دادخواست چیست؟
کلمه دادخواست یعنی دادخواهی کردن و در حقوق به آغاز اقامه دعوا از سوی خواهان علیه خوانده از طریق سیستم قضایی گفته میشود.
در بسیاری از مواد قانونی ما عملا دادخواست به معنی برگه دادخواست استفاده میشود، یعنی برگه‌ای با فرم و شکل مشخص که شخص به وسیله آن دادخواهی خود را به دادگاه ارائه می نماید.
تفاوت دادخواست و درخواست
باید این موضوع را بدانید که در مقابل دادخواست مفهومی به نام درخواست هم وجود دارد که متفاوت از دادخواست است.
درخواست در خصوص امور غیرترافعی است. یعنی برای اموری که رسیدگی به آن در دادسرا به صورت انفرادی و غیر علنی می باشد. ولی دادخواست برای دعاوی ترافعی است. یعنی دادخواست برای حل و رفع یک مرافعه بوده و متوقف بر وقوع اختلاف و منازعه است.
دادخواست الزاما باید در فرم مخصوص چاپی نوشته شود ولی درباره درخواست چنین نیست. درخواست در واقع خواسته ای از دادگاه است که خیلی از مراحل و شرایط دادخواست را ندارد و نیازی به نوشتن آن روی فرم های مخصوص چاپی دادگاه ها نیست. هر دادخواستی نوعی درخواست هم هست ولی عکس آن صادق نیست.
به طور کلی درخواست هایی که به مراجع قضایی تقدیم می شود، برخی باید حتما در برگ چاپی مخصوص باشد و بعضی دیگر لازم نیست در فرم مخصوص چاپی بوده باشد. دسته دوم را به اصطلاح درخواست گویند.
انواع درخواست
درخواست هایی که به تقدیم دادخواست نیاز ندارد، عبارتند از:
- درخواست تامین دلیل
- درخواست تامین خواست
- درخواست صدور گواهی انحصار وراثت
- درخواست مهر و موم ترکه
- درخواست تحریر ترکه
- درخواست صدور گواهی عدم امکان سازش
- درخواست صدور گواهی صلح و سازش یا صدور گواهی گزارش اصلاحی
- درخواست تاخیر اجرای حکم
- درخواست صدور حکم به بطلان رای داور
- درخواست هزینه رفت وآمد به دادگاه و جبران خسارت حاصله از آن از جانب شاهدان،
- درخواست صدور حکم حجر
- تعیین قیم و درخواست تقسیم ترکه یا ارث.
ماهیت این درخواست ها اصولا شکایتی یا دعوایی نیست.
انواع دادخواست
- دادخواست نخستین: سندی است که به وسیله آن خواهان با تسلیم ادعاها،ادله و خواسته خود به دادگاه درخواست رسیدگی و صدور رای میکند که در واقع دادرسی در این مرحله آغاز میشود.
- دادخواست واخواهی: محکوم علیه غایب حق دارد به حکم غیابی اعتراض کند.
- دادخواست طاری: دادخواستی که در جریان دعوای اقامه شده تقدیم میگردد که این تنظیم دادخواست باید با دادخواست در حال اقامه ارتباط کامل داشته باشد یا سر منشایی از آن باشد.
- دادخواست اضافی: سندی است که خواهان علاوه بر دعوای قبلی دعوای دیگری مطرح میکند.
- دادخواست متقابل: سندی است که خوانده اصلی متقابلا علیه خواهان اصلی دعوایی مطرح میکند.
- دادخواست جلب ثالث: سندی که به وسیله ان شخص ثالث به دادرسی جلب میشود.
- دادخواست ورود ثالث: سندی که به وسیله ان شخص ثالثی وارد دادرسی میشود.
