تعریف عقد معلق و عقد منجز

در حقوق اراده افراد در بستن قرارداد حاکم است.

این حاکمیت اراده باعث می شود که آنها بتوانند به هر صورتی که مایل اند قرارداد ببندند، البته این قراردادها نباید مخالف نظم عمومی و اخلاق در جامعه باشند و باید شرایط اساسی صحت معامله را داشته باشند.

از این رو اگر افراد شرایط درستی و صحت معامله را رعایت کنند می توانند قرارداد خود را مشروط کنند، معلق کنند و یا آن را به گونه ایی منعقد کنند که اجرای آن به هیچ امر دیگری موقوف نباشد.

این موضوع بر اساس سلیقه و قصد طرفین برای بستن قرارداد است و هیچ محدودیتی در قانون ندارد.

البته بستن قرارداد به این اشکال هم شرایط ویژه خودش را دارد که باید به آنها توجه کرد اما قبل از آن ما باید با انواع قراردادها آشنا باشیم.

از این رو در این مقاله به بررسی مفهوم عقد معلق و عقد منجز می پردازیم.

عقد منجز چیست؟

ماده ۱۸۹ قانون مدنی عقد منجز را تعریف کرده است.

طبق این تعریف عقد منجز عقدی است که به محض اینکه عقد منعقد می شود قطعی است و دو طرف باید به آن عمل کنند.

در واقع حالت رایج و عادی در بستن قرارداد هم همین است که به محض منعقد شدن عقد دو طرف ملزم  باشند آنچه را که درباره آن توافق کرده اند را انجام بدهند.

در واقع در عقد منجز اجرای مفاد قرارداد وابسته و موکول به اینکه اتفاقی دیگری بیفتاد یا کاری دیگری انجام شود نیست و همین که قرارداد بسته شد دو طرف باید آن را اعمال کنند؛ مثلا در عقد بیع قطعی اتومبیل (یا خرید و فروش) تا قرارداد بسته می شود، خریدار طبق قرارداد وجه را باید پرداخت کند و فروشنده طبق قرارداد خودرو را تحویل دهد.

عقد معلق چیست؟

عقد معلق در مقابل عقد منجز قرار دارد.

فرض کنید در قرارداد خرید و فروش اتومبیل که در بالا گفتیم، فروشنده به خریدار بگوید در صورتی اتومبیل را به تو می فروشم که ازمون وکالت قبول شوید.

اگر خریدار این موضوع را بپذیرد، اجرای قرارداد فروش منوط و موکول به قبول شدن در آزمون وکالت است.

پس عقد معلق آن است که دو طرف قرارداد اثر عقد را موقوف به امر دیگری می کنند و زمانی قرارداد اجرا می شود که آن امر رخ داده باشد؛ مثلا در مورد ذکر شده تا زمانی که خریدار در آزمون وکالت پذیرفته نشود، قرارداد فروش خانه اثری ندارد و نمی توان آن را اجرا کرد.

البته باید دانست که دو عقد نکاح و ضمان قابل تعلیق نیستند؛ برای مثال نمی توان عقد ازدواج را موکول به قبولی در آزمون وکالت کرد یا کسی نمی تواند ضمانت خود را تعلیق به امری کند.