیل کدام طرف است مواضع طرفین را بصورت بیطرفانه تبیین و مطرح نماید و قاضی را در جریان ابهامات پرونده و زوایای ان قرار دهد . استدلالهای وکیل در لوایح باید در جهت تضعیف طرف مقابل و توانمندی موکل خود بگونه ای بیان شودکه دست برتر را داشته باشد و در قسمت پایانی لایحه باید نتیجه گیری شود و درخواست های مدنظر موکل از دادگاه بگونه ای واضح و محکمه پسند بیان شود باید مدنظر داشت که کار وکیل بسیار مشکلتر از قاضی است چون وکیل برای دفاع درخور از موکل خود بایستی تحصیل دلیل نماید ولی قاضی براساس ادله موجود در پرونده رای صادر میکند .
باتوجه به احتمالاتی که ممکن است موجب شود تاخیری در حضور در جلسه دادرسی ایجاد شود بهتر است طوری برنامه ریزی شود که حداقل ۱۵ دقیقه قبل از جلسه در دادگاه حاضر باشیم بسیار دیده میشود که برخی از وکلا نه تنها زودتر از موعد حاضر نمیشوند بلکه با تاخیر چند دقیقه ای و به شکلی هراسناک وارد جلسه محاکمه میشوند و استرس و دلهره ناشی از این امر موجب میشود که نتوانند بگونه ای شایسته انجام وظیفه نمایند لذا وقت شناسی و دقت در این موضوع امری لازم و ملزوم است.
رفتار وکیل باید متشخصانه و فاخر باشد و همواره با ظاهری اراسته در جلسات و مجامع حاضر گردد و از خود چهره ای فرهیخته و مقید ارائه دهد و پایبندی وی به اصول اخلاقی و حرفه ای بایستی بگونه اشکار به منصه ظهور برسد و بگونه ای رفتار نماید که شخصیت و منش وی در جامعه الگو و شاخص تلقی شود.
